Свет
Голем корупциски скандал ја тресе Украина, но тоа може да му помогне на Зеленски
Корупцискиот скандал во Украина откриен оваа недела можеби предизвика загриженост за снабдувањето со воена помош на земјата, но одговорот на владата е дека тоа сепак може да помогне да се обезбеди поголема помош од Западот, изјавија голем број експерти за Њузвик.
Претходно неделава, шефот на Врховниот суд на Украина беше приведен од страна на антикорупциските власти како дел од истрагата за поткуп.
– „Несоодветната придобивка“ од 2,7 милиони долари „наменета за претседателот на Врховниот суд и адвокатот може да биде дел од поширока шема на антикорупциски притисок врз судовите“, Националната антикорупциска канцеларија на Украина и Специјализираното обвинителство за борба против корупцијата, – се вели во соопштението.
Агенциите не спомнаа имиња, но главниот судија Всеволод Книјазиев неделава беше сменет од функцијата, како што објавија повеќе медиуми.
– Ова е првпат овие органи на прогонот да ја разоткријат корупцијата на толку високо ниво – се наведува во заедничкото соопштение од вторникот.

Ова не е првпат корупцијата во Украина да се најде на насловните страници по избувнувањето на војната со Русија во февруари 2022 година. Во јануари оваа година, украинскиот претседател Володимир Зеленски разреши голем број функционери, вклучително и министри и гувернери.
– Се расчистуваат сите внатрешни проблеми кои ја кочат државата. Ова е неопходно за нашата одбрана и ни помага да се доближиме до европските институции – изјави тогаш Зеленски.
Украина има историја на корупција долго пред избувнувањето на војната со Русија. Во 2021 година, земјата беше рангирана на 122-то место од 180 земји според Индексот за перцепција на корупцијата на Транспаренси Интернешнл. Американската непрофитна организација Фридом Хаус ѝ дава на Украина оценка 50 од 100 во својот преглед на статусот на глобалната слобода. На прашањето „Дали мерките за заштита од официјална корупција се силни и ефективни?“, тоа и дава на земјата 1 од 4. Тие го забележуваат напредокот што Украина го постигнала по ова прашање, но инсистираат: „Корупцијата останува сериозен проблем, а политичкиот волјата за борба против неа е неконзистентна.’
Некои западни сојузници претходно изразија загриженост за тоа каде точно завршуваат различните форми на помош испратени до Украина. Милијарди долари беа испратени во земјата, а некои републиканци повикаа на ревизија за тоа како се троши. Имаше загриженост и од некои внатре во земјата, вклучително и Транспаренси Интернешнл Украина, за тоа како се водени истраги за корупција.
Експертите изјавија за Њузвик дека иако најновите откритија за корупција може дополнително да го нарушат угледот на земјата меѓу нејзините критичари, транспарентноста на истрагите на крајот ќе работи во корист на Украина, што ќе стане клучна не само за постигнување напредок во можните пристапи во ЕУ и НАТО, туку и во одржувањето на проток на воена помош.
На неговата неодамнешна европска турнеја во Рим, Берлин, Париз и Лондон, Зеленски ги удвои барањата за борбени авиони од западно производство како што е Ф-16, што би било значајна надградба на авионите од советската ера со кои моментално управуваат украинските воздухопловни сили.
– Сега работиме на создавање коалиција на борбени авиони, а моите посети на европските метрополи се делумно насочени кон тоа. Мислам дека ќе успееме во тоа – изјави Зеленски на новинарите за време на прес-конференцијата со германскиот канцелар Олаф Шолц.
Неколку сојузници на Киев ветија дека ќе обучуваат украински пилоти на авиони како Ф-16, но ниту една земја сè уште не ветила дека ќе обезбеди напредни борбени авиони. Експертите забележуваат дека постојат неколку причини за неподготвеноста на Западот да го обезбеди авионот, но некои велат дека отворената посветеност на Украина за откривање на корупцијата помага да се побара воена помош, како и поблиска соработка со западните институции.
– Иако донекаде шокантно, соопштението од вторник е јасен показател дека Украина е сериозна за отстранување на пречките за членство во ЕУ и НАТО, изјави Дејвид Дан, професор по политички науки на Универзитетот во Бирмингем во Обединетото Кралство.
– Ова е дел од напорите на Украина да се приклучи кон ЕУ и да стане „цврсто вградена на Запад“, истакнува Дан за Њузвик, додавајќи дека исто така е „во стратешки интерес на Европа и на САД да ѝ помогнат на Украина на овој пат“.
Последниот корупциски скандал може да ги поттикне резервите за помошта за Украина кои веќе се појавија на десната страна на американскиот политички спектар, рече Дан, но пошироката меѓународна заедница веројатно ќе биде поприемлива за антикорупциските обврски.
– Изложеноста на корупција укажува на ефективноста и ефикасноста на постоечката антикорупциска инфраструктура – тврди Андриј Билетски од Киевскиот центар за истражување и едукација против корупција.
– Го направија тоа што требаше да го направат. Откриле и се обиделе да изведат пред лицето на правдата висок функционер, шеф на Врховниот суд – изјави тој за Њузвик.
