Свет
(Видео) Денот што го промени светот: годишнина од терористичките напади на САД

Се одбележува 23-годишнината од терористичките напади на САД кога животот го загубија речиси 3.000 луѓе. Два киднапирани авиона тогаш ги погодија кулите близначки на Светскиот трговски центар во Њујорк, како и комплексот Пентагон во Вашингтон. Еден авион се урна во Пенсилванија.
Директна последица од терористичкиот напад на 11 септември 2001 година беше одлуката на Белата куќа на чело со Џорџ Буш да му објави војна на тероризмот во светот, што несомнено суштински ги определи тенденциите во меѓународните односи од првите децении на 21 век.
Во Соединетите Американски Држави секоја година со голема посветеност се сеќаваат на жртвите од нападот.
Жртвите на терористичкиот напад загинаа кога два киднапирани авиона ги погодија кулите близначки на Светскиот трговски центар во Њујорк, кои потоа се урнаа, но и кога трет авион удри во комплексот Пентагон во Вашингтон, а четвртиот се урна во Пенсилванија.
Два киднапирани авиона удрија во кулите близначки
Речиси 3.000 луѓе ги загубија животите. Од кулите близначки во Њујорк, само 20 луѓе успеале да ги напуштат зградите пред да се урнат. Меѓу жртвите од 11 септември имало 372 странци.
Големи жртви претрпеа и припадници на градските служби на Њујорк, пред сѐ, пожарникари. При падот на кулите близначки загинале дури 343 пожарникари додека се обидувале некако да помогнат.
Деветнаесет члена на Ал каеда го почнаа нападот со киднапирање четири патнички авиони, кои полетаа од аеродромите во Бостон, Њујорк и Вашингтон.
Киднаперите упаднале во кабините на авионите и користејќи ножеви за хартија како оружје, ја презеле контролата над леталото.
Првиот авион на „Американ ерлајнс“ удри во северната кула во 8.46 часот, а набргу потоа вториот авион на „Јунајтед“ удри во јужната кула. Третиот киднапиран авион удрил во центарот на Пентагон во Вашингтон, а четвртиот се урнал за време на борбата меѓу патниците и терористите, според официјалната верзија.
Подоцна, соодветните служби на САД оценија дека мозокот на нападите е Калид шеик Мухамед.
Пролетта 2011 година командоси на американската армија извршија рација во комплекс во Пакистан, каде што Осама бин Ладен, обвинет за терористички напади врз САД, се криеше и го убија. За ликвидацијата информира тогашниот американски претседател Барак Обама.
Во јануари 2013 година судијата на воениот суд во американската воена база во Гвантанамо, Куба, го отфрли барањето судењето на пет лица обвинети за нападите на Њујорк и Вашингтон на 11 септември 2001 година јавно да се емитува на телевизија.
На местото на кулите во Њујорк беше подигнат споменик на жртвите, а беше изграден и новиот Светски трговски центар.
Секоја годишнина од нападот е и повод за разни шпекулации, според кои нападот бил инсцениран со цел да почнат нови војни под покровителство на борбата против тероризмот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.
Свет
Хамас го ослободи последниот американски заложник од Газа

Палестинската милитантна група Хамас објави дека го ослободила израелско-американскиот заложник Едан Александар и го предала на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Израел потврди дека 21-годишниот Александар е ослободен.
Александар бил член на воена единица стационирана на границата со Газа кога бил заробен од милитантите на Хамас за време на нападот врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Хамас изјави дека ослободувањето на Александар е „гест на добра волја“ насочен кон оживување на разговорите за ставање крај на 19-месечната војна меѓу Израел и Хамас.
Објавувањето доаѓа пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток, која започнува утре.
Свет
„Имате рок до крајот на денот“: Европа ѝ постави ултиматум на Русија, пристигна експресен одговор од Москва

Европските земји се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија доколку Москва не почне да го почитува предложеното 30 дневно примирје во војната против Украина до крајот на денешниот ден, објави денес германската влада.
Портпаролот на германската влада на прес-конференција во Берлин изјави дека „часовникот отчукува“ за Русија и дека е време да се покаже сериозност во врска со мирот.
Заканата со санкции доаѓа во време на интензивирање на дипломатскиот притисок од Брисел, Берлин и Париз, а се очекува дека меѓу мерките би можело да биде и прекинувањето на гасоводот „Северен тек 2“, што го објави претходно денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во разговор со германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Сепак, од Москва брзо дојде остар одговор. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека „јазикот на ултиматумот е неприфатлив за Русија“ и дека „не е можно да се разговара со Русија на тој начин“. Песков потсети дека ова е второ предупредување од Европа за само неколку дена, нарекувајќи го тонот на пораката „ултимативен и недипломатски“.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин предложи одржување директни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул на 15 мај, без претходни услови. Портпаролот Песков го опиша предлогот како „сериозен сигнал за мировна намера“, нагласувајќи дека целта на Москва останува да постигне траен мир и да ги реши „коренските причини за конфликтот“, а воедно да ги зачува интересите на Руската Федерација.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски одговори позитивно на предлогот на Путин, изразувајќи подготвеност лично да се сретне со рускиот лидер. Доколку средбата се одржи, тоа би бил нивниот прв состанок од декември 2019 година. Сепак, Кремљ сè уште официјално не одговорил на согласноста на Украина.
За време на нивната посета на Киев во саботата, лидерите на Франција, Германија, Велика Британија и Полска упатија заеднички повик до Русија за безусловно примирје, нагласувајќи дека мирот во Украина е од суштинско значење за стабилноста на Европа.
Сепак, на терен насилството не стивнува. Украинската војска соопшти дека во текот на претходниот ден, Русија извршила десетици напади по должината на источниот фронт, вклучувајќи повеќе од 100 напади со беспилотни летала преку ноќ.
И покрај предлогот за преговори, фактот дека Русија не се согласи на моментален прекин на огнот ги наведува европските лидери сè посериозно да разгледуваат дополнителни мерки за притисок. Брисел вели дека подготвеноста на Русија за компромис е клучна за избегнување на нов пакет санкции, што би можело дополнително да влијае на рускиот енергетски и финансиски сектор.