Свет
(Видео) Робот изврши операција целосно самостојно слушајќи ги упатствата на хирургот
Роботската хирургија достигна историска пресвртница. Првпат робот изврши операција за отстранување на жолчното кесе целосно сам, слушајќи и реагирајќи на гласовните команди на хирургот. Роботот следеше вербални инструкции откога беше обучен преку видеа од вистински процедури.
„Оваа работа претставува огромен скок напред во однос на претходните обиди бидејќи се справува со некои од фундаменталните пречки за примена на автономни хируршки роботи во реалниот свет“, рече водечкиот автор на студијата, Џи Вунг „Брајан“ Ким.
Обуката на робот да изврши сложена хируршка процедура со десетици чекори е огромен предизвик. Не е доволно само да се знае секое дејство што роботот треба да го преземе, вклучувајќи ги и клучните предупредувања, на пример, како што е – каде скалпелот никогаш не треба да биде. Најтешкиот дел е преведувањето на сите информации во софтверски код. „Тоа е она што го прави целиот процес неверојатно сложен. Како воопшто да го запишете? Како да го претворите во код?“, објасни д-р Матијас Унберат, вонреден професор на Универзитетот „Џонс Хопкинс“.
„Може ли да научам што да правам гледајќи човек? Ако е така, работите стануваат многу поедноставни“, додава Унберат. Овој пристап се нарекува учење преку имитација и е основа на најновото истражување. Под надзор на колегата на Унберат, професорот Аксел Кригер, тим научници од Универзитетот „Џонс Хопкинс“ почнаа со обука на системот користејќи видеа од операции за отстранување на жолчното кесе извршени од човечки хирурзи на трупови од свињи.
Тимот на Кригер веќе покажа минатата година дека робот може да научи да ракува со хируршка игла, да крева ткиво и да шие по само неколку секунди обука. Но, отстранувањето на жолчното кесе е многу посложена постапка, која се состои од 17 индивидуални чекори, од препознавање на ткивото до прецизни засеци и поставување спојници знаејќи дека секој од нив носи свои предизвици.
За разлика од претходните автономни роботи, новиот систем, наречен SRT-H (Surgical Robot Transformer-Hierarchy), е нешто сосема друго.
„Како да научите робот да се движи по кој било пат, во какви било услови и да реагира интелигентно на сè што ќе му се најде на патот“, објасни Кригер.
Значи, отстранувањето на жолчното кесе не беше проблем. Откако „гледаше“ видеотуторијал со објаснувања, роботот ја изврши постапката со 100 проценти точност. Иако траеше подолго од човечки хирург, резултатите беа еднакво добри. Успешно ги повтори сите 17 чекори на осум свински жолчни кеси надвор од телото (ex vivo).
Благодарение на можностите за обработка на природен јазик, напојувани од истиот вид машинско учење, како популарниот џет џи-пи-ти, системот реагира во реално време на гласовните команди на хирургот, како што е командата „поместете ја левата рака малку налево“ и учи од повратните информации додека се добиваат. Роботот не попушти дури ни кога истражувачите намерно ја комплицираа задачата, како, на пример, со промена на неговата положба или додавање бои што го менуваа изгледот на ткивото.
„Ова е доказ дека е можно автономно да се извршуваат сложени хируршки процедури. Го потврдивме концептот и покажавме дека имитациското учење може да автоматизира толку сложена процедура со исклучително висока сигурност“, рече Кригер.
„Нашата работа покажува дека моделите со вештачка интелигенција може да станат доволно сигурни за хируршка автономија – нешто што до неодамна изгледаше како далечна иднина, но сега е докажано дека е изводливо“, заклучи Ким.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Убил 13 членови на семејство во Авганистан: беше егзекутиран на стадион од роднина на жртвите
Јавна егзекуција беше извршена вчера на стадион во источниот авганистански град Хост. Човек кој претходно оваа година уби 13 членови на семејство беше егзекутиран.
Десетици илјади луѓе, вклучувајќи роднини на жртвите, присуствуваа на егзекуцијата на спортскиот стадион, за која Врховниот суд рече дека е 11-та откако Талибанците ја презедоа власта во 2021 година по хаотичното повлекување на силите на САД и НАТО.
Специјалниот известувач на Обединетите нации за Авганистан, Ричард Бенет, претходно вчера изјави дека извештаите сугерираат дека јавните егзекуции се неизбежни и повика на нивно запирање. „Јавните егзекуции се нехумана и сурова казна спротивна на меѓународното право“, рече тој.
The Taliban carried out a public execution of a man in a stadium before 80,000 spectators in Khost province!