Мостот во Киев, кој се гради во последните 24 години и се уште не е завршен, е познат и како „Мост на корупцијата“.
– Бидејќи случајот е објавен преку официјални канали, а не преку медиумите, тоа покажува дека „се прават напори за откривање и решавање на корупцијата на највисоките нивоа на власта“, тврди Билетски.
– Сепак, важно е да се нагласи дека разоткривањето на корупцијата не треба да се смета како показател дека корупцијата е распространета или сеприсутна во целото судство или власт – посочува Билетски.
Веста е „силен сигнал дека Украина е сериозна не само за победа на бојното поле, туку и за преземање судски реформи што ќе ја доближат до стандардите на напредните демократии“, вели Михаил Алексеев, професор по политички науки на Универзитетот во Сан Диего.
Работата на украинската влада за искоренување на корупцијата на највисоките нивоа заслужува „повеќе, не помалку поддршка од нас и за нејзината војска и за градење институции“, вели Алексеев, додавајќи дека неодамнешните анкети на мислењето на Украина покажуваат дека нејзините жители не сакаат да се вратат во „корумпиран по патиштата од минатото“.
– Долгорочните значајни реформи ќе бидат невозможни доколку Русија ги задржи окупираните територии, продолжи со својата масивна воена агресија и ја истроши одбраната на Украина и волјата на нејзините сојузници да ја поддржат Украина воена – рече Алексеев.
– Би било „контрапродуктивно“ доколку украинските напори за елиминирање на долгогодишната корупција се искористат за да се запре поддршката за Украина – вели Дејвид Џордан, ко-директор на Институтот за воздух и вселена Фримен на Кралскиот колеџ во Лондон.
Ова би ги зголемило шансите за успех на Москва, рече тој, додавајќи дека би било „неверојатно кратковидно одлуките да се засноваат само на долго познатиот проблем на корупцијата што ја застрашува украинската јавност“ и затоа ќе ја направи „поверојатно дека Путин може да успее“, заклучува Џордан за Њузвик.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Изградена за „Посејдон“: Русија ја покрена нуклеарната подморница „Хабаровск“
Во производственото здружение „Севмаш“ во Северодвинск беше лансирана нуклеарната подморница „Хабаровск“, една од најмистериозните во поновата руска флота, способна да го носи беспилотното летало-торпедо „Посејдон“ опремено со нуклеарни боеви глави. Тоа е настан што Москва го опишува како пресвртница во развојот на подводни нуклеарни системи.
На церемонијата зборуваше министерот за одбрана Андреј Белошов, кој нагласи дека „Хабаровск“ значително ќе ја зајакне безбедноста на поморските граници на Русија и заштитата на нејзините национални интереси околу светските океани. Присутни беа и адмиралот Александар Мојсејев, врховен командант на морнарицата, проследен од Андреј Пучков, раководител на Обединетата корпорација за бродоградилиште, и Михаил Будниченко, директор на „Севмаш“.
„Денес е исклучителен ден за нас – беше лансиран крстосувачот со тешки ракети на нуклеарен погон „Хабаровск“, симбол на новата генерација на руската морнарица“, рече Белоусов. Министерот додаде дека се очекува подморницата да помине низ циклус фабрички и државни тестови кои, со оглед на моменталната ситуација, ќе траат најмногу шест месеци.
„Посејдон“ – „Франкенштајн оружје“ без контрамерки
Според поранешниот началник на Генералштабот на морнарицата, адмирал Виктор Кравченко, „Хабаровск“ е специјално дизајниран за системот „Посејдон“. Овој подводен беспилотен уред, кој носи нуклеарно оружје, може да работи на екстремно големи длабочини и растојанија и се смета за еден од најопасните проекти во историјата на модерното оружје.
„Посејдон може да онеспособи цели држави. Нема контрамерки против него“, рече претседателот на Комитетот за одбрана на Државната дума, Андреј Картаполов, додавајќи дека ова оружје претставува клучен елемент во стратешкото одвраќање.
Западните аналитичари го нарекуваат „Посејдон“ „Франкенштајн оружје“ – систем со практично неограничен дострел и можност за преминување на океаните. Според податоците објавени од „Вашингтон пост“, дронот може да носи боева глава со моќност до 20 мегатони ТНТ, што е доволно за уништување на крајбрежните бази, градови и индустриски центри во радиус од десетици километри. Целите, како што е наведено, би можеле да ги вклучат американските поморски бази Норфолк и Сан Диего, како и британската база Девонпорт.
Тестовите предизвикаа одговор од Трамп
По најновите тестови на системот „Посејдон“, претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, објави дека ќе ја започне својата програма за нуклеарни тестови „под еднакви услови“. На платформата Truth Social, тој рече дека е време Америка да ја покаже својата технолошка предност и да ги зајакне своите одбранбени способности.
„Соединетите Американски Држави се далеку пред другите во развојот на нуклеарни подморници и воена технологија. Нашето оружје е најдобро во светот и сите земји сакаат да го купат“, рече Трамп.
