Свет
Детали за американскиот напад на Иран: Користеле и подморници, контактирале со Иранците со порака

Американски воени авиони и подморници нападнаа три клучни нуклеарни постројки во Иран во раните утрински часови во неделата, што ја вовлече американската војска директно во војната против Иран и ги зголеми стравувањата дека нападите би можеле да предизвикаат опасна ескалација на Блискиот Исток, пишува „Њујорк Тајмс“.
Претседателот Доналд Трамп рече дека целта на нападот била да се уништат капацитетите на Иран за нуклеарно збогатување и да се запре нуклеарната закана од државата која го спонзорира тероризмот. Тој тврди дека мисијата била успешна, наведувајќи во обраќањето во Белата куќа дека нуклеарните постројки се целосно уништени.
Според извештаите на САД, нападите погодиле два од главните ирански центри за збогатување ураниум: силно утврдениот планински комплекс во Фордо и поголемиот објект во Натанц, кој Израел веќе го нападна неколку дена претходно со мало оружје.
Фордо се наоѓа во планинска област јужно од Техеран и се верува дека е подлабоко под земја од тунелот под Ла Манш што ги поврзува Велика Британија и Франција. Длабочината на Фордо го отежнува пристапот до израелското оружје и се верува дека само САД поседуваат бомба „уништувач бункер“ доволно моќна да го уништи објектот, според Би-Би-Си.
Таа бомба се нарекува GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (МОП). Тежи околу 13 тони и според експертите може да навлезе околу 18 метри бетон или 61 метар земја пред да експлодира.
Се верува дека тунелите во Фордо се наоѓаат на 80 до 90 метри под површината, така што успехот на бомбата МОП не е загарантиран, но таа е единствената бомба што може да се доближи до целта. Според извештаите на американските медиуми, овие бомби биле користени во нападот.
Соединетите Држави му кажале на Иран преку дипломатски канали преку порака дека воздушните напади се единствената планирана акција и дека промената на режимот не е целта, изјавија американски официјални лица за „Си-би-ес Њуз“.
Третиот објект што беше бомбардиран се наоѓа во близина на античкиот град Исфахан, а се верува дека Иран складира ураниум со речиси доволна чистота за да направи бомба. Иранските власти ги потврдија нападите, но веднаш не го наведоа степенот на штетата.
Новинарот на Фокс Њуз, Шон Ханити, рече дека објектите во Натанц и Исфахан биле погодени со 30 ракети Томахавк, лансирани од американски подморници оддалечени околу 650 километри.
„Иран, насилникот на Блискиот Исток, мора да се согласи на мир сега. Ако не се согласи, следните напади ќе бидат многу посилни и многу полесни“, рече Трамп.
Иранскиот министер за надворешни работи, Абас Арагчи, кој беше во Европа на дипломатски разговори, во раните утрински часови на мрежата „Икс„ одговори дека неговата земја „ги задржува сите опции за одбрана на својот суверенитет, интереси и народ“. Во исто време, во Израел се огласија сирените за воздушен напад, предупредувајќи за пристигнување на ирански балистички ракети.
Генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш ги нарече нападите на САД „опасна ескалација во регион кој веќе е на работ на конфликт – и директна закана за меѓународниот мир и безбедност“.
Додека луѓето ширум Блискиот Исток се разбудија со вестите за нападите, одлуката на Трамп предизвика бурни реакции во американскиот Конгрес.
Истакнати републиканци го поддржаа, нарекувајќи ги нападите неопходен чекор за ограничување на нуклеарните амбиции на Иран. Но, високи демократски и некои републикански пратеници го осудија потегот како неуставен, предупредувајќи дека може да ги вовлече САД во општа војна.
Иран предупреди дека влегувањето на САД во војната може да предизвика сериозна одмазда, вклучително и напади врз американските сили во регионот или забрзување на сопствената нуклеарна програма – под услов програмата да го преживее американското бомбардирање.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Иран: Ќе се браниме со сите сили од агресијата на САД

Министерството за надворешни работи на Иран објави ново соопштение.
Техеран истакна дека ќе се брани од, како што ја нарече, американска воено поттикнувачка политика.
„Исламската Република Иран е решена да ја брани територијата, суверенитетот, безбедноста и народот на Иран со сите сили и со сите средства од агресијата на Соединетите Американски Држави“, се вели во соопштението објавено на социјалните мрежи.
Тие го нарекоа нападот јасно кршење на резолуцијата на Советот за безбедност на ОН и повикаа на итна седница за да се осуди нападот.
Иранскиот министер за надворешни работи Абас Аракчи, предмалку на социјалната мрежа „Икс“ објави дека во изминатата недела и Израел и САД одлучиле да ја „кренат во воздух дипломатијата“.
Во соопштението тој наведува дека за време на минатонеделните преговори со Америка „Израел решил да ја крене таа дипломатија во воздух“.
Истото се случило, тврди тој, за време на разговорите со европските претставници, но овој пат „САД решиле да ја кренат дипломатијата во воздух“.
„Каков заклучок би извлекле?“ праша тој.
Додаде: „За Британија и високиот претставник на ЕУ, Иран е тој што треба да се врати на преговарачката маса. Но, како може Иран да се врати за нешто што никогаш не го напушти, а камоли да го уништи?“.
Свет
Реакции на ЕУ и НАТО по американскиот напад врз Иран

