Свет
Како би можела да заврши војната во Украина, на маса се повеќе опции

Ограничен прекин на огнот, меѓународни мировни сили или откажување од територија? Постојат повеќе сценарија за можен крај на борбите во Украина. Кој што сака? А што не сака?
Ставот на Украина
За Украина, следните недели би можеле да бидат клучни – се работи за надежта дека нема да ја изгуби војната и дека ќе постигне договор што ќе го обезбеди нејзиниот опстанок како независна и суверена држава.
Сепак, Украина е подалеку од кога било од исполнувањето на своите барања засновани на меѓународното право. Изгледите за враќање на нејзиниот територијален интегритет – односно враќање на суверенитетот над Крим, како и регионите Доњецк и Луганск, кои Русија ги анектираше – речиси и да не постојат. Новата американска администрација веднаш по преземањето на власта во јануари јасно стави до знаење дека Украина најверојатно ќе мора да отстапи одредена територија. Русија и онака веќе ги смета овие области како дел од својата територија, пишува „Дојче Веле“.
Доколку Украина се согласи барем привремено да се откаже од дел од својот источен и југоисточен територијален интегритет, останува прашањето кои области би ги отстапила и како би се обезбедиле линијата за демаркација и прекин на огнот.

Украинскиот претседател, Володимир Зеленски
Важно е да се напомене дека украинското раководство неодамна повеќе не инсистираше на барањето за целосно обновување на територијалниот интегритет.
Украина постојано ја нагласува својата аспирација за членство во НАТО како гаранција за траен мир и одвраќање на Русија од идни напади. Сепак, новата администрација на Доналд Трамп веќе ја отфрли таа можност. И пред тоа, имаше голем скептицизам меѓу членките на НАТО, вклучително и Германија, кон брзиот прием на Украина во Алијансата.
Покрај тоа, Украина се залага странските трупи да обезбедат прекин на огнот, со соодветни безбедносни гаранции. Сепак, се уште не е јасно дали ќе ги добијат и од кого. САД не покажуваат волја да понудат такви гаранции, додека Европејците сакаат да ги обезбедат само доколку Вашингтон ги поддржи.
Сегашната линија на фронтот е долга околу 900 километри и за нејзино обезбедување би било потребно значително меѓународно воено присуство. Вкупната должина на границата меѓу Украина и Русија е дури 2.300 километри. Воените експерти проценуваат дека западните земји ќе треба да распоредат најмалку 150.000 војници, а можеби и значително повеќе. Сепак, не е јасно како би можело да се достигне таа бројка без учество на САД.
За претседателот Володимир Зеленски, првиот чекор кон прекин на огнот би можел да биде делумен прекин на огнот, кој би вклучил крај на воздушната и поморската борба. Според еден украински функционер, таков аранжман би бил полесен за следење. Ваков предлог Украина планира да го претстави на претстојниот состанок во Џеда.
Ставот на Русија
Русија досега не се откажа од ниту една од своите воени цели. Иако изразува подготвеност да преговара за крај на борбените операции, нејзините планови за Украина останаа непроменети од почетокот на нападот на 24 февруари 2022 година.

Владимир Путин – претседател на Руската Федерација
Русија ја отфрла можноста за членство на Украина во НАТО. Таа бара неутралност на земјата и ограничување на нејзиниот воен капацитет. Според западните експерти, тоа практично би значело демилитаризација на Украина, оставајќи ја без заштита во случај на нов руски напад, имајќи предвид дека таа нема да има западни безбедносни гаранции. Москва го отфрла предлогот за стационирање на западни трупи на украинска територија за да се обезбеди прекин на огнот.
На почетокот на војната, Русија исто така побара „денацификација“ на Украина – термин кој се користи за дискредитација и делегитимирање на украинското раководство предводено од Зеленски. Кремљ сега тврди дека Зеленски повеќе не е легитимен претседател бидејќи неговиот мандат истекол под воени услови. Оваа позиција оттогаш ја зазеде американскиот претседател Доналд Трамп, игнорирајќи го фактот дека украинските закони за воена состојба не предвидуваат одржување избори за време на војна.
Русија не сака никакви преговори за анексија на Крим и украинските региони Доњецк, Луганск, Запорожје и Херсон. Таа веќе ја вклучи нивната припадност кон Руската Федерација во својот устав, иако до денес контролира само делови од регионите Запорожје и Херсон.
Константин Ремчуков, главен уредник на рускиот дневен весник „Независимаја газета“, смета дека Русија би можела да биде подготвена да се откаже од територијалните претензии за оние области што не ги освоила, нагласувајќи дека промената на уставот „нема да биде проблем“. Тоа практично ќе ја замрзне сегашната линија на фронтот во Украина.
Минатиот петок Кремљ повторно ги спомна нацрт-договорите за прекин на огнот за кои се преговараше во март 2022 година во Истанбул, веднаш по почетокот на руската офанзива. Според соопштението од кабинетот на рускиот претседател, од перспектива на САД и Русија, овие преговори би можеле да послужат како основа за мировен договор. Тогаш Русија, според пишувањата на медиумите, бараше неутрален статус за Украина, драстично намалување на нејзината војска и оружје и забрана за присуство на западни трупи во земјата. Но, договор не беше постигнат, бидејќи позициите на двете страни беа премногу оддалечени, а по тврдењата за масакр во Буча, што руската страна го негираше, преговорите станаа практично невозможни.
Позицијата на САД

