Свет
Британски „Тајмс“: Новиот план на Трамп – Украина ќе ги зачува своите граници, но територијата ќе биде окупирана од Русите?

Русија и САД разговарале за израелската окупација на Западниот Брег како можен модел за завршување на војната во Украина, дознава британскиот „Тајмс“.
Според ова сценарио, Русија би имала воена и економска контрола врз окупираните делови од Украина (Луганск, Донецк, Запорожје, Херсон, Крим) преку сопственото управно тело, имитирајќи го де факто владеење на Израел врз палестинската територија одземена од Јордан во 1967 година.
Извор близок до Советот за национална безбедност на САД тврди дека идејата првпат била покрената пред неколку недели за време на разговорите меѓу Стив Виткоф, мировниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, и руските претставници.
Русите моментално имаат целосна контрола врз Крим (откако беше анексиран во 2014 година) и регионот Луганск, додека во регионите Донецк, Запорожје и Херсон тие окупирале повеќе од 70 проценти од територијата на овие области.
Границите на Украина формално би останале исти
Виткоф, кој исто така има мандат да посредува на Блискиот Исток, наводно го поддржува предлогот, а американската страна верува дека ова би ја заобиколило одредбата во украинскиот устав што забранува предавање на територија без „се-украински“ референдум.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја отфрла самата идеја за предавање на земјата, но поддржувачите на моделот на окупација веруваат дека тоа би можело да биде начин да се постигне прекин на огнот по три и пол години војна. Во овој случај, границите на Украина би останале исти, исто како што формалните граници на Западниот Брег не се променети 58 години, иако е под израелска контрола.
Извор близок до преговорите рече: „Ќе биде исто како Израел да го окупира Западниот Брег – со гувернер, со економија што е поврзана со Русија, а не со Украина. Но, тоа сепак ќе биде Украина, бидејќи Украина никогаш нема да се откаже од својот суверенитет. Но, всушност, тоа ќе биде окупирана територија, а моделот е Палестина“.
Меѓународни преседани и критики
Окупацијата на Западниот Брег е прогласена за нелегална од Меѓународниот суд на правдата, што САД не го признаваат, а Русија делумно го признава. Во март 2022 година, истиот суд ѝ наложи на Русија „веднаш да ги прекине воените операции“ во Украина, но одлуката не е спроведена бидејќи судот нема механизам за спроведување.
Во септември минатата година, ОН, со мнозинство гласови (124 наспроти 14), усвои резолуција со која се бара Израел да ги повлече своите трупи, да престане да гради нови населби, да ги евакуира доселениците и да отстрани делови од безбедносниот ѕид во окупираниот Западен Брег.
Израел и САД гласаа против, а Велика Британија се воздржа.
Американскиот став: Препознавање на „реалностите на терен“
Некои американски преговарачи веруваат дека таков исход за окупираните делови од Украина само ја одразува реалноста на војната и неподготвеноста на другите држави да се вклучат воено. Според нив, единственото нешто што останува да се направи е да се дефинираат границите на руската окупација – која Путин се обидува да ја прошири колку што е можно повеќе пред неговиот самит со Трамп во Алјаска.
Овој став е во согласност со изјавите на Себастијан Горка, виш директор на Трамп за борба против тероризмот, кој за Политико во мај изјави: „Ги препознаваме реалностите на терен. Наш приоритет пред сè – без разлика дали е на Блискиот Исток или во Украина – е да го запреме крвопролевањето. Сè друго доаѓа потоа“.
Паралели со Западниот Брег
Израелската армија го окупираше Западниот Брег во војната во 1967 година, ставајќи милиони Палестинци под израелска контрола. Иако Палестинската самоуправа управува со повеќето градови и села од 1990-тите, Израел ја задржува целосната контрола врз територијата, спроведува воени патроли и контролни пунктови, а на Палестинците им се потребни дозволи за патување во Газа или Источен Ерусалим.
Окупацијата е широко критикувана поради изградба на стотици нелегални населби и наметнување двоен правен систем – израелските цивили во областа подлежат на израелскиот закон и имаат право на глас, додека Палестинците подлежат на воениот закон и не им е дозволено да гласаат на израелските избори.
фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Ким по средбата со Путин: Целосно ја поддржуваме Русија, тоа е наша братска должност

