Свет
(Видео) Пет светски настани што ја одбележаа 2020, а не се за коронавирусот

Кога ќе се спомене 2020 година, сите веднаш помислуваат на Kовид-19 и тоа е во ред. Но, оваа година имаше и други светски настани што ќе влијаат на случувањата во годините што претстојат.
Макар и без пандемијата на коронавирусот, идните историчари 2020 година ќе ја сметаат за година полна со настани што го сменија светот.
Од претседателските избори во Америка до повеќемесечните протести против „последниот европски диктатор“, ова се пет настани што ќе го обликуваат светот во следните години.
Бајден го победи Трамп на изборите во САД
Очите на целиот свет во ноември беа свртени кон САД – и сите едвај чекаа да дознаат дали најголемата економска и воена сила на светот ќе ја води Доналд Трамп уште четири години или ќе му биде препуштена на демократскиот кандидат Бајден.
Иако изборите беа одржани на 3 ноември, борбата беше тесна и неизвесна во некои клучни земји, па дури по неколку дена, Џо Бајден беше проектиран како победник додека броењето на гласовите продолжи.
Сепак, Трамп не го прифати поразот велејќи дека изборите се лажни и дека станува збор за изборна измама од страна на демократите, без да наведе докази.
Бајден победи со рекордни 81.283.385 гласа наспроти 74.2223.744 на Трамп, а Изборниот колеџ ја потврди победата на Бајден – 306 изборни гласа, а Трамп освои 232.
Велика Британија излезе од Европската Унија
Велика Британија официјално ја напушти Европската Унија на 31 јануари оваа година – но, со преоден рок како дел од договорот за повлекување.
Ова е првпат некоја држава да го напушти блокот, а долгорочните последици допрва треба да се видат.
Напуштањето се случи четири години по референдумот, а земјата за тоа време смени дури тројца премиери. Сагата траеше до крајот на 2020 година, а Велика Британија и ЕУ се бореа за трговскиот договор и другите аранжмани.
Европската Унија и Велика Британија постигнаа трговски договор по неколкумесечни несогласувања во врска со правата за риболов и идните бизнис-правила.
Договорот е постигнат една недела пред истекот на транзицискиот период на брегзитот.
Револуција во Белорусија
Александар Лукашенко, кого некои го нарекуваат последен диктатор на Европа, победи на претседателските избори во август, тврди неговиот режим.
Сепак, западните влади, ЕУ и голем дел од белоруското население не се согласуваат тврдејќи дека изборите биле наместени во корист на Лукашенко, кој е претседател 26 години – и е единствениот претседател што некогаш го имала земјата.
Предводена од коалиција на жени лидери, опозицијата забележа огромна поддршка во јавноста во изборниот круг, а по објавувањето на резултатите, се одржаа невидени протести во целата земја.
И покрај репресијата од страна на државните безбедносни сили, која опфаќаше илјадници апсења, обвинувања за тортура и смрт на голем број активисти, протестите продолжуваат да се одржуваат на улиците на Минск и другите градови.
Лидерот на опозицијата, Светлана Тихановскаја, беше противкандидат на изборите по апсењето на нејзиниот сопруг. Оттогаш се наоѓа во егзил, а другите опозициски лидери се принудени да ја напуштат земјата или се во затвор.
Оставка на владата во Бејрут по катастрофалната експлозија во пристаништето
Речиси 200 лица загинаа, а илјадници беа повредени во катастрофалната експлозија во пристаништето Бејрут на почетокот на август.
Но, последиците од таа експлозија ги надмина штетите, смртта и уништувањето што го предизвика, што на крајот доведе до оставка на владата по негодувањето во јавноста и меѓународниот свет.
Попладнето на 4 август, огромна експлозија, толку моќна што се почувствува и на стотици километри оддалеченост, во Израел и на Кипар, го потресе Бејрут.
Официјални лица изјавија дека тоа е предизвикано од согорување речиси 2.750 тони амониумнитрат, индустриско ѓубриво што стоело со години на пристаништето, неправилно складирано.
Потврдено е дека повеќе од 200 лица загинаа од експлозијата, илјадници беа хоспитализирани, а околу 300.000 луѓе останаа без покрив над главата поради широкораспространетата штета нанесена во поголемиот дел од градот.