Средба на претседателот на САД, Доналд Трамп и украинскиот претседател, Володимир Зеленски во Овалната соба
Претседателот Трамп не остави никаков сомнеж дека повеќе не сака финансиски и воено да ја поддржува Украина како што правеше досега. Тоа го објаснува од една страна со досегашната помош, а од друга со смртта и страдањето на толку многу луѓе во оваа војна.
Трамп ја обвинува Украина за неблагодарност и покрај помошта од милијарди долари од САД и инсистира на договор кој теоретски ќе и овозможи на Америка пристап до вредните природни ресурси на земјата. Сепак, значителен дел од овие ресурси се наоѓаат на територии кои моментално се под руска контрола.
Зеленски е подготвен да потпише таков договор, но за возврат претходно побара безбедносни гаранции од САД. Уште пред разговорите со руските претставници, американската страна во февруари јасно стави до знаење дека го смета членството на Украина во НАТО за нереално и дека тоа се заснова на претпоставката дека Украина ќе мора да отстапи дел од својата територија.
Останува нејасно кои се конкретните барања на Вашингтон од Москва, освен очекувањата двете страни да постигнат договор за прекин на огнот. Претседателот Трамп и се закани на Русија со дополнителни санкции и царини, за набрзо да изрази разбирање за нејзините постапки. Поконкретни се мерките против Украина. САД ја суспендираа воената помош за земјата и повеќе не и обезбедуваат воено разузнавање. По вчерашниот состанок помеѓу САД и Украина и согласноста на Киев за 30-дневен прекин на огнот, САД се обврзаа да ја вратат воената помош и разузнавачките информации.
САД не сакаат да го обезбедат примирјето со свои војници, ниту со други безбедносни гаранции. Тие сметаат дека тоа е пред се задача на Европејците. На крајот, останува нејасно дали Трамп исто така сака Зеленски да остане на власт, откако го нарече „диктатор без избори“.
Ставот на Европејците

Францускиот претседател, Емануел Макрон, и претседателката на Европската Комисија, Урсула фон дер Лајен
Европејците сè уште не учествувале во американско-руските и американско-украинските преговори за прекин на огнот во Украина, но тие се уште се дел од различни сценарија. Со оглед на фундаменталната промена во американската политика кон Украина, тие сега се обидуваат да изработат сопствен план за ставање крај на борбените операции.
Целта е да се формира еден вид „коалиција на волните“ која сака да продолжи да ја поддржува Украина. Според британски извори, во моментов има 20 земји. Планот вклучува обезбедување мир со ангажирање свои војници, веројатно со учество на земји од Азија и Океанија.
Преговорите треба да продолжат претстојниот викенд на виртуелна конференција свикана од британската влада. Во натамошните разговори во Париз ќе учествуваат претставници од 30 земји, изјави француски воен претставник.
Во Европа, Франција и Обединетото Кралство ги предводат напорите и веќе изразија подготвеност да распоредат свои трупи. Двете земји најавија планови за едномесечен прекин на огнот во Украина. Според претседателот Емануел Макрон, тоа ќе се применува „во воздухот, на морињата и во енергетската инфраструктура“. Сепак, договор за ова се уште не е постигнат.
Покрај тоа, речиси сите земји од Европската унија се за продолжување на воената поддршка за Украина. Освен Унгарија, сите земји-членки на ЕУ ја поддржаа соодветната изјава на вонредниот самит минатата недела.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Американските лекари предупредуваат: Четворица починати на Флорида од бактерија што „јаде месо“

