Свет
Баскиската EХ Билду кандидира поранешни терористи на ЕТА, семејствата на жртвите бесни

Семејствата на жртвите на поранешната терористичка група ЕТА се бесни откога баскиската партија ЕХ Билду, која се залага за независност, вклучи 44 осудени поранешни членови на терористичката организација на своите официјални списоци за регионалните и општинските избори, пренесува „Еурактив“.
Одлуката на ЕХ Билду да вклучи поранешни членови на ЕТА, од кои седум се осудени за убиство, на своите 300 листи за општинските избори во Баскија и Навара, предизвика експлозивна дебата во политичките кругови во регионот и во Мадрид во особено жестоката кампања.
Меѓу првите политичари што излегоа со реакција беше шпанскиот министер за внатрешни работи, Фернандо Гранде-Марласка (ПСОЕ), кој го смета потегот на ЕХ Билду за навреда на демократијата и за сериозна повреда на жртвите на тероризмот.
Еускал Херија Билду (ЕХ Билду) е коалиција на баскиските националистички партии што се залагаат за независност. Основана во 2012 година, коалицијата има четири пратеници во шпанскиот парламент, а лидер на коалицијата е поранешниот припадник на ЕТА, Арналдо Отеги.
Во меѓувреме, лидерот на централнодесничарската опозициска Партидо популар (ПП/ЕПП), Алберто Нуњез Фејо, во саботата посочи дека не само што е непристојно да се има поранешни членови на ЕТА на списоците на ЕХ Билду, туку е непристојно и тоа што ПСОЕ ја има поддршката во парламентот од баскиската партија за независност за одобрување на некои од нејзините политики.
Реакциите беа најжестоки меѓу семејствата на жртвите на ЕТА. Даниел Портеро, претседател на организацијата „Дигнинад и хустисија“ (Достоинство и правда) го повика шпанското Јавно обвинителство да провери дали потегот е во согласност со одредбите на Законот за политичките партии.
Здружението на жртвите на тероризмот (АВТ), кое ги анализира казните на 44-те кандидати на ЕХ Билду, истакна дека сите тие ги издржале своите казни и затоа нема основа за неподобност, објави регионалната баскиска радиотелевизија ЕИТБ.
Портеро, син на поранешниот главен обвинител во Андалузија, Луис Портеро, кого ЕТА го уби во октомври 2000 година, истакна дека контроверзните кандидатури би можеле да претставуваат флагрантно кршење на Законот за политичките партии бидејќи ЕХ Билду на своите списоци вклучува луѓе осудени за тероризам, што автоматски ги дисквалификува.
Консуело Ордоњез, претседателка на групата Жртви на тероризмот во Баскија (Ковите), ја нарече иницијативата на ЕХ Билду провокација и резултат на демократски дефицит и ги повикаПС и ОЕ и ПП да усвојат минимум политички и етички критериуми за ова.
Ордоњез, која е сестра на Грегорио Ордоњез, советник на ПП во Сан Себастијан убиен од ЕТА во јануари 1995 година, ја критикува ПСОЕ дека не зазема став во врска со нејзиниот предлог, а ПП ја критикува за политичка употреба на тероризмот, пренесе „Ел паис“.
На 3 мај Шпанија ја одбележа петтата годишнина од формалното расформирање на ЕТА, терористичката организација која уби најмалку 840 луѓе во шесте децении терор (1958/60-2018).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп ја повика Турција да престане да купува нафта од Русија