Кога беше откриена причината за експлозијата, со потенцијално опасна супстанција што се чувала погрешно, се зголеми гневот во земјата.
Неколку дена по експлозијата – владата поднесе оставка
Премиерот на Либан, Хасан Дијаб, е само еден од официјалните лица што се соочуваат со обвиненија за експлозијата. Судијата што ја поднесе тужбата рече дека министрите добиле неколку предупредувања за амониумнитрат и дека не презеле никакви мерки за да го спречат тоа што се случило.
Движењето Black Lives Matter се прошири на глобално ниво
Смртта на Афроамериканецот Џорџ Флојд (46), кој почина кога полицаец го стисна за вратот и клечеше врз него повеќе од осум минути за време на апсењето, доведе до големи протести не само во САД, каде што се случи инцидентот, туку и во целиот свет.
Флојд беше уапсен на 25 мај кога наводно се обидел да плати продукти со фалсификувани пари. Дерек Шовин, белец, полицаец од Минеаполис, клечеше врз неговиот врат, додека другите полицајци му помагаа да го задржи Флојд на земјата или ги спречуваа минувачите да помогнат.
Кога снимките од неговата смрт многу бргу се проширија и се споделуваа, имаше големи протести против полициската бруталност и расна неправда, првично локално, пред тие да се прошират во САД, а потоа и во целиот свет.
Имаше демонстрации во европските градови, каде што се појавија прашања за тековната расна нееднаквост, полициската бруталност и за историски прашања, како што е колонијализмот.
Движењето Black Lives Matter, основано во 2013 година по убиството на тинејџерот Трејвон Мартин, доби меѓународно внимание по смртта на Флојд, а организации беа основани во многу земји.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Трамп за договорот за војната во Газа: Неверојатно е, целиот свет се обедини

Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави дека Иран би можел да биде дел од поширок мировен договор на Блискиот Исток по завршувањето на војната во Газа, изразувајќи голема доверба дека неговиот план ќе доведе до траен мир во регионот, јавува агенцијата „Анадолу“.
Трамп го објави постигнувањето на мировен договор меѓу Израел и Хамас, припишувајќи го крајот на повеќемесечниот застој на „среќа“ и „талент“. Договорот би можел да го означи крајот на двегодишната војна на Блискиот Исток, јавува „Фокс њуз“.
Трамп рече дека имал многу добри разговори со Иран за она што го опиша како неодреден договор, помалку од четири месеци откако САД извршија напади врз цели поврзани со нуклеарната програма на Иран во јуни.
Според него, Иран во тоа време бил еден или два месеци подалеку од нуклеарно оружје и нагласил дека без да се спречи тоа сценарио, овој договор не би бил можен.
Зборувајќи за својот предлог за прекин на војната во Газа, Трамп нагласи дека е многу уверен дека по ова ќе се постигне поширок мировен договор во регионот.
„Ќе имаме мир. Верувам дека Иран всушност ќе биде дел од тој мировен процес. Земјите што претходно не се согласуваа сега се вклучени и тоа, искрено, го обедини целиот свет. Неверојатно е. Целиот свет се обедини, искрено. Толку многу земји за кои не би помислиле се обединија. Светот се обедини околу овој договор“, рече Трамп во интервју за „Фокс њуз“.
Тој додаде дека работите ќе бидат многу различни на Блискиот Исток, но и низ целиот свет.
„Сите околни земји потпишаа. Мислам, сите потпишаа и тоа беше навистина неверојатно време и толку одлично за Израел, толку одлично за муслиманите, за арапските земји и толку одлично за оваа земја, за Соединетите Американски Држави“, рече Трамп. „Ова е повеќе од Газа, ова е мир на Блискиот Исток и тоа е неверојатна работа.“
Претходно Трамп објави дека Израел и Хамас ја прифатиле првата фаза од предлогот на САД за прекин на војната во Газа.
„Сите заложници ќе бидат ослободени многу наскоро, а Израел ќе ги повлече своите трупи на договорената линија како први чекори кон силен, траен и вечен мир“, рече Трамп, додавајќи дека „сите страни ќе бидат третирани праведно“.
