Свет
Ерменија и Азербејџан на мировни преговори во САД

САД од вчера се домаќини на мировните преговорите меѓу Ерменија и Азербејџан, чија цел е смирување на неодамнешните тензии за спорната енклава Нагорно-Карабах, пренесува „Ал Арабија“.
Ерменија и Азербејџан двапати војуваа – во 1990 и во 2020 година – околу регионот, кој официјално е територија на Азербејџан, населен со мнозинско ерменско население, но конфликтот постојано се поттикнува.
Тензиите повторно се зголемија минатата недела кога Азербејџан постави контролен пункт на коридорот Лачин, единствената копнена врска меѓу Ерменија и спорниот регион Нагорно-Карабах, чекор што го разбесни Ереван и беше проследен со размена на оган од двете страни на границата.
Ерменија го смета овој потег на Азербејџан како прекршување на примирјето за кое се преговараше меѓу двете страни.
Американскиот државен секретар Антони Блинкен во неделата ги почна очекуваните четиридневни мировни преговори меѓу двете страни на вечера со министрите за надворешни работи на Ерменија и Азербејџан, Арарат Мирзојан и Џејхун Бајрамов во објект на Стејт департментот надвор од Вашингтон.
„Секретарот верува дека директниот дијалог е клучен за решавање на прашањата и постигнување траен мир“, рече портпаролот на Стејт департментот, Ведант Пател.
Блинкен во неделата разговараше и со претседателот на Азербејџан, Илхам Алиев, изразувајќи загриженост за контролниот пункт за кој рече дека ги поткопува напорите за воспоставување доверба во мировниот процес, се вели во соопштението на Стејт департментот.
Претходно во саботата, Блинкен разговараше и со премиерот на Ерменија, Никол Пашинјан, нагласувајќи ја важноста од мировните разговори и ветувајќи континуирана поддршка од САД.
„Не избиравме зборови за потребата од слободен проток на сообраќај и луѓе и трговија низ коридорот Лачин“, истакна Пател.
Според анонимен официјален американски претставник, разговорите се повеќе насочени кон договор за нормализација на односите отколку кон мировен договор. САД очекуваат двете страни да имаат директна и искрена дискусија за сите прашања.
Москва посредуваше за прекин на огнот меѓу Ереван и Баку по последниот судир во 2020 година и постави повеќе од 2.000 мировници по должината на коридорот Лачин во Нагорно-Карабах во ноември откога Ереван и Баку се договорија за мировен договор за ставање крај на повеќенеделните жестоки борби за спорниот регион.
Со оглед на тоа што Русија е заглавена во Украина и не сака да ги заостри врските со клучниот сојузник на Азербејџан, Турција, САД и ЕУ се обидуваат да го поттикнат затоплувањето на односите.
Блинкен веќе учествуваше на два трилатерални состанока со двата кавкаски ривала во ноември минатата година, а потоа повторно во февруари на маргините на меѓународната безбедносна конференција во Минхен, Германија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трамп: Да не беше Америка, денес сите ќе зборуваа германски

Американскиот претседател Доналд Трамп пристигна на сцената во воената база Форт Браг во Северна Каролина, каде што беше пречекан со овации од насобраната толпа.
„Сабота ќе биде голем ден во Вашингтон“, рече Трамп, без да образложува повеќе.
„Овие денови, другите земји ја славеа својата победа во Првата светска војна“, продолжи тој. „Единствените што не славеа беа Соединетите Американски Држави – а ние бевме тие што ја добија војната. Да не бевме ние, сите сега ќе зборувавте германски.“
Зборувајќи за силата на американската војска, Трамп рече дека за непријателите на САД „нема поголем страв од американската војска“.
„Имаме најголема сила во светот, поголема од кој било друг на Земјата“, рече тој.
Додаде дека како претседател, му е посебна чест да им се заблагодари на сите што служеле во војската.
Трамп објави дека ќе ги врати оригиналните имиња на голем број американски воени бази кои беа преименувани во последните години.
Европа
Зеленски за поддршката на Орбан за Русија: Тоа е историска грешка

Украинскиот претседател Володимир Зеленски ги опиша антиукраинските политики и пораки на десничарскиот унгарски премиер Виктор Орбан како „историска грешка“.
Во интервју за унгарскиот медиум „Валас онлајн“ објавено денес, Зеленски го обвини Орбан дека користи пропаганда против Украина за свои домашни политички цели.
„Тој ја користи Украина за свои изборни цели“, рече украинскиот претседател. „Тој не разбира дека ова ќе има многу посериозни и поопасни последици. Со тоа што не ни помага, му прави услуга на Путин. Затоа реков дека Виктор прави сериозна, историска грешка“.
Со недели, владата на Орбан води кампања со транспаренти против помошта за Украина и против пристапувањето на земјата во Европската Унија. Главната порака на кампањата е дека помошта за Украина ќе ја вовлече Унгарија во војна и ќе ја оштети економијата.
На транспарентите се прикажани и портрети на Зеленски. „Како може да го користи моето лице за своите избори? Не му дадов дозвола да го стори тоа“, рече Зеленски.
Зеленски потсети дека во мај оваа година, Безбедносната служба на Украина (СБУ) уапсила двајца Украинци од унгарска етничка припадност осомничени за шпионажа за унгарската воена разузнавачка служба KNBSZ. Тој рече дека се пронајдени докази кои не се објавени јавно.
Како одговор, Унгарија уапси шпион за кој се тврди дека работи за Украина, а кој е близок до лидерот на унгарската опозиција, Петер Маѓар.
Унгарскиот министер за надворешни работи, Петер Сијарто, ги отфрли критиките, потврдувајќи дека политиката кон Украина ќе биде централно прашање на унгарските парламентарни избори во 2026 година.
Зеленски сака „марионетарна влада“ во Унгарија која ќе испраќа пари, војници и оружје во Украина и ќе „ја поддржува самата војна“, рече Сијарто, според унгарската новинска агенција МТИ.
„Парламентарните избори во 2026 година ќе бидат за тоа дали Унгарија ќе има воено настроена, проукраинска марионетска влада или национална влада која го поддржува мирот и дистанцата на Унгарија од војна“, рече тој.
Унгарија, земја членка на ЕУ и НАТО, треба да одржи парламентарни избори на почетокот на 2026 година. Орбан, кој е на власт од 2010 година, е под притисок бидејќи новата унгарска конзервативна партија на Маѓар, Тиса, води на анкетите.
Европа
Макрон: Ќе ги забраниме социјалните мрежи за лица под 15 години

Францускиот претседател Емануел Макрон во понеделник изјави дека земјата ќе ги забрани социјалните медиуми за деца под 15 години во рок од „неколку месеци“ доколку тоа не се направи на ниво на Европската Унија, објави „Еуроњуз“.
„Мора да ги забраниме социјалните медиуми за лицата под 15 години“, изјави Макрон за „Франс 2“ откако 14-годишен ученик избоде член на персоналот на влезот во средно училиште.
„Давам неколку месеци да започнеме европска иницијатива. Во спротивно… ќе почнеме да го правиме тоа во Франција. Едвај чекаме“, рече тој.
Ученик смртоносно избодел член на училишниот персонал за време на рутинска проверка на чанти во основно училиште во источна Франција, потврдија официјални лица. Тинејџерот бил уапсен на местото на настанот.
Полицискиот службеник кој помогнал во проверката на торбите бил полесно повреден при апсењето на осомничениот, кој го користел истиот нож во двата напади, според Националната полиција. Не е јасно дали нападот е поврзан со нешто што студентот го видел на социјалните мрежи, пренесува „Еуроњуз“.