Британскиот премиер, Кеир Стармер, го повика Иран да се врати на преговарачката маса и рече дека стабилноста во регионот останува приоритет, се вели во соопштението од Даунинг стрит, по американските напади врз три од главните ирански нуклеарни постројки, додека НАТО објави дека ја следи ситуацијата, а ЕУ исто така повика на преговори.
„Нуклеарната програма на Иран е сериозна закана за меѓународната безбедност. На Иран никогаш не смее да му се дозволи да развие нуклеарно оружје, а САД презедоа чекори за да ја ублажат таа закана“, рече Стармер во изјавата.
„Го повикуваме Иран да се врати на преговарачката маса и да постигне дипломатско решение за ставање крај на оваа криза“, рече тој.
Британскиот министер за трговија изјави за Скај њуз дека Лондон не бил вклучен во американските напади врз Иран и дека не добил барање за користење на британската база во Диего Гарсија, но дека бил информиран за нападите.
Претставник на НАТО за Ројтерс изјави дека Алијансата внимателно ја следи ситуацијата. Запрашан за одговорот на Алијансата на нападите и какво било можно влијание врз неборбената мисија на НАТО која спроведува активности за обука и градење капацитети во соседен Ирак, официјалниот претставник рече: „Се разбира дека внимателно ја следиме ситуацијата“.
Високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, побара од сите страни да се вратат на преговарачката маса, но исто така нагласи дека не смее да му се дозволи на Техеран да развие нуклеарно оружје.
„Ги повикувам сите страни да се повлечат, да се вратат на преговарачката маса и да спречат понатамошна ескалација“, рече таа, додавајќи дека министрите за надворешни работи на ЕУ денеска ќе разговараат за ситуацијата.
„Не смее да му се дозволи на Иран да развива нуклеарно оружје“, рече Калас во објавата на платформата на социјалните мрежи „Икс“.
Ирак остро ги осуди американските напади врз нуклеарни постројки во соседен Иран и предупреди на последиците за безбедноста на Блискиот Исток.
„Оваа воена ескалација претставува сериозна закана за мирот и безбедноста на Блискиот Исток и сериозни ризици за регионалната стабилност“, соопшти ирачката влада.
Багдад повика на итна деескалација и употреба на дипломатија за смирување на кризата.
„Ова мора да се направи на начин што ќе ја заштити колективната безбедност и ќе ги почитува принципите на меѓународното право и Повелбата на Обединетите нации“, додаде портпаролот на ирачката влада во онлајн изјава.
Ирак, кој одржува добри односи и со Вашингтон и со Техеран, се обидува да остане настрана од сегашната војна меѓу Иран и неговиот голем ривал Израел.
Саудиска Арабија изрази „голема загриженост“ по американските напади врз иранските нуклеарни локации, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи на „Икс“.
Кралството ја повика меѓународната заедница да ги засили напорите во такви „многу чувствителни околности“ за да се постигне политичко решение за ставање крај на кризата.
Катар рече дека опасните тензии по американските напади врз иранските нуклеарни локации ќе доведат до „катастрофални последици“ на регионално и меѓународно ниво, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи на „Икс“.
Министерството го осуди „влошувањето“ на ситуацијата по американските напади, се вели во соопштението.
Свет
Претседателот на Израел: Не знаев дека САД ќе нападнат во Иран, се разбудив кога се случи тоа

Израелскиот претседател Исак Херцог изјави за Би-Би-Си дека американскиот напад врз Иран е „историска и храбра одлука“.
На прашањето дали иранскиот нуклеарен капацитет е уништен, Херцог рече дека не ги знае сите детали, но додаде: „Сосема ми е јасно дека иранската нуклеарна програма е сериозно погодена“.
На директно прашање дали Израел побарал од американскиот претседател Доналд Трамп да го нападне Иран, Херцог рече: „Одлуката ја оставивме на Американците“ и додаде дека не знаел дека САД ќе ги нападнат иранските нуклеарни постројки.
„Се разбудив кога тоа се случи“, рече тој.
На прашањето дали Израел сега ќе престане да го напаѓа Иран, Херцог не даде директен одговор. Наместо тоа, тој рече дека Иран истрелува ракети на израелска територија и дека мора да направат се што е потребно за да се одбранат од ракетите.
„Начинот да се направи тоа е, се разбира, да се реши прашањето на меѓународно ниво и да се обезбеди стратегија за излез“, додаде тој.