Свет
Јапонија утре ќе се обиде да слета на Месечината: „Не чекаат 20 минути ужас“
Јапонија утре околу 16 часот ќе се обиде да изврши тежок вселенски маневар и да слета на површината на Месечината за прв пат. Досега во тоа успеале само четири земји: САД, Кина, поранешниот Советски Сојуз и Индија. Тоа е многу ризичен потфат. Во август минатата година, Индија стана четвртата земја која успешно изврши меко или контролирано слетување на Месечината, откако Русија не успеа да го стори тоа во истиот месец.
Минатата недела вселенското летало Перегрин (соработка помеѓу приватна американска компанија и НАСА) се откажа од оваа идеја. Ако успееше, тоа ќе беше првата американска мисија што ќе слеташе на Месечината од 1972 година, односно од ерата на програмата Аполо. Лани на Месечината се урна и лунарниот лендер Хакуто-Р на јапонската компанија Испејс.
Значи, ако јапонскиот лендер СЛИМ успешно слета на површината на нашиот природен сателит, тоа ќе биде третата земја која постигнала таков успех во 21 век, а петта што извршила таканаречено меко слетување на Месечината во историјата на човештвото.
Кога кинеското вселенско летало слета на Месечината во 2013 година, тоа беше првото меко слетување на нашиот природен сателит по советското летало Луна 24 во 1976 година. Мекото слетување на Месечината значи контролирано спуштање на вселенско летало на површината без значително оштетување на леталото и/или неговите научни инструменти.
Тврдото слетување се однесува на спуштање на земја што резултира со значителна штета на леталото, а често и до губење на контакт. Овој тип на слетување може да биде намерно или планирано, но може да биде и неуспешен обид за меко слетување.
„Мислам дека ни претстои 20 минути ужас, а во периодот од забавување до слетување на површината на Месечината, ќе заборавиме да дишеме“, рече Кенџи Кушики од проектот СЛИМ, како што пренесува Си-ен-ен.
Малиот истражувачки лендер е дизајниран да демонстрира високопрецизно слетување на сонди кои се евтини и лесни. Јапонската вселенска агенција (JAXA) се надева дека оваа нова технологија ќе овозможи слетување на опасен, карпест терен.
СЛИМ ќе се обиде да слета во област која се протега само на 100 метри. За споредба, зоната за слетување на Перегрин се протегала неколку километри. Доколку СЛИМ ја пропушти својата шанса да ја „допре“ Месечината утре, ќе се обиде повторно на 16 февруари.
Во случај на успешно слетување, СЛИМ ќе ја проучува површината јужно од Морето на тишината за краток период. Неговата цел е локација во близина на мал ударен кратер во рамнината позната како Море на нектар, за која се верува дека е формирана од древна вулканска активност. Таму ќе го истражат составот на карпите, што би можело да ни помогне подобро да го разбереме формирањето и развојот на Месечината.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Британските ракети „Сторм Шедоу“ погодија клучна руска рафинерија
Украина потврди дека употребила британски крстосувачки ракети „Сторм Шедоу“ за напад врз голема рафинерија за нафта во Русија, нанесувајќи нов удар врз енергетската инфраструктура на Москва. Генералштабот на украинските вооружени сили соопшти дека нивните воздухопловни сили ја нападнале рафинеријата за нафта Новошахтинск во рускиот регион Ростов, каде што биле регистрирани „серија експлозии“.
Стратешки удар врз руската логистика
Во официјалното соопштение на украинската војска се вели дека нападот бил успешен. „Воздухопловните единици успешно ја нападнале рафинеријата за нафта Новошахтинск во Ростовскиот регион на Руската Федерација со крстосувачки ракети „Сторм Шедоу“ лансирани од воздух“, се вели во соопштението.
The oil refinery in Novoshakhtinsk, southern Russia, has reportedly just been hit.
It has been targeted by Ukrainian drones multiple times before.
📹 Exilenova+ pic.twitter.com/xAlvYcQBc9— Euromaidan Press (@EuromaidanPress) December 25, 2025
Киев вели дека рафинеријата Новошахтинск е клучен снабдувач со гориво за јужна Русија и игра директна улога во поддршката на руската војска, која ја снабдува со дизел гориво и керозин за авиони.
L'Ucraina ha attaccato una delle più grandi raffinerie di petrolio nel sud della Russia, la Novoshakhtinsk Oil Refinery ("NZNP"), capacità di fino a 7,5 milioni di tonnellate di petrolio all'anno.
