Свет
Зошто Иран најчесто лансира ракети врз израелските градови ноќе?

Додека сирените се вклучуваат, а израелската воздушна одбрана пресретнува смртоносни закани во глувата ноќ, јасно е дека постои едно правило во ракетната стратегија на Иран: темнина. Ноќните лансирања ракети од страна на Иран не се случајност, туку одразуваат воена и технолошка доктрина дизајнирана да прикрие, изненади и да всади страв.
Додека ноќта нуди очигледни можности за прикривање, одлуката за напад под закрила на темнината има свои корени во нешто многу поголемо од видливоста. Тоа е комбинација од технички ограничувања, оперативна неопходност и психолошка војна, пишува „Ерусалем пост“.
Комплексниот процес на лансирање ракети на течен погон
За разлика од авионите, ракетите не може да се потпираат на атмосферски кислород за погон. Наместо тоа, тие мора да имаат и гориво и оксидатор – компонентите потребни за согорување – во нивниот систем. Ова е затоа што балистичките ракети достигнуваат височини на кои кислородот е оскуден или воопшто не постои.
🚨 The sky over Beirut is lit up with rockets headed south toward Israel — hundreds launched, streaking visibly above the city.
For many in Beirut, the war is no longer on the news — it’s overhead, unfolding in real time.
No Kings Haifa Armypic.twitter.com/askiTi57jT
— Liisa Nieminen (@SheKnowsScience) June 14, 2025
Овој фундаментален услов ги дели ваквите ракети во две категории: оние што се напојуваат со течно гориво и оние што користат цврсто гориво, од кои секоја има свои стратешки импликации.
Ракетите со долг дострел на Иран, како што е „Шахаб“, обично користат течно гориво. Овие ракети бараат сложен процес на полнење гориво, што вклучува два одделни резервоара – еден за горивото, а другиот за оксидаторот – пред лансирањето. Овој процес е временски чувствителен, опасен и бара стационарна инфраструктура за лансирање и обучен персонал.
Ова ја прави фазата на полнење на ракетата со гориво најранлив период, особено под будното око на непријателските сателити и извидувачките авиони. За да се намали ризикот од откривање и напад, Иран често врши полнење гориво ноќе кога видливоста е намалена, а веројатноста за откривање од воздух е значително помала.
Спротивно на тоа, ракетите со краток и среден дострел, како што се „Фатех-110“ и „Золфагар“, обично се напојуваат со цврсто гориво. Овие системи се претходно наполнети со мешавина од цврсто гориво и оксидатор складиран во телото на ракетата. Тие се подготвени веднаш за лансирање, не бараат полнење гориво на самото место и може да бидат лансирани од мобилни платформи, што ги прави идеални за изненадувачки напади и децентрализирано војување.
Сепак, кога ќе се запалат, ракетите на цврсто гориво не може да се изгаснат или контролираат во однос на нивната брзина на работа. Лансирањето е неповратно – оперативен компромис, што дава мобилност и брзина.
Често се поставува прашањето зошто ракетите треба да имаат оксидатори во своите куќишта. За разлика од млазните мотори, кои црпат кислород од атмосферата, ракетните мотори мора да работат во средини во кои кислородот е оскуден или воопшто не постои.
Балистичките ракети може да се искачат десетици, па дури и стотици километри далеку над нивоата на кои е достапен кислород. За да се обезбеди континуиран погон, ракетите мора да носат сè што им е потребно за да согорат од самиот почеток.
Приоритет на Иран е да ја зачува ракетата
Повторената практика на Иран за ноќни лансирања не е случајна одлука. Таа одразува повеќеслојна воена доктрина, која ги зема предвид техничките реалности, стратешките можности и психолошката динамика на војувањето.
Користејќи ракети на цврсто и течно гориво, мобилни платформи за лансирање и природното прикривање на ноќта, Иран изгради систем што дава приоритет на преживувањето на ракетите, изненадувањето и психолошкото влијание, дури и кога самите ракети не успеваат да ги погодат своите цели. Во тековната битка за одвраќање и одбрана времето на лансирање е исто толку клучно колку и самата ракета.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) „Таа е неверојатна, ама не сакам да влезам во неволја“- Трамп за сопругата на британскиот премиер

