Свет
Америка го нападна Ирак пред 20 години: Дали ќе одговараат за нивните воени злосторства?

Америка го нападна Ирак пред точно 20 години. Таа сè уште не е повикана на одговорност за воените злосторства извршени во таа земја. Воздушната инвазија се случи на 19 март 2003 година, додека акциите на копно започнаа на 20 март и траеја нешто повеќе од еден месец. Коалициските сили (претежно британски заедно со Американците) го окупираа Багдад 22 дена по првиот ден од инвазијата, пишува Индекс.хр.
Битката за Багдад траеше шест дена и формално заврши на 1 мај 2003 година, кога американскиот претседател Џорџ Буш прогласи „крај на големите борбени операции“. По освојувањето на Багдад, следеше подолга втора фаза во која на окупацијата на Ирак се спротивставија бунтовниците.
Откако насилството почна да опаѓа во 2007 година, Соединетите Држави постепено го намалија своето воено присуство во Ирак, со што официјално го завршија своето повлекување во декември 2011 година.
Како пред сè дојде до војна? Во 2003 година, вниманието на светот беше насочено кон тоа дали Садам Хусеин ќе попушти пред американскиот и меѓународниот притисок да се откаже од оружјето за масовно уништување за кое се веруваше дека го поседува.
Накратко, претседателот Џорџ В. Буш тврдеше дека ранливоста на Соединетите Држави по 11 септември 2001 година, во комбинација со наводното континуирано поседување и производство на оружје за масовно уништување од страна на Ирак и неговата поддршка за терористичките групи, вклучително и Ал Каеда, ја оправдува војната против Ирак.
Познати се и зборовите на Буш дека „Ирак, Иран и Северна Кореја се оската на злото“. Официјален Багдад изјави дека не поседува оружје за масовно уништување. Во ноември 2002 година, Советот за безбедност на ОН ја одобри резолуцијата 1441 со која се бара од Ирак да соработува со своите обврски за разоружување, што земјата ги прифати, што ги натера инспекторите на УНМОВИК да ги започнат своите претреси.
На почетокот на 2003 година, Буш и британскиот премиер Тони Блер изјавија дека Ирак всушност продолжува да ги попречува инспекциите на ОН. Другите светски лидери, како што се францускиот претседател Жак Ширак и германскиот канцелар Герхард Шредер, сакаа да му дадат повеќе шанса на Ирак да го направи она што се бара од него.
Сметајќи ги залудни понатамошните дипломатски напори на Советот за безбедност, Буш прогласи крај на дипломатијата и му постави ултиматум на ирачкиот претседател Садам Хусеин од 48 часа да го напушти Ирак. Војната наскоро започна, пишува Индекс.хр.
Во февруари 2002 година, ЦИА го испрати амбасадорот Џозеф Вилсон да ги истражи наводите за извештаите дека Ирак се обидува да добие ураниум од Нигер. Вилсон се врати и ја извести ЦИА дека извештаите за продажба на ураниум во Ирак се „целосно лажни“.
Шефот на инспекторите на ОН Ханс Бликс отишол во Ирак и не нашол траги од забранетото оружје. Во февруари 2003 година, тој издаде прилично негативен извештај за соработката на Ирак со меѓународните инспектори, но сепак рече дека не нашол „нема докази дека Ирак поседува или поседува оружје за масовно уништување“. Во интервју од септември 2003 година, Бликс дури процени дека „Ирак го уништи своето оружје за масовно уништување пред 10 години“.
Во секој случај, по почетокот на војната, коалициските сили почнаа да постигнуваат поголем успех, ирачките војници почнаа да дезертираат: по падот на Багдад, Хусеин избега и беше заробен во декември 2003 година. Тој беше погубен во 2006 година.
Копненото присуство на САД го достигна својот врв во 2007 година со повеќе од 170.000 војници присутни во таа земја, а токму во таа година коалициските сили претрпеа најголеми загуби. Имено, загубите на коалицијата беа мали во првичните борби во 2003 година, со околу 150 загинати до 1 мај.
Сепак, смртните случаи на американски војници нагло се зголемија потоа, достигнувајќи околу 1.000 до претседателските избори во САД во ноември 2004 година и надминаа 3.000 на почетокот на 2007 година, што значи дека коалициските сили претрпеа најголеми загуби од бунтовниците во подоцнежните фази од војната. Ова беа и години кога секташкото насилство ја зафати земјата и предизвика огромен хаос.
Откако не беше пронајдено нуклеарното оружје, денес се верува дека главната причина била контролата на богатиот извор на нафта во Ирак. Набргу по апсењето на Садам, администрацијата на Буш призна дека нејзините предвоени аргументи за присуството на залихи на хемиско, биолошко и нуклеарно оружје во Ирак се неосновани.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
ОН повика на деескалација на протестите во Лос Анџелес

