Свет
(Видео) Што е сеење облаци и дали тоа ја предизвика поплавата во Дубаи

Дубаи е погоден од рекордни поплави во последните 24 часа. Колку беа невообичаени овие врнежи и кои се причините за екстремните дождови?
Дубаи се наоѓа на брегот на Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ) и обично е многу сув.
Но, иако во просек паѓаат помалку од 100 милиметри дожд годишно, повремено доживува екстремни дождови.
Во градот Ал Аин, на нешто повеќе од 100 километри од Дубаи, за само 24 часа се забележани 256 милиметри дожд.
„Овој дел од светот се карактеризира со долги периоди без дожд проследени со неправилни, обилни врнежи од дожд, но дури и имајќи го тоа предвид, ова беше многу редок дождовен настан“, објаснува професорот Мартен Амбаум, метеоролог од Универзитетот во Рединг, кој проучува дождови во заливските области, пишува Би-би-си.
Dubai airport. Airplane takes off on a flooded runway. pic.twitter.com/BRit91ui1h
— Stoic Q🇺🇸 (@DUC916KEN) April 17, 2024
Каква улога одиграа климатските промени?
Сè уште не е можно да се одреди колкава улога одиграле климатските промени.
За тоа би била потребна целосна научна анализа на природните и човечките фактори, што би можело да потрае и до неколку месеци.
Но, рекордните врнежи се во согласност со начинот на кој климата се менува.
Едноставно кажано: потоплиот воздух може да задржи повеќе влага – околу седум проценти повеќе за секој Целзиусов степен – што може да го зголеми интензитетот на дождот.
„Интензитетот на дождот беше рекорден, но ова е во согласност со климата што се загрева, со повеќе достапна влага, која предизвикува бури и создавање обилни дождови и последователни поплави, кои постепено се посериозни“, објаснува Ричард Алан, професор по климатски науки.
Една неодамнешна студија покажа дека до крајот на векот годишните врнежи би можеле да се зголемат до 30 отсто во поголемиот дел од Обединетите Арапски Емирати бидејќи светот продолжува да се загрева.
„Ако луѓето продолжат да согоруваат нафта, гас и јаглен, климата ќе продолжи да се загрева, врнежите ќе продолжат да бидат пообилни и луѓето ќе продолжат да ги губат животите во поплави“, рече д-р Фридерике Ото, предавач по климатски науки во Лондон.
Dubai is flooded. Why? pic.twitter.com/e2eV6iv8Yx
— Minhajul islam (@Minhajulis46938) April 17, 2024
Што е сеење облаци и дали тоа одигра улога?
Сеењето облаци вклучува манипулирање со постојните облаци за да се произведе повеќе дожд.
Ова може да се направи со помош на авион, од кој мали честички (како сребрен јодид) се фрлаат во облаците.
Водената пареа потоа може полесно да се кондензира и да се претвори во дожд.
Оваа техника постои со децении, а Обединетите Арапски Емирати ја користеа во последните години за да го решат проблемот со недостигот на вода.
Во првите часови по поплавите, некои корисници на социјалните мрежи погрешно ги припишуваат екстремните временски услови исклучиво на неодамнешните операции за сеење облаци во земјата, пишува Би-би-си.
Претходните извештаи од „Блумберг“ сугерираа дека авионите за сеење облаци биле користени во неделата и понеделникот, но не и во вторникот кога се случија поплавите.
Иако Би-би-си не можеше самостојно да потврди кога е извршено сеењето облаците, експертите велат дека тоа во најдобар случај би имало многу мало влијание врз бурата.
„Дури и ако сеењето облаци ги поттикне облаците околу Дубаи да испуштаат вода, атмосферата, најверојатно, веќе ќе треба да содржи повеќе вода за да почне формирањето на облаците поради климатските промени“, вели д-р Ото.
Сеењето облаци обично се користи кога условите за ветер, влага и прашина се недоволни за да произведат дожд.
Минатата недела метеоролозите предупредија на висок ризик од поплави во Заливот.
