Свет
(Видео) Пет светски настани што ја одбележаа 2020, а не се за коронавирусот

Кога ќе се спомене 2020 година, сите веднаш помислуваат на Kовид-19 и тоа е во ред. Но, оваа година имаше и други светски настани што ќе влијаат на случувањата во годините што претстојат.
Макар и без пандемијата на коронавирусот, идните историчари 2020 година ќе ја сметаат за година полна со настани што го сменија светот.
Од претседателските избори во Америка до повеќемесечните протести против „последниот европски диктатор“, ова се пет настани што ќе го обликуваат светот во следните години.
Бајден го победи Трамп на изборите во САД
Очите на целиот свет во ноември беа свртени кон САД – и сите едвај чекаа да дознаат дали најголемата економска и воена сила на светот ќе ја води Доналд Трамп уште четири години или ќе му биде препуштена на демократскиот кандидат Бајден.
Иако изборите беа одржани на 3 ноември, борбата беше тесна и неизвесна во некои клучни земји, па дури по неколку дена, Џо Бајден беше проектиран како победник додека броењето на гласовите продолжи.
Сепак, Трамп не го прифати поразот велејќи дека изборите се лажни и дека станува збор за изборна измама од страна на демократите, без да наведе докази.
Бајден победи со рекордни 81.283.385 гласа наспроти 74.2223.744 на Трамп, а Изборниот колеџ ја потврди победата на Бајден – 306 изборни гласа, а Трамп освои 232.
Велика Британија излезе од Европската Унија
Велика Британија официјално ја напушти Европската Унија на 31 јануари оваа година – но, со преоден рок како дел од договорот за повлекување.
Ова е првпат некоја држава да го напушти блокот, а долгорочните последици допрва треба да се видат.
Напуштањето се случи четири години по референдумот, а земјата за тоа време смени дури тројца премиери. Сагата траеше до крајот на 2020 година, а Велика Британија и ЕУ се бореа за трговскиот договор и другите аранжмани.
Европската Унија и Велика Британија постигнаа трговски договор по неколкумесечни несогласувања во врска со правата за риболов и идните бизнис-правила.
Договорот е постигнат една недела пред истекот на транзицискиот период на брегзитот.
Револуција во Белорусија
Александар Лукашенко, кого некои го нарекуваат последен диктатор на Европа, победи на претседателските избори во август, тврди неговиот режим.
Сепак, западните влади, ЕУ и голем дел од белоруското население не се согласуваат тврдејќи дека изборите биле наместени во корист на Лукашенко, кој е претседател 26 години – и е единствениот претседател што некогаш го имала земјата.
Предводена од коалиција на жени лидери, опозицијата забележа огромна поддршка во јавноста во изборниот круг, а по објавувањето на резултатите, се одржаа невидени протести во целата земја.
И покрај репресијата од страна на државните безбедносни сили, која опфаќаше илјадници апсења, обвинувања за тортура и смрт на голем број активисти, протестите продолжуваат да се одржуваат на улиците на Минск и другите градови.
Лидерот на опозицијата, Светлана Тихановскаја, беше противкандидат на изборите по апсењето на нејзиниот сопруг. Оттогаш се наоѓа во егзил, а другите опозициски лидери се принудени да ја напуштат земјата или се во затвор.
Оставка на владата во Бејрут по катастрофалната експлозија во пристаништето
Речиси 200 лица загинаа, а илјадници беа повредени во катастрофалната експлозија во пристаништето Бејрут на почетокот на август.
Но, последиците од таа експлозија ги надмина штетите, смртта и уништувањето што го предизвика, што на крајот доведе до оставка на владата по негодувањето во јавноста и меѓународниот свет.
Попладнето на 4 август, огромна експлозија, толку моќна што се почувствува и на стотици километри оддалеченост, во Израел и на Кипар, го потресе Бејрут.
Официјални лица изјавија дека тоа е предизвикано од согорување речиси 2.750 тони амониумнитрат, индустриско ѓубриво што стоело со години на пристаништето, неправилно складирано.
Потврдено е дека повеќе од 200 лица загинаа од експлозијата, илјадници беа хоспитализирани, а околу 300.000 луѓе останаа без покрив над главата поради широкораспространетата штета нанесена во поголемиот дел од градот.
Кога беше откриена причината за експлозијата, со потенцијално опасна супстанција што се чувала погрешно, се зголеми гневот во земјата.
Неколку дена по експлозијата – владата поднесе оставка
Премиерот на Либан, Хасан Дијаб, е само еден од официјалните лица што се соочуваат со обвиненија за експлозијата. Судијата што ја поднесе тужбата рече дека министрите добиле неколку предупредувања за амониумнитрат и дека не презеле никакви мерки за да го спречат тоа што се случило.
Движењето Black Lives Matter се прошири на глобално ниво
Смртта на Афроамериканецот Џорџ Флојд (46), кој почина кога полицаец го стисна за вратот и клечеше врз него повеќе од осум минути за време на апсењето, доведе до големи протести не само во САД, каде што се случи инцидентот, туку и во целиот свет.
Флојд беше уапсен на 25 мај кога наводно се обидел да плати продукти со фалсификувани пари. Дерек Шовин, белец, полицаец од Минеаполис, клечеше врз неговиот врат, додека другите полицајци му помагаа да го задржи Флојд на земјата или ги спречуваа минувачите да помогнат.
Кога снимките од неговата смрт многу бргу се проширија и се споделуваа, имаше големи протести против полициската бруталност и расна неправда, првично локално, пред тие да се прошират во САД, а потоа и во целиот свет.
Имаше демонстрации во европските градови, каде што се појавија прашања за тековната расна нееднаквост, полициската бруталност и за историски прашања, како што е колонијализмот.
Движењето Black Lives Matter, основано во 2013 година по убиството на тинејџерот Трејвон Мартин, доби меѓународно внимание по смртта на Флојд, а организации беа основани во многу земји.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Намамил Црногорци дека ќе ги лекува и им зел 50.000 евра

