Свет
Американците набавуваат моќни дронови за напади во згради

Пентагон неодамна објави нов договор за купување на мали беспилотни летала ПСИО (Precision Strike Indoor & Outdoor). Станува збор за беспилотни летала камикази способни да пронајдат и напаѓаат цели во зградите. Договорот беше потпишан со производителите на дронови „XTEND“, кои станаа познати по нивната напредна работа на беспилотни летала кои работеа во тимови во зградите во Газа.
Договорот го склучи мистериозната Канцеларија за нередовно војување на Пентагон, која развива способности за војската за потребите на асиметрични, тајни операции против цели од најголема вредност. Во минатото, ова можеби значело неутрализирање на бунтовнички водач со ракета Hellfire R9X без да се оштети зградата во која се наоѓал. Ова ново оружје може да изврши прецизни напади на места кои претходно биле надвор од дометот, пишува Форбс.
Огромен предизвик
Контролирањето на дронови во затворен простор е голем предизвик – просторите се преполни и комплицирани, а пречките се во сите правци. Извршниот директор на „XTEND“, Авив Шапира, претходно изјави за Форбс дека оперативниот систем на компанијата, XOS, ја презело тешката работа со управувањето, така што дури и почетниците пилоти на беспилотни летала можат да летаат како професионалци и лесно да влегуваат низ прозорците или други тесни простори.
Сè што треба да направи пилотот е да покаже каде треба да оди дронот, а XOS го прави останатото. Дополнително, системот „се сеќава“ на рутата што ја поминал за да може да се врати.
Доделувањето на договорот следеше по успешното ригорозно тестирање.
„Тестовите ја покажаа точноста, сигурноста и оперативната супериорност на нашето решение “, рече Шапира во изјавата.
Ова значи дека договорот е потпишан за некоја верзија на дронот Scorpio на XTEND. Веројатно има врска со квадкоптерот Scorpio 500, кој може да лета околу 15 минути и е заштитен од оштетување при удирање во ѕидови или други цврсти предмети.
Scorpio носи околу половина килограм експлозив, а има неколку опции за боеви глави. Детали не се објавени, но веројатно е дека тие вклучуваат боеви глави кои можат да се користат на човечки цели, специјално дизајнирани експлозиви за пробивање на препреки како што се вратите, како и термобарични боеви глави во случај на потреба да се урнат цели структури.
Навигацискиот систем на овој дрон не се потпира на GPS или други сателитски сигнали, кои се предмет на пречки или може да бидат недостапни во затворени простории. Досегот наводно е подолг од 5 километри, со максимална брзина од 25 километри на час.
Сепак, покрај паметниот софтвер, можеби најимпресивната карактеристика на овој дрон е неговата комуникација. Мрежата дозволува три беспилотни летала да работат заедно, и да бидат контролирани од само еден пилот. Вообичаено, два дрона би биле позиционирани да ги „чуваат“ влезовите, додека третиот ја истражува внатрешноста на зградата.
Беспилотните летала докажани во битка
Иако XTEND е најпознат по соработката со ИДФ, каде што неговите беспилотни летала се докажаа на дело, беспилотните летала за Пентагон ќе бидат изградени во САД, а испораките се очекува да започнат во првиот квартал од оваа година.
Ова не е прв проект за беспилотни летала на Канцеларијата за нередовно војување на Пентагон. Нивната подгрупа за тактичка офанзивна поддршка, задолжена за испорака на „уникатна тактичка офанзивна опрема“, неодамна набави приспособена верзија на авионот Херо-30. Станува збор за уште едно беспилотно летало создадено во Израел, иако во овој случај хардверот го испорачува американската Mistral Inc. Подобрената верзија понуди подолго време на лет, подобра боева глава и зголемена веројатност за успешно погодување на целта.
Американската војска веќе поседува неколку беспилотни летала камикази. Еден од нив е Rogue-1 на американските маринци, всушност поелегантна (и поскапа) верзија на беспилотните летала FPV од Украина. Сепак, тоа е оружје што може да се користи само на отворено. Нано беспилотното летало Black Hornet, кое се користи во мал број во Украина, може да влезе во згради, но тоа е само извидувачки авион, премногу мал за да носи боева глава.
ПСИО може да пријде на зграда од поголеми растојанија, да влезе во неа и да „пронајде и неутрализира“ цели, а истовремено да снима видео доказ за својата мисија.
Засега вакви дронови веројатно ќе бидат достапни само за одредени единици. Поверојатно е да се видат во конкретни операции отколку на боишта. Како и со другите типови на мали беспилотни летала, овој дрон може брзо да се рашири меѓу пријателските и непријателските војски, иако реплицирањето софтвер за паметна вештачка интелигенција е многу покомплицирано од копирањето на хардверот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Колесник: Складиштата со нуклеарно оружје во Полска ќе станат цели за руски ракети