L’attacco sarebbe avvenuto con missili Storm Shadow pic.twitter.com/uOwMmvM7ak— jacopo iacoboni (@jacopo_iacoboni) December 25, 2025
Прва употреба на ракети „Сторм Шедоу“ врз оваа цел
Објектот бил цел на украински напади најмалку шест пати од почетокот на руската инвазија, а првиот регистриран напад бил во март 2024 година. Сепак, вчерашниот напад ја означува првата потврдена употреба на ракети „Сторм Шедоу“ врз рафинеријата.
Објектот се наоѓа на приближно 175 километри од територијата контролирана од Украина, додека ракетите „Сторм Шедоу“ имаат дострел од повеќе од 250 километри.
Нападите врз енергетската и логистичката инфраструктура длабоко на руска територија се дел од пошироката украинска стратегија. Со вакви акции, Киев се стреми да се спротивстави на речиси секојдневните руски ракетни напади и напади со дронови, насочени кон објекти кои се клучни за одржување на воените напори на Русија.
Регион
Кос: На крајот од 2026 година, ЕУ нема да биде поголема, но ќе биде поблиску до проширување
ЕУ ќе мора да ја искористи 2026 година за брзо да се движи кон амбициозно вклучување на Западен Балкан и Источна Европа во своите редови, или сегашната Комисија нема да има време за тоа при крајот на својот мандат, изјави европската комесарка за проширување Марта Кос.
Пред празниците, Кос разговараше со бриселскиот портал Политико за годината што завршува и нејзините очекувања за следната година.
„Ќе биде подобра (2026) од 2025 година“, рече Кос, инсистирајќи дека „дури и 2025 година беше многу успешна“.
Таа, исто така, рече дека во следните 12 месеци ќе бидат неопходни активности за да се обезбеди прием на нови членки на време.
„Зошто мислам така? Прво, тоа е геополитика. Второ, тоа е вистинското вклучување на некои земји-кандидатки“, изјави Кос за Политико.
Европската комесарка, исто така, рече дека не станува збор само за кандидатите, туку и за ЕУ - дали може да се справи со предизвиците.
„Дали е добро за нашата безбедност, дали ги пополнуваме празнините што ги оставивме во минатото? Да! Дали ни треба Украина во ЕУ? Да!“, истакна Марта Кос.
Како што рече словенечката еврокомесарка, до крајот на следната година ЕУ „сè уште нема да биде поголема“, но „ќе завршиме поблиску“ до целта за проширување.
„Веројатно тогаш ќе ги завршиме сите преговори со Црна Гора“, рече Кос.
Црногорскиот претседател Јаков Милатовиќ изјави за Политико дека напредокот на Црна Гора кон пристапувањето во ЕУ мора да се постигне во следната година, ако тоа треба да се постигне за време на мандатот на оваа европска комисија.
Милатовиќ рече дека е оптимист дека за време на шестмесечното претседателство на Кипар во ЕУ од 1 јануари, ќе се формира работна група под покровителство на Советот за изготвување на договорот за пристапување на Црна Гора.
„Тоа е навистина голем чекор. Тоа сигурно ќе значи дека Црна Гора ќе стане 28-ма членка на ЕУ во 2028 година“, рече црногорскиот претседател.
Свет
Шефот на НАТО: Можеме да го запреме Путин само ако ги исполниме овие два услови
За да се осигури дека рускиот претседател Владимир Путин нема да се осмели да нападне ниту една земја-членка на НАТО, клучно е да се зајакне Украина колку што е можно повеќе, изјави генералниот секретар на НАТО, Марк Руте.
Руте нагласи дека таков пристап бара и од членките на НАТО да ги зголемат своите трошоци за одбрана.
Тој објасни дека со исполнување на овие два услови – зајакнување на Украина и повеќе инвестирање во одбраната – Алијансата ќе стане доволно силна за да се одбрани, а Путин никогаш не би се осмелил да преземе таков ризик.
Медиумите потсетуваат дека Руте претходно изјави дека НАТО мора да се подготви за војна од размери што ги доживеале нашите дедовци и прадедовци. Сепак, германскиот министер за одбрана Борис Писториус не се согласи со оваа проценка, изразувајќи скептицизам во врска со сценариото за тотална војна меѓу Русија и НАТО.

