Свет
Баку го обвинува Ереван за кршење на новиот прекин на огнот
Азербејџанското Министерство за одбрана ги обвини ерменските вооружени сили за кршење на примирјето во Нагорно-Карабах, што стапи во сила утринава во 8 часот по локално време, пренесува ТАСС.
Вчера вечерта двете држави договорија нов хуманитарен прекин на огнот во Нагорно-Карабах со посредство на САД. Азербејџан денеска соопшти дека ерменските сили продолжиле со напади врз азербејџанските населби и воени единици и покрај новиот хуманитарен прекин на огнот.
„И покрај најавата за нов хуманитарен прекин на огнот во 8 часот на 26 октомври, ерменските вооружени сили уште еднаш грубо го прекршија постигнатиот договор. Селата на регионот Агдам, како и градот Тартар и неговите околни села, се цел на тешки гранатирања. Позициите на азербејџанските единици во Тартар, Агдам, Фузули, Лачин и во Губадли исто така беа нападнати“, соопшти Министерството.
Во исто време, Министерството изјави дека Азербејџан строго се придржува до условите за прекин на огнот.
И азербејџанскиот претседател Илхам Алијев денеска посочи дека Ерменија го прекршила прекинот на огнот само неколку минути откако тој стапил во сила, пренесува „Анадолија“. Алијев нагласи дека оние што сакаат хуманитарен прекин на огнот меѓу Ерменија и Азербејџан испраќаат оружје во Ерменија.
„Ја имам листата. Зошто некој што би сакал прекин на огнот би испраќал оружје?“, запраша тој.
Осврнувајќи се на оние што ја поддржуваат Ерменија, Алијев изјави: „Ако сакате да ја спасите ерменската држава, кажете им да ги напуштат нашите територии. Тие ќе излезат со вашиот збор“.
Обновените судири меѓу Азербејџан и Ерменија избувнаа на 27 септември, со интензивни битки во спорниот регион Нагорно-Карабах. Областа доживеа разгорување на насилството летото 2014 година, во април 2016 година и минатиот јули. Азербејџан и Ерменија воведоа воена состојба и започнаа со мобилизација. Двете страни во конфликтот пријавија жртви, меѓу нив и цивили.
Како резултат на консултациите иницирани од Русија во Москва, Баку и Ереван се согласија да прекинат со огнот на 10 октомври за хуманитарни цели за размена на воените затвореници и мртвите. Сепак, примирјето подоцна беше прекршено.
Конфликтот меѓу Ерменија и Азербејџан околу планинскиот регион Нагорно-Карабах, спорна територија што беше дел од Азербејџан пред распадот на Советскиот Сојуз, но мнозински населена со етнички Ерменци, избувна во февруари 1988 година кога автономниот регион Нагорно-Карабах најави повлекување од Советската Социјалистичка Република Азербејџан.
Од 1992 до 1994 година тензиите зовриваа и експлодираа во големи воени акции за контрола над енклавата и седумте соседни територии кога Азербејџан ја изгуби контролата над нив. Разговорите за решението за Нагорно-Карабах траат од 1992 година под водство на групата од Минск на ОБСЕ, предводена од тројцата копретседатели – Русија, Франција и САД.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Макрон: Европа одбива да биде технолошки вазал на САД и Кина
Европа одбива да биде технолошки вазал на САД и Кина, изјави денес францускиот претседател Емануел Макрон, повикувајќи ја да го развие својот технолошки суверенитет.
„Да бидеме јасни, Европа не сака да биде клиент на големи претприемачи или големи решенија презентирани од САД и Кина. Сакаме да ги развиеме нашите сопствени решенија“, рече Макрон во Берлин, на француско-германскиот самит за технолошкиот суверенитет на Европа.
Европа „едноставно одбива да биде вазал“, нагласи тој, со оглед на тоа што значително заостанува во технолошкиот сектор, особено во трката за развој на вештачката интелигенција.
„На краток рок, постои цена ако не се биде вазал бидејќи треба повторно да се инвестира“, рече тој, оценувајќи дека ова трошење е клучно и дека Европејците мора „да донесат многу смели одлуки“.
Меѓу тие одлуки, „прв приоритет“ е „европската преференција“, особено во областа на јавните набавки, со цел да се овозможи развој на технолошките „шампиони“ во Европа, рече францускиот претседател.
„Кинезите имаат кинеска ексклузивност колку што е можно повеќе, а Американците имаат многу силна американска преференција. Само што ние никогаш немаме европска преференција, згора на тоа, понекогаш дури сме фасцинирани од неевропски решенија“.
