Свет
Америка го нападна Ирак пред 20 години: Дали ќе одговараат за нивните воени злосторства?

Америка го нападна Ирак пред точно 20 години. Таа сè уште не е повикана на одговорност за воените злосторства извршени во таа земја. Воздушната инвазија се случи на 19 март 2003 година, додека акциите на копно започнаа на 20 март и траеја нешто повеќе од еден месец. Коалициските сили (претежно британски заедно со Американците) го окупираа Багдад 22 дена по првиот ден од инвазијата, пишува Индекс.хр.
Битката за Багдад траеше шест дена и формално заврши на 1 мај 2003 година, кога американскиот претседател Џорџ Буш прогласи „крај на големите борбени операции“. По освојувањето на Багдад, следеше подолга втора фаза во која на окупацијата на Ирак се спротивставија бунтовниците.
Откако насилството почна да опаѓа во 2007 година, Соединетите Држави постепено го намалија своето воено присуство во Ирак, со што официјално го завршија своето повлекување во декември 2011 година.
Како пред сè дојде до војна? Во 2003 година, вниманието на светот беше насочено кон тоа дали Садам Хусеин ќе попушти пред американскиот и меѓународниот притисок да се откаже од оружјето за масовно уништување за кое се веруваше дека го поседува.
Накратко, претседателот Џорџ В. Буш тврдеше дека ранливоста на Соединетите Држави по 11 септември 2001 година, во комбинација со наводното континуирано поседување и производство на оружје за масовно уништување од страна на Ирак и неговата поддршка за терористичките групи, вклучително и Ал Каеда, ја оправдува војната против Ирак.
Познати се и зборовите на Буш дека „Ирак, Иран и Северна Кореја се оската на злото“. Официјален Багдад изјави дека не поседува оружје за масовно уништување. Во ноември 2002 година, Советот за безбедност на ОН ја одобри резолуцијата 1441 со која се бара од Ирак да соработува со своите обврски за разоружување, што земјата ги прифати, што ги натера инспекторите на УНМОВИК да ги започнат своите претреси.
На почетокот на 2003 година, Буш и британскиот премиер Тони Блер изјавија дека Ирак всушност продолжува да ги попречува инспекциите на ОН. Другите светски лидери, како што се францускиот претседател Жак Ширак и германскиот канцелар Герхард Шредер, сакаа да му дадат повеќе шанса на Ирак да го направи она што се бара од него.
Сметајќи ги залудни понатамошните дипломатски напори на Советот за безбедност, Буш прогласи крај на дипломатијата и му постави ултиматум на ирачкиот претседател Садам Хусеин од 48 часа да го напушти Ирак. Војната наскоро започна, пишува Индекс.хр.
Во февруари 2002 година, ЦИА го испрати амбасадорот Џозеф Вилсон да ги истражи наводите за извештаите дека Ирак се обидува да добие ураниум од Нигер. Вилсон се врати и ја извести ЦИА дека извештаите за продажба на ураниум во Ирак се „целосно лажни“.
Шефот на инспекторите на ОН Ханс Бликс отишол во Ирак и не нашол траги од забранетото оружје. Во февруари 2003 година, тој издаде прилично негативен извештај за соработката на Ирак со меѓународните инспектори, но сепак рече дека не нашол „нема докази дека Ирак поседува или поседува оружје за масовно уништување“. Во интервју од септември 2003 година, Бликс дури процени дека „Ирак го уништи своето оружје за масовно уништување пред 10 години“.
Во секој случај, по почетокот на војната, коалициските сили почнаа да постигнуваат поголем успех, ирачките војници почнаа да дезертираат: по падот на Багдад, Хусеин избега и беше заробен во декември 2003 година. Тој беше погубен во 2006 година.
Копненото присуство на САД го достигна својот врв во 2007 година со повеќе од 170.000 војници присутни во таа земја, а токму во таа година коалициските сили претрпеа најголеми загуби. Имено, загубите на коалицијата беа мали во првичните борби во 2003 година, со околу 150 загинати до 1 мај.
Сепак, смртните случаи на американски војници нагло се зголемија потоа, достигнувајќи околу 1.000 до претседателските избори во САД во ноември 2004 година и надминаа 3.000 на почетокот на 2007 година, што значи дека коалициските сили претрпеа најголеми загуби од бунтовниците во подоцнежните фази од војната. Ова беа и години кога секташкото насилство ја зафати земјата и предизвика огромен хаос.
Откако не беше пронајдено нуклеарното оружје, денес се верува дека главната причина била контролата на богатиот извор на нафта во Ирак. Набргу по апсењето на Садам, администрацијата на Буш призна дека нејзините предвоени аргументи за присуството на залихи на хемиско, биолошко и нуклеарно оружје во Ирак се неосновани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Ројтерс: Луѓето на Трамп го предупредија Катар и неговите сојузници неколку часа пред израелскиот напад

