Свет
Ексзатвореници откриваат детали од тортурата во руските затвори

Поранешните затвореници, кои биле затворени во руските затвори, тврдат како биле мачени и силувани. Минатата година се појавија видеа од наводни злоупотреби во затворите во Русија, а сега поединци решија да раскажат Би-би-си каква тортура наводно претрпеле додека биле зад решетки.
Затворската болница во Саратов, која се наоѓа на југозападот на Русија, на светот му стана позната минатата година кога се појавија видео снимки, наводно направени таму, на кои се гледа ужасното малтретирање на затворениците.
Затвореникот Алексеј Макаров знаел за приказните за објектот пред да биде префрлен таму во 2018 година, за време на неговата 6-годишна затворска казна. Затворениците кои биле испратени во Саратов од различни затвори се пожалиле дека нивните здравствени проблеми биле измислени за да можат да бидат измачувани зад затворени врати.
Руските затвори немаат независна контрола, а затворските болници, со правила за карантин, сè уште не се под надзор на никој.
На Макаров му била дијагностицирана туберкулоза, па се надевал дека ќе биде поштеден од тортурата. Сепак, како што тврди, додека престојувал таму, двапати бил силуван.
Жртвите и експертите велат дека злоупотребата на која биле изложени Макаров и другите затвореници е секогаш санкционирана од затворскиот персонал и се користи за уцена и заплашување на затворениците, како и за изнуда на признанија.
Објавувањето на снимката ја принуди руската влада да одговори на скандалот со мачење. Случаи биле пријавени во 90 отсто од руските региони помеѓу 2015 и 2019 година, според независниот руски медиумски проект „Проект“.
Би-би-си анализираше илјадници судски документи од тој период и открил дека 41 член на затворската служба биле осудени во најтешките процеси за злоупотреба на затвореници. Но, речиси половина од нив биле осудени само на условни казни.
Макаров вели дека првпат бил мачен во февруари 2020 година. Тој одбил да признае наводен заговор против управата на затворот, поради што, како што тврди, бил подложен на континуирано сексуално насилство од тројца мажи.
„Ме тепаа 10 минути, ми ја кинеа облеката. Во следните два часа ме силуваа со рачка за метла. Кога ќе се онесвестев, ме полеваа со ледена вода, а потоа повторно ме ставаа преку масата“ – тврди Макаров.
Два месеца подоцна повторно бил нападнат. Го натерале да плати 800 фунти на напаѓачите, а потоа повторно групно го силувале за да молчи.
Макаров за Би-би-си изјавил дека неговото злоставување било снимено на камерата.
„Затворениците знаат дека можат да ги покажат понижувачките ленти на сите во затворот ако не се придржувате“, вели тој.
Макаров бил силуван од други затвореници, а смета дека тоа го направиле на барање на „газдите во затворот“. Жртвата посочува дека за време на тешкото искушение, музиката се пуштала гласно, за да не се слушаат врисоци.
Минатогодишната снимка од Саратов била објавена со помош на друг поранешен затвореник – Сергеј Савељев, кој успеал да прошверцува снимка на која се гледа понижувањето и насилството на десетици затвореници. Тој исто така сметал дека тортурата е санкционирана на највисоките нивоа како дел од организиран систем.
Савелиев имал пристап до снимката бидејќи од него било побарано да работи во одделот за обезбедување во затворот со недоволно персонал. Од него се барало да ги следи и каталогизира снимките од камерите што вообичаено ги носат затворските службеници.
Тој за Би-би-си изјавил дека кога имало тортура во Саратов, персоналот ги терал затворениците да ја вршат својата валкана работа и ги терал да носат камери на облеката за да го снимаат мачењето.
„Ќе ми дадоа наредба да побарам камери од шефот на обезбедувањето“ – тврди Саваљев.
Потоа ќе му биде наредено да ги зачува снимките и периодично да ги пренесува на посебен диск за да можат да ги гледаат повисоките службеници.
