Франција започнува изградба на нов носач на авиони со нуклеарен погон, проект вреден околу 10 милијарди евра, кој треба да го замени постојниот носач Шарл де Гол, пуштен во употреба во 2001 година. Новиот брод, познат како PA-NG (Porte-Avions Nouvelle Génération), ќе биде значително поголем и помоќен и ќе стане најголемиот воен брод некогаш изграден во Европа.

PA-NG ќе биде долг околу 310 метри, со депласман од 78.000 тони и капацитет за околу 2.000 членови на екипажот. Франција, која заедно со САД е единствената земја што користи нуклеарен погон за носачи на авиони, со овој проект покажува дека и понатаму смета на овие пловечки платформи како клучен елемент на воената моќ.

Проектот е дел од поширок глобален тренд, при што повеќе држави инвестираат во нови носачи на авиони. САД ја модернизираат својата флота, Кина и Индија развиваат нови проекти, а Турција најави изградба на сопствен носач на авиони.

Depositphotos

Алжирскиот парламент едногласно усвои закон со кој француската колонизација на земјата се прогласува за злосторство, барајќи од Франција официјално извинување и репарации. Одлуката е донесена во услови на дипломатска криза меѓу двете земји и има силен политички и симболичен карактер.

Во законот се наведува дека Франција сноси правна одговорност за своето колонијално минато во Алжир и за трагедиите што ги предизвикала, вклучително и нуклеарни тестови, вонсудски убиства, физичко и психолошко мачење и систематско ограбување на ресурсите.

Претседателот на парламентот, Ибрахим Бугали, изјави дека гласањето испраќа јасна порака дека алжирската национална меморија не може да биде избришана или предмет на преговори.

Француската колонијална власт во Алжир траела од 1830 до 1962 година и кулминирала со војната за независност од 1954 до 1962 година. Според алжирските податоци, во војната загинале 1,5 милиони луѓе, додека француски историчари проценуваат околу 500.000 жртви, од кои 400.000 Алжирци.

Францускиот претседател Емануел Макрон претходно ја нарече колонизацијата „злосторство против човештвото“, но без официјално извинување. Француското Министерство за надворешни работи одби да го коментира гласањето, наведувајќи дека станува збор за внатрешна политичка расправа во Алжир.

Историчарот Хосни Китоуни оцени дека законот нема меѓународен правен ефект и не е обврзувачки за Франција, но дека неговото политичко и симболично значење е големо.

depositphotos

Украинскиот претседател Володимир Зеленски им се обрати на граѓаните во пресрет на Божиќ, порачувајќи дека Украинците и четврта година по ред, среде војна од целосен обем, се заедно во одбраната на она што ги прави народ – домот, семејството, традицијата и надежта за мир.

„Драги Украинци! Вечерва е многу посебна вечер – Бадник. Тоа е единствено време, исполнето со посебен дух, со своја посебна магија за секој од нас. Затоа што оваа вечер навистина е за сите нас. За сето она што ги прави Украинците тоа што се“, рече Зеленски.

Тој истакна дека Божиќ отсекогаш бил време на семејно собирање, средби и прегратки, но дека веќе четврта година трае обид тоа да им биде одземено на Украинците поради војната за независност.

„Токму тоа денес го браниме: нашата земја, нашите семејства, оној долгоочекуван чувство на мир и спокој во сопствениот дом. Кога ни е топло. Кога имаме вкусен оброк. Кога сме заедно“, истакна тој.

Зеленски наведе дека далечината не може да го раздели народот.

„Не е важно дали сме разделени или лице в лице. Украинците се заедно. И никој не може да ни го одземе тоа чувство. Токму тоа чувство ни дава надеж и ни помага да издржиме, и покрај сè“, порача тој.

Призна дека Божиќ се одбележува во исклучително тежок момент.

„За жал, не се сите вечерва дома. За жал, не сите сè уште имаат дом. И, за жал, не се сите вечерва со нас“, рече тој, додавајќи дека Русија, и покрај сè, не може да го окупира најважното – украинското срце, верата едни во други и заедништвото.

Зеленски истакна дека Украинците вечерва ќе ја чекаат првата ѕвезда на небото – во Киев, Закарпатската област, Одеса или Купјанск – каде и да се.

„Украинците вечерва се заедно, го одбележуваат Божиќ на ист датум, како едно големо семејство“, изјави тој.

Говорејќи за промените што ги донела војната, Зеленски наведе дека денес повеќе не е пресудно како е украсен домот, туку како се брани, ниту што има на трпезата, туку кој седи околу неа.

Посебно се осврна на војниците кои не можат да бидат дома.

„Важно е оние кои нè бранат сега, иако не се во близина, сепак да бидат во контакт. Да можеме да го слушнеме нивниот глас, макар за една минута, и да ја добиеме највредната порака: ‘Добро сум’“, рече Зеленски.

Тој додаде дека радоста денес доаѓа од светлината во домовите и светлината во луѓето и дека најубавиот божиќен звук е оној во кој нема дронови и проектили.

Во пресрет на Божиќ, потсети тој, Русија повторно извршила масовни напади.

Украина официјално почна да го одбележува Божиќ на 25 декември од 2023 година. Со тоа беше напуштено досегашното празнување на 7 јануари, според Јулијанскиот календар. Промената следуваше по повеќегодишен процес на оддалечување од руското религиозно и културно влијание и приближување кон европската традиција. Клучна улога во оваа одлука имаше Православната црква на Украина.