Свет
Анализа: Како „Јапонија ерлајнс“ успеа да евакуира 379 патници за 90 секунди пред огнот да го зафати целиот авион

Гледајќи ја снимката од судирот на авионот на „Јапонија ерлајнс“ за време на слетувањето на аеродромот „Ханеда“ во Токио, чудо е што никој од 379 патници од леталото не е повреден.
Имено, пет од шесте члена на екипажот на авионот на јапонската крајбрежна стража „Деш 8“ загинаа, но сите 379 патници и членови на екипажот во „ербасот А350“ ја преживеаја несреќата и беа евакуирани во рок од 90 секунди.
Додека истрагата за тоа што се случи е во тек, експертите посочуваат дека успешната евакуација е резултат на комбинација на современи безбедносни стандарди и ригорозна безбедносна култура на „Јапонија ерлејнс“ .
„Бев изненаден од она што го видов на видеото и ми олесна што сите излегоа“, изјави за Си-ен-ен, Греам Брејтвејт, професор по безбедност на британскиот универзитет „Кранфилд“.
Кобната авионска несреќа, што се случи пред речиси 40 години, придонела „Јапонија ерлајнс“ (JAL) сега да стане безбедна авиокомпанија, кога нивниот лет од Токио до Осака се урна на 12 август 1985 година, при што загинаа 520 од 524 патници.
Несреќата се случи по лошата поправка на опашката од страна на техничарите на „Боинг“ (не авиокомпанијата) и до ден-денес останува најсмртоносната авионска несреќа во историјата.
„Јасно е дека тоа имаше силно влијание врз авиокомпанијата. Во култура како Јапонија, тие ја презедоа таа одговорност и сакаа да се погрижат ништо вакво никогаш да не се повтори“, изјави Брејтвејт.
Сфаќајќи дека многу од работниците што ѝ се приклучија на компанијата не се сеќаваат на несреќата, „Јапонија ерлајнс“ отвори простор во своето корпоративно седиште во 2005 година за прикажување делови од остатоците, како и приказни за екипажот и патниците.
Речиси четири децении подоцна, катастрофалната несреќа сè уште има длабоко влијание врз менталитетот на компанијата.
„Имаат многу строга култура на стандардни оперативни процедури и прават сè како што треба. Тоа е една од причините зашто екипажот се справи толку добро вчера“, изјави Брејтвејт.
Иако не е јасно кој е виновен за несреќата, Брејтвејт вели дека успешната евакуација е апсолутна позитивност за „Јапонија ерлајнс“.
„Ако сакаш причина зошто треба да леташ со нив, мислам дека штотуку си ја видел“, рече тој.
„Јапонија ерлејнс“ е редовно на годишната листа на најбезбедни авиокомпании на светот на Airlineratings.com.
„Нашиот портал ја оцени авиокомпанијата со седум ѕвезди и ги помина сите поголеми безбедносни контроли. Исто така, јапонскиот регулатор за безбедност на воздухопловството има подобри резултати од светскиот просек во осум критериуми за следење“, изјави главниот уредник Џефри Томас за Си-ен-ен.
Како што многу добро знаат вработените во „Јапонија ерлајнс“, безбедносните прописи на модерната авијација се „напишани во крвта на другите што немале толку среќа“, вели неименуван пилот на голема европска авиокомпанија. Несреќите стануваат лекции, кои „се споделуваат во индустријата за да може секој екипаж да стане подобар во својата работа“, додаде тој.
Меѓу несреќите што имале големо влијание врз безбедноста во иднина е онаа од 1980 година кога сите 300 патници на летот „163“ на Саудиска Арабија починаа од вдишување чад откако принудно слетаа во Ријад, а пилотите не наредија евакуација.
Ова беше поттик да му се даде овластување на кабинскиот екипаж да извлекува патници. Од таа и други несреќи произлегоа многу препораки, кои влијаеа на многу карактеристики на модерните авиони, истакна Брејтвејт.
Дополнително, како причина за брзата евакуација се наведува и тоа што патниците на летот „ЈАЛ 516“ се евакуирани итно од леталото, без да ги понесат рачните торби со себе.
„Заминаа со својот телефон, а сѐ друго мораше да остават зад себе“, изјави Мика Јамаке, чиј сопруг бил на тој лет, за Си-ен-ен.
Ерлих истакна дека секое одложување на евакуацијата поради лаптоп или рачна торба можело да биде катастрофално.
„Овој инцидент можеше да биде многу пострашен доколку патниците не ги послушаа предупредувањата да ги остават своите работи“, рече тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Полицијата го идентификуваше напаѓачот во Манчестер: уште тројца уапсени