What's even more alarming is that @AmuTelevision reports the executioner was a 13-year-old boy who pulled the trigger !!
This should Trigger a warning to the world.… pic.twitter.com/qbRpEPjPpn— Nilofar Ayoubi 🇦🇫 (@NilofarAyoubi) December 2, 2025
Строго толкување на шеријатскиот закон
Талибанските владетели во Авганистан воведоа строго толкување на шеријатскиот закон, што вклучува враќање на јавните егзекуции, како и забрани за авганистанските жени и девојчиња од средно и универзитетско образование и повеќето форми на вработување.
Според извештајот на Врховниот суд, егзекуцијата била наредена откако суд, апелациски суд и самиот Врховен суд издале смртна казна, а таа била одобрена од Врховниот лидер на Авганистан, Хибатула Ахунџада. Човекот бил осуден за влегување во семеен дом во покраината Хост и убиство на членови на неговото пошироко семејство, вклучувајќи девет деца и нивната мајка.
„Човекот бил застрелан од роднина на оние за кои бил осуден“, изјави портпаролот на полицијата во Хост, Мустагфир Горбаз. На роднините на жртвите им била понудена опција за прошка и помирување што ќе го поштеделе животот на човекот, но наместо тоа барале смртна казна.
За време на нивното претходно владеење со Авганистан кон крајот на 1990-тите, Талибанците редовно вршеле јавни егзекуции, камшикување и каменување.
Свет
Трамп: САД ќе тргнат по погрешен пат ако продолжиме да примаме ѓубре во нашата земја
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека не сака сомалиски имигранти во САД, велејќи им да „се вратат од каде што дошле“ затоа што „нивната земја не е добра со причина“. Острите коментари дојдоа по медиумските извештаи дека имиграциските власти планираат голема операција насочена кон сомалиската заедница во Минесота, објави Би-Би-Си.
„Не ги сакам во нашата земја“
„Не ги сакам во нашата земја, ќе бидам искрен со вас“, рече Трамп за време на вчерашниот состанок на кабинетот. Тој додаде дека САД би „тргнале по погрешен пат ако продолжиме да дозволуваме ѓубре да влезе во нашата земја“.
Неговите изјави, дадени на крајот од повеќечасовниот телевизиски состанок, беа недвосмислени: „Не ги сакам во нашата земја. Ќе бидам искрен со вас, во ред. Некои луѓе ќе речат: „О, тоа не е политички коректно“. Не ми е гајле. Не ги сакам во нашата земја“.
„Со Сомалија, која е едвај земја, знаете, тие немаат ништо. Тие само се убиваат едни со други. Нема структура“, тврдеше Трамп.
Потоа претседателот ја нападна пратеничката Илхан Омар, првата сомалиско-американска личност избрана во Конгресот, со која и претходно се судри. „Секогаш ја гледам“, рече тој, додавајќи дека Омар „ги мрази сите. И мислам дека е некомпетентна личност“. Омар возврати на социјалните мрежи: „Неговата опсесија со мене е ужасна. Се надевам дека ќе ја добие помошта што очајно му е потребна“.
Свет
Ербас ги проверува авионите А320 поради проблеми со металните панели
Авионскиот гигант Ербас најави инспекција на неодреден број свои авиони откако беше откриен „проблем со квалитетот на добавувачот“ кај металните панели што се користат на некои модели на А320. Веста доаѓа само неколку дена откако илјадници авиони од ист тип беа приземјени поради итна надградба на софтверот, што влијаеше на „ограничен број“ авиони, објави Би-Би-Си.
Реакција на Ербас
Европскиот производител на авиони во вторник изјави дека има „конзервативен пристап“ и ги проверува сите авиони што би можеле да бидат засегнати, иако не се очекува сите да имаат потреба од поправки. Компанијата изјави за АФП дека проблемот би можел да влијае на околу 600 А320, но Ербас официјално не ја потврди таа бројка за Би-Би-Си.
„Изворот на проблемот е идентификуван, ставен под контрола и сите новопроизведени панели се во согласност со сите барања“, изјави портпаролот на Ербас.
„Само инспекциите ќе утврдат каде авионите може да имаат панели поврзани со квалитетот и какви соодветни мерки треба да се преземат“.
Ербас изјави за АФП дека бројот на авиони што треба да се проверат „се намалува од ден на ден како што напредуваат инспекциите за да се идентификуваат оние на кои им е потребна специфична акција“. Би-Би-Си соопшти дека контактирала со големите авиокомпании што го користат А320, вклучувајќи ги „Бритиш ервејс“, „Американ ерлајнс“, „Кориан ер“, „Луфтханза“ и „Делта“, за коментар.