Официјален претставник на Белата куќа изјави за „Анадолија“ дека ослободувањето на заложниците се очекува во понеделник.
Трамп, исто така, потврди дека размислува за посета на Египет подоцна оваа недела, по планираната посета на воената болница „Волтер Рид“ во петок.
Според Палестинската власт, израелските операции во Газа од октомври 2023 година убиле речиси 67.200 Палестинци, претежно жени и деца, а енклавата е речиси целосно уништена.
Американскиот претседател рече дека по спроведувањето на мировниот план, Газа ќе стане многу побезбедно место и дека земјите од регионот ќе помогнат во неговата реконструкција.
„Ќе бидеме вклучени за да им помогнеме да успеат и да одржат сè мирно – и мислам дека ќе биде мирно“, заклучи Трамп.
Фото: ЕПА
Свет
УНИЦЕФ: Светот ги изневери Палестинците, 20.000 деца се убиени

По објавувањето на првата фаза од прекинот на огнот меѓу Израел и Хамас, во Газа владееше огромно чувство на радост и олеснување, но две години немилосрдна војна оставија зад себе сцени на целосно уништување, изјави портпарол на УНИЦЕФ. Зборувајќи од енклавата, тој ја опиша сегашната атмосфера како ден на надеж за Палестинците, објави CNN.
Во видео објавено на Инстаграм, Џејмс Елдер од агенцијата на ОН за деца ги сподели своите впечатоци. Кога еден новинар го праша дали некогаш очекува да дојде до прекин на огнот, тој одговори со неверица за обемот на страдањето.
„Никогаш не помислив дека ќе стигне до точка каде што ќе бидат убиени 20.000 девојчиња и момчиња. Никогаш не помислив дека ќе стигне до точка каде што светот толку многу ќе ги изневери Палестинците, каде што ќе бидат убиени 1.000 бебиња“, рече Елдер.
Тој нагласи дека никој не можел да замисли ова ниво на уништување на домовите, земјоделството и образовниот систем, оставајќи ги Палестинците во Газа неспособни да ги прехранат и заштитат своите семејства.
И покрај сè, Елдер ја истакна неверојатната отпорност и надеж на палестинскиот народ.
„Луѓето прашуваат, дали Палестинците имаат надеж? Да, тие имаат надеж! Тие имаат надеж затоа што тоа е единственото нешто врз кое имаат контрола“, рече тој.
Тој заклучи со наведување на основните потреби што им се најитно потребни на Палестинците во моментов: „Ова се работите што им се потребни на Палестинците во моментов: образование, храна, вода, без воздушни напади, мир“.
Свет
Астероид ја прелета Земјата

Земјата беше прелетана од астероидот 2025 TF, а научниците го забележаа неколку дена подоцна.
Астероидот, означен како 2025 TF, прелетал над Антарктикот во 00:47:26 UTC во среда, 1 октомври, на надморска височина од околу 428 километри (266 милји). Тоа е во рамките на орбитата на MSS, која се движи помеѓу 370 и 460 километри.
Тоа е прилично блиску, но како што изјавија научниците, „не е најблиску што го знаеме“.
„Очигледно е дека зборуваме за најблиското прелетување тука без удар. Понекогаш некои ќе дојдат во контакт со атмосферата, ќе согорат малку маса и ќе отскокнат како камен од површината на езеро“.
Многу други астероиди се приближиле уште повеќе.
„Секако, тоа е само она што го знаеме, веројатно е дека Земјата имала многу повеќе блиски прелетувања во својата 4,5 милијарди годишна историја“,
Како што забележаа научниците, дури и да ја удрел Земјата, 2025 TF не би бил причина за загриженост.
„Карпата што прелета над Антарктикот беше широка само околу еден до три метри, па најмногу што можеше да направи беше да создаде убаво светлосно шоу за секој што ја гледаше. Потенцијално можеше да остави мал метеорит што би можел да го најде пингвин.“
Карпата всушност не беше откриена сè додека не помина покрај Земјата. Опсерваторијата Кит Пик во Аризона беше првата што го пријави тоа, во 06:36 UTC, но подоцна беа проследени со податоци од Службата за небо Каталина, која го сними само два часа по најблиското поминување, објави sciencealert.com.