Полицијата за борба против тероризмот потврди дека напаѓачот во утринскиот напад врз синагогата во Манчестер е 35-годишниот Џихад ал Шами, британски државјанин од сириско потекло.
„Врз основа на она што го знаеме во моментов, нашите евиденции не укажуваат на какви било претходни антитерористички истраги во врска со ова лице“, соопшти полицијата.
Тие додадоа дека три лица – двајца мажи на возраст од 30 години и една жена на возраст од 60 години – се уапсени и се приведени под сомнение за извршување, подготовка и поттикнување терористички акти.
Двајца мртви на местото на настанот, тројца тешко повредени
Полицијата потврди дека двајца мажи се прогласени за мртви на местото на нападот, додека тројца други мажи се во болница со сериозни повреди. Еден од нив претрпел убодна рана, друг бил удрен од автомобил вклучен во нападот, а трет подоцна сам отишол во болница со повреда за која се сомнева дека ја здобил додека полицијата го запирала напаѓачот.
Европа
(Видео) Орбан: Посилни сме од Русија; Туск: Ми се допаѓа кога ги користи моите аргументи

Унгарскиот премиер Виктор Орбан повтори дека Европската Унија не треба да се плаши од Русија бидејќи е посилна од неа во однос на капацитетите. „Вистинската опасност е економската стагнација и губењето на конкурентноста“, рече Орбан.
Додека полскиот премиер Доналд Туск разговараше со група полски новинари на маргините на состанокот на Европската политичка заедница во Копенхаген, еден од нив реши да му постави прашање на Орбан, кој беше во близина и даваше коментари на унгарските новинари.
„Кој претставува главна закана за Европа“, извика новинарот, очекувајќи коментар од унгарскиот политичар.
Туск потоа му рече на Орбан: „Ова е провокација“.
Сепак, Орбан остана смирен и му одговори на новинарот: „Вистинската опасност? Економска стагнација и губење на конкурентноста“.
„Не Русија?“, праша потоа полскиот новинар.
😅Best dialogue at the Copenhagen summit!
– Orban: “We all spend more on armaments than Russia, so why are we afraid? We are stronger than them.”
– Tusk (tugging Orban by the sleeve): “I love it when he uses my arguments.” pic.twitter.com/7YF9Hs3Wfs
— NEXTA (@nexta_tv) October 2, 2025
„Ние сме посилни од Русија. Направете некои споредби и засновајте го вашето мислење на факти. Имаме повеќе од 400 милиони луѓе, а Русија има околу 130. Погледнете го европскиот БДП, толку е голем. Русија е толку мала. Сè заедно, 27 земји, трошиме повеќе за војската отколку Русите. Па зошто се плашиме? Ние сме посилни од нив“, нагласи Орбан.
„Ми се допаѓа кога ги користи моите аргументи“, се вмеша Туск. Орбан додаде дека европските земји мора „да се обединат и заедно да ги бранат своите интереси“.
Пред неколку дена, Орбан изјави дека Русија „веќе ја добила“ војната против Украина, иако е воено и економски слаба. Орбан, исто така, рече дека руските беспилотни летала ќе бидат соборени ако влезат во унгарскиот воздушен простор.
Свет
(Видео) Хамас испали пет ракети врз израелскиот град Ашдод

Пет ракети беа испукани од северниот дел на Појасот Газа кон крајбрежниот град Ашдод во ноќта за Јом Кипур, во напад за кој подоцна одговорност презеде терористичката организација Хамас, објави „Тајмс оф Израел“.
Во меѓувреме, еден офицер беше сериозно ранет, а двајца војници беа полесно повредени во напад врз воен пункт во централна Газа денес, соопшти војската.
Video from today's launch of rockets by the resistance in Gaza from the devastated north of Beit Hanoun at Ashdod, north of occupied Palestine. pic.twitter.com/rt5M1OK04k
— Abubaker Abed (@AbubakerAbedW) October 1, 2025
Според Израелските одбранбени сили (ИДФ), четири од ракетите испукани кон Ашдод беа пресретнати од противвоздушен оган, додека една падна на отворено. Немаше извештаи за повредени или штети.
🚨 BREAKING: The Global Sumud Flotilla is being intercepted by the Israeli navy.
So close to Gaza, yet so far.
The criminal entity will not allow a single vessel to reach the starving. Even mercy is blockaded.
A state so terrified of compassion it blockades bread & medicine.… pic.twitter.com/bMduEvJe8j
— Hala Jaber (@HalaJaber) October 1, 2025
Нападот се случил на Јом Кипур, најсветиот ден во еврејскиот календар, додека израелската морнарица се подготвуваше да ги пресретне групата бродови што се обидуваа да ја пробијат поморската блокада на Газа од страна на Израел. На крајот, Израелските одбранбени сили соопштија дека ниту еден брод не стигнал до брегот на Газа.