Свет
Апсолутна офанизва на талибанците во Авганистан – Кабул може да падне за 90 дена

Талибанците го зазедоа стратешкиот град Газни, десеттата покраинска престолнина што ја освоија за една недела откако американските разузнавачки служби објавија дека бунтовниците може да го заземат главниот град Кабул во рок од 90 дена.
Во меѓувреме, Германија и САД итно ги повикаа своите граѓани веднаш да го напуштат Авганистан.
Газни се наоѓа на 150 километри југозападно од Кабул на древен пат што го поврзува главниот град со вториот по големина Кандахар.
Талибанците ги презеле владините канцеларии во Газни по тешки борби, изјави претставник на безбедносните сили.
„Сите локални службеници, вклучително и гувернерот на провинцијата, се евакуирани во Кабул“, изјавил анонимен службеник за „Ројтерс“.
Интензивни борби се водат и во Кандахар.
По повлекувањето на меѓународните сили предводени од САД, чии последни војници ќе ја напуштат земјата до крајот на месецот, талибанците зазедоа две третини од земјата.
Дури и кога исламистичка група владееше со земјата, од 1996 до 2001 година, таа не го контролирала целиот север. Се чини дека талибанците сега сакаат да обезбедат контрола врз северот од земјата пред офанзива врз Кабул.
Бидејќи руралните населби се премногу тешки за одбрана, владините сили се повлекоа за да ги заштитат Кабул и другите градови поради што илјадници семејства ги напуштиле руралните области со надеж дека ќе бидат побезбедни во градовите.
Талибанците велат дека го презеле провинцискиот затвор во Кандахар.
„Борбите престанаа дури во 4 часот наутро, а потоа продолжија по првата молитва“, изјавил хуманитарен работник во Кандахар.
Талибанците исто така соопштија дека ги окупирале аеродромите надвор од градовите Кундуз и Шеберган на север и Фарах на запад, што дополнително го отежнува снабдувањето на опколените владини сили.
Милитантите велат дека го зазеле и Лашкар Гах, центар на јужната провинција Хелманд.
Кандахар и другите јужни и источни провинции по должината на границата со Пакистан веќе долго време се главно упориште на талибанците, но неодамна тие постигнаа голем напредок на северот.
Претседателот Ашраф Гани отиде на север во Мазар-Шариф за да влијае врз водачите на локалната милиција, чие влијание претходно се обидуваше да го намали, за да му помогнат во борбата против талибанците.
Според договорот постигнат минатата година меѓу САД и талибанците, бунтовниците се согласија, во замена за повлекување на САД, да не ги напаѓаат американските коалициски сили и да не користат територија под нивна контрола за меѓународен тероризам.
Претставник на американското Министерство за одбрана во средата се повика на податоци од американските разузнавачки служби дека талибанците би можеле да го изолираат Кабул во рок од 30 дена и да го окупираат во рок од 90.
Бајден во вторникот рече дека не жали за одлуката за повлекување на американските војници и апелира до авганистанските лидери да се борат за својата татковина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп до НАТО: Подготвен сум да воведам санкции кон Русија ако и вие тоа го направите

