Свет
Америка и Украина го потпишаа долгоочекуваниот договор за минералите
Вашингтон и Киев го потпишаа долгоочекуваниот договор за природните ресурси на Украина по неколкумесечни напнати преговори. Иако деталите од договорот сè уште излегуваат на виделина, двете страни потврдија дека тој формира инвестициски фонд за истражување на минерални суровини и го одредува начинот на поделба на приходите.
Во соопштението на американската администрација се наведува дека договорот испраќа порака до Русија дека администрацијата на претседателот Доналд Трамп е посветена на мировниот процес насочен кон слободна, суверена и просперитетна Украина.
Договорот доаѓа нешто повеќе од два месеци по средбата меѓу претседателот Трамп и Володимир Зеленски во Белата куќа, која се претвори во јавен вербален конфликт и ги зголеми стравувањата дека САД би можеле да ја повлечат својата поддршка за Украина.
Украинската министерка за економија Јулија Свириденко вчера пристигна во Вашингтон. По учеството на церемонијата на потпишување со Бесент, Свириденко на социјалните мрежи ги објави главните одредби од договорот.
На платформата „Икс“ таа истакна дека со договорот се формира инвестициски фонд за реконструкција со цел да се привлечат западни инвестиции во украински проекти во областа на минералите, нафтата и гасот.
Таа нагласи дека природните ресурси остануваат сопственост на Украина и дека Киев самостојно ќе одлучува за локациите на експлоатација. Партнерството ќе биде еднакво, во сооднос 50:50, без обврска за задолжување од САД. Соединетите Држави ќе преземат улога во привлекувањето капитал и технологија за проекти на украинска територија.
Како дел од договорот, САД ќе му дадат на Киев дополнителна помош, која може да вклучи, на пример, системи за противвоздушна одбрана. Ова е клучна одредба која не беше вклучена во претходните предлози за договорот.
Според Свириденко, приходите и плаќањата на фондот нема да се оданочуваат во ниту една од земјите. Таа додаде дека договорот допрва треба да го потврди украинскиот парламент.
Договорот, пишува Свириденко, го признава придонесот на Украина за глобалната безбедност и таа им се заблагодари на сите што учествуваа во неговото постигнување.
Не е јасно дали договорот вклучува формална безбедносна гаранција од САД, што беше едно од главните барања на претседателот Зеленски за време на преговорите. Американското Министерство за финансии соопшти: „Ниту една земја или поединец што ја финансирала или снабдувала руската воена машина нема да има корист од обновата на Украина“.
Претседателот Трамп рече дека договорот е компензација за американските распределби за време на војната.
„Бајден им даде 350 милијарди долари“, рече Трамп. Тој додаде: „Се договоривме за договор каде, теоретски, добиваме значително повеќе од тие 350 милијарди“.
Трамп веќе некое време тврди дека САД потрошиле околу 350 милијарди долари за помош за Украина, иако анализата на Би-Би-Си покажа дека реалната сума е многу помала. Запрашан дали присуството на САД во Украина може да ги ограничи руските потези во регионот, тој одговори: „Може да биде“.
Според проценките на Киев, околу 5 отсто од светските „критични суровини“ се наоѓаат во Украина.
Ова вклучува околу 19 милиони тони докажани резерви на графит, што, според Украинската геолошка служба, ја рангира земјата меѓу петте водечки светски производители на минералот. Графитот се користи во производството на батерии за електрични возила.
Украина има и значителни наоѓалишта на титаниум и литиум. Исто така, тврди дека има големи количини на метали од ретки земји – група од 17 елементи клучни за производство на оружје, турбини на ветер, електроника и други современи технологии – иако овие тврдења се предмет на дебата.
Дел од украинските минерални наоѓалишта моментално се под руска окупација. Според Свириденко, ресурсите во вредност од 350 милијарди долари се уште се наоѓаат на окупираната територија.
Експертите предупредуваат дека спроведувањето на договорот и пристапот на американските инвеститори до украинското рудно богатство нема да биде возможно без да се реши проблемот со неексплодираните мини. Се проценува дека дури четвртина од украинската територија е контаминирана со мини, пред се на истокот на земјата.
Дополнително, ќе помине многу време пред да се остварат конкретни економски придобивки.
