Свет
Иран го услови продолжување на нуклеарниот договор: Европа мора да купува иранска нафта

Иранскиот врховен лидер вели дека Европа мора да надомести за сите негативни ефекти што американскиот повлекувањето од нуклеарниот договор би можело да го има врз нејзината економија и да не се обидува да ги вклучи во договорот неговата програма за балистички ракети и регионалната политика, пренесува „Раша тудеј“.
Ајатолахот Али Хаменеи ја презентираше листата условите под кои Иран ќе остане во нуклеарниот договор во средата. Во говор пред владините претставници, Хаменеи наведе серија барања што Франција, Велика Британија и Германија мора да ги исполнат ако не сакаат Иран да ја рестартира својата нуклеарна програма која беше прекината со договорот во 2015 година.
Додека европските земји кои се страна во клучниот договор го критикуваа излезот на САД и ветија дека ќе се придржуваат до договорот, Хаменеи тврди дека зборовите не се доволни и дека Европа треба и формално да ја осуди одлуката на САД во ОН.
“Во изминатите две години, САД повеќепати го прекршија договорот, а Европа молчеше. Европа мора да ја надомести таа тишина “, рече Хаменеи, повикувајќи ја Европа експлицитно да се спротивстави на санкциите на САД.
Иако Иран тврди дека не бара кавга со Европа, Хаменеи истакна дека овие три земји докажаа оти за најчувствителните прашања ги следат САД.
Едно од клучните барања на Хаменеи е Европа да осигура дека иранската програма за балистички ракети и нејзините акции во регионот нема да бидат дел од какви било идни преговори. Иранскиот развој на балистички ракети беше главна причина за загриженост на Вашингтон и САД го обвинуваат Иран за кршење на духот на договорот, додека Иран инсистира дека програмата е строго дефанзивна. За да се компензираат економските загуби што ќе ги претрпи Иран со обновувањето на санкциите од САД, Европа мора да ги гарантира иранските приходи од нафта.
“Европа мора да гарантира дека иранската нафта ќе биде целосно продадена. Ако САД можат да ѝ наштетат на продажбата на нашата нафта, мора да бидеме во можност да продадеме колку што сакаме. Европејците мора да гарантираат дека ни ќе ја надоместат загубата и дека купуваат нафта од Иран “, рече Камнеи.
Иран сака да добие јасни гаранции од Европа дека ќе продолжи со бизнисот со Техеран, рече Хаменеи, додавајќи дека устните гаранции нема да бидат доволни и дека гаранциите мора да бидат обезбедени од европските банки.
“Ние немаме проблем со овие три земји, но не им веруваме врз основа на претходното искуство “, рече тој.
Во случај Европа да ги отфрли барањата, Иран го задржува правото да ја продолжи својата нуклеарна програма, посочи Хаменеи, додавајќи дека откако нуклеарниот договор ќе стане бескорисен за Иран, можниот чекор напред е да ги рестартираат тие прекинати активности.
Иранскиот ултиматум доаѓа само три дена откако американскиот државен секретар Мајк Помпео постави 12 основни барања за Иран, почнувајќи од повлекување од Сирија до намалување на поддршката на Хутите во Јемен и н Хезболах, заканувајќи му се на Иран со најстроги санкции во историјата. Иран го отфрли планот, а и ЕУ го критикуваше американскиот пристап кон иранскиот проблем, тврдејќи дека тој не помага за продолжување на разговорите со Иран на теми кои не се опфатени со нуклеарниот договор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Моментално нема летови од аеродромот во Варшава

Меѓународниот аеродром „Шопен“ во Варшава, главниот воздушен центар на Полска, штотуку издаде соопштение во кое се вели дека во моментов нема летови.
Ważny komunikat dla pasażerów korzystających z @ChopinAirport. pic.twitter.com/kN1W7dFSLx
— Chopin Airport, WAW (@ChopinAirport) September 10, 2025
„Аеродромот останува отворен, но во моментов нема летови“, се вели во објавата на Икс.
Се додава дека патниците треба да ги следат владините најави и новостите од авиокомпаниите.
Ова може да биде досега незабележан инцидент
Полските вооружени сили потврдија дека објектите биле „соборени“. Ова може да биде прв пат земјата-членка на НАТО директно да учествува во напад врз руски средства во нејзиниот воздушен простор од почетокот на војната во Украина во 2022 година, доколку се потврди дека објектите се руски.
Во исто време, ова не е прв пат полски борбени авиони да бидат подигнати од почетокот на конфликтот. Сепак, претходните случаи главно вклучуваа руски беспилотни летала што минуваа низ полскиот воздушен простор обидувајќи се да стигнат до Украина.
Русија не коментираше за најновиот инцидент. Рускиот претседател Владимир Путин постојано негираше каква било намера за водење војна против земјите од НАТО.
Европа
Туск: Операцијата е во тек

Полскиот премиер Доналд Туск потврди дека е во тек операција „поврзана со повеќекратни нарушувања на полскиот воздушен простор“.
Во објава на Икс, премиерот рече дека е во „постојан контакт“ со Министерството за одбрана и дека добил директен извештај од оперативниот командант.
Otrzymałem meldunek od Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych o zestrzeleniu dronów, które wtargnęły w naszą przestrzeń powietrzną i mogły stanowić zagrożenie. Operacja trwa.
— Donald Tusk (@donaldtusk) September 10, 2025
Тој додаде дека го информирал генералниот секретар на НАТО за моменталната ситуација и мерките што се преземени против објектите што го нарушија полскиот воздушен простор.
Poinformowałem Sekretarza Generalnego NATO o aktualnej sytuacji i działaniach, jakie podjęliśmy wobec obiektów, które naruszyły naszą przestrzeń powietrzną. Jesteśmy w stałym kontakcie.
— Donald Tusk (@donaldtusk) September 10, 2025
Три полски региони моментално се најранливи
Оперативната команда на полската армија идентификуваше три региони како моментално најранливи: Подлаското војводство, Мазовското војводство и Лублинското војводство.
Сите овие региони се наоѓаат во источниот дел од земјата и граничат со Белорусија и Украина. Главниот град на Полска, Варшава, се наоѓа во центарот на Мазовското војводство.
Полската армија вели дека нејзините сили и ресурси се „целосно подготвени за итен одговор“.
Европа
Дронови влегоа во полскиот воздушен простор, Полјаците ги соборија

Полската војска рано утрово соопшти дека соборила беспилотни летала што го нарушиле нејзиниот воздушен простор за време на рускиот напад врз соседна Украина.
„Распоредено е оружје и службите активно работат на лоцирање на соборените објекти“, соопшти Полската оперативна команда. Додаде дека е во тек воена операција и ги повика жителите да останат во своите домови.
„Полските и сојузничките авиони дејствуваат во нашиот воздушен простор, додека копнените системи за воздушна одбрана и радарско извидување се на највисоко ниво на тревога“, наведе Оперативната команда на полските вооружени сили.
Полска е членка на НАТО, трансатлантскиот одбранбен пакт во кој учествуваат САД, кој го применува принципот дека нападот врз еден е напад врз сите.