Американскиот претседател Доналд Трамп им порача на украинскиот претседател Володимир Зеленски и на европските лидери дека неговите цели за претстојната средба со рускиот претседател Владимир Путин се постигнување прекин на огнот и проценка на можноста за сеопфатен мировен договор.

Според „Аксиос“, повикувајќи се на два извори запознаени со ова прашање, средбата меѓу Трамп и Путин е закажана за 15 август во Алјаска. За време на обемните разговори на 13 август, во кои учествуваа европски лидери, Зеленски и американски претставници, Трамп рече дека неговата цел е да преговара за прекин на огнот и подобро да процени дали постои реална шанса за мировен договор во војната меѓу Русија и Украина.

Трамп ги намали очекувањата за големи добивки во Алјаска, нарекувајќи ја средбата „воведен состанок“. Сепак, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц, кои исто така учествуваа во разговорот, потврдија дека Трамп јасно ставил до знаење дека сака да се обиде да постигне прекин на огнот.

Според еден извор, Зеленски му рекол на Трамп за време на разговорот дека „на Путин не може да му се верува“. Изворот рекол дека Трамп проценил дека мировниот договор ќе вклучува размена на територии. „Трамп рекол дека работа на Владимир и на Володимир е да разговараат еден со друг за територии, а не е негова“, рекол изворот.

Друг извор тврди дека Макрон зазел „многу цврст“ став, кажувајќи му на Трамп дека „средбата била голема работа која му се дава на Путин“. „На Трамп не му се допаднало“, додаде изворот. Исто така, беше забележано дека Мерц и генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, биле „многу активни“, додека италијанската премиерка Џорџа Мелони „изнела некои добри поенти“.

Според истиот извор, полскиот претседател Карол Навроцки го потсетил Трамп на Битката за Варшава пред точно 105 години, кога Полска и Украинците се бореле заедно против болшевичка Русија.

На состанокот присуствуваа само некои лидери на ЕУ, а од источниот дел на НАТО беа присутни само Полска и Финска. Финска е исто така членка на „коалицијата на волните“, која ги започна разговорите по заедничката прес-конференција на Мерц и Зеленски.

Макрон по повикот изјави дека територијалните прашања „нема да бидат предмет на преговори“ со никого освен со Зеленски. Мерц по повикот откри дека Украина е подготвена да разговара за територијални прашања, но дека почетната точка ќе биде фронтовската линија. „Правното признавање на окупираните територии не е тема за преговори“, нагласи тој.

Зеленски рече дека прашањето за состанокот меѓу претседателите на САД и Русија во Алјаска на 15 август било опфатено во низа разговори и дека Трамп му рекол дека ќе остане во контакт по тој состанок.

фото: принтскрин

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека се чувствува како да е на „историска и духовна мисија“ и е „многу“ поврзан со визијата за Голем Израел.

Новинарот Шерон Гал, кој кратко време беше десничарски член на Кнесетот, му подари на Нетанјаху она што тој го опиша како амајлија со „мапа на Ветената земја“.

Гал на шега додаде дека не сака дополнително да го „вмешува“ премиерот во случајот во кој Нетанјаху е обвинет за прифаќање накит и други луксузни предмети од неколку бизнисмени за себе и неговата сопруга, Сара.

На прашањето дали чувствува поврзаност со „визијата“ за Голем Израел, Нетанјаху одговори: „Многу“.

Терминот Голем Израел почнал да се користи по Шестдневната војна во јуни 1967 година за да се однесува на Израел и териториите што потоа ги освоил – Источен Ерусалим, Западниот Брег, Појасот Газа, Синајскиот Полуостров и Голанската Висорамнина.

Прашањето на Гал за Голем Израел дојде откако го праша Нетанјаху дали чувствува дека е на мисија во име на еврејскиот народ. Премиерот одговори дека е на „мисија на генерации – генерации Евреи кои сонувале да дојдат тука, а генерации Евреи ќе дојдат по нас“.

„Ако ме прашате дали имам чувство за мисија, историски и духовно, одговорот е да“, заклучи Нетанјаху.