„Овие ресурси не се во пристаништето или складиштето – тие допрва треба да се развиваат“, изјави за Би-Би-Си поранешниот министер и шеф на Киевската школа за економија Тимофиј Милованов.
Москва се уште официјално не го објавила договорот. Но, претходно оваа година, рускиот претседател Владимир Путин изјави за државната телевизија дека е подготвен да им понуди на американските партнери соработка за рударски проекти, вклучително и експлоатација на таканаречените „нови територии“ – алудирајќи на деловите од источна Украина што Русија ги држеше под окупација од почетокот на целосната инвазија пред три години.
Путин потоа рече дека евентуалниот договор меѓу САД и Украина за ретки минерали „не го загрижува“, бидејќи, како што рече, „Русија несомнено има, и сака да го истакне тоа, значително повеќе такви ресурси од Украина“.
Тој додаде дека Русија е подготвена да привлече странски партнери за да ги искористат „нивните историски територии кои и се вратија на Руската Федерација“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Кремљ: Ако Украина сака да ја заврши војната, мора да се откаже од НАТО
Кремљ во понеделникот изјави дека неутралниот статус на Украина останува клучен услов за завршување на војната, додека украинскиот претседател Володимир Зеленски сигнализираше подготвеност да се откаже од својата долгогодишна аспирација за членство во НАТО во замена за цврсти безбедносни гаранции. Во Берлин моментално се водат интензивни мировни преговори, објавува „Киев пост“.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, им изјави на новинарите дека прашањето за членството на Украина во НАТО е едно од клучните. „Ова прашање е еден од камен-темелниците и бара посебна дискусија“, рече Песков за време на дневниот брифинг. Тој додаде дека Москва чека САД да „го достават концептот што се дискутира денес во Берлин“, во услови на засилени дипломатски напори речиси четири години по почетокот на руската инвазија.
Зеленски нуди компромис
Украинскиот претседател Зеленски помина околу пет часа во разговори со американските преговарачи во Берлин во неделата, а состаноците продолжија во понеделникот. Домаќин на разговорите е германскиот канцелар Фридрих Мерц, а се очекува да присуствуваат и други европски лидери.
Пред состаноците, Зеленски јавно призна дека некои членки на НАТО се противат на влезот на Украина и ја изрази подготвеноста на Киев да се откаже од своите амбиции за членство, што е голема промена со оглед на тоа што членството во НАТО е загарантирано во уставот на Украина како заштита од руска агресија.
„Од самиот почеток, желбата на Украина беше да се приклучи на НАТО – ова се вистински безбедносни гаранции“, им рече Зеленски на новинарите. „Некои партнери од Соединетите Американски Држави и Европа не ја поддржаа оваа насока“.
Тој објасни дека Украина сега бара правно обврзувачки билатерални безбедносни гаранции од Соединетите Американски Држави, споредливи со Член 5 на НАТО за взаемна одбрана, заедно со обврските од европските сојузници и други партнери како што се Канада и Јапонија.
„Ова е веќе компромис од наша страна“, рече Зеленски, нагласувајќи дека сите гаранции мора да бидат извршни за да се спречат идните руски напади.
Русија постојано бараше Украина формално да се откаже од своите аспирации за НАТО, да усвои трајна неутралност и да забрани присуство на трупи на НАТО на нејзина територија. Претседателот Владимир Путин, исто така, инсистира Киев да ги повлече своите сили од делови од источните региони Донецк и Луганск – познати како Донбас – кои сè уште се под украинска контрола.
Според функционер запознаен со преговорите, американските преговарачи наводно вршат притисок врз Украина да се откаже од контролата врз Донбас како услов за мировни преговори, што Киев го одбива. „Путин сака територија“, изјави функционерот за АФП, додавајќи дека Вашингтон бара од Украина да се „повлече“ од регионот, што е неприфатливо за Киев.
„Донекаде е зачудувачки што Американците ја заземаат руската позиција по ова прашање“, додаде функционерот. Москва во моментов ги окупира поголемиот дел од Донецк и Луганск, кои нелегално ги прогласи за своја територија, додека украинските сили сè уште контролираат околу 10% од областа.
И покрај подготвеноста на Зеленски да направи компромис за членството во НАТО, украинските функционери досега останаа цврсти во својот став дека нема да ја предадат својата територија.