„Кога се предвидуваат такви интензивни и масивни системи, сеењето облаци – што е скап процес – не се прави затоа што нема потреба“, вели професорката Дијана Френсис, раководител на еколошки и геофизички науки на Универзитетот во Абу Даби.
Метеорологот на „Би-би-сио ведр“, Мет Тејлор, исто така истакна дека екстремните временски услови веќе биле однапред предвидени.
„Пред овој настан компјутерските модели (кои не ги земаат предвид потенцијалните ефекти од сеењето облаци) веќе предвидуваа дека за речиси 24 часа ќе паднат многу над просечните годишни врнежи“, рече тој.
„Ефектите беа исто така многу пошироки отколку што би очекувало од облачното сеење облаци – тешки поплави погодија големи области, од Бахреин до Оман“.
Мисиите за сеење облаци во Емиратите ги води Националниот центар за метеорологија – владина работна група.
⛈️🇦🇪 A rescue team in Dubai saved a cat clinging to a car handle after heavy rain 🤍. pic.twitter.com/E4DWxkuIjU
— Total Randomness (@Totalrandome) April 17, 2024
Колку се подготвени Обединетите Арапски Емирати за екстремни врнежи?
Спречувањето на обилните дождови да се претворат во смртоносни поплави бара обемна одбрана за справување со интензивните врнежи.
Дубаи, се разбира, е крајно урбанизиран.
Има многу малку зелени површини за апсорбирање на влагата, а системите не можеа да се справат со толку високо ниво на врнежи.
„Мора да има стратегии и мерки за адаптација за да се приспособат на оваа нова реалност на почести и поинтензивни врнежи“, објаснува професорот Френсис.
„На пример, патната инфраструктура и објектите мора да се приспособат, да се градат акумулации за складирање на водата од пролетните дождови и да се користат подоцна во текот на годината.
Во јануар, Управата за патишта и транспорт на Обединетите Арапски Емирати формира нова единица за да помогне во борбата против поплавите во Дубаи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Објавени сведоштвата на израелските заложници: „Изгубив 30 килограми“

Четворицата заложници, Тал Шохам, Омер Шем Тов, Омар Венкерт и Ели-Хе Коен, кои денеска се вратија во Израел, биле подложени на тортура, физичко насилство, психичко малтретирање и гладување во период од 16 месеци, објави вечерва израелската телевизија Кан 11.
Четворицата изгубиле десетици килограми од својата телесна тежина и биле држени во тунели на различни локации во Појасот Газа, според Кан.
אלי-ה כהן, עומר שם טוב, עומר ונקרט וטל שהם עברו עינויים, התעללות והרעבה; אברה מנגיסטו חזר מהשבי במצב לא טוב ומתקשה לתקשר@ItayBlumental #חדשותהשבת pic.twitter.com/oU3DmMwMOY
— כאן חדשות (@kann_news) February 22, 2025
Сите четворица сведочеа дека речиси воопшто не јаделе. „Не изгладнуваа. Тие рекоа дека сите ги избричиле главите минатата недела, а четворицата дури научиле и арапски за време на нивното заробеништво, се дознава.
Тал Шохам бил држен со други заложници и не знаел дека неговата сопруга Ади била киднапирана заедно со нивните две деца Јахел и Неве и дека сите биле ослободени од заробеништво. Кога израелските сили му покажаа слики од неговите деца, тој рече: „Колку е прекрасно да се биде слободен“.
Омар Венкерт воопшто не бил изложен на медиумите. Дури откако бил ослободен, дознал дека неговата девојка Ким Демати, со која тој отишол на забава во Реим, била убиена на 7 октомври. Венкерт ослабел 30 килограми, а едно од неговите први барања било да испуши цигара: „Јас ја чекав оваа цигара 500 дена“, рече тој. Тој бил држен и со други заложници, пренесува Кан.