Редок тип на бактерија, која предизвикува некроза на ткивото (позната како бактерија што јаде месо) усмртила најмалку четири лица на Флорида оваа година, соопштија здравствените власти на оваа американска сојузна држава.
Во изминатите неколку месеци се пријавени најмалку 11 случаи на инфекција со бактеријата Vibrio vulnificus во округите Беј, Брауард, Хилсборо и Сент Џонс – области во централна Флорида, популарни кај туристите и крајбрежните заедници.
„Во разни води живеат многу видови бактерии“, изјави инфектологот Даниел Иган од болницата „Орландо хелт“. Vibrio vulnificus е бактерија што сака солена вода. Властите засега не откриваат повеќе информации за починатите.
Иако ретка, инфекцијата со оваа бактерија може да биде многу сериозна. Центарот за контрола и превенција на болестите (CDC) годишно бележи помеѓу 150 и 200 пријави. Бактеријата може да предизвика некротизирачки фасцитис – сериозна инфекција, при што ткивото околу отворена рана бргу умира. Многу пациенти завршуваат на интензивна нега, а во некои случаи е потребна и ампутација.
Стапката на смртност изнесува приближно 20 отсто, а доколку бактеријата навлезе во крвотокот, може да достигне и до 50 проценти. Во многу случаи смртта настапува во рок од два дена по појавата на првите симптоми. Бактеријата се развива во топли, солени и мешани (солено-сладководни) води.
Лекарите предупредуваат дека со глобалното зголемување на температурите бактеријата може да се прошири и на области во кои претходно не постоела. Најактивна е од мај до октомври кога температурите на морето се највисоки.
Симптомите вклучуваат повраќање, дијареја, висока температура, треска, забрзано чукање на срцето и дезориентација. Кај здрави лица инфекцијата може да помине без сериозни последици, но многу поранливи се лицата со хронични заболувања или ослабен имунитет, вклучувајќи и болни од рак.
Во 2024 година CDC регистрирал 82 инфекции и 19 смртни случаи – речиси двојно повеќе од претходната година. Порастот се поврзува со невообичаено големиот број доцносезонски урагани на Флорида и на југоистокот на САД.
Бројот на случаи нагло се зголемил по ураганите Милтон и Хелена кога водите од поплавата потиснале топла солена вода кон копнените населени места, што довело до поголема изложеност на луѓето на бактеријата. Научниците предупредуваат дека климатските промени дополнително ќе го зголемат бројот на вакви инфекции. Потоплите океани создаваат посилни бури и подолги урагански сезони – идеални услови за ширење на Vibrio vulnificus.
Министерството за земјоделство на САД проценува дека годишните трошоци за лекување инфекции од вакви бактерии ќе достигнат 6,1 милијарди долари до 2090 година во споредба со 2,6 милијарди долари во 1995 година.
Свет
Што стои зад историскиот воен сојуз меѓу Германија и Велика Британија?

