Свет
(Видео) Илјадници Полјаци излегоа на улица во Варшава на протест против власта

Илјадници Полјаци од целата земја се собраа во Варшава на голем марш на покана на лидерот на опозицијата и поранешен долгогодишен премиер Доналд Туск, на 34-годишнината од првите делумно слободни парламентарни избори, за да ѝ порачаат на владата на партијата Право и правда и нејзиниот лидер Јарослав Качински дека одбиваат Полска осум години со нив на чело да лизга во полуавторитарен режим.
„Одиме кон слободна Полска“ беа пречекани со извици од демонстрантите на плоштадот во близина на седиштето на владата Туск и легендарниот водач на полскиот отпор кон комунистичкиот режим, добитник на Нобеловата награда за мир, поранешниот претседател Лех Валенса.
„Денес, на годишнината од слободните избори, победата чиј креаторот стои до мене, сите луѓе со добра волја во Полска ќе одат на победа. Тука сме за цела Полска, целиот свет да види колку сме силни. Овој бран повеќе нема ништо да го запре“, им рече Доналд Туск на демонстрантите на почетокот на маршот.
Организаторите првично најавија околу 50.000 учесници и без учество на други лидери на опозицијата, но подоцна објавата ја надополнија со најмногу 200.000 учесници бидејќи опозициските лидери сепак решија да се приклучат на протестниот марш и ги поканија своите симпатизери.
Причината и последната капка што ја прелеа чашата е што пред десет дена владејачката коалиција формираше нова државна Комисија за истрага на руското влијание врз безбедноста на Полска од 2007 година, која според мислењето на полската опозиција и правните експерти, како и САД и Европската унија, може да ја оспори легитимноста на есенските парламентарни избори.
Според адвокатите, комисијата прекршува точно 13 члена од Уставот, може да води истраги не само против политичари туку и против новинари, адвокати, претприемачи, менаџери, невладини организации, има пристап до доверливи податоци каде вообичаено законот го штити правото на чување тајни, како што е случајот со адвокатите или новинарите, и може да го казни секој што смета дека дејствува под нејасно дефинирано руско влијание со 10-годишна забрана за вршење функција финансирана од јавни пари, па дури и забрана за носење оружје.
Властите се обидоа да им одговорат на Полјаците по нивното пристигнување во Варшава со видео на кое тие покажаа слики од кампот Аушвиц, што беше остро критикувано и од претседателот на Полска Анджеј Дуда како неприфатливо жртвите на холокаустот да се злоупотребуваат во дневно-политички конфронтации.
„Ние луѓето сакаме демократска, европска Полска. Овој плоштад носи симболично име „На раскрсница“, но ние одиме на победа. Доста ни е. Целиот свет не гледа како во 1989 година“, им порача на насобраните популарниот опозициски градоначалник на Варшава, Рафал Часковски.
Во толпата се веат полските двобојни знамиња и знамињата на ЕУ и многу различни транспаренти со пораки како „Кој заспива во демократија, се буди во диктатура“.
Интензивирањето на предизборната кампања и се посилното играње на антиевропската и антигерманската карта од страна на властите, со редовни обвинувања на политички неистомисленици дека работат во интерес на Русија или дека се барем нејзини „корисни идиоти“, ги поттикна Полјаците да почнат да изразуваат загриженост во анкетите дека нивната земја веќе се лизга во авторитарна држава.
Според последното истражување што денеска го објави полскиот весник „Жечпосполита“, само 22,8 отсто од испитаниците веруваат дека живеат во правна држава, додека 28,9 отсто сметаат дека владеењето на правото сè уште постои, но е сериозно загрозено, а 40,4 отсто од Полјаците се убедени дека по осум години власт на конзервативците на Јарослав Качински, владеењето на правото во Полска повеќе не постои.
Маршот на 4 јуни минува низ центарот на Варшава, покрај Претседателската палата, а ќе заврши со говори на лидерот на опозицијата на плоштадот пред блискиот Кралски замок.
The largest opposition march in recent years takes place in #Warsaw
Parliamentary elections will be held in Poland in October. It is noteworthy that the country’s largest parties do not intend to change their tough stance on Russia. Nor will they change their support for… pic.twitter.com/6kykbzWWJC
— NEXTA (@nexta_tv) June 4, 2023
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Путин најавува силен одговор ако се случи ракетен напад со Томахавк: „Нека размислат за тоа“