Кога дознал каков хорор се случува зад решетки, почнал да ја копира снимката и да ја чува во скриена папка.
На дел од видео снимките насилниците користеле лисици и камери, работи кои биле дозволени да ги користат само затворските работници.
Саваљев вели дека затворениците кои извршиле насилство по правило биле оние кои биле осудени за најтешки кривични дела. Како такви, тие отсекогаш сакале да се „доделат“ за да добијат најдобар можен третман во затворот.
Првото шокантно видео се појави во 2018 година, на кое се гледа како чувари масовно тепаат затвореници во Јарослав, северно од Москва. Единаесет вработени во затворот Јарослав добија минимални казни во 2020 година, а нивните двајца шефови беа ослободени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Лавров за средбата Зеленски-Путин: Зеленски рече „не“ на сè

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска изјави дека Русија прави сè што може за да спречи средба меѓу него и рускиот претседател Владимир Путин и ги повика сојузниците на Украина да воведат нови санкции врз Москва доколку Русија не покаже интерес за мир.
На заедничката прес-конференција со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Киев, Зеленски рече дека разговарале за безбедносните гаранции за Украина што би ги понудиле другите земји. Тој рече дека гаранциите треба да бидат слични на Член 5 на НАТО, кој го смета нападот врз една членка на алијансата за напад врз сите.
„Ова е почеток на голем потфат и не е лесно бидејќи гаранциите се состојат од тоа што нашите партнери можат да ѝ дадат на Украина, како и каква треба да биде украинската армија и каде да се најдат можности за да ја одржи својата сила“, рече Зеленски.
„Јасно е дека САД ќе бидат вклучени“
Руте, кој денес го посети Киев, ги повика западните сојузници да обезбедат „силни безбедносни гаранции“ за Украина во случај на мировен договор со Москва за да се спречи уште една руска инвазија. „Силните безбедносни гаранции ќе бидат од суштинско значење и ние работиме на тоа токму сега за да се осигураме дека Русија никогаш повеќе нема да се обиде да заземе ниту еден квадратен километар украинска територија“, рече тој.
Руте рече дека гаранциите доаѓаат во две форми: првата вклучува зајакнување на украинската војска за да се одвратат идните руски напади, а втората се состои од европски и американски безбедносни гаранции.
„Јасно е дека САД ќе бидат вклучени“, рече шефот на НАТО. „Овие безбедносни гаранции мора да функционираат“.
„Русите прават сè што можат за да го спречат одржувањето на состанокот“
Украинскиот лидер ги повика сојузниците да ја принудат Русија во „барем минимално продуктивна позиција“. Зеленски повеќе пати го повика Путин да се сретне со него, а американскиот претседател Доналд Трамп рече дека рускиот претседател се согласил на таков состанок.
„Русите прават сè што можат за да го спречат одржувањето на состанокот“, рече денес Зеленски. „За разлика од Русија, Украина не се плаши од средби со лидерите“.
Лавров: Зеленски рече „не“ на сè
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров рече дека нема агенда за потенцијален самит меѓу рускиот претседател Владимир Путин и неговиот украински колега Володимир Зеленски. Тој го обвини украинскиот претседател дека вели „не“ на сè.
Во разговор за емисија на Ен-би-си, Лавров рече дека Путин јасно ставил до знаење дека е подготвен да се сретне со Зеленски и да разговара за евентуален договор за прекин на војната во Украина, но под услов да има соодветна агенда за таков состанок. А тоа, рече тој, во моментов недостасува.
„Путин е подготвен да се сретне со Зеленски кога агендата ќе биде подготвена за кој било самит. А таа агенда воопшто не е подготвена“, изјави Лавров за Ен-би-си, додавајќи дека затоа засега не е планирана средба.
Рускиот министер за надворешни работи рече дека Русија се согласила да покаже флексибилност по голем број прашања што ги покрена Трамп на самитот САД-Русија минатата недела, но ја обвини Украина дека не покажала иста флексибилност во разговорите со Трамп и европските сојузници што следеа во Вашингтон.
