Свет
Америка и Украина го потпишаа долгоочекуваниот договор за минералите

Вашингтон и Киев го потпишаа долгоочекуваниот договор за природните ресурси на Украина по неколкумесечни напнати преговори. Иако деталите од договорот сè уште излегуваат на виделина, двете страни потврдија дека тој формира инвестициски фонд за истражување на минерални суровини и го одредува начинот на поделба на приходите.
Во соопштението на американската администрација се наведува дека договорот испраќа порака до Русија дека администрацијата на претседателот Доналд Трамп е посветена на мировниот процес насочен кон слободна, суверена и просперитетна Украина.
Договорот доаѓа нешто повеќе од два месеци по средбата меѓу претседателот Трамп и Володимир Зеленски во Белата куќа, која се претвори во јавен вербален конфликт и ги зголеми стравувањата дека САД би можеле да ја повлечат својата поддршка за Украина.
Украинската министерка за економија Јулија Свириденко вчера пристигна во Вашингтон. По учеството на церемонијата на потпишување со Бесент, Свириденко на социјалните мрежи ги објави главните одредби од договорот.
На платформата „Икс“ таа истакна дека со договорот се формира инвестициски фонд за реконструкција со цел да се привлечат западни инвестиции во украински проекти во областа на минералите, нафтата и гасот.
Таа нагласи дека природните ресурси остануваат сопственост на Украина и дека Киев самостојно ќе одлучува за локациите на експлоатација. Партнерството ќе биде еднакво, во сооднос 50:50, без обврска за задолжување од САД. Соединетите Држави ќе преземат улога во привлекувањето капитал и технологија за проекти на украинска територија.
Како дел од договорот, САД ќе му дадат на Киев дополнителна помош, која може да вклучи, на пример, системи за противвоздушна одбрана. Ова е клучна одредба која не беше вклучена во претходните предлози за договорот.
Според Свириденко, приходите и плаќањата на фондот нема да се оданочуваат во ниту една од земјите. Таа додаде дека договорот допрва треба да го потврди украинскиот парламент.
Договорот, пишува Свириденко, го признава придонесот на Украина за глобалната безбедност и таа им се заблагодари на сите што учествуваа во неговото постигнување.
Не е јасно дали договорот вклучува формална безбедносна гаранција од САД, што беше едно од главните барања на претседателот Зеленски за време на преговорите. Американското Министерство за финансии соопшти: „Ниту една земја или поединец што ја финансирала или снабдувала руската воена машина нема да има корист од обновата на Украина“.
Претседателот Трамп рече дека договорот е компензација за американските распределби за време на војната.
„Бајден им даде 350 милијарди долари“, рече Трамп. Тој додаде: „Се договоривме за договор каде, теоретски, добиваме значително повеќе од тие 350 милијарди“.
Трамп веќе некое време тврди дека САД потрошиле околу 350 милијарди долари за помош за Украина, иако анализата на Би-Би-Си покажа дека реалната сума е многу помала. Запрашан дали присуството на САД во Украина може да ги ограничи руските потези во регионот, тој одговори: „Може да биде“.
Според проценките на Киев, околу 5 отсто од светските „критични суровини“ се наоѓаат во Украина.
Ова вклучува околу 19 милиони тони докажани резерви на графит, што, според Украинската геолошка служба, ја рангира земјата меѓу петте водечки светски производители на минералот. Графитот се користи во производството на батерии за електрични возила.
Украина има и значителни наоѓалишта на титаниум и литиум. Исто така, тврди дека има големи количини на метали од ретки земји – група од 17 елементи клучни за производство на оружје, турбини на ветер, електроника и други современи технологии – иако овие тврдења се предмет на дебата.
Дел од украинските минерални наоѓалишта моментално се под руска окупација. Според Свириденко, ресурсите во вредност од 350 милијарди долари се уште се наоѓаат на окупираната територија.
Експертите предупредуваат дека спроведувањето на договорот и пристапот на американските инвеститори до украинското рудно богатство нема да биде возможно без да се реши проблемот со неексплодираните мини. Се проценува дека дури четвртина од украинската територија е контаминирана со мини, пред се на истокот на земјата.
Дополнително, ќе помине многу време пред да се остварат конкретни економски придобивки.
„Овие ресурси не се во пристаништето или складиштето – тие допрва треба да се развиваат“, изјави за Би-Би-Си поранешниот министер и шеф на Киевската школа за економија Тимофиј Милованов.
Москва се уште официјално не го објавила договорот. Но, претходно оваа година, рускиот претседател Владимир Путин изјави за државната телевизија дека е подготвен да им понуди на американските партнери соработка за рударски проекти, вклучително и експлоатација на таканаречените „нови територии“ – алудирајќи на деловите од источна Украина што Русија ги држеше под окупација од почетокот на целосната инвазија пред три години.
Путин потоа рече дека евентуалниот договор меѓу САД и Украина за ретки минерали „не го загрижува“, бидејќи, како што рече, „Русија несомнено има, и сака да го истакне тоа, значително повеќе такви ресурси од Украина“.
Тој додаде дека Русија е подготвена да привлече странски партнери за да ги искористат „нивните историски територии кои и се вратија на Руската Федерација“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Нетанјаху разговараше со родителите на заложниците

