Свет
(Видео) Кина ќе им подели примероци од Месечината на повеќе држави

Врз основа на меѓународна конвенција, Кина ќе сподели со другите земји податоци и примероци од Месечината собрани во мисијата Чанг-5 (Chang’e 5), иако таквата размена со САД може да биде спречена од американските ограничувања.
Капсулата слета во северната провинција Внатрешна Монголија рано утрово и ги донесе првите примероци од карпи и почва од Месечината по 70-тите години.
Материјалот донесен со капсулата Чанг-5, именуван по митската кинеска божица на Месечината, треба да им помогне на научниците да дознаат повеќе за настанокот на Месечината, нејзиното формирање и вулканската активност на нејзината површина.
Со оваа мисија, Кина стана третата земја што собрала примероци од Месечината, по Соединетите Држави и Советскиот Сојуз во 60-тите и 70-тите години на минатиот век. Ова беше прв ваков обид по мисијата „Луна 24“ на Советскиот Сојуз, која беше успешно завршена во 1976 година.
„Во согласност со Меѓународната конвенција за соработка и договорите за мултилатерална и билатерална соработка, ќе донесеме регулативи за управување со податоци и примероци од Месечината“, рече Ву Јанхуа, заменик во Национална вселенска управа на Кина.
„Така ќе ги споделиме со релевантни држави и научници, а некои од нив може да бидат и донирани во согласност со меѓународната пракса“, додаде тој.
Со мисијата „Чанг 5“, Кина прва лансираше вселенско летало од друго небеско тело и ја тестираше способноста да собира далечни примероци од вселената како подготовка за посложени мисии за истражување на Сончевиот Систем.
Мисијата „Чанг-5“ беше лансирана на крајот на ноември, а двата модула се спуштиле на Месечината на 1 декември, при што собрале примероци од површината и од внатрешноста, правејќи дупка од два метра, под Месечевата кора. Не се знае точно колкаво количество материјал е собрано, а примероците биле складирани во запечатен контејнер и однесени до модул во орбитата кој ги донел на Земјата.
На прашањето дали Кина е подготвена да сподели примероци со САД, кои ја ограничуваат сопствената вселенска агенција НАСА на директна соработка со Кина, Ву рече дека, за жал, има пречки.
„Кинеската влада сака да сподели примероци од Месечината со институции и научници од разни земји, но соработката со Соединетите Држави зависи од американската политика“, нагласи тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп повика војската да се справи со „внатрешниот непријател“ во американските градови

Американскиот претседател Доналд Трамп одржа 72-минутен говор пред највисоките воени лица на базата Квантико, Вирџинија, во кој предложи американските градови да се користат како „обуки терени“ за војската. Овој потег претставува радикално отстапување од долгогодишната традиција на раздвојување на војската од политиката.
Трамп ги нарече градовите како Портланд, Лос Анџелес, Сиетл и Вашингтон „опасни“ и „воени зони“, повикувајќи ги воените лидери да се справат со „непријателот одвнатре“ пред ситуацијата да излезе од контрола. Тој веќе нареди распоредување на Националната гарда во неколку градови, а најави можни интервенции и во Чикаго, Атланта, Балтимор и Њујорк.
„Внатрешните градови се голем дел од војната“, рече Трамп, додавајќи дека нема да се двоуми да ги „заштити луѓето од чумата што доаѓа одвнатре“.
Настанот, кој чинеше милиони долари, ги собра речиси сите генерали и адмирали од активни борбени зони. Министерот за одбрана Пит Хегсет ги охрабри војниците да се дистанцираат од цивилното општество и „политичката коректност“, нарекувајќи ги „класа над цивилите“.
Говорот содржеше и низа политички пораки, меѓу кои критики кон Џо Бајден, имигрантите, медиумите и концептите за различност и инклузија. Трамп го нарече новото Министерство за војна клучно за одржување на редот во земјата, алудирајќи на историски примери на домашна употреба на војската — но во контексти многу поразлични од денешните.
Фото: принтскрин
Свет
Талибанците го исклучија интернетот – авионите приземјени, банките блокирани, болниците едвај функционираат

Животот во Авганистан е речиси парализиран откако талибанската власт го исклучи интернетот на национално ниво. На аеродромот во Кабул владее хаос – авионите не летаат, летовите се откажуваат, а семејства залудно чекаат свои блиски.
Банките се отворени, но не исплаќаат пари бидејќи системите не работат, што е тежок удар за граѓаните кои зависат од дознаки од странство. Болниците, полицијата и итната помош се соочуваат со сериозни проблеми.
Властите тврдат дека станува збор за „замена на стари оптички кабли“, но граѓаните и меѓународната заедница стравуваат дека се воведува широка цензура и дополнителни ограничувања за правата на жените и девојчињата. „Амнести интернешнал“ предупреди дека оваа мерка има катастрофални последици за здравството, образованието и испораката на хуманитарна помош.
Свет
Поплава во Одеса однесе девет животи, меѓу нив и дете

Најмалку девет лица, меѓу кои и осумгодишно дете, загинаа во украинскиот град Одеса по силно невреме и поплави, соопштија локалните власти.
Спасувачките екипи во текот на ноќта евакуирале стотици жители, а досега се спасени 362 лица. Во поплавите загинале шест жени, двајца мажи и едно дете.
A horrific situation in Odesa these days – 9 people have died as a result of the natural disaster, including a child. My condolences to their families and loved ones. Information is being verified regarding another person whose fate remains unknown.
Ukraine’s State Emergency… pic.twitter.com/cAa5CBNr4V
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) October 1, 2025
Обилните дождови за половина ден предизвикале количина на врнежи речиси еднаква на месечниот просек, што довело до прекини на струја и уривање на дрвја низ регионот.
Одеcка област, која е стратешки важна поради пристаништето на Црното Море, и во минатото била цел на руски напади врз инфраструктура и цивилни зони.