Свет
Како децата преживеаjа 40 дена во густата џунгла – биле од домородна заедница, го користеле знаењето на нивните предци

Неухранети и изедени од инсекти, ги пронашла војската четирите деца кои 40 дена живеле сами во џунгла по авионска несреќа во Колумбија.
Преживеале силни бури во еден од „најнегостопримливите“ делови на земјата, каде живеат опасни животни, но и вооружени групи, пишува „Гардијан“.
По падот на авионот, во леталото биле пронајдени тројца мртви возрасни лица, меѓу кои и мајката (33). Но, од децата немаше ни трага, ни глас.
„Како изгледал нивниот опстанок, ни покажаа со нивниот пример, ова ќе остане во историјата“, рече колумбискиот претседател Густаво Петро, нарекувајќи ја случката „радост за целата земја!“
Ниту едно од децата не било во тешка состојба
Четирите браќа и сестри, на возраст од 13, девет, четири години и едно 11-месечно бебе, биле од заедницата Хуито. Иако неухранети, ниту едно од децата не било во тешка состојба, дури ни најмладото, пишува Гардијан.
Се верува дека преживеале јадејќи од комплетите за преживување фрлени во џунглата од страна на тимот за пребарување, но знаењето и мудроста што го добиле од нивната баба, исто така, можеби било од витално значење, рече Џон Морено, домороден водач од блискиот Ваупес.
„Ова е недопрена шума, густа и опасна… а знаењето што го стекнале во заедницата, знаењето на нивните предци, го искористиле за да преживеат“, изјави тој за локалниот медиум Камбио.
Децата се транспортирани во градот Сан Хозе де Гуавиаре на медицински прегледи и психолошки проценки.
Четирите деца биле во авионот „Цесна 206“, кој летал од градот Сан Хозе де Гуавиаре до Аракуара, провинцијата Амазонас, утрото на 1 мај, кога неговиот пилот издал тревога за помош поради дефект на моторот.
Две недели подоцна, леталото беше пронајдено, 175 километри јужно од Сан Хозе де Гуавиаре. На местото на настанот беа откриени три возрасни тела, меѓу кои и на 33-годишната мајка на децата, но немаше траги од децата.
Екипите ги најдоа стапалките, а потоа имаше надеж
Како што пишува Гардијан, во деновите што следеле се појавила трошка надеж. На околу 500 метри од местото на несреќата, тимовите за пребарување пронајдоа отпечатоци од стапала, џвакано овошје и користени пелени. Напорот за спасување, наречен Операција Надеж, беше брзо зголемен, на крајот вклучи 150 војници и 200 доброволци од локалните домородни заедници, како и тим од 10 белгиски овчари, на површина од над 323 квадратни километри.
Тимот за пребарување изврши повеќе воздушни проверки, прикачувајќи звучник со долг дострел на хеликоптерот на кој пуштија порака од бабата на децата, на јазикот Хуито, во која им кажа дека потрагата е во тек и да останат таму каде што се.
Децата, сепак, биле во движење. Првичните надежи дека децата ќе бидат пронајдени живи брзо се намалија. Тимот за пребарување наиде на напуштени кампови на бунтовнички групи, а дел од тимот за пребарување се повлече поради огнот со друга група во регионот. Бројот на летови беше намален и комбинираната командна станица во Сан Хозе де Гувијаре беше распуштена.
Тие веруваа дека се живи
Сепак, два дена пред да бидат пронајдени, бригадниот генерал рече дека сè уште верува оти децата се живи и дека тешкотијата да се најдат се должи на нивното движење низ шумата.
„Ова не е игла во стог сено, тоа е мала болва во тепихот, затоа што се движат – изјави за локалниот печат, „но ако, не дај Боже, беа мртви, веќе ќе ги најдевме“.
Во петокот околу 17 часот, се слушна: „Чудо! Чудо! Чудо! Чудо!“ Група од 10 војници и осум домородни доброволци открија нови траги и ги следеа до местото каде што беа децата на чистината.
Во петокот, војската твитна фотографии на кои се гледа група војници и доброволци кои позираат со деца завиткани во термални ќебиња. Еден од војниците држел шише до усните на најмалото дете.
„Тоа е можно само со заеднички сили“, напиша на Твитер колумбиската воена команда.
Гласините за тоа каде се наоѓаат децата првпат се појавија на 18 мај, кога Петро на Твитер објави дека децата се пронајдени. Потоа ја избришал пораката, тврдејќи дека бил погрешно информиран од владина агенција.
Во петокот, откако потврди дека децата биле спасени, претседателот рече дека некое време верувал дека децата биле спасени од едно од номадските племиња кои сè уште талкаат по оддалечените делови на џунглата каде падна авионот и имаат мал контакт со властите.
Но Петро додаде дека децата прво ги пронашло едно од кучињата спасувачи кои војниците ги однеле во џунглата. Тој рече дека се надева оти ќе се сретне со децата во денес.
„Џунглата ги спаси“, додаде.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Колесник: Складиштата со нуклеарно оружје во Полска ќе станат цели за руски ракети