Фото: депозитфотос
Свет
Австралискиот премиер предложи построги закони за оружје по убиството на 15 лица на плажата Бонди
Австралискиот премиер Ентони Албанезе денес предложи построги национални закони за оружје по вооружениот напад за време на прославата на еврејскиот празник Ханука на плажата Бонди во Сиднеј, во кој во неделата беа убиени 16 лица.
Албанезе рече дека ќе предложи нови ограничувања, вклучително и ограничување на бројот на оружје што може да го добие лиценциран сопственик.
Неговите предлози беа објавени откога властите открија дека постариот од двајцата напаѓачи, кои беа татко и син, ги набавил своите шест оружја легално.
„Владата е подготвена да ги преземе сите потребни мерки. Ова ја вклучува и потребата од построги закони за оружје. Луѓето може да се радикализираат со текот на времето. Дозволите не треба да бидат засекогаш“, рече австралискиот премиер.
Најмалку 38 лица беа повредени и однесени во болници по масакрот во неделата кога двајца напаѓачи отворија оган неселективно на забава на плажа.
Меѓу убиените беа десетгодишно девојче, рабин и преживеан од холокаустот.
Нападот, кој се смета за терористички напад, ги вознемири Австралијците и инцира прашања за тоа дали властите направиле доволно за да го спречат растечкиот антисемитизам, пишуваат медиумите.
Фото: депозитфотос
Свет
Пентагон откри нови детали за хиперсоничното оружје „Темниот орел“
Нови, претходно непознати детали за американскиот хиперсоничен систем за оружје „Темниот орел“, беа откриени за време на неодамнешната посета на министерот за одбрана Пит Хегсет на воздухопловната база „Редстоун арсенал“ во Алабама.
За време на посетата, во која базата беше прогласена за ново седиште на американската вселенска команда (SPACECOM), високи воени претставници ги презентираа клучните спецификации за дострелот и бојната глава на ова напредно оружје, пишува порталот The War Zone.
Што е „Темен орел“?
„Темниот орел“, официјално познат како хиперсонично оружје со долг дострел (LRHW), е мобилен систем лансиран од приколка. Неговата ракета патува со брзина поголема од 5 маха маневрирајќи непредвидливо во атмосферата. Поради овие карактеристики, се смета за идеално оружје за уништување добро бранети, високовредни и временски чувствителни цели.
Целите вклучуваат клучни системи за воздушна одбрана, командни центри и непријателски сензори. Тоа е првото вистинско хиперсонично оружје наменето за оперативна употреба во американската армија, а истата ракетна архитектура ја користи и морнарицата за лансирање од море.
За време на презентацијата, генерал-потполковник Франциско Лозано, задолжен за развој на хиперсонични системи, откри за „Хегсет“ дека „Темниот орел“ има дострел од 3.500 километри. Претходните официјални процени зборуваа за дострел од најмалку 2.775 километри, па затоа не е јасно дали зголемувањето се должи на напредокот во развојот или претходната бројка е намерно намалена, што е вообичаена практика кога се објавуваат спецификациите на ракетните системи.
Лозано дополнително го нагласи стратешкото значење на оружјето велејќи дека со „Темниот орел“ може да ја погоди континенталната Кина од Гуам, Москва од Лондон или Техеран од Катар. „Ги плашиме Кинезите со ова (MRC) бидејќи го имаме на Филипините и во Јапонија. Ги држиме во движење низ внатрешната платформа.
И потоа имам хиперсонично оружје со долг дострел. Ова има дострел од 3.500 километри, што значи дека може да стигне до континентална Кина“, рече Лозано. Друг офицер, чиј идентитет не беше веднаш објавен, додаде дека „Темниот орел“ носи бојна глава помала од 30 фунти (околу 13,6 килограми), што е исклучително мало за оружје од овој дострел.
Тој објасни дека неговата деструктивна моќ се базира на огромната кинетичка енергија при удар, а не на експлозиви. Сепак, фрагментациската бојна глава со експлозивен полнеж помага во уништување помеки цели, како што се радарски системи и батерии за воздушна одбрана. Целиот дострел, како што беше кажано, може да биде покриен од ракетата за помалку од 20 минути.
Фото: депозитфотос