Американскиот претседател, Доналд Трамп, ја повика Турција да престане да купува нафта од Русија, објави денес Би-Би-Си.
Трамп му рече на турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган во Белата куќа дека прекинувањето на увозот би било „најдоброто нешто“ што Анкара може да го направи.
Средбата во Овалната соба заврши без решение за прашањето за санкциите на САД против Турција или продажбата на напредни борбени авиони Ф-35, но Трамп изрази оптимизам.
Турција со години не може да набави американски авиони Ф-35. Во 2020 година, Трамп воведе санкции врз Турција затоа што купи руски противвоздушни системи С-400, а една година претходно поради ова, беше исфрлена од програмата во која произведуваше делови за тој авион.
За време на кратките изјави за медиумите, Трамп денес изјави дека сака Турција „да не купува нафта од Русија додека таа продолжува со своите напади во Украина“.
„Најдоброто нешто што може да го направи е да не купува нафта и гас од Русија“, рече Трамп.
Заедно со Индија и Кина, Турција е еден од најголемите купувачи на руски енергетски производи.
Трамп додаде дека верува оти Ердоган е почитуван и од украинскиот претседател Володимир Зеленски и од рускиот претседател Владимир Путин, што значи дека би можел да има големо влијание врз војната ако сака, пишува Би-Би-Си.
Фото: ЕПА
Свет
Лавров: НАТО и Европската Унија се во војна со Русија

Министерот за надворешни работи на Русија, Сергеј Лавров, изјави дека НАТО и Европската Унија водат војна против Русија „користејќи ја Украина како посредник“ и „директно учествуваат“ во конфликтот.
Пораката на Лавров беше објавена на јавниот канал Телеграм и е продолжение на честите тврдења на Кремљ дека западната воена и финансиска помош за Украина претставува директна непријателска акција против Русија.
Изјавата доаѓа во време кога се регистрирани нови упади на руски беспилотни летала и авиони во воздушниот простор на членките на НАТО. Алијансата во вторникот ја предупреди Москва дека е подготвена да го брани „секој сантиметар од територијата“ откако Естонија минатата недела пријави повреда на нејзиниот воздушен простор.
Сличен инцидент се случи претходно овој месец во Полска, кога околу 20 руски беспилотни летала влегоа во полскиот воздушен простор. Оваа недела, Данска пријави повеќе беспилотни летала во близина на критична инфраструктура, додека руски десантен брод беше забележан покрај нејзиниот брег.
Кремљ, исто така, вчера реагираше на изјавата на американскиот претседател Доналд Трамп, нарекувајќи ја Русија „хартиен тигар“ и рече дека Владимир Путин „ги цени неговите напори за решавање на војната во Украина“.
Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, рече дека Русија е мечка, а не тигар, додавајќи: „Не постои такво нешто како хартиена мечка“. Коментирајќи ја изјавата на Трамп дека Украина би можела да ја врати целата окупирана територија под своја контрола, Песков рече дека „руските сили напредуваат на сите фронтови во Украина“, додавајќи дека „динамиката на војната е очигледна“.
Песков, исто така, коментираше за можноста за средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и украинскиот претседател Володимир Зеленски, велејќи дека „средба меѓу двајцата без соодветна подготовка би била ПР-шоу осудено на неуспех“.
Трамп претходно изјави дека земјите-членки на НАТО треба да соборуваат руски авиони што го нарушуваат нивниот воздушен простор. Тој, исто така, рече дека верува оти Украина, со поддршка на Европската Унија и НАТО, може да ја врати целата територија што Русија ја зазеде од почетокот на инвазијата, откако долго време тврдеше дека и Киев и Москва ќе мора да се откажат од дел од територијата за да се стави крај на војната.
Свет
Сијарто: Крајот на војните е можен само преку преговори

Ниеден вооружен конфликт никогаш не завршил на бојното поле, а решение може да се најде само преку дипломатија, поради што медијацијата меѓу завојуваните страни е исклучително важна, изјави денес во Њујорк унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто.
За време на состанокот за медијација меѓу завојуваните страни на маргините на Генералното собрание на Обединетите нации во Њујорк, Сијарто истакна дека медијацијата е особено важна за Унгарија, која се соочува со безбедносни предизвици поради војната во соседна Украина, како и поради нелегалната миграција, што е исто така последица од вооружените конфликти, според соопштението за медиумите на министерството, пренесено од МТИ.
„Затоа се залагаме за мир низ целиот свет и ја поддржуваме секоја иницијатива насочена кон постигнување мирно решение. Колку побрзо завојуваните страни седнат на преговарачка маса, толку побрзо ќе има шанса војната да заврши, да се спасат повеќе животи и да се спречи поголемо уништување“, рече Сијарто.