Американскиот Стејт департмент однапред информирал неколку регионални сојузници на Блискиот Исток за планираниот израелски напад врз Иран, неколку часа пред почетокот на операцијата, тврдат тројца извори запознаени со ситуацијата, пренесува Ројтерс.
Во дипломатската нота испратена во четвртокот попладне, Стејт департментот потврдил дека израелскиот напад ќе се случи доцна во ноќта. Катар бил меѓу земјите кои го добиле предупредувањето.
Во пораката се наведува дека Вашингтон не учествувал во израелската операција ниту дал каква било поддршка. Се истакнува и дека претседателот Доналд Трамп јасно ја изразил својата желба за мир во регионот, но и цврстиот став дека на Техеран не смее да му се дозволи да развива нуклеарно оружје.
За потсетување, Израел започна бран воздушни напади низ Иран ноќта меѓу четвртокот кон петокот, тврдејќи дека погодил нуклеарни локации, ракетни фабрики и високи воени команданти, што може да биде долготрајна операција чија цел е да се спречи Иран да развие атомска бомба.
Стејт департментот не одговори веднаш на барањето за коментар.
Свет
Најмалку 86 загинати и 341 ранети во израелските воздушни напади

Најмалку 86 лица загинаа, а 341 беа ранети во израелските воздушни напади во петокот, објави иранската новинска агенција Фарс, цитирана од „Анадолија“.
Во главниот град Техеран загинаа 78 лица, а 329 беа ранети. Најмалку уште осум лица ги загубија животите, а 12 се ранети во нападите на Табриз, град во северозападниот дел на Иран.
Израел започна сеопфатна воена операција против Иран, во која учествуваа 200 борбени авиони. Целите беа иранската нуклеарна програма и можностите за лансирање ракети со долг дострел.
Во нападите загинаа високи воени функционери и научници кои работеа на нуклеарната програма.
Премиерот Бенјамин Нетанјаху рече дека целната воена операција ќе продолжи се додека е потребно.
Иран вети строга казна и побара итен состанок на Советот за безбедност на Обединетите нации.
Американскиот претседател Доналд Трамп на социјалната мрежа „Вистина“ објави дека му дал на Иран „можност за договор“ и го повика да ја искористи сега, „пред да биде предоцна“.
Оваа ескалација фрла сомнеж за иднината на нуклеарните преговори меѓу Техеран и Вашингтон, кои се водат со посредство на Оман. Шестата рунда индиректни преговори, закажана за в недела, сега најверојатно ќе биде откажана, велат извори запознаени со ситуацијата.
Свет
Новиот командант на Иранската револуционерна гарда: „Наскоро ќе се отворат портите на пеколот“

Новоименуваниот командант на иранската револуционерна гарда, Мохамад Пакпур, се закани со жестока одмазда за израелските напади во кои беше убиен неговиот претходник, Хосеин Салами.
„Како одмазда за крвта на нашите убиени команданти, научници и граѓани, портите на пеколот наскоро ќе се отворат за овој режим кој убива деца“, рече Пакпур во изјавата што ја пренесе иранската државна новинска агенција ИРНА.