Локациите на нуклеарно оружје во Полска ќе станат легитимна цел на руската армија, изјави членот на Комитетот за одбрана на државната дума, Андреј Колесник. Тој нагласи дека ваквите провокации од страна на Полјаците би можеле да доведат до трета светска војна.
„Или можеби ќе сфатиме дека мора да започнеме превентивен удар врз нуклеарниот потенцијал што е во Полска? Трета светска војна, светот ќе се сруши – нема опции. Значи, ова е пат што води кон ескалација и на крајот до Трета светска војна. Дали им е потребно? Секој претседател сака да ја покаже својата сила и цврстина. Не мислам дека Полска ќе има корист од ова. Значи, за нас, ова е само уште една цел. Или ќе бидат крстосувачки ракети – нема разлика. Некои [руски] ракети ќе бидат пренасочени кон Полска“, забележа Колесник.
Пратеникот нагласи дека досега Русија беше доста попустлива кон непријателските потези на Полска за распоредување конвенционално оружје.
Развојот на нуклеарниот капацитет би бил пресвртница во односите меѓу двете земји, додаде тој.
„Ќе имаме нови цели на полска територија ако Полска одлучи да стане цел. Претходно бевме попустливи по ова прашање: конвенционално оружје, авијација. Полска порано беше пријателска земја. Но, во изминатите 30 години, тие се направија целосно бескорисни ако одлучат да распоредат нуклеарно оружје на нивна територија“, заклучи Колесник.
Претходно, полскиот претседател Карол Навроцки изјави дека земјата треба да добие пристап до заедничка употреба на нуклеарно оружје од страна на сојузниците. Затоа, Варшава треба да се приклучи на програмата на НАТО за нуклеарно одвраќање.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) Два летачки автомобили се судрија во Кина

Два летачки автомобили од кинескиот производител на електрични возила Xpeng Inc. се судрија во воздух за време на тест лет на аеромитинг во Чангчун, повторно отворајќи прашања за безбедноста на технологијата, објави Bloomberg.
Според Xpeng Aeroht, стартап компанија која стана подружница на Xpeng во 2020 година, едно од таканаречените електрични возила за вертикално полетување и слетување (eVTOL) се запалило при слетувањето, додека другото успеало безбедно да слета.
Flying Car collision in China raised safety concerns for eVTOL Industry for the Urban Air Mobility (UAM) networks while confronting real-world risks.
The flying car collision in Changchun shocked a crowd during an airshow rehearsal on September 16, raising questions on… pic.twitter.com/FdXmJeLtVK
— FL360aero (@fl360aero) September 17, 2025
Снимките од инцидентот покажуваат облак од црн чад што се издига од урнатиот eVTOL на рамно тревно поле, со противпожарни возила во близина. Двата летачки автомобили се приближиле еден до друг и воспоставиле контакт за време на тест летот, а властите оттогаш ја расчистиле областа и започнале истрага за причината, соопшти Xpeng Aeroht.
The XPENG X2 is a two-seater flying car developed by XPENG AEROHT. It adopts an enclosed cockpit with a minimalist teardrop-shaped design. To reduce weight, the XPENG X2 has a complete carbon fiber structure.
Credit: XPENG AEROHT #flyingcars #technology #engineering #evtol… pic.twitter.com/mucyJU12kU
— Wevolver (@WevolverApp) February 7, 2025
Според Bloomberg, инцидентот би можел да биде сериозен удар за Xpeng Aeroht, кој се подготвува да започне со испораки на својот модел на носач на авиони – класично електрично возило кое доаѓа со посебен eVTOL модул. Копнениот носач на авиони моментално е достапен за нарачка во Кина, а масовното производство се очекува во 2026 година.
Кина долго време промовира визија за таканаречената економија на ниска надморска височина, што би и користело на индустријата eVTOL и би го поттикнало нивното масовно усвојување. Сепак, остануваат прашањата за безбедноста и сигурноста на летачките возила што треба да превезуваат луѓе на кратки растојанија, а се предвидува дека многу од нив ќе бидат без пилоти, пренесува медиумот.
Xpeng Aeroht изјави дека никој не е повреден, иако на местото на несреќата се видени служби за итни случаи. Во видеата споделени на социјалните медиуми, може да се видат пожарникари како истураат вода врз летачкото возило што гори, додека претставник на компанијата сè уште не одговорил на прашањата за можни повреди.
Несреќата со eVTOL се случи само една недела откако Xpeng ги повлече повеќето од своите електрични возила P7+ поради дефект на контролниот систем.
Свет
ОН: Жените од Газа се принудени да се породуваат на улица поради израелските напади

Обединетите нации соопштија дека жените во Појасот Газа се принудени да се породуваат на улица, додека илјадници се раселени поради израелските воени операции што траат од октомври 2023 година, пренесува Анадолија.
„Израелската офанзива во Газа ги принудува жените да се породуваат на улица, без болници, лекари или чиста вода“, изјави портпаролот на ОН, Стефан Дујарик, на прес-конференција, повикувајќи се на Фондот за население на ОН (УНФПА).
„Ситуацијата се влошува од час во час“
„УНФПА вели дека 23.000 жени се оставени без грижа, а околу 15 бебиња се раѓаат секоја недела без медицинска помош“, додаде тој.
Дујарик повика на итна заштита на цивилите, велејќи дека ситуацијата на терен „се влошува од час во час“. Тој нагласи дека „издавањето наредби за раселување не ги ослободува страните во конфликтот од нивната одговорност да ги заштитат цивилите за време на непријателствата“.
Тој рече дека Израел „уште еднаш им наредил“ на луѓето во градот Газа да ја напуштат областа во следните 48 часа и „да се движат кон југ преку привремениот премин на патот Салах ад Дин, кој поминува низ центарот на Појасот Газа“.
„Илјадници луѓе продолжуваат да бегаат поради активните непријателства. Патиштата, како што можете да замислите, се пренатрупани. Луѓето се гладни, а децата се трауматизирани“, рече тој.
Тој, исто така, нагласи дека Израел продолжува да ги попречува операциите за помош во енклавата, велејќи дека „вчера, две хуманитарни операции за прием на пратки храна од преминот Газа беа откажани или одбиени“.
„Другите мисии беа овозможени, но се соочија со пречки на терен. Преминот Зиким беше затворен петти ден по ред“, рече тој.
Фото: принтскрин