Американскиот претседател Доналд Трамп упати пофалби за Викторија Стармер, сопругата на британскиот премиер Кир Стармер, за време на средбата на двајцата државници во Тернбери, Шкотска.
Иако звукот од гајдите го надвладеа Трамп, се слушна како американскиот претседател вели: „Сакаме да го усреќиме премиерот.“
Говорејќи за Викторија Стармер, Трамп додаде:
„Таа е почитувана личност низ целите Соединети Американски Држави. Не знам што работи тој, но таа е многу почитувана, подеднакво почитувана како и тој. Не сакам да кажам повеќе, ќе влезам во неволја. Но, таа е многу, таа е прекрасна жена и многу е почитувана“, пренесува Express.
🚨🇬🇧🇺🇸 Trump welcomes Britains most hated Prime Minister ever & all round Global Communist Keir Starmer along with his estranged Wife to his Residence in Turnberry, Scotland pic.twitter.com/3T9a4oB4hh
— Concerned Citizen (@BGatesIsaPyscho) July 28, 2025
По долгиот разговор помеѓу премиерот и претседателот на врвот од скалите, Трамп се сврти да одговори на новинарските прашања додека гајдите продолжија да свират гласно.
Меѓу другото, едно прашање се однесуваше на царините на виски.
„Ќе разговараме за тоа, не знаев дека вискито е проблем. Не сум голем љубител на виски, но можеби треба да бидам“, рече Трамп.
За време на кратката средба пред официјалниот разговор, лидерите се осврнаа на теми од нелегална миграција до војната во Газа.
Свет
Американскиот потпретседател: Бајден, Обама и Буш го прикриваа случајот Епштајн

Американскиот потпретседател Џеј Ди Венс денес изјави дека претседателот Доналд Трамп сака целосна транспарентност во случајот со Џефри Епштајн.
Тој додаде дека поранешните претседатели Џо Бајден, Барак Обама и Џорџ В. Буш „го прикриле овој случај“.
„Претседателот (Трамп) му наложи на државниот обвинител да ги објави сите веродостојни информации и, искрено, да пронајде дополнителни веродостојни информации поврзани со случајот Џефри Епштајн. Тој е неверојатно транспарентен во врска со овие работи, но дел од тоа бара време“, изјави Венс при обраќање во Кантон, Охајо, пренесува „Си-ен-ен“.
Венс додаде дека „постојано“ е во контакт со државната обвинителка Пем Бонди, која во моментов, како што рече, „вредно работи на ова прашање“.
Тој посочи дека администрациите на Обама и Буш биле „млаки“ во однос на Епштајн, кого го нарече посрамен финансиски магнат и „педофилски олош“.
„Ниту целосно го истражија случајот, ниту покажаа некакво вистинско интересирање за него, а сега Доналд Трамп бара од своето Министерство за правда да покаже целосна транспарентност – и некако тоа станува критика за Трамп, наместо за Обама и Буш“, рече Венс.
Во времето на администрацијата на Буш, американскиот обвинител Алекс Акоста – кој подоцна служеше и во првата администрација на Трамп како министер за труд – одби да го гони Епштајн, што му овозможи да избегне федерални обвиненија.
Свет
Трамп тврди: Моето претседателство спречи шест големи војни

Американскиот претседател, Доналд Трамп, изјави дека неговото присуство во Белата куќа, односно тоа што е на позицијата претседател на САД, спречило избувнување на шест големи војни низ целиот свет, вклучувајќи и потенцијален вооружен конфликт меѓу Индија и Пакистан.
„Да не бев тука, ќе имавте шест големи војни во моментов. Индија ќе се бореше против Пакистан“, рече Трамп во Шкотска, пред средбата со британскиот премиер Кир Стармер, тврдејќи дека неговата администрација одиграла клучна улога во деескалацијата на кризите во неколку глобални жаришта, пишува Гардијан.
Како пример, тој го наведе спорот меѓу Тајланд и Камбоџа, за кој посочи дека благодарение на неговата интервенција, вклучително и заканата за прекин на трговските преговори, е постигнато примирје.
Трамп, исто така, посочи на придонесот на неговата администрација за намалување на тензиите и поддршка на мировните напори меѓу Руанда и Демократска Република Конго.