Лансирањето на „Хабаровск“ и активирањето на програмата „Посејдон“ ги зголемуваат влоговите во глобалната трка во вооружување. Москва испраќа порака дека има системи што можат да ја пробијат секоја одбрана, додека Вашингтон нагласува дека останува еден чекор понапред. Воените аналитичари предупредуваат дека влегувањето на автономни нуклеарни системи во оперативна употреба може да означи почеток на нова ера на стратешка конкуренција, без постојните механизми за контрола на ризикот, според светските медиуми.
Фото: принтскрин
Свет
Иранскиот претседател изјави дека Техеран ќе ги обнови своите нуклеарни постројки
Иранскиот претседател, Масуд Пезешкијан, изјави дека Техеран ќе ги обнови своите нуклеарни постројки со уште поголема сила од претходно, додавајќи дека земјата не сака да развива нуклеарно оружје.
Американскиот претседател Доналд Трамп предупреди дека ќе нареди нови напади врз иранските нуклеарни постројки доколку Иран се обиде повторно да ги активира оние што САД ги бомбардираа во јуни.
„Уништувањето на зградите и фабриките нема да ни претставува проблем — ќе ги обновиме со поголема сила“, рече Пезешкијан.
Вашингтон тврди дека нападнатите постројки биле дел од програма за развој на нуклеарно оружје, додека Техеран инсистира дека неговата нуклеарна програма има исклучиво цивилна намена — „за решавање на проблемите на народот, за болести, за здравјето на народот“.
Свет
Полицијата ги објави првите детали за напаѓачите од возот во Англија
Две лица сè уште се борат за живот по масовниот напад со нож во воз помеѓу Донкастер и Лондон вчера вечерта, соопшти британската полиција.
Нападот се случил во 18:25 часот по локално време во воз на Лондонската североисточна железница (LNER) што сообраќал од Донкастер во Јужен Јоркшир до станицата Кингс Крос во Лондон. Според полициските податоци, десет лица се повредени, од кои девет имале повреди опасни по живот. Четворица оттогаш се пуштени од болница, додека двајца се сè уште во критична состојба.
Надзорникот Џон Лавлес изјави на прес-конференција на станицата Хантингдон дека „во рок од осум минути од повикот на 999, двајца мажи се уапсени“.
„Тие се 32-годишен маж, црн британски државјанин и 35-годишен маж со карипско потекло. И двајцата се родени во Обединетото Кралство и се уапсени под сомнение за обид за убиство“, рече Лавлес.
Тој додаде дека во моментов „нема ништо што укажува дека станува збор за терористички напад“. Истрагата ја води Британската транспортна полиција, во соработка со антитерористичките единици, кои помагаат да се утврдат околностите и мотивите на нападот.
Според сведочењето на патниците, напаѓачот почнал да боде луѓе по случаен избор откако возот поминал низ Питерборо во Кембриџшир. Полицијата добила неколку повици од возот околу 19:40 часот, и набрзо бил запрен на станицата Хантингдон, на околу 15 минути возење од Питерборо.
Вооружени полициски сили пристигнале на местото на настанот и влегле во возот и ги привеле двајцата осомничени. Сведоците рекле дека полицајците користеле елетрошок за да совладаат еден од мажите кој држел нож.
На местото на настанот беа испратени бројни екипи за итни случаи, вклучувајќи и хеликоптерска амбуланта. Според полициските проценки, целиот инцидент траел помеѓу 10 и 15 минути. Неповредените патници биле испрашувани, а некои од нив биле префрлени во Лондон со автобус.
Пратеникот од Хантингдон, Бен Обез-Џекти, изјави за Би-Би-Си дека по пристигнувањето на местото на настанот, пронашол „околу десетина амбулантни возила, неколку противпожарни возила и повеќе од 20 полициски автомобили“. Железничката станица и блискиот пат А1307 останале затворени во недела наутро, додека возот сè уште бил на перонот под полициски надзор.
Сведоците опишаа сцени на паника и хаос во вагоните за Би-Би-Си, додека патниците трчале и се обидувале да избегаат од напаѓачот.
„Слушнав некого како вика „бегајте, човекот буквално ги боде сите“, мислев дека е шега поради Ноќта на вештерките“, рече Оли Фостер. Тој видел постар човек со рани на главата и вратот кој се обидел да ја заштити девојката од напаѓачите, додека другите патници се обидувале да го сопрат крварењето со своите јакни.
Друг сведок, Врен Чемберс, рече дека едно лице било избодено во раката и трчало низ возот за да ги предупреди другите патници, додека некои избегале во паника кон предниот дел од возот, а други се скриле во тоалетите.
Дин Мекфарлан, вработен во лондонското метро, рече дека на перонот на станицата Хантингдон видел неколку луѓе како трчаат крвави и преплашени, меѓу нив и човек во бела кошула „целосно покриен со крв“.
Премиерот Кир Стармер го нарече нападот „ужасен“ и „длабоко загрижувачки“. Полицијата сè уште ги истражува сите околности на инцидентот.

