Свет
Иран развива прототип на центрифуга 50 пати побрза од дозволеното со нуклеарниот договор
Шефот на иранската нуклеарна програма, Али Акбар Салехи, најави дека земјата сега работи со 60 IR-6 напредни центрифуги, што е двојно повеќе од она што претходно беше познато и би можело да значи кршење на условите на заедничкиот сеопфатен план за активности (ЈЦПОА) познат и како ирански нуклеарен договор.
Тој исто така изјави дека Иран сега работи на прототип на центрифуга што би била 50 пати побрза од оние што ги дозволува ЈЦПОА. Како дел од нуклеарниот договор, Иран беше ограничен на користење на само 5.060 центрифуги IR-1 од првата генерација за збогатување ураниум.
Салехи го обелодени ова на државната телевизија на 40-та годишнината од преземањето на американската амбасада во Техеран, додавајќи дека центрифугите IR-6 се способни да произведат збогатен ураниум 10 пати побрзо од центрифугите од првата генерација IR-1 што биле дозволени со договорот што го ограничува Иран да користи само 5.060 од IR-1.
Овој развој на настаните доаѓа откако Техеран почна да се повлекува од своите обврски кон ЈЦПОА – договор што беше потпишан помеѓу Иран и П5 + 1 (САД, Русија, Велика Британија, Кина, Франција и Германија) и чија цел беше Техеран да ја намали својата нуклеарна програма во замена за олеснување на санкциите.
Во мај 2018 година администрацијата на Трамп еднострано се повлече од ЈЦПОА и почна да ги воведува тешките банкарски и енергетски санкции против Техеран. САД исто така се заканија дека ќе вметнат секундарни санкции против која било земја што купува нафта од Иран.
Една година подоцна Техеран ја објави својата одлука делумно да суспендира некои обврски од договорот, а на другите потписнички да им даде 60 дена да го спасат договорот со олеснување на извозот на нафта и трговијата со Иран.
Кога истече тој рок, иранскиот заменик-министер за надворешни работи, Сејед Абас Арагчи, објави дека неговата земја е подготвена да почне со збогатување ураниум над нивото од 3,66 отсто, додавајќи дека Техеран ќе продолжи постепено да ги напушта своите нуклеарни заложби на секои 60 дена.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Шефот на дипломатијата на ЕУ: Мора да го зголемиме притисокот врз Израел и Хезболах
Шефот за надворешни работи и безбедност на ЕУ, Жозеп Борел, повика на поголем притисок врз Израел и Хезболах за да се договори примирје меѓу завојуваните страни.
„Се сретнав со либанскиот премиер Наџиб Микати за да разговарам за итни чекори за ставање крај на конфликтот“, напиша тој на „Икс“ во неделата.
„Мораме да го зголемиме притисокот врз Израел и Хезболах за тие да се согласат со американскиот предлог за прекин на огнот“, додаде Борел, кој го посети Бејрут.
„Израелската армија збриша 37 села во јужен Либан и продолжува да фрла бомби врз центарот на Бејрут“, рече тој. Ова мора да престане, како и нападите на Хезболах врз израелските заедници, додаде.
Без прекин на огнот, ниту Израелците ниту раселените во Либан не можат да се вратат во своите домови, напиша Борел на „Икс“ по неговите разговори со либанското раководство.
Борел се состана со Микати и со претседателот на парламентот Набих Бери, комесар на проиранската милиција Хезболах.
Соединетите држави со недели вршат притисок за примирје меѓу шиитските милиции и Израел. Посредникот Амос Хохштајн оваа недела повторно отпатува во Либан и Израел за да ги продолжи преговорите.
Хезболах го нападна Израел со силен ракетен оган во неделата, откако еден ден претходно во жесток израелски воздушен напад загинаа најмалку 29 луѓе во Бејрут.
Израел во неделата ги нападна јужните предградија на Бејрут, контролирани од Хезболах, каде што интензивното бомбардирање во последните две недели се совпадна со знаците за напредок во преговорите за примирје на САД.
Хезболах, кој претходно вети дека ќе одговори на нападите врз Бејрут со таргетирање на Тел Авив, соопшти дека истрелал наведувани проектили врз воените постројки во и околу Тел Авив.
Свет
Будистички манастир под истрага: 41 тело откриено во Тајланд
Будистичкиот манастир во централен Тајланд е под истрага по откривањето на 41 тело за кои се верува дека биле користени за специјална практика на медитација, соопшти полицијата.
Телата се откриени во саботата во манастирот Па Нахон Чаибоворн во централниот дел на земјата, соопшти полицијата, додавајќи дека кај секое тело биле пронајдени документи – потврда за смрт и потврда за донација тело.
Полицијата треба да провери кај семејствата на починатите дали доброволно ги дале телата.
„Сакаме да се увериме дека ниедно тело не е украдено“, соопшти полицијата.
Потрагата беше почната неколку дена откако полицијата во средата откри 12 тела во друг манастир во соседна провинција, објавија локалните медиуми.
Поглаварот на манастирот во провинцијата Фичит, каде што беа пронајдени 41 труп, Ајарн Саифон Фандито, рече дека употребата на труповите е дел од „техниката на медитација“ што тој ја развил.
„Многу од оние кои доаѓаат да учат се верници и сите овие монаси го пренесуваат тоа знаење. Не знам колку од нив ја прифатија мојата техника“, рече тој.
Поглаварот на манастирот рече дека „практичарите медитираат во павилјони во кои има ковчези со човечки останки“.
Полицијата во Фичит соопшти дека работи со властите во другите провинции за да утврдат дали оваа практика е широко распространета.
Овој метод на контемплативна медитација со трупови во различни фази на распаѓање се појавила во Тајланд во 18 век и била широко распространет до 20 век кога почнала да исчезнува.
Свет
Иран започнува нуклеарни преговори со три европски сили
Иран планира да одржи разговори за својата спорна нуклеарна програма со трите европски сили на 29 ноември во Женева, објави јапонската новинска агенција Кјодо, неколку дена откако Агенцијата за атомска контрола на ОН усвои резолуција против Техеран.
Иран одговори на резолуцијата предложена од Велика Британија, Франција, Германија и САД со, како што ги нарекоа владините претставници, различни мерки како што се активирање на бројни нови и напредни центрифуги, машини кои збогатуваат ураниум.
Кјодо известува дека владата на иранскиот претседател Масуд Пезешкијан бара решение за нуклеарниот ќор-сокак пред инаугурацијата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп во јануари.
Висок ирански претставник потврди дека средбата ќе се одржи следниот петок, додавајќи дека „Техеран отсекогаш верувал дека нуклеарното прашање треба да се реши по дипломатски пат. Иран никогаш не ги напуштил преговорите“.
Во 2018 година, тогашната администрација на Трамп се повлече од иранскиот нуклеарен договор од 2015 година со шест големи сили и повторно воведе строги санкции кон Иран, што го натера Техеран да ги прекрши нуклеарните ограничувања од договорот со потези како што се обнова на залихите збогатен ураниум, негово рафинирање и инсталирање напредни центрифуги за забрзување на производството.
Индиректните разговори меѓу администрацијата на претседателот Џо Бајден и Техеран да се обидат да го оживеат договорот не успеаја, но Трамп на кампањата во септември рече: „Мораме да се договориме, бидејќи последиците се невозможни. Мораме да се договориме“.