Свет
Конгресот гласаше за објавување на досиејата за Епштајн – 427 гласови за, 1 против
Претставничкиот дом на американскиот Конгрес денес речиси едногласно гласаше за закон со кој се наредува Министерството за правда да ги објави сите документи за осудениот сексуален предатор Џефри Епштајн.
Иницијативата почна уште во јули, кога мала двопартиска група пратеници започна петиција за заобиколување на претседателот на Претставничкиот дом Мајк Џонсон, кој контролираше кои закони се ставаат на гласање. На почетокот, нивните шанси изгледаа мали, особено откако претседателот Трамп ја нарече целата работа измама и ги повика своите поддржувачи да ја игнорираат.
Сепак, обидите на Трамп и Џонсон да го спречат гласањето на крајот не успеаја. Соочен со зголемена поддршка за законот, претседателот попушти, па дури и објави дека ќе го потпише доколку помине во Сенатот.
Законот беше усвоен со убедливи 427 гласови „за“ и само еден „против“. Единствениот пратеник кој се спротивстави беше Клеј Хигинс, републиканец од Луизијана и страствен поддржувач на Трамп. Интересно е што Хигинс претседава и со поткомисијата која веќе ги побара досиејата на Епштајн од Министерството за правда.
Гласањето е јасен показател за зголемениот притисок врз политичарите и администрацијата на Трамп конечно да одговорат на долгогодишните јавни барања за транспарентност во случајот Епштајн.
Џефри Епштајн беше моќен финансиер со бројни врски, а си го одзеде животот во 2019 година во затвор на Менхетен, каде што чекаше судење по сериозни обвиненија за сексуална злоупотреба и трговија со малолетници.
Свет
Трамп му рече на новинар да не го срами саудискиот принц прашувајќи за убиството на новинарот
Претседателот на САД, Доналд Трамп, свечено го пречека саудискиот престолонаследник Мохамед бин Салман во Белата куќа на Јужниот тревник со прегратка и надлетување со авион во чест на посетата.
По краткиот разговор и прес-конференцијата, атмосферата стана напната кога еден новинар постави прашање за убиството на новинарот Џамал Кашоги. Трамп одговори коментирајќи му на новинарот да не го „засрамува“ саудискиот лидер. Ова е прва посета на бин Салман на САД откако Кашоги беше убиен во 2018 година во саудискиот конзулат во Истанбул.
Имено, американските разузнавачки служби заклучија дека наследникот на престолот е тој што ја одобрил операцијата за апсење или убиство на Кашоги, кој беше истакнат критичар на саудискиот режим. Иако Бин Салман го негираше тоа, тој ја призна одговорноста како де факто владетел на земјата.
„Што се однесува до овој господин, тој заврши феноменална работа“, рече Трамп во одбрана на својот гостин. „Споменувате некој што беше исклучително контроверзен. На многу луѓе не им се допадна тој господин за кој зборувате, сакале или не, се случуваат работи, но тој не знаеше ништо за тоа и можеме да го оставиме на тоа. Не треба да го засрамувате нашиот гостин поставувајќи прашања.“
За време на состанокот во Овалната соба, саудискиот престолонаследник го пофали Трамп, велејќи дека Саудиска Арабија „верува во она што го прават САД“. Тој истакна дека Трамп направил „многу добри работи“ и поставил „добра основа за создавање поголем економски раст“ и ја пофали неговата работа за „светскиот мир“.
Бин Салман, исто така, објави дека Саудиска Арабија би можела да ги зголеми своите ветени инвестиции во САД на речиси трилион долари во наредните денови. Трамп ја прими веста со воодушевување. „Одлично е, го ценам тоа“, рече тој. „Остваруваме бројки што никој досега не ги постигнал“.
Двете земји се исто така подготвени да потпишат договори за одбрана. Трамп им рече на новинарите во понеделник дека планира да продаде напредни борбени авиони Ф-35 на Ријад, кој сака 48 од нив. Тоа би била прва продажба на американски борбени авиони на Саудиска Арабија, потег што би можел да го промени балансот на моќ на Блискиот Исток. Досега, само Израел го имаше Ф-35 во тој регион.
Исто така, се очекува дека Трамп ќе изврши дополнителен притисок врз Саудиска Арабија да се приклучи на таканаречените договори на Авраам за нормализација на односите со Израел. Саудијците досега не сакаа да преземат таков значаен чекор без јасен пат кон формирање палестинска држава.