Рускиот претседател, Владимир Путин, упати остро предупредување до Соединетите Американски Држави, најавувајќи дека Русија силно ќе одговори во случај на напад со американски ракети „Томахавк“ на нејзина територија, објавија руските државни медиуми.
„Ако таквото оружје се користи за удар врз руска територија, одговорот ќе биде многу силен. Да не кажам – зачудувачки. Нека размислат за тоа“, рече Путин.
Тој ги нарече разговорите за можноста за испорака на вакви ракети во Киев обид за ескалација на конфликтот.
Рускиот претседател ги опиша новите американски санкции против Москва се непријателски чин што не ги зајакнува руско-американските односи. Како што оцени, новите санкции нема да имаат значително влијание врз економската благосостојба на земјата.
Рускиот претседател, исто така, рече дека разговарал со американскиот претседател Доналд Трамп за влијанието на ситуацијата со руската нафта врз цените низ целиот свет, вклучително и во САД.
„Ова ќе доведе до нагло зголемување на цените на нафтата и нафтените производи, вклучително и на бензинските пумпи. И САД не се исклучок. И со оглед на внатрешниот политички календар на САД, јасно е колку чувствителни ќе бидат некои процеси во овој поглед. И оние што наметнуваат такви одлуки на сегашната администрација мора да разберат за кого работат“, рече Путин.
Вчера, САД објавија дека воведуваат нов пакет санкции против Русија, кој вклучува мерки против најголемите нафтени компании Роснефт и Лукоил и нивните подружници.
Свет
Литванија: Руски авиони влегоа во нашиот воздушен простор, беа пресретнати од ловци на НАТО

Литванското Министерство за одбрана објави дека руски воени авиони накратко го нарушиле воздушниот простор на Литванија вечерва, што предизвикало брза реакција од ловците на НАТО кои беа во редовна патрола.
„Нашите сили дејствуваа брзо со помош на ловци на НАТО кои патролираа. Литванија е силна и подготвена. Секој сантиметар од нашата земја е заштитен“, објави министерството на платформата „Икс“. Не беа објавени детали за видот на рускиот авион, времетраењето на инцидентот или точната локација.
Литванскиот претседател Гитанас Науседа остро го осуди инцидентот.
„Остро го осудувам нарушувањето на литванскиот воздушен простор од страна на ловци и транспортни авиони на Руската Федерација од Калининград. Ова е грубо кршење на меѓународното право и територијалниот суверенитет на Литванија, на кое мора да одговориме.“
Инцидентот следеше по сличен инцидент во септември, кога три руски борбени авиони МиГ-31 влегоа во естонскиот воздушен простор во близина на островот Ваиндло и останаа таму околу 12 минути. Инцидентот предизвика остри реакции од Талин и НАТО, кои го опишаа летот како „неодговорен“. Во тој случај, италијански борбени авиони Ф-35 распоредени како дел од мисијата за надзор на балтичкиот воздушен простор беа соборени, додека Москва негираше какво било прекршување.
Напната ситуација во воздухот
Нарушувањата на воздушниот простор на балтичките држави од страна на руски авиони се ретки, но многу чувствителни, особено по почетокот на руската инвазија на Украина во 2022 година. Сојузничките борбени авиони редовно ги пресретнуваат руските авиони што летаат без планови за летање, транспондери или радио комуникации, иако повеќето од овие летови остануваат надвор од воздушниот простор на НАТО.
Кон крајот на септември, Литванија ги овласти своите вооружени сили да соборуваат беспилотни летала што влегуваат во нејзиниот воздушен простор, откако неколку руски беспилотни летала паднаа на литванска територија во близина на границата.
Балтичката мисија за надзор на воздушниот простор на НАТО работи од воздухопловните бази во Шјауљај, Литванија и Амари, Естонија, обезбедувајќи трајна воздушна одбрана за трите балтички држави.
Моментално, мисијата ја командуваат шпанските воздухопловни сили, кои распоредија осум ловци „Еурофајтер Тајфун“ во базата Шјауљај. Италијанските „Тајфуни“ се стационирани во естонската база Емари, каде што обезбедуваат дополнителна брза поддршка во случај на инциденти.
Свет
Се огласи Путин по воведувањето на санкциите од страна на САД

Рускиот претседател, Владимир Путин, го даде својот прв директен одговор на американските санкции воведени врз Русија.
Тој рече дека санкциите нема да влијаат на руската економија, но ги опиша како „непријателски чин“ што не придонесува за зајакнување на односите со САД. Тој потврди дека ќе има одредени загуби, но дека руската енергетска индустрија се чувствува безбедно. Путин рече дека Русија спаѓа во групата земји кои се почитуваат себеси и немаат намера да донесуваат одлуки под притисок, додавајќи дека дијалогот е секогаш подобар од војната.
Според него, замената на руската нафта на светскиот пазар ќе трае долго и ќе доведе до пораст на цените.
Зборувајќи за откажаниот самит со Доналд Трамп во Будимпешта, Путин рече дека средбата била предложена од американската страна.
Тој додаде дека Трамп веројатно не мислел дека средбата е откажана, туку одложена, кога зборуваше вчера во Белата куќа, објави Скај.
Во меѓувреме, Володимир Зеленски одржа серија средби со неколку од 27-те европски лидери на состанокот на Европскиот совет во Брисел.
Пред своето обраќање, украинскиот претседател сподели објави на социјалните мрежи за неговите разговори со полскиот премиер Доналд Туск, германскиот канцелар Фридрих Мерц и финскиот премиер Петери Орп.
Претходно се сретна и со францускиот претседател Емануел Макрон и чешкиот премиер Петр Фиал.