Севернокорејскиот лидер Ким Џонг Ун изјави дека неговата земја ќе продолжи „целосно да ја поддржува“ Русија и нејзината војска како „братска должност“, објави државната новинска агенција КЦНА.
Ким се сретна со рускиот претседател Владимир Путин вчера во Пекинг на маргините од прославата на капитулацијата на Јапонија во Втората светска војна. Путин изрази „длабоко почитување“ кон севернокорејските војници кои се борат против Украина, додаде агенцијата.
Северна Кореја испрати војници, артилериска муниција и ракети во Русија за да ѝ помогне во војната со Украина.
Јужнокорејското разузнавање верува дека северниот сосед планира да испрати уште 6.000 војници, покрај тие илјада што веќе се во Русија. Исто така, објавија дека во рускиот регион Курск, каде што учествувале во борбите, досега загинале околу 2.000 од нив.
фото: принтскрин
Европа
Захарова: Странска војска во Украина е неприфатлива, нема да разговараме за тоа

Русија не планира да разговара за распоредување на странски трупи во Украина во кој било формат и го смета за неприфатливо, изјави портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, за новинарите.
Нејзиниот коментар дојде откако претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, изјави дека ќе испрати европски трупи во Украина, идеја што исто така ја отфрли Германија.
Во интервју за „Фајненшл тајмс“ во неделата, фон дер Лајен рече дека Европа изработува „прилично прецизни планови“ за распоредување на мултинационални сили во Украина како дел од повоените безбедносни гаранции што би биле поддржани и од САД.
„Русија нема да разговара за странска интервенција во Украина во кој било формат, што е фундаментално неприфатливо и ги поткопува сите форми на безбедност“, рече Захарова.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Португалија во шок по несреќата со жичницата, 15 мртви: „Се движеше со полна брзина“

Португалија е во шок откако 15 лица загинаа кога жичницата „Глорија“, стара 140 години, една од главните туристички атракции во Лисабон, излета од шините. Уште 18 лица се однесени во болница, од кои пет се во сериозна состојба, потврдија службите за итни случаи, објави Би-би-си Њуз.
Властите соопштија дека меѓу загинатите во несреќата, која се случи вчера околу 18:05 часот, има странски државјани, но нивната националност сè уште не е потврдена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, ја посети болницата и ја нарече несреќата „трагичен момент за градот“. Португалската влада прогласи ден на национална жалост, а претседателот Марсело Ребело де Соуза изрази „сочувство и солидарност со семејствата погодени од оваа трагедија“.
🚨BREAKING🚨:LISBON FUNICULAR DERAILS 🚋
Close-up footage shows the Elevador da Glória, one of the city’s most iconic trams, after it jumped the tracks in central Lisbon. Emergency services rushed to the scene, with at least 3 fatalities confirmed. pic.twitter.com/zZ3D03PAXi
— The_Independent (@TheIndeWire) September 3, 2025
Полицијата и службите за итни случаи поминаа часови на местото на настанот, а започнати се неколку истраги за причината за несреќата. Истрагата ја водат компанијата што управува со жичницата, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалистичката полиција.
Компанијата за јавен превоз во Лисабон, „Карис“, објави дека се извршени сите редовни инспекции на жичницата – големи четиригодишни, привремени двегодишни, како и дневни, неделни и месечни проверки.
И покрај редовните проверки, изјавите на очевидци сугерираат дека системот за сопирање откажал, поради што жичницата се превртела по стрмна улица и се урнала во зграда.
#ÚLTIMAHORA ⚠️ Varios heridos en #Lisboa al descarrilar el Ascensor de la Gloria, uno de los funiculares más populares de la capital portuguesa.#Portugal #Lisbon pic.twitter.com/OtM2dOhTDe
— eSPAINews (@eSPAINews_) September 3, 2025
Неколку луѓе биле заробени во урнатините и морале да бидат ослободени од спасувачите. Снимките што кружеле на социјалните мрежи покажале дека светло жолтата жичница е превртена и целосно уништена. Еден сведок изјавил за португалскиот весник „Обсервадор“ дека возилото било „надвор од контрола, без сопирачки“.
„Сите почнавме да трчаме затоа што мислевме дека ќе ја удри онаа подолу“, рече Тереза д’Аво. „Но, излета од кривината и се урна во зграда.“ Друг сведок изјави за SIC TV дека жичницата се спуштила по стрмната улица „со полна брзина“. „Ја удрила зградата со брутална сила и се срушила како картонска кутија, немала сопирачки“, рече таа.
Жичницата „Глорија“ е едно од најпознатите обележја на Лисабон. Отворена е во 1885 година, а три децении подоцна е електрифицирана. Познатите жолти вагони се клучен дел од транспортот во ридестиот дел на Лисабон.
фото: принтскрин