фото: принтскрин

Русија и САД разговарале за израелската окупација на Западниот Брег како можен модел за завршување на војната во Украина, дознава британскиот „Тајмс“.

Според ова сценарио, Русија би имала воена и економска контрола врз окупираните делови од Украина (Луганск, Донецк, Запорожје, Херсон, Крим) преку сопственото управно тело, имитирајќи го де факто владеење на Израел врз палестинската територија одземена од Јордан во 1967 година.

Извор близок до Советот за национална безбедност на САД тврди дека идејата првпат била покрената пред неколку недели за време на разговорите меѓу Стив Виткоф, мировниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, и руските претставници.

Русите моментално имаат целосна контрола врз Крим (откако беше анексиран во 2014 година) и регионот Луганск, додека во регионите Донецк, Запорожје и Херсон тие окупирале повеќе од 70 проценти од територијата на овие области.

Границите на Украина формално би останале исти
Виткоф, кој исто така има мандат да посредува на Блискиот Исток, наводно го поддржува предлогот, а американската страна верува дека ова би ја заобиколило одредбата во украинскиот устав што забранува предавање на територија без „се-украински“ референдум.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја отфрла самата идеја за предавање на земјата, но поддржувачите на моделот на окупација веруваат дека тоа би можело да биде начин да се постигне прекин на огнот по три и пол години војна. Во овој случај, границите на Украина би останале исти, исто како што формалните граници на Западниот Брег не се променети 58 години, иако е под израелска контрола.

Извор близок до преговорите рече: „Ќе биде исто како Израел да го окупира Западниот Брег – со гувернер, со економија што е поврзана со Русија, а не со Украина. Но, тоа сепак ќе биде Украина, бидејќи Украина никогаш нема да се откаже од својот суверенитет. Но, всушност, тоа ќе биде окупирана територија, а моделот е Палестина“.

Меѓународни преседани и критики
Окупацијата на Западниот Брег е прогласена за нелегална од Меѓународниот суд на правдата, што САД не го признаваат, а Русија делумно го признава. Во март 2022 година, истиот суд ѝ наложи на Русија „веднаш да ги прекине воените операции“ во Украина, но одлуката не е спроведена бидејќи судот нема механизам за спроведување.

Во септември минатата година, ОН, со мнозинство гласови (124 наспроти 14), усвои резолуција со која се бара Израел да ги повлече своите трупи, да престане да гради нови населби, да ги евакуира доселениците и да отстрани делови од безбедносниот ѕид во окупираниот Западен Брег.

Израел и САД гласаа против, а Велика Британија се воздржа.

Американскиот став: Препознавање на „реалностите на терен“
Некои американски преговарачи веруваат дека таков исход за окупираните делови од Украина само ја одразува реалноста на војната и неподготвеноста на другите држави да се вклучат воено. Според нив, единственото нешто што останува да се направи е да се дефинираат границите на руската окупација – која Путин се обидува да ја прошири колку што е можно повеќе пред неговиот самит со Трамп во Алјаска.

Овој став е во согласност со изјавите на Себастијан Горка, виш директор на Трамп за борба против тероризмот, кој за Политико во мај изјави: „Ги препознаваме реалностите на терен. Наш приоритет пред сè – без разлика дали е на Блискиот Исток или во Украина – е да го запреме крвопролевањето. Сè друго доаѓа потоа“.

Паралели со Западниот Брег
Израелската армија го окупираше Западниот Брег во војната во 1967 година, ставајќи милиони Палестинци под израелска контрола. Иако Палестинската самоуправа управува со повеќето градови и села од 1990-тите, Израел ја задржува целосната контрола врз територијата, спроведува воени патроли и контролни пунктови, а на Палестинците им се потребни дозволи за патување во Газа или Источен Ерусалим.

Окупацијата е широко критикувана поради изградба на стотици нелегални населби и наметнување двоен правен систем – израелските цивили во областа подлежат на израелскиот закон и имаат право на глас, додека Палестинците подлежат на воениот закон и не им е дозволено да гласаат на израелските избори.

фото: принтскрин