фото: принтскрин
Регион
Додик: Ќе се повлечам од политиката 10 години под еден услов

Милорад Додик, на кој Централната изборна комисија на Босна и Херцеговина му го одзеде мандатот како претседател на Република Српска врз основа на конечна пресуда на Судот на Босна и Херцеговина, понуди да се повлече од функцијата во парламентот на РС на десет години под услов претставниците да ја поддржат одлуката за распишување на претседателските избори од страна на ентитетската изборна комисија, а не од Централната изборна комисија.
„Предлагам претседателот на ентитетската изборна комисија да биде од СДС или ПДП. Но, вие нема да го направите тоа. Вие сакате Централната изборна комисија да ги брои гласовите“, рече Додик.
Тој тврди дека Централната изборна комисија нема овластување да распишува предвремени избори или да му го одземе мандатот: „Централната изборна комисија не може да распишува избори, тоа може да го направи само ентитетската изборна комисија. Нема да добиете нов претседател ако Централната изборна комисија распише избори“, рече Додик.
Тој ја отфрли пресудата на Судот на Босна и Херцеговина, тврдејќи дека станува збор за политички прогон поради неговото противење на префрлањето на државниот имот на ниво на Босна и Херцеговина. Тој ја обвини меѓународната заедница и дел од бошњачката политичка елита дека го оспоруваат Уставот на РС, а опозицијата дека работи против интересите на ентитетот.
Тој уште еднаш го оспори легитимитетот на високиот претставник во Босна и Херцеговина, Кристијан Шмит, и неговите таканаречени бонски овластувања, врз основа на кои беше осуден. „Ние го внесовме нашиот суверенитет во Босна и Херцеговина, имавме своја држава. Милорад Додик не е РС, но Додик е претседател на РС“, рече Додик, нарекувајќи го Дејтонскиот договор „измама за српскиот народ“.
фото: принтскрин
Регион
(Видео) Вучиќ објави снимка, им даде понуда на студентите, доби веднаш одговор

Српскиот претседател Александар Вучиќ им се обрати на студентите кои речиси осум месеци протестираат против неговиот режим и ги покани нивните претставници на јавна ТВ дебата.
„Предлагам разговор и дебата на сите наши телевизии и портали, со легитимни претставници што тие ќе ги изберат. Подготвен сум да влезам во дијалог, дебата јавно, со тројца или четворица кои размислуваат поинаку. Тие имаат право да го бараат ова од својот претседател, вклучувајќи избори и сè друго“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека целта не е да се победи во дебатата, туку да се најде решение заедно: „Време е секој од нас да си ги покаже своите лица, да се покажат нашите лица и програми. Сакам борба за визии, борба за иднината, да го решиме ова преку дијалог и разговор, без конфликти и насилство. Да ја обновиме земјата и да ја вратиме на вистинскиот пат. Ќе се потрудам да покажам тоа почитување“, напиша тој на Инстаграм.
Можда кад распишеш изборе!@avucic pic.twitter.com/cNZE2Ko6LR
— Poljoprivredni blokada (@agrifblokira) August 22, 2025
Реакцијата на студентите дојде брзо. Студентите на Земјоделскиот факултет во Белград накратко твитнаа: „Можеби кога ќе распишете избори!“
Predsednik nas je pozvao na javnu debatu. Očigledno da nema odgovor na narodni bunt, pa bi sad i da razgovara sa nama koje mesecima naziva teroristima. O vizijama i programima za budućnost ćemo debatovati, u predizbornoj kampanji, kad raspiše izbore.
— Filozofi u Blokadi (@FFUBublokadi) August 22, 2025
Студентите од Филозофскиот факултет, исто така, се изјаснија: „Претседателот нè покани на јавна дебата. Очигледно, тој нема одговор на народното востание, па сега би разговарал со нас, кои со месеци ги нарекува терористи. Ќе дебатираме за визиите и програмите за иднината во изборната кампања, кога ќе распише избори.“
фото: принтскрин