Омер Шем Тов бил држен во тунел, каде што поголемиот дел од времето го поминувал сам. Тој имал малку медиумска експонираност и бил свесен за протестите за неговото враќање. Тој сведочеше дека тоа го зајакнало и му давало надеж дека на крајот ќе биде ослободен.
Ели-Ха Коен исто така беше задржан во самица и не беше изложен на медиумите. Дури денеска дозна дека неговата сопруга Жив Абауд го преживеала масакрот. Тој рече дека бил изложен на дневна светлина само во последните неколку дена кога му било дозволено да излезе надвор, објави Кан.
Европа
Ватикан: Папата Франциско и понатаму критично

Состојбата на папата Франциско останува „критична“ откако денеска претрпе „продолжена респираторна криза слична на астма“, соопшти Ватикан. Папата е „полош од вчера“ и доби трансфузија на крв, се вели во соопштението.
Ватикан извести дека 88-годишниот папа бил свесен и се наоѓал во својата фотелја, но му бил потребен „висок проток“ на кислород, а неговата прогноза „останува неизвесна“.
Папата се лекува од билатерална пневмонија во болницата Гемели во Рим.
Трансфузијата на крв била неопходна поради нискиот број на тромбоцити, поврзан со анемија, соопшти Ватикан.
„Состојбата на Светиот Отец останува критична“, се вели во соопштението.
„Папата не е надвор од животна опасност. Светиот Отец останува присебен, но е полошо од вчера“, се додава.
Папата беше примен во болница на 14 февруари, откако неколку дена имаше тешкотии со дишењето.
Европа
Полска ја демантира веста за одземањето на „Старлинк“ од Украина: „Ние им го купивме“

Полска ќе продолжи да плаќа за „Старлинк“ за Украинците, изјави министерот за дигитални прашања Кшиштоф Гавковски по извештаите во медиумите дека САД би можеле да ја исклучат „Старлинк“ од воена Украина, пренесува полската ТВП.
Старлинк е мобилен рутер кој овозможува пристап до сателитски интернет, од кој украинската војска зависи за комуникација на бојното поле. Мрежата е во сопственост на американскиот милијардер Илон Маск, кој моментално го предводи новоформираното американско Министерство за ефикасност на владата.
Тројца извори запознаени со ова прашање денеска изјавија за Ројтерс дека американските претставници кои бараат пристап до клучните минерали во Украина почнале да се закануваат со „неизбежно исклучување“ доколку не се постигне договор.
Таа закана ја упати и Кит Келог, американскиот пратеник за Украина и Русија, за време на разговорите во Киев во четвртокот.
Нацртот на првиот договор бараше Украина да обезбеди на САД 50 отсто од профитот од експлоатацијата на ретки метали и други природни ресурси. Првата верзија на договорот предвидува и сите спорови да се решаваат на суд во Њујорк.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски го отфрли првичниот договор.
Извор на Ројтерс рече дека загубата на „Старлинк“, која обезбедува поврзување за војската и клучната инфраструктура, ќе биде „тежок удар“ за украинската војска.
Гавковски реагираше на извештајот на Ројтерс на социјалната мрежа Икс. Тој напиша дека Полска е таа што ги купила уредите „Старлинк“ и ги предала на Украина.
Polska kupiła Starlinki, które przekazała Ukrainie. Płacimy i dalej będziemy płacić abonament za internet satelitarny dla Ukrainy. Nie wyobrażam sobie, że ktoś może zdecydować się na zerwanie umowy biznesowej za usługę komercyjną, której stroną jest Polska.
— Krzysztof Gawkowski (@KGawkowski) February 22, 2025
„Ние плаќаме и ќе продолжиме да плаќаме претплата за сателитски интернет за Украина. Не можам да замислам дека некој ќе одлучи да го раскине деловен договор за комерцијална услуга во која Полска е страна“, додаде тој.
Во 2024 година, полското Министерство за дигитални прашања изјави дека финансирало 20.000 терминали на „Старлинк“. Исто така, го финансира одржувањето на овие системи на постојана основа.