Свет
Властите во Венецуела воведуваат електронски картички со кои може да ги контролираат граѓаните

Хуго Чавез, поранешниот претседател на Венецуела, во 2008 година испратил делегација во Кина за да го проучи кинескиот систем за лични карти. Имено, жителите на Венецуела во тоа време немале единствена електронска јавна исправа, што им го отежнувало пристапoт до избирачките места или отворањето банкарска сметка.
Но, како што пишува „Ројтерс“, официјалните лица за време на посетата на Кина сфатиле дека личната карта, освен за идентификација, може да се користи за многу нешта.
Во текот на посетата на кинеската компанија за телекомуникации ЗТЕ виделе дека Кина, користејќи го системот за паметни картички, развива мрежа за следење на социјалното, економското и политичкото однесување на своите жители. Користејќи ги податоците зачувани на личната карта, на кинеската влада ѝ се давало можност да ги следи финансиските трансакции на граѓаните, но исто така и да има увид во нивните здравствени картони и гласачката активност.
Членот на венецуелската делегација што тогаш била во посета на Кина, техничарот Антони Дакуин, за „Ројтерс“ изјавил дека веднаш забележал оти ваквиот систем за паметни картички може да биде опасен и да им служи на властите, а не на граѓаните. Кога тој го претставил своето мислење пред високи претставници во Венецуела, властите го затвориле. Во затворот бил мачен и обвинет за предавство по што морал да побегне од земјата.
По 10 години затишје, актуелните власти на Венецуела во јавноста претставија нов систем на електронски јавни документи. Новите паметни лични карти се наречени „карнет дела патрија“, а треба да се користат за идентификација, пристап до социјални и здравствени програми и пристап до субвенционирана храна. Податоците ќе бидат испраќани до централна база на податоци, а ЗТЕ е лидер на проектот, тврди „Ројтерс“.
Многу организации за човекови права се противат на воведувањето ваков вид електронски документи и сметаат дека претседателот на Венецуела, Николас Мадуро, ќе го користи системот за следење и контрола на граѓаните.
„Се работи за уцена“, смета Хектор Наваро, еден од основачите на владејачката Социјалистичка партија. „Граѓаните на Венецуела, кои имаат вакви картички, наводно уживаат повеќе права отколку граѓаните што немаат“, истакнува тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.
Свет
Хамас го ослободи последниот американски заложник од Газа

Палестинската милитантна група Хамас објави дека го ослободила израелско-американскиот заложник Едан Александар и го предала на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Израел потврди дека 21-годишниот Александар е ослободен.
Александар бил член на воена единица стационирана на границата со Газа кога бил заробен од милитантите на Хамас за време на нападот врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Хамас изјави дека ослободувањето на Александар е „гест на добра волја“ насочен кон оживување на разговорите за ставање крај на 19-месечната војна меѓу Израел и Хамас.
Објавувањето доаѓа пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток, која започнува утре.
Свет
„Имате рок до крајот на денот“: Европа ѝ постави ултиматум на Русија, пристигна експресен одговор од Москва

Европските земји се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија доколку Москва не почне да го почитува предложеното 30 дневно примирје во војната против Украина до крајот на денешниот ден, објави денес германската влада.
Портпаролот на германската влада на прес-конференција во Берлин изјави дека „часовникот отчукува“ за Русија и дека е време да се покаже сериозност во врска со мирот.
Заканата со санкции доаѓа во време на интензивирање на дипломатскиот притисок од Брисел, Берлин и Париз, а се очекува дека меѓу мерките би можело да биде и прекинувањето на гасоводот „Северен тек 2“, што го објави претходно денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во разговор со германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Сепак, од Москва брзо дојде остар одговор. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека „јазикот на ултиматумот е неприфатлив за Русија“ и дека „не е можно да се разговара со Русија на тој начин“. Песков потсети дека ова е второ предупредување од Европа за само неколку дена, нарекувајќи го тонот на пораката „ултимативен и недипломатски“.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин предложи одржување директни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул на 15 мај, без претходни услови. Портпаролот Песков го опиша предлогот како „сериозен сигнал за мировна намера“, нагласувајќи дека целта на Москва останува да постигне траен мир и да ги реши „коренските причини за конфликтот“, а воедно да ги зачува интересите на Руската Федерација.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски одговори позитивно на предлогот на Путин, изразувајќи подготвеност лично да се сретне со рускиот лидер. Доколку средбата се одржи, тоа би бил нивниот прв состанок од декември 2019 година. Сепак, Кремљ сè уште официјално не одговорил на согласноста на Украина.
За време на нивната посета на Киев во саботата, лидерите на Франција, Германија, Велика Британија и Полска упатија заеднички повик до Русија за безусловно примирје, нагласувајќи дека мирот во Украина е од суштинско значење за стабилноста на Европа.
Сепак, на терен насилството не стивнува. Украинската војска соопшти дека во текот на претходниот ден, Русија извршила десетици напади по должината на источниот фронт, вклучувајќи повеќе од 100 напади со беспилотни летала преку ноќ.
И покрај предлогот за преговори, фактот дека Русија не се согласи на моментален прекин на огнот ги наведува европските лидери сè посериозно да разгледуваат дополнителни мерки за притисок. Брисел вели дека подготвеноста на Русија за компромис е клучна за избегнување на нов пакет санкции, што би можело дополнително да влијае на рускиот енергетски и финансиски сектор.