Свет
(Видео) Исланд во очекување на вулканска ерупција: Ноќеска имало над 300 земјотреси, градот Гриндавик тоне
Жителите на југозападниот дел на Исланд со напнатост очекуваат можна вулканска ерупција. Дури и ако нема ерупција на магма, веројатно ќе поминат месеци пред евакуираните од опасната зона да се вратат дома.
Рибарскиот град Гриндавик (3.400 жители) беше евакуиран пред една недела затоа што огромно количество магма татнеше под земја, предизвикувајќи илјадници земјотреси. Сеизмичката активност веќе го оштети градот, оставајќи зад себе голема пукнатина што минува низ Гриндавик.
Исландската метеоролошка служба наведува дека ерупцијата најверојатно ќе се случи некаде покрај тунелот со магма долг 15 километри, а „главна локација“ е областа северно од Гриндавик, во близина на планината Хагафел.
Имено, под полуостровот Рејкјанес е формиран долг тунел од магма, кој се протега под Гриндавик, а потоа југозападно до морето. Експертите проценуваат дека магмата е околу 800 метри под површината, пишува „Гардијан“.

Западниот дел на Гриндавик од минатиот петок потонал за повеќе од еден метар и продолжува да тоне со брзина од околу 4 сантиметри дневно. Доколку дојде до ерупција, може да дојде до значителна штета на локалната инфраструктура и ослободување на отровни испарувања. Блискиот геотермално одморалиште „Сина лагуна“, една од најдобрите туристички атракции на Исланд, е затворено барем до крајот на ноември поради закана од ерупција.
Исланѓаните се навикнати на вулканска активност бидејќи живеат над Средноатлантскиот гребен. Евроазиската и северноамериканската плоча се оддалечуваат една од друга, по неколку сантиметри секоја година. Но, таква ситуација, односно евакуација на целиот град, немало во последните 50 години.
Жителите можеби ќе треба да чекаат со недели пред да биде безбедно да се вратат. Надлежните им дозволиле пет минути да се вратат дома, да земат скапоцености и домашни миленици.
„Не очекуваме експлозивна ерупција, иако тоа не е нужно добра работа. Ерупција со низок интензитет може да значи излевање на лава од низа пукнатини со недели и недели. Исланд се бори со пристигнувањето на лавата на различни начини, но природата секогаш победува ако ерупцијата трае доволно долго“, рече Метју Робертс од ММО.
„Очекуваме вулкански ерупции долж целиот полуостров, а не само на едно место. Оваа нестабилност може да трае со децении“, додаде тој. Утрово полуостровот Рејкјанес го погоди земјотрес со јачина од 3,7 степени. Од полноќ, северно од Гриндавик се регистрирани 370 помали земјотреси.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
СЗО отпушта една четвртина од персоналот
Светската здравствена организација (СЗО) соопшти дека нејзиниот персонал ќе се намали за околу една четвртина, или околу 2.300 работни места, до средината на следната година, објави Ројтерс.
Дупката во буџетот на организацијата за 2026-2027 година е нешто над 1 милијарда долари.
Намалувањата ќе бидат резултат на реформи, како и пензионирања и заминувања на персоналот, кои се наметнати поради повлекувањето на најголемиот донатор на организацијата – САД, кои покриваат околу 18 отсто од финансирањето.
Администрацијата на претседателот Доналд Трамп ја повлече земјата од СЗО по преземањето на функцијата во јануари, потсетува агенцијата.
Свет
Макрон: Европа одбива да биде технолошки вазал на САД и Кина
Европа одбива да биде технолошки вазал на САД и Кина, изјави денес францускиот претседател Емануел Макрон, повикувајќи ја да го развие својот технолошки суверенитет.
„Да бидеме јасни, Европа не сака да биде клиент на големи претприемачи или големи решенија презентирани од САД и Кина. Сакаме да ги развиеме нашите сопствени решенија“, рече Макрон во Берлин, на француско-германскиот самит за технолошкиот суверенитет на Европа.
Европа „едноставно одбива да биде вазал“, нагласи тој, со оглед на тоа што значително заостанува во технолошкиот сектор, особено во трката за развој на вештачката интелигенција.
„На краток рок, постои цена ако не се биде вазал бидејќи треба повторно да се инвестира“, рече тој, оценувајќи дека ова трошење е клучно и дека Европејците мора „да донесат многу смели одлуки“.
Меѓу тие одлуки, „прв приоритет“ е „европската преференција“, особено во областа на јавните набавки, со цел да се овозможи развој на технолошките „шампиони“ во Европа, рече францускиот претседател.
„Кинезите имаат кинеска ексклузивност колку што е можно повеќе, а Американците имаат многу силна американска преференција. Само што ние никогаш немаме европска преференција, згора на тоа, понекогаш дури сме фасцинирани од неевропски решенија“.
Свет
Конгресот гласаше за објавување на досиејата за Епштајн – 427 гласови за, 1 против
Претставничкиот дом на американскиот Конгрес денес речиси едногласно гласаше за закон со кој се наредува Министерството за правда да ги објави сите документи за осудениот сексуален предатор Џефри Епштајн.
Иницијативата почна уште во јули, кога мала двопартиска група пратеници започна петиција за заобиколување на претседателот на Претставничкиот дом Мајк Џонсон, кој контролираше кои закони се ставаат на гласање. На почетокот, нивните шанси изгледаа мали, особено откако претседателот Трамп ја нарече целата работа измама и ги повика своите поддржувачи да ја игнорираат.
Сепак, обидите на Трамп и Џонсон да го спречат гласањето на крајот не успеаја. Соочен со зголемена поддршка за законот, претседателот попушти, па дури и објави дека ќе го потпише доколку помине во Сенатот.
Законот беше усвоен со убедливи 427 гласови „за“ и само еден „против“. Единствениот пратеник кој се спротивстави беше Клеј Хигинс, републиканец од Луизијана и страствен поддржувач на Трамп. Интересно е што Хигинс претседава и со поткомисијата која веќе ги побара досиејата на Епштајн од Министерството за правда.
Гласањето е јасен показател за зголемениот притисок врз политичарите и администрацијата на Трамп конечно да одговорат на долгогодишните јавни барања за транспарентност во случајот Епштајн.
Џефри Епштајн беше моќен финансиер со бројни врски, а си го одзеде животот во 2019 година во затвор на Менхетен, каде што чекаше судење по сериозни обвиненија за сексуална злоупотреба и трговија со малолетници.