Американскиот претседател Доналд Трамп преку својата мрежа Truth Social објави „писмо до сите народи на НАТО и светот“, во кое најавува дека е подготвен да воведе силни санкции кон Русија, но само доколку и сите земји на НАТО се усогласат и престанат да купуваат руска нафта.
„Подготвен сум да воведам големи санкции кон Русија кога сите земји членки на НАТО ќе се усогласат и ќе почнат да го прават истото, и кога ќе престанат да купуваат нафта од Русија. Во секој случај, јас сум подготвен да ‘тргнам’ кога и вие ќе бидете. Само кажете кога,“ порача Трамп.
Тој предложи и воведување царини од 50 до 100 проценти на Кина, кои би се укинале откако ќе заврши војната меѓу Русија и Украина. Според него, тоа би помогнало да се скрати руското влијание и побрзо да се стави крај на конфликтот.
„Ова не е моја војна, таа никогаш немаше да започне доколку јас бев претседател. Ова е војна на Бајден и Зеленски. Јас сум тука само да помогнам да се запре и да се спасат илјадници животи,“ додаде Трамп, наведувајќи дека само минатата недела, според неговите информации, во Украина и Русија загинале повеќе од 7.000 луѓе.
Последните недели Трамп значително ја заостри реториката кон државите кои и понатаму купуваат руска нафта, предупредувајќи дека со тоа ја финансираат војната во Украина. На почетокот на август тој воведе дополнителни царини од 25 отсто за Индија поради продолжување на увозот на руски енергенси, директно или преку посредници.
Истовремено, во повеќе наврати ги повика европските лидери целосно да го прекинат купувањето руска нафта, предупредувајќи дека Европа и натаму ѝ обезбедува на Москва милијарди евра годишни приходи.
Трамп предложи и Г7 и Европската унија да воведат високи царини за Кина и за сите земји што продолжуваат да купуваат руска нафта, истакнувајќи дека неговото „трпение кон Путин е при крај“.
Европската унија засега е воздржана кон идејата за воведување царини од 100 отсто на стоката од Индија и Кина, а според дипломатски извори, ваквите екстремни мерки најверојатно ќе бидат одбиени. Наместо тоа, ЕУ се залага за постепено укинување на увозот на руска нафта и гас до 1 јануари 2028 година, со забрана за краткорочни договори што би стапила во сила уште следната година.
Индија, пак, реагираше со критики, обвинувајќи ги САД и ЕУ за двојни стандарди. Владата во Њу Делхи истакна дека, додека ним им се префрла за увоз на руски енергенси, западните држави и понатаму имаат значителна трговија со Русија. И владејачките, и опозициските партии во Индија оценија дека е неправедно земјата да биде изложена на притисок додека слични практики се толерираат на Запад.
Свет
Експлозија во кафуле во Мадрид, 14 повредени

Во експлозија во кафуле во шпанската престолнина Мадрид во саботата, 14 лица беа повредени, од кои едно потешко, соопштија службите за итни случаи.
Експлозијата се случила во 15 часот во мадридската населба Ваљекас, според службите за итни случаи.
Причината за експлозијата сè уште не е позната.
Свет
(Видео) Новинар: Како се справувате по смртта на Кирк? Трамп: Многу добро, градиме сала за бал

Тајлер Робинсон, осомничениот за убиството на американскиот конзервативен активист Чарли Кирк, беше уапсен во четврток навечер и јавно идентификуван во петок.
Тој беше уапсен во четврток навечер околу 22 часот по локално време по 33-часовна потера, изјави директорот на ФБИ, Кеш Пател.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, беше прашан од новинарите пред Белата куќа како се чувствува.
„Господине претседателе, мое сочувство. Мое сочувство за загубата на вашиот пријател Чарли Кирк. Како се справувате во последниот ден и половина, господине?“, го праша новинарот Трамп.
„Мислам, многу добро. Патем, ги гледате ли сите тие камиони таму? Тие штотуку почнаа со изградба на новата балска сала за Белата куќа, што е нешто што се обидуваат да го добијат, знаете, околу 150 години. И ќе биде прекрасна. Апсолутно величествена градба. Само што почнавме, па ќе биде многу убаво завршена. И всушност ќе биде една од најдобрите во светот“, одговори Трамп.
“My condolences on the loss of your friend Charlie Kirk. How are you holding up?” – Reporter
“I think very good. And by the way, you see all the trucks? They just started construction of the new ballroom for the White House.” – Donald Trump
— Spencer Hakimian (@SpencerHakimian) September 12, 2025
Чарли Кирк, 31, беше контроверзна фигура во американската политика, која многумина ја сметаат за иднината на конзервативизмот поради неговата способност да ги мотивира младите луѓе. Тој беше клучен организатор во коалицијата МАГА на Доналд Трамп и помогна Трамп да се врати во Белата куќа за втор мандат.
Кирк беше силен застапник на правата за оружје, жестоко се спротивставуваше на абортусот, ги критикуваше правата на трансродовите лица и промовираше лажни тврдења за Ковид-19. Неговите ставови предизвикаа поларизација на универзитетите, каде што неговите провокативни говори привлекоа и бројни поддржувачи и гласни противници.