Во голема полициска акција спроведена од Министерствата за внатрешни работи на Сараевскиот и Тузланскиот кантон, со поддршка на Агенцијата за разузнавање и безбедност на Босна и Херцеговина, беше уапсен 39-годишниот М.Х., осомничен за тешка кражба на околу 50.000 евра.
Според информациите од истрагата, М.Х. на 19 април 2025 година, во близина на Железничката станица во Сараево, украл пари од двајца државјани на Црна Гора. Осомничениот, познат како склон кон насилство и криминал, ги измамил жртвите така што им ветил дека ќе им помогне со алтернативни методи на лекување.
Под изговор дека ќе ги реши нивните здравствени проблеми, тој ги намамил на средба во Сараево, каде што им ги одзел парите.
По налог на обвинителството, полицијата извршила претрес на возилото, куќата и другите објекти што ги користел осомничениот во Лукавац, каде што бил и уапсен. При претресот биле пронајдени 20.500 евра, дел од украдените пари, како и „Порше Кајен“ вредно 28.000 евра, за кое постои сомнение дека било купено со присвоените средства.
Возилото е запленето, а М.Х. е пренесен во притвор на Министерството за внатрешни работи на Сараевскиот кантон, каде што против него продолжува кривичната постапка.
Свет
(Видео) Меланија го спаси Доналд Трамп од дипломатски гаф на погребот на папата

Меланија Трамп мораше да интервенира и да му помогне на Доналд Трамп да ја надмине непријатната ситуација на погребот на папата Франциск, откако американскиот претседател речиси направи дипломатски гаф.
Повеќе од 250.000 ожалостени се собраа на плоштадот „Свети Петар“ за да му оддадат почит на папата Франциск, кој почина од мозочен удар на 88-годишна возраст на Велигденски понеделник.
Меѓу присутните имаше странски државници, светски лидери и монарси, а се известува дека на овој собир во Ватикан учествувале претставници од 130 земји и меѓународни организации.
Делегацијата ја предводеа американскиот претседател и неговата сопруга Меланија, чиј 55-ти роденден случајно се падна на денот на погребот на папата. Тие пристигнаа во Рим доцна претходната вечер.
За време на тричасовната католичка миса, во еден момент присутните беа поканети да си дадат „знак на мир“ со ракување.
Видео го покажува Трамп како ги набљудува настаните околу него, но не учествува во ритуалот „знак на мирот“, сè додека Меланија не му дошла на помош, како што подоцна беше откриено.
Никола Хиклинг, форензичка читачка на усни, за „МејлОнлајн“ изјави дека Меланија му шепнала на сопругот да почне да се ракува, пред Трамп неволно да му ја подаде раката на францускиот претседател Емануел Макрон.
„Треба да го направиш тоа“, му шепна Меланија на уво, а потоа повтори.
„Добро, во ред“, одговори американскиот претседател.
Потоа тој се ракуваше со естонскиот претседател Алар Карис, како и со шпанскиот крал Фелипе VI и кралицата Летиција, пред да се сврти кон Макрон.
The congregation are invited to offer the sign of peace – by shaking each other’s hands.
Cameras quickly pan to the US president, who, after a short pause and a word from Melania, begins shaking hands with other world leaders. https://t.co/Id7P7vW11O
📺 Sky 501 and YouTube pic.twitter.com/SLAqNKbS7S
— Sky News (@SkyNews) April 26, 2025
Свет
(Фото) Фон дер Лајен се пофали дека се ракувала со Трамп пред базиликата

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и американскиот претседател Доналд Трамп се согласија да се сретнат за време на краткиот разговор пред погребот на папата Франциск во Ватикан.
Портпаролката на Урсула фон дер Лајен ја потврди информацијата, објаснувајќи дека состанокот нема да се одржи денес и дека во моментов нема дополнителни детали за времето и локацијата на состанокот.
Фон дер Лајен објави фотографија на социјалната мрежа X на која се овековечува моментот на ракување со Трамп на скалите пред базиликата „Свети Петар“.
Таа напиша покрај фотографијата: „Денес, светските лидери се собраа да му оддадат последна почит на Неговата Светост Папата Франциск. Имав позитивни разговори со многу од нив.“
Покрај фотографијата со Трамп, претседателот на Европската комисија сподели и фотографии со францускиот претседател Емануел Макрон и индонезискиот претседател Џоко Видодо.