Свет
(Видео) Исланд во очекување на вулканска ерупција: Ноќеска имало над 300 земјотреси, градот Гриндавик тоне

Жителите на југозападниот дел на Исланд со напнатост очекуваат можна вулканска ерупција. Дури и ако нема ерупција на магма, веројатно ќе поминат месеци пред евакуираните од опасната зона да се вратат дома.
Рибарскиот град Гриндавик (3.400 жители) беше евакуиран пред една недела затоа што огромно количество магма татнеше под земја, предизвикувајќи илјадници земјотреси. Сеизмичката активност веќе го оштети градот, оставајќи зад себе голема пукнатина што минува низ Гриндавик.
Исландската метеоролошка служба наведува дека ерупцијата најверојатно ќе се случи некаде покрај тунелот со магма долг 15 километри, а „главна локација“ е областа северно од Гриндавик, во близина на планината Хагафел.
Имено, под полуостровот Рејкјанес е формиран долг тунел од магма, кој се протега под Гриндавик, а потоа југозападно до морето. Експертите проценуваат дека магмата е околу 800 метри под површината, пишува „Гардијан“.
Западниот дел на Гриндавик од минатиот петок потонал за повеќе од еден метар и продолжува да тоне со брзина од околу 4 сантиметри дневно. Доколку дојде до ерупција, може да дојде до значителна штета на локалната инфраструктура и ослободување на отровни испарувања. Блискиот геотермално одморалиште „Сина лагуна“, една од најдобрите туристички атракции на Исланд, е затворено барем до крајот на ноември поради закана од ерупција.
Исланѓаните се навикнати на вулканска активност бидејќи живеат над Средноатлантскиот гребен. Евроазиската и северноамериканската плоча се оддалечуваат една од друга, по неколку сантиметри секоја година. Но, таква ситуација, односно евакуација на целиот град, немало во последните 50 години.
Жителите можеби ќе треба да чекаат со недели пред да биде безбедно да се вратат. Надлежните им дозволиле пет минути да се вратат дома, да земат скапоцености и домашни миленици.
„Не очекуваме експлозивна ерупција, иако тоа не е нужно добра работа. Ерупција со низок интензитет може да значи излевање на лава од низа пукнатини со недели и недели. Исланд се бори со пристигнувањето на лавата на различни начини, но природата секогаш победува ако ерупцијата трае доволно долго“, рече Метју Робертс од ММО.
„Очекуваме вулкански ерупции долж целиот полуостров, а не само на едно место. Оваа нестабилност може да трае со децении“, додаде тој. Утрово полуостровот Рејкјанес го погоди земјотрес со јачина од 3,7 степени. Од полноќ, северно од Гриндавик се регистрирани 370 помали земјотреси.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Шпанија со закон го забранува извозот на оружје во Израел: „Сакаме да се стави крај на геноцидот во Газа“

Шпанските пратеници денес гласаа за закон со кој се воведува ембарго за извоз на оружје во Израел, мерка што долго време ја заговараше социјалистичкиот премиер Педро Санчез за „запирање на геноцидот“ во Газа.
„За“ гласаа 178 пратеници, а 169 беа против. Малцинската влада на социјалистичкиот премиер конечно ја доби поддршката од четири пратеници од крајно левичарската партија Подемос, која не откри како ќе гласа до денеска наутро.
Шпанското ембарго е на сила од октомври 2023 година, но социјалистичката влада сакаше да ја „зацврсти правно“ одлуката.
Санчез го објави тоа на 8 септември, по што израелската влада реагираше жестоко, но Израел го повлече својот амбасадор од Шпанија во 2024 година, откако Мадрид ја призна Палестина.
Регион
Вучиќ: Турција сонува повторно да ја обнови Отоманската Империја

По пристигнувањето на турските беспилотни летала во Приштина, имаше остра реакција од српскиот претседател Александар Вучиќ, кој ја обвини Турција дека сонува за обнова на Отоманската Империја. Со овој потег, Србија премина од „златно доба“ во односите со Турција и пријателството со Ердоган на отворени политички тензии за само една година, пишува N1.
Косовскиот премиер Албин Курти претходно објави на Фејсбук дека пристигнале беспилотните летала, додавајќи дека десетици безбедносни сили веќе се обучени да ги користат.
Курти објасни дека договорот со турската компанија Бајкар бил потпишан во декември минатата година, а дроновите биле испорачани три месеци пред предвидениот рок. Тој нагласи дека Косово „продолжува да ја зајакнува ударната моќ на својата армија“ со модерна технологија.
Реагирајќи на веста, Вучиќ остро го осуди потегот на Турција, велејќи дека е „ужасен“ и дека тоа „јасно покажува дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан“.
„Згрозен сум од однесувањето на Турција и грубото кршење на Повелбата на ОН и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, како и од континуираното вооружување на властите во Приштина. Сега е сосема јасно дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан и дека сонува за оживување на Отоманската империја. Србија е мала земја, но ние добро ја разбравме пораката“, рече Александар Вучиќ.
Реагираше и владината Канцеларија за Косово и Метохија, а нејзиниот директор Петар Петковиќ ја повтори оценката на Вучиќ дека Србија „ја разбрала пораката“ и дека „не е случајно“ што беспилотните летала биле доставени во Косово три месеци пред предвиденото.
Турција го направи ова, смета Петковиќ, „само неколку дена пред локалните избори“, со цел да му ја обезбеди на премиерот на Приштина „потребната поддршка пред изборите на 12 октомври, за да може да продолжи да го тероризира српскиот народ“.
Петковиќ рече дека Белград „ќе продолжи одговорно да го зачувува мирот и стабилноста, и покрај вооружените сојузи што се создаваат на штета на мирот и претставуваат директна закана“.
Фото: ЕПА
Свет
Белорусија испраќа рекордни количини бензин во Русија

Белорускиот железнички извоз на бензин во Русија се зголеми за четири пати во септември во однос на претходниот месец, бидејќи Москва се справува со недостиг на гориво предизвикан од украинските напади врз нејзината енергетска инфраструктура, објавија извори од индустријата синоќа, објави „Ројтерс“.
Неколку руски региони беа принудени да воведат мерки за штедење и привремено да ги замрзнат цените на горивата во последните недели. Причината е недостигот на популарни видови бензин предизвикан од напади со беспилотни летала насочени кон рафинерии и други енергетски објекти.
Како одговор, Москва, исто така, го ограничи извозот на бензин и дизел. Ова не е првпат Русија да се потпира на соседна Белорусија, таа, исто така, го зголеми увозот на гориво минатата година за да го покрие недостигот на пазарот.
Според извори, пратките на бензин со железница од белоруските рафинерии до рускиот домашен пазар минатиот месец достигнаа 49.000 метрички тони, што е еквивалентно на 14.500 барели дневно. Заедно со бензинот, испораките на дизел во септември изнесуваа 33.000 тони.