Обединетите нации ги повикаа сите вклучени во немирите во Лос Анџелес да ја деескалираат ситуацијата откако демонстрантите се судрија со службениците за имиграција поради притворањето на нелегални мигранти.
„Не сакаме понатамошна милитаризација на ова“, изјави портпаролот на ОН, Фархан Хак, во Њујорк, како одговор на германската агенција ДПА.
„И ги охрабруваме страните на локално, државно и федерално ниво да работат на тоа да се случи ова. Се надеваме дека сите страни на терен ќе ја деескалираат ситуацијата“, додаде Хак.
Претседателот Доналд Трамп им нареди на припадниците на Калифорниската Национална гарда да влезат во Лос Анџелес за време на викендот и покрај противењето на гувернерот Гевин Њусом. Им беше наредено да дејствуваат против демонстрантите кои протестираа против рациите на федералните агенти за имиграција насочени кон нелегалните мигранти.
Трамп верува дека ситуацијата во градот на западниот брег на земјата, каде што луѓето масовно протестираат од петокот поради постапките на агентите на Службата за имиграција и царина (ICE), излезе од контрола.
Градската полиција одговори со солзавец и гумени куршуми додека демонстрантите палеа автомобили и фрлаа молотови коктели. Уапсени се неколку десетици луѓе.
Трамп не ја исклучи можноста за распоредување дополнителни трупи, а денес се закани дека неговиот шеф на граничната патрола, Том Хоман, ќе го уапси Њусом за попречување на напорите за спроведување на имиграциските закони.
„Овие луѓе треба да пораснат“, изјави Њусом за NBC News.
„Таквото брборење е заморно. Затоа, Том, уапси ме. Ајде да одиме“, вели тој.
Свет
(Видео) Исчезнати лица, поплавени улици и населби: силно невреме во Букурешт

Силно невреме го погоди Букурешт.
Поројните дождови предизвикаа хаос, десетици улици беа поплавени, дрвја паднаа врз автомобили, а сообраќајот беше блокиран во неколку населби. Поплавен е и трговски центар, а клиентите беа евакуирани, вклучително и оние што беа во киното.
Today, Bucharest transformed into a Venetian scene after the heavy rains pic.twitter.com/wGIeJ3eDgq
— Brave Romania (@brave_romania) June 9, 2025
Неколку летови не можеа да слетаат на главниот аеродром и беа пренасочени, според локални медиуми.
This evening: Berceni, Bucharest, Romania https://t.co/u26lVF0Yeg pic.twitter.com/WO0B4eUmJj
— Weather Monitor (@WeatherMonitors) June 9, 2025
Во близина на Букурешт, две лица беа однесени од пороите во чамец што претходно се превртел.
По едно лице сè уште трае потрагата.
Градскиот транспортен оператор STB издаде предупредување кратко по почетокот на бурата, наведувајќи повеќекратни блокади на трамвајски линии. За неколку минути, неколку линии беа целосно прекинати или пренасочени, а патниците мораа долго да чекаат на станиците, во поројниот дожд.
Неколку автобуски линии беа целосно блокирани од вода, а дрво што падна на електричната мрежа запре одредени линии.
Слична беше ситуацијата и со трамваите, кои не можеа да сообраќаат поради паднати дрвја и гранки.
Неколку населби во Букурешт беа парализирани поради огромната количина вода. И центарот и периферијата ги почувствуваа последиците од невремето. Водата навлезе во подрумите на бројни станбени згради, а беа уништени и дворовите на приватните куќи. Има и извештаи дека водата навлегла во домовите, што бара итна интервенција на пожарникарите.
Свет
Медински: Ако Киев и НАТО се обидат да ги вратат новите руски региони, ќе следи нуклеарна војна

Помошникот на рускиот претседател Владимир Путин, Владимир Медински, денес изјави дека ако Киев и НАТО се обидат да ги вратат новите региони на Руската Федерација, ќе има нуклеарна војна.
Во интервју за Раша тудеј, Медински рече дека може да се случи нуклеарна војна ако конфликтот во Украина престане без да се склучи вистински мир, бидејќи, според него, Киев и НАТО ќе се обидат да ги вратат новите територии на Руската Федерација, пренесува ТАСС.
„Ако го запреме конфликтот по линијата на фронтот и не се договориме за вистински мир, туку само склучиме некаков вид примирје, тогаш ова ќе биде – знаете, имаше спорен регион меѓу Ерменија и Азербејџан, Карабах – тогаш овој регион ќе се претвори во огромен Карабах“, рече Медински, кој е шеф на руската делегација на разговорите со украинската страна.
Тој рече дека Москва не сака да создаде „џиновски Карабах, непризнаен од никого, поради кој може да избувне нуклеарна војна“.
„По некое време, Украина, заедно со НАТО, со своите сојузници, ќе се приклучи на НАТО, ќе се обиде да го врати, а тоа ќе биде крај на планетата, тоа ќе биде нуклеарна војна“, рече Медински.
Тој додаде дека Русија затоа сака да се склучи „целосен мир“.
„Затоа, сакаме да ја запреме војната, да склучиме целосен мир и да ги признаеме новите територии“, рече Медински, зборувајќи за териториите што Русија ги презеде од почетокот на војната во Украина, пренесува Танјуг.