Европската комисија денес објави дека од 12 октомври ќе започне постепената имплементација на новиот Систем за влез и излез (EES) во земјите од Шенген зоната, кој ќе го следи движењето на граѓаните на трети земји за време на кратки престои во 29 европски земји.

Како што е наведено, EES дигитално ќе го евидентира влезот и излезот на патниците, заменувајќи го претходното рачно печатирање на пасошите и собира биометриски податоци, како што се отпечатоци од прсти и фотографии на лицето.

Новиот EES систем ќе овозможи поефикасно управување со надворешните граници на ЕУ, откривање на пречекорување на дозволениот престој, како и случаи на злоупотреба на идентитетот и документите. Како што наведоа, постепената имплементација на системот ќе трае шест месеци, во текот на кои граничните служби ќе почнат да ги евидентираат податоците на патниците од трети земји, пренесуваат медиумите во регионот.

Од октомври 2025 година, ЕУ го воведува Системот за влез и излез (EES), кој дигитално ќе ги евидентира пристигнувањата и заминувањата на граѓаните на трети земји, заменувајќи го печатирањето на пасошите. Системот ќе собира биометриски податоци, вклучувајќи отпечатоци од прсти и фотографии од лице, што ќе овозможи поефикасна идентификација и откривање на злоупотреба на идентитетот, според написите.

Во текот на шестмесечната фаза на воведување, граничните контроли постепено ќе почнат да снимаат податоци во 29-те земји од Шенген зоната. Системот е дел од пакетот „Паметни граници“, со кој ЕУ ги модернизира безбедносните протоколи на надворешните граници.

Што е ETIAS и кој мора да го има?
EES е дел од пакетот на ЕУ за паметни граници, кој го вклучува и ETIAS (Европски систем за информации и авторизација за патување).

Иако сè уште не е ни започнат, европската електронска дозвола за патување ETIAS веќе го доживува своето прво зголемување на цената. Наместо претходно најавените 7 евра, сите патници од земји на кои не им е потребна виза за влез во ЕУ – вклучувајќи ги и граѓаните на САД – ќе мора да платат 20 евра за авторизација од крајот на 2026 година.

ETIAS е електронски систем за претходно одобрување за влез во земјите од Шенген зоната и се однесува на 59 земји кои имаат безвизен режим со ЕУ, вклучувајќи ги Соединетите Американски Држави, Канада, Австралија, Обединетото Кралство и Србија.

Системот не е класична виза: нема посета на конзулатот, не е потребна дополнителна документација или биометриски податоци. Апликацијата се поднесува онлајн, а одобрението обично се добива во рок од неколку минути до неколку дена.

„ETIAS не е виза и не воведува визни обврски. Нема физичка посета на амбасадата или земање отпечатоци од прсти“, изјави портпаролката на Европската комисија, Анита Хипер.

Дозволата важи три години или до истекот на пасошот, а за патници помлади од 18 години или постари од 70 години – авторизацијата е бесплатна.

Според соопштението на Европската комисија, одлуката за зголемување на цената доаѓа во светлината на растечките трошоци за дигитална инфраструктура и сајбер безбедност. Иако системот сè уште не стапил во сила, ова е веќе втора промена на условите, со оглед на тоа што првичното лансирање беше најавено уште во 2016 година, а првиот рок за почеток на имплементацијата беше 2022 година.

„Целта на ETIAS е да се подобри безбедноста на ЕУ, а во исто време да им се олесни на патниците влегувањето во Шенген“, се наведува во официјалното соопштение.

Вулканот на Камчатка почна да исфрла пепел до висина од шест километри над работ на кратерот, изјави директорот на Институтот за вулканологија и сеизмологија на Руската академија на науките, Алексеј Озеров.

Според него, разорниот земјотрес со магнитуда од 8,8 степени по Рихтер што денес го погоди регионот на Камчатка предизвика зголемена активност на вулканот Кључевски, кој еруптира веќе долго време.

🚨‼️ RUSSIA'S KLYUCHEVSKOY VOLCANO ERUPTS AGAIN!

A fiery cone has formed inside the volcano's crater in Kamchatka after 200 earthquakes in just 24 hours, becoming the new center of volcanic activity.

The volcano is continuously spewing ash and "fire bombs," with warnings from… pic.twitter.com/31oP6g2wwG

— Shadow Observer (@TheShadowObs) July 30, 2025

„Претходните ерупции не беа силни. Вулканските бомби достигнаа висина од само 200 до 300 метри, со слаба емисија на пепел. Сепак, по земјотресот, се случи ненадејна и моќна експлозија на пепел што се искачи до шест километри“, рече Озеров, како што објави „Камчатка информатива“.

Како што додаде, вулканите во Камчатка се познати по тоа што често реагираат на земјотреси со голема, како и со умерена магнитуда. По денешниот удар, зголемена активност беше забележана и на вулканот „Авачински“, каде што гасовите беа исфрлени до висина од 200-300 метри. Поради оваа причина, научниот тим им препорача на туристите и планинарите да се воздржат од искачување на врвот на овој вулкан.

Слични предупредувања беа издадени и за вулканите „Мутновски“ и „Горели“, каде што беше забележано зголемување на активноста, што укажува на поголема опасност од ерупции.

Земјотресот со магнитуда од 8,8 степени според Рихтеровата скала е најсилната сеизмичка активност во зоната Камчатка од 1952 година. Во градот Петропавловск-Камчатски, жителите почувствуваа земјотрес со јачина до осум степени според Меркалиевата скала.

Фото: принтскрин

Кремљ денес објави дека продолжува да ги следи изјавите на американскиот претседател Доналд Трамп во врска со санкциите против Москва, но дека Русија, благодарение на долгогодишното искуство, е имуна на вакви мерки.

Трамп вчера изјави дека САД ќе почнат да воведуваат царини и други мерки за Русија за 10 дена ако Москва не покаже напредок кон прекинување на повеќе од тригодишната војна во Украина.

„Долго време живееме под огромен број санкции, нашата економија работи под голем број ограничувања“, изјави портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, пред новинарите.

„Затоа, секако, веќе развивме одреден имунитет во овој поглед и продолжуваме да ги следиме сите изјави на претседателот Трамп, како и на други меѓународни претставници за ова прашање“, рече портпаролот на Кремљ.

Медиумите потсетуваат дека американскиот претседател Доналд Трамп вчера објави дека ќе воведе царини за Русија за 10 дена ако Кремљ не се согласи да ја запре војната дотогаш, според аудио-снимка објавена од Белата куќа. Се очекува царините што ги спомена Трамп да бидат секундарни санкции за земјите што купуваат руска нафта, гас и други производи, како што се Кина и Индија.

„За 10 дена од сега. Потоа ќе воведеме царини и слични работи. Не знам дали тоа ќе влијае на Русија, бидејќи тој (рускиот претседател Владимир Путин) очигледно веројатно сака да ја продолжи војната, но ние ќе воведеме царини и слични работи“, рече Трамп, одговарајќи на новинарско прашање пред да се качи на авионот „Ер Форс Уан“, според написите.

Фото: принтскрин