Локациите на нуклеарно оружје во Полска ќе станат легитимна цел на руската армија, изјави членот на Комитетот за одбрана на државната дума, Андреј Колесник. Тој нагласи дека ваквите провокации од страна на Полјаците би можеле да доведат до трета светска војна.
„Или можеби ќе сфатиме дека мора да започнеме превентивен удар врз нуклеарниот потенцијал што е во Полска? Трета светска војна, светот ќе се сруши – нема опции. Значи, ова е пат што води кон ескалација и на крајот до Трета светска војна. Дали им е потребно? Секој претседател сака да ја покаже својата сила и цврстина. Не мислам дека Полска ќе има корист од ова. Значи, за нас, ова е само уште една цел. Или ќе бидат крстосувачки ракети – нема разлика. Некои [руски] ракети ќе бидат пренасочени кон Полска“, забележа Колесник.
Пратеникот нагласи дека досега Русија беше доста попустлива кон непријателските потези на Полска за распоредување конвенционално оружје.
Развојот на нуклеарниот капацитет би бил пресвртница во односите меѓу двете земји, додаде тој.
„Ќе имаме нови цели на полска територија ако Полска одлучи да стане цел. Претходно бевме попустливи по ова прашање: конвенционално оружје, авијација. Полска порано беше пријателска земја. Но, во изминатите 30 години, тие се направија целосно бескорисни ако одлучат да распоредат нуклеарно оружје на нивна територија“, заклучи Колесник.
Претходно, полскиот претседател Карол Навроцки изјави дека земјата треба да добие пристап до заедничка употреба на нуклеарно оружје од страна на сојузниците. Затоа, Варшава треба да се приклучи на програмата на НАТО за нуклеарно одвраќање.
Фото: принтскрин
Свет
(Видео) Два летачки автомобили се судрија во Кина

Два летачки автомобили од кинескиот производител на електрични возила Xpeng Inc. се судрија во воздух за време на тест лет на аеромитинг во Чангчун, повторно отворајќи прашања за безбедноста на технологијата, објави Bloomberg.
Според Xpeng Aeroht, стартап компанија која стана подружница на Xpeng во 2020 година, едно од таканаречените електрични возила за вертикално полетување и слетување (eVTOL) се запалило при слетувањето, додека другото успеало безбедно да слета.
Flying Car collision in China raised safety concerns for eVTOL Industry for the Urban Air Mobility (UAM) networks while confronting real-world risks.
The flying car collision in Changchun shocked a crowd during an airshow rehearsal on September 16, raising questions on… pic.twitter.com/FdXmJeLtVK
— FL360aero (@fl360aero) September 17, 2025
Снимките од инцидентот покажуваат облак од црн чад што се издига од урнатиот eVTOL на рамно тревно поле, со противпожарни возила во близина. Двата летачки автомобили се приближиле еден до друг и воспоставиле контакт за време на тест летот, а властите оттогаш ја расчистиле областа и започнале истрага за причината, соопшти Xpeng Aeroht.
The XPENG X2 is a two-seater flying car developed by XPENG AEROHT. It adopts an enclosed cockpit with a minimalist teardrop-shaped design. To reduce weight, the XPENG X2 has a complete carbon fiber structure.
Credit: XPENG AEROHT #flyingcars #technology #engineering #evtol… pic.twitter.com/mucyJU12kU
— Wevolver (@WevolverApp) February 7, 2025
Според Bloomberg, инцидентот би можел да биде сериозен удар за Xpeng Aeroht, кој се подготвува да започне со испораки на својот модел на носач на авиони – класично електрично возило кое доаѓа со посебен eVTOL модул. Копнениот носач на авиони моментално е достапен за нарачка во Кина, а масовното производство се очекува во 2026 година.
Кина долго време промовира визија за таканаречената економија на ниска надморска височина, што би и користело на индустријата eVTOL и би го поттикнало нивното масовно усвојување. Сепак, остануваат прашањата за безбедноста и сигурноста на летачките возила што треба да превезуваат луѓе на кратки растојанија, а се предвидува дека многу од нив ќе бидат без пилоти, пренесува медиумот.
Xpeng Aeroht изјави дека никој не е повреден, иако на местото на несреќата се видени служби за итни случаи. Во видеата споделени на социјалните медиуми, може да се видат пожарникари како истураат вода врз летачкото возило што гори, додека претставник на компанијата сè уште не одговорил на прашањата за можни повреди.
Несреќата со eVTOL се случи само една недела откако Xpeng ги повлече повеќето од своите електрични возила P7+ поради дефект на контролниот систем.
Свет
ОН: Жените од Газа се принудени да се породуваат на улица поради израелските напади

Обединетите нации соопштија дека жените во Појасот Газа се принудени да се породуваат на улица, додека илјадници се раселени поради израелските воени операции што траат од октомври 2023 година, пренесува Анадолија.
„Израелската офанзива во Газа ги принудува жените да се породуваат на улица, без болници, лекари или чиста вода“, изјави портпаролот на ОН, Стефан Дујарик, на прес-конференција, повикувајќи се на Фондот за население на ОН (УНФПА).
„Ситуацијата се влошува од час во час“
„УНФПА вели дека 23.000 жени се оставени без грижа, а околу 15 бебиња се раѓаат секоја недела без медицинска помош“, додаде тој.
Дујарик повика на итна заштита на цивилите, велејќи дека ситуацијата на терен „се влошува од час во час“. Тој нагласи дека „издавањето наредби за раселување не ги ослободува страните во конфликтот од нивната одговорност да ги заштитат цивилите за време на непријателствата“.
Тој рече дека Израел „уште еднаш им наредил“ на луѓето во градот Газа да ја напуштат областа во следните 48 часа и „да се движат кон југ преку привремениот премин на патот Салах ад Дин, кој поминува низ центарот на Појасот Газа“.
„Илјадници луѓе продолжуваат да бегаат поради активните непријателства. Патиштата, како што можете да замислите, се пренатрупани. Луѓето се гладни, а децата се трауматизирани“, рече тој.
Тој, исто така, нагласи дека Израел продолжува да ги попречува операциите за помош во енклавата, велејќи дека „вчера, две хуманитарни операции за прием на пратки храна од преминот Газа беа откажани или одбиени“.
„Другите мисии беа овозможени, но се соочија со пречки на терен. Преминот Зиким беше затворен петти ден по ред“, рече тој.
Фото: принтскрин