Свет
Американско разузнавање: Иран бара помош од Русија за нуклеарната програма
																								
												
												
											Разузнавачки податоци покажуваат дека Иран побарал помош од Русија во форма на набавка на дополнителни нуклеарни материјали и производство на нуклеарно гориво. Горивото би можело да му помогне на Иран да ги напојува своите нуклеарни реактори, скратувајќи го времето што му е потребно за да направи сопствено нуклеарно оружје.
Сепак, експертите за Си-ен-ен изјавија дека ризикот од ширење на нуклеарното оружје варира во зависност од тоа за кој реактор се користи горивото. Исто така, не е јасно дали Русија се согласила да помогне – Кремљ долго време се спротивставува на Иран да добие нуклеарно оружје.
Овие барања на Иран, како што се додава, се обид за дополнително зајакнување на партнерството на овие земји, кое Иран веќе го зајакна претходно со испраќање дронови и друга воена опрема во Русија поради војната во Украина. Се смета и дека Русија му помогнала на Иран во смирувањето на големите протести кои се случуваат во таа земја.
Иран вели дека неговата нуклеарна програма ќе служи за единствена цел за одржување на мирот. Тие додадоа дека официјално ја суспендирале својата програма за нуклеарно оружје, но американските разузнавачки агенции веруваат дека активностите на Иран за збогатување ураниум одамна ги надминале параметрите на нуклеарниот договор од 2015 година. Тие веруваат дека Иран сега го делат само неколку месеци од производството на нуклеарно оружје.
„Нуклеарната програма на Иран напредува брзо, колку подолго го дозволиме тоа, толку побрзо ќе ја завршат. Мислам дека сега ги делат само неколку месеци од таа цел и ако продолжат вака, ќе го намалат тоа време на само неколку недели“, предупреди американскиот државен секретар Ентони Блинкен во јуни.
Очите на Бајден и неговата администрација сега се насочени кон односите меѓу Иран и Русија. Секоја промена во позицијата на Русија по ова прашање би била значајна, бидејќи тие до сега беа жестоки противници на иранската нуклеарна програма.
„Како што рековме, иранскиот нуклеарен договор не е на дневен ред“, рече портпаролката на Советот за национална безбедност на САД, Адриен Вотсон, додавајќи дека силно ќе се спротивстави на натамошното зајакнување на врските меѓу Русија и Иран по ова прашање.
Иранската делегација во ОН и руското Министерство за надворешни работи одбија да ги коментираат овие наводи.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски минатата недела изјави дека Иран бара помош од Русија со својата нуклеарна програма во замена за воена помош, но податоците собрани од САД не можат дефинитивно да кажат дали станува збор за quid-pro-quo однос, според извори.
Но, барањата на Иран до Русија сугерираат дека иранските власти веруваат оти новиот нуклеарен договор нема да се случи или, ако се случи, нема да трае.
Изворите сметаат дека иранската потрага по партнер настанала поради страв дека САД ќе се повлечат од нуклеарниот договор, како што тоа го направи администрацијата на Доналд Трамп во 2018 година, па решиле да бараат партнер во Русија.
Иран претходно побара од САД гаранција дека нема да се повлече од договорот во иднина, но САД рекоа дека не можат да го ветат тоа.
„Договорите што Русија ги правеше на страна и претходно ги разнишаа темелите на договорот од 2015 година и какви било понатамошни договори значително би ја намалиле можноста да се вратиме на тој договор“, рече висок американски функционер кој одби да ги коментира наводите на разузнавањето.
Џејмс Актон, кодиректор на Програмата за нуклеарна политика во Карнеги фондацијата за меѓународен мир, рече дека не верува оти на Иран му е потребна помош, но сака да произведува гориво побрзо, поевтино и на пократок временски рок.
„Во нивен интерес е да побараат помош, особено кога станува збор за гориво“, рече Актон.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
																	