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху денес разговараше со родителите на заложниците, Гаџа Гилбоа-Далал и Алон Охел, откако палестинското милитантно движење Хамас објави видео од двајцата, објави канцеларијата на премиерот.
Во соопштението се наведува дека војната против Хамас во Газа „може веднаш да се заврши под условите што ги постави Израел“, објавува „Тајмс оф Израел“.
Нетанјаху објави дека услов за завршување на војната е ослободување на сите заложници, „и живи и мртви“, како и „разоружување на Хамас, демилитаризација на Појасот Газа, израелска безбедносна контрола во Појасот Газа и воспоставување алтернативна цивилна администрација што нема да претставува закана за Израел“.
„Ниедно злонамерно пропагандно видео нема да ја ослабне нашата решителност ниту да нè одвлече од нашата решителност да ги постигнеме овие цели“, се наведува во соопштението, пренесува Танјуг.
Фото: принтскрин
Свет
Путин: Тешко е да се постигне договор со Украина, средбата е бесмислена

Рускиот претседател Владимир Путин денес изјави дека „не гледа многу смисла“ на средбата со неговиот украински колега Володимир Зеленски на која се разговараше за крајот на војната во Украина, пишува The Kiev Independent.
Иако украинските и европските претставници постојано повикуваат на целосен прекин на огнот како предуслов за мировни преговори, Кремљ ги отфрли таквите барања, инсистирајќи на екстремни отстапки од Киев, како што се распуштање на армијата и откажување од воена помош.
„Многу пати реков дека сум подготвен за овие контакти (со Зеленски)“, изјави Путин на Источниот економски форум во Владивосток. „Не гледам многу смисла во нив бидејќи практично ќе биде невозможно да се постигне договор со украинската страна за клучните прашања дури и ако постои политичка волја, за што се сомневам, постојат правни и технички тешкотии“, додаде тој.
Меѓу главните барања на Русија е Украина да ја признае нелегалната анексија на своите територии и да се повлече од делови од тие региони контролирани од Киев. Русија го окупираше и анектираше Крим во 2014 година, а во 2022 година прогласи анексија на делумно окупираните региони Донецк, Луганск, Запорожје и Херсон.
Путин тврди дека договорите за окупираните територии мора да бидат потврдени со референдум, што би барало укинување на вонредната состојба во Украина. Од друга страна, Зеленски одби да признае која било окупирана територија како руска, нарекувајќи ја „црвена линија“ што Киев нема да ја премине, а Уставот на Украина наведува дека територијата на земјата е „неделива и неповредлива“.
Путин, исто така, рече дека е подготвен да се сретне со Зеленски, но само во Москва. „Ако Украина сака да се сретне со нас, ние сме подготвени. Најдоброто место за тоа е главниот град на Руската Федерација, херојскиот град Москва“, рече Путин.
Коментирајќи ја поканата еден ден претходно, по самитот во Париз, Зеленски рече дека ако Путин е сериозен, не треба да го покани во Кремљ. „Русија почна да зборува за состанокот, што е веќе добро, но засега не гледаме никаква желба од нивна страна да се стави крај на војната. Зрелите лидери треба да излезат од состанокот на високо ниво со некои резултати, по можност со завршување на војната“, додаде Зеленски.
Путин предупреди дека странските трупи на украинска територија ќе се сметаат за „легитимни цели за уништување“ и дека нивното распоредување би било непотребно доколку се постигне мировен договор. „Ако се појават трупи таму, особено сега, за време на борбите, претпоставуваме дека тие ќе бидат легитимни цели за уништување“, изјави тој.
Неговите коментари доаѓаат додека Европа дебатира за безбедносните гаранции за Киев, вклучително и предлозите за испраќање мировници по евентуален прекин на огнот. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, рече дека безбедносните гаранции треба да се обезбедат и на Русија затоа што „никој не може да се потпре на својот збор“.
„Не можете да ја гарантирате безбедноста на една земја со поткопување на безбедноста на друга. Ние би го препознале ова како закана за себе – присуството на меѓународни сили, или какви било странски сили, или сили на НАТО на украинска територија, близу до нашата граница“, заклучи Песков.
Фото: принтскрин
Свет
Им било кажано дека нивниот син починал во Лисабон: за родителите следувал шок

На едно германско семејство во Лисабон властите им кажале дека нивниот син (46) починал во ужасна несреќа со жичница во Лисабон. Меѓутоа, кога пристигнале во мртовечницата за да го идентификуваат телото, се случил пресврт – нивниот син не бил меѓу мртвите. Подоцна бил пронајден жив во болница, објавува „Билд“.
Португалската полиција во четвртокот потврдила дека меѓу загинатите е и германски државјанин, но таа информација се покажала како неточна поради погрешен идентитет. Родителите на наводната жртва, германски турист, дошле да го идентификуваат телото во петокот, но не го пронашле. По пребарувањето, го лоцирале во болница – повреден, но жив.
„Физичкиот опис на германскиот државјанин што го добивме многу личел на оној на Британецот. Дури по научни тестови беше можно да се утврди вистинскиот идентитет на починатата жртва“, изјави портпаролката на полицијата. Германското Министерство за надворешни работи, исто така, потврдило дека не претпоставуваат дека има германски жртви.
Мажот (46) и неговата сопруга (45), која исто така беше повредена во несреќата, се на лекување во болница. Нивниот тригодишен син ја избегна несреќата речиси без повреди. Прво го спаси полицаец, а потоа го прегледа педијатар.
Во тешката несреќа што се случи во средата навечер загинаа вкупно 16 лица, иако првичните информации зборуваа за 17 жртви. Меѓу загинатите имало единаесет странски државјани: тројца од Велика Британија, по двајца од Канада и Јужна Кореја, и по едно лице од САД, Франција, Швајцарија и Украина, покрај петмина португалски државјани.
„Глорија“, една од туристичките атракции во Лисабон, веројатно поради дефект на кабел, неконтролирано се движела по стрмната улица, излетала од шините и се удрила во зграда. Во тек е истрага за причините за несреќата и проверка на одржувањето.
Фото: принтскрин