Во Музејот „Викторија и Алберт“ во Лондон германскиот канцелар Фридрих Мерц и британскиот премиер Кир Стармер го потпишаа таканаречениот договор за пријателство: 27 страници, кои не само што треба да го потврдат туку и да го прошират германско-британското партнерство.
Целта на договорот е двете земји „да бидат водени од желбата, во пресрет на фундаменталните промени во геополитичката средина, да ги здружат силите со цел да обезбедат иднина карактеризирана со просперитет, безбедност и одржливост за своите граѓани, како и за нивните отворени демократски општества“, пишува „Дојче веле“.
По брегзитот, Германија и Велика Британија сакаат повторно да соработуваат потесно. Што предвидува таканаречениот договор за пријателство и кои области ги опфаќа? Преглед на главните точки:
Безбедност
Германија и Велика Британија потврдуваат тесна соработка во оваа област. Забележливо е дека се преговара за клаузула за заемна помош, која треба билатерално да го надополни член 5 од договорот за НАТО. Таму се вели:
„Свесни за блиското совпаѓање на нивните фундаментални интереси и верувајќи дека не постои стратешка закана за едната страна што не е исто така стратешка закана за другата, договорните страни како блиски сојузници ја потврдуваат својата длабока посветеност на заемна одбрана и си обезбедуваат меѓусебна помош во случај на вооружен напад врз другата договорна страна, вклучително и воени средства“.
Ова треба да важи и за нови области, како што е сајбер-безбедноста.
Политика за оружје
Беше договорен развој на ракета со дострел од повеќе од 2.000 километри. Германија и Велика Британија веќе ја објавија оваа цел кон средината на мај. Таков систем на оружје сè уште не постои во европско производство.
Планирана е и поблиска соработка во развојот на беспилотни воздушни системи, проекти, како што е оклопното транспортно возило „Боксер“, на источното крило на НАТО и во областа на подводната безбедност во Северното Море. Треба да се прошири соработката во извозот на оружје.
Треба да се олесни извозот на заеднички произведена воена опрема. Досега, Германија честопати ги блокира ваквите проекти поради многу строги правила. Британците се надеваат дека промената во насоката ќе донесе дополнителен извоз во вредност од неколку милијарди.
Украина
Двете земји ветија дека ќе продолжат да ја поддржуваат Украина – во нејзината одбрана од Русија, но и во нејзината реконструкција.
Западен Балкан
Велика Британија исто така сака да учествува во таканаречениот берлински процес, кој треба да ги приближи земјите од Западен Балкан до Европската Унија преку засилена меѓурегионална соработка.
Миграциска политика
За да се потисне нерегуларната миграција, двете земји сакаат да воспостават свој акциски план. Борбата против трговијата со луѓе ќе се подобри, меѓу другото, преку меѓусебна правна помош, поддршка во гонењето на криминалците и ефикасна гранична контрола.
Повеќе од 20.000 бегалци го преминале Ла Манш од почетокот на годината. Германија се смета за транзитна точка за гумени чамци и друга опрема и застанување за мигрантите.
Треба да се зајакне и соработката во борбата против прекуграничниот криминал. Ова особено се однесува на перење пари, нелегални финансиски текови и трговија со дрога.
Патувања
До крајот на годината училишните групи треба да може да патуваат без виза помеѓу Обединетото Кралство и Германија. Во моментот проблемот е што учениците без германски пасош, на пример, од Сирија или Авганистан, мора да аплицираат за виза за Велика Британија, што често е комплицирано. За да не бидат овие деца де факто исклучени од училишните екскурзии, некои училишта во моментот целосно се откажуваат од размени со Велика Британија.
Од крајот на август на Британците ќе им биде полесно да патуваат во Германија преку терминалите Е-порти на граничните премини. Причината за сегашната регулатива е тоа што Велика Британија не само што ја напушти ЕУ туку никогаш не ѝ се приклучи на шенген-зоната – создавајќи значителни тешкотии за Британците при патување во ЕУ.
Економија
Договорен е германско-британски економски форум. Соработката треба да се прошири во областите на високата технологија и деловните финансии.
Енергетика
Двете земји сакаат да соработуваат во снабдувањето со енергија преку Северното Море и во изградбата на инфраструктура за водород и CO₂.
Сообраќај
За десет години, првите директни возови од Германија до Велика Британија треба да сообраќаат – под Ла Манш. Во моментот, поради пасошката контрола, ова е можно само со префрлање. Ќе се формира работна група за реализација на железничката врска.
Свет
Орбан: Војната во Украина нема да заврши додека Трамп и Путин не седнат на преговарачка маса

Унгарскиот премиер Виктор Орбан повика на директна средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и неговиот американски колега Доналд Трамп опишувајќи го тоа како единствен реалистичен начин за завршување на конфликтот во Украина, објавува „24.ху“.
Во интервју за јутуб-каналот Ultrahang објавено вчера Орбан го нарече Трамп човек на мирот, но изрази скептицизам во врска со искреноста на другите западни влади и функционери во Киев.
„Сите велат дека сакаат мир, но војната сè уште трае. Тоа значи дека некој лаже“, рече тој обвинувајќи ги некои страни дека имаат свои интереси во продолжувањето на војната.
„Тие сакаат војната да продолжи, без разлика што велат. Договорот нема да дојде од Киев. Мора да дојде од Вашингтон и од Москва. Дотогаш нема да има мир. Конфликтот нема да заврши сè додека рускиот и американскиот претседател не седнат на преговарачка маса“, рече Орбан.
Тој изрази надеж дека таков состанок би можел да постави основа за широк договор, што би ја опфатил не само Украина туку и глобалната трговија и контролата на оружјето.
Претходно оваа недела, Трамп изјави дека е многу, многу незадоволен од Путин и им се закани на трговските партнери на Москва со сериозни секундарни тарифи ако нема дипломатски напредок во рок од 50 дена.
Будимпешта постојано ги критикува напорите за вооружување на Киев и се спротивставува на неговите амбиции за членство во ЕУ и НАТО предупредувајќи дека тоа го продолжува конфликтот на сметка на европската економија и даночните обврзници.
По враќањето на функцијата во јануари, Трамп имаше неколку телефонски разговори со Путин и размени изјави за тоа кој е одговорен за недостигот на напредок – Москва или Киев.