																															Свет
Зеленски: Би сакале Орбан да нè поддржи или барем да не нè блокира
														Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека би сакал унгарскиот премиер Виктор Орбан да ја поддржи или барем да не ја блокира кандидатурата на Украина за членство во Европската унија.
На форум за проширување на ЕУ во Брисел, Зеленски рече дека „Орбан има што да ѝ понуди на Украина, која во моментов ја брани цела Европа од Русија“.
Процесот за пристапување на Украина во ЕУ, започнат по руската инвазија, е во застој, бидејќи е потребна едногласна одлука од сите 27 членки. Орбан, кој одржува блиски врски со рускиот претседател Владимир Путин, го користи своето вето и смета дека членството на Украина би го „разурнало“ европскиот блок.
Прашњето добива дополнителна тежина во пресрет на претстојните парламентарни избори во Унгарија.
Свет
(Видео) Џјинпинг се пошегува со јужнокорејскиот претседател: „Проверете дали има задна врата“
														Потребен е некој со челични нерви за да се пошегува за безбедноста на кинеските паметни телефони пред Шји Џјинпинг, пишува британскиот Гардијан.
Јужнокорејскиот претседател Ли Џе-мјунг, откако кинескиот лидер му подари пар паметни телефони пред нивниот државен банкет за време на викендот, гласно праша дали уредите се безбедни.
Шји, кој не е познат по јавното прикажување на хумор, се насмевна и покажувајќи кон телефоните, тој го повика Ли да „провери дали има задна врата“ – предизвикувајќи смеа и аплауз од неговиот јужнокорејски колега.
Never seen Xi Jinping joke around on camera.
He gave the Korean President Lee Jae Myung several gifts, including Xiaomi phones.
And then said, “Make sure the phones don’t have any back doors (for spying).” pic.twitter.com/bOJfvCI57Z
— S.L. Kanthan (@Kanthan2030) November 1, 2025
Опуштената размена се случи додека Шји и Ли разменуваа подароци на маргините на самитот на АПЕК во јужнокорејскиот град Гјеонгџу – првата посета на Шји на земјата по повеќе од една деценија.
Кинескиот претседател му подари два паметни телефони опремени со екрани произведени во Кореја на Ли, кој праша: „Дали е безбедна комуникациската линија?“
Покажувајќи кон телефоните, сè уште во нивните кутии, Шји одговори: „Треба да проверите дали има задна врата“ – мислејќи на претходно инсталиран софтвер што може да овозможи следење од трети страни.
САД предупредија дека кинеските паметни телефони и апликациите што ги користат може да имаат „задни врати“ што хакерите би можеле да ги користат за да ги искористат слабите алки во сајбер одбраната на другите земји. Кинеската влада ги негираше обвинувањата за сајбер шпионажа.
Разговорот на лидерот, снимен од ТВ камери, предизвика огромен медиумски интерес во Јужна Кореја, бидејќи Шји ретко прави шеги, особено на тема толку чувствителна како шпионажата, според написите.
„Шји се насмеа откако Ли се пошегува за безбедноста на телефонот“, гласеше наслов во весникот „Сеул Шинмун“ во понеделникот.
Портпаролот на Ли, Ким Нам-џун, рече дека моментот на лежерност е доказ дека Ли и Шји се зближиле за време на неколкуте средби на дводневниот самит.
„Од церемонии за добредојде и размена на подароци до банкети и културни настапи, двајцата лидери имаа повеќекратни можности да се вклучат и да изградат лична хемија“, рече Ким. „Да не беше таквата хемија, таквата шега не би била можна.“
Фото: принтскрин
Свет
Гроси: Заканите за нуклеарната безбедност во Украина се уште се реални
														Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) постојано игра улога на посредник меѓу Русија и Украина во врска со украинските нуклеарни централи, изјави денес генералниот директор на МААЕ, Рафаел Гроси.
Тој истакна дека постои зголемен интерес за нуклеарна енергија низ целиот свет, но дека инвестициите и новите проекти мора да бидат во согласност со правилата и мерките за неширење на нуклеарно оружје, објавува Ројтерс.
Минатата недела, Гроси изјави дека во рускиот напад врз Украина со ракети и беспилотни летала, електричните трафостаници, кои се клучни за одржување на нуклеарната безбедност во таа земја, биле оштетени, а две нуклеарни централи останале без надворешен далновод.
„Заканите за нуклеарната безбедност остануваат многу реални и постојани. Повторно повикувам на максимална воена воздржаност во близина на нуклеарните постројки и целосно почитување на седумте основни принципи на нуклеарна безбедност и сигурност“, рече Гроси тогаш.
МААЕ, исто така, изјави дека во нуклеарната централа Запорожје се во тек напори за поправка на оштетената линија на Фероплавна-1 и дека се откриени дополнителни штети, пренесуваат медиумите.
Фото: принтскрин

