Свет
Како децата преживеаjа 40 дена во густата џунгла – биле од домородна заедница, го користеле знаењето на нивните предци

Неухранети и изедени од инсекти, ги пронашла војската четирите деца кои 40 дена живеле сами во џунгла по авионска несреќа во Колумбија.
Преживеале силни бури во еден од „најнегостопримливите“ делови на земјата, каде живеат опасни животни, но и вооружени групи, пишува „Гардијан“.
По падот на авионот, во леталото биле пронајдени тројца мртви возрасни лица, меѓу кои и мајката (33). Но, од децата немаше ни трага, ни глас.
„Како изгледал нивниот опстанок, ни покажаа со нивниот пример, ова ќе остане во историјата“, рече колумбискиот претседател Густаво Петро, нарекувајќи ја случката „радост за целата земја!“
Ниту едно од децата не било во тешка состојба
Четирите браќа и сестри, на возраст од 13, девет, четири години и едно 11-месечно бебе, биле од заедницата Хуито. Иако неухранети, ниту едно од децата не било во тешка состојба, дури ни најмладото, пишува Гардијан.
Се верува дека преживеале јадејќи од комплетите за преживување фрлени во џунглата од страна на тимот за пребарување, но знаењето и мудроста што го добиле од нивната баба, исто така, можеби било од витално значење, рече Џон Морено, домороден водач од блискиот Ваупес.
„Ова е недопрена шума, густа и опасна… а знаењето што го стекнале во заедницата, знаењето на нивните предци, го искористиле за да преживеат“, изјави тој за локалниот медиум Камбио.
Децата се транспортирани во градот Сан Хозе де Гуавиаре на медицински прегледи и психолошки проценки.
Четирите деца биле во авионот „Цесна 206“, кој летал од градот Сан Хозе де Гуавиаре до Аракуара, провинцијата Амазонас, утрото на 1 мај, кога неговиот пилот издал тревога за помош поради дефект на моторот.
Две недели подоцна, леталото беше пронајдено, 175 километри јужно од Сан Хозе де Гуавиаре. На местото на настанот беа откриени три возрасни тела, меѓу кои и на 33-годишната мајка на децата, но немаше траги од децата.
Екипите ги најдоа стапалките, а потоа имаше надеж
Како што пишува Гардијан, во деновите што следеле се појавила трошка надеж. На околу 500 метри од местото на несреќата, тимовите за пребарување пронајдоа отпечатоци од стапала, џвакано овошје и користени пелени. Напорот за спасување, наречен Операција Надеж, беше брзо зголемен, на крајот вклучи 150 војници и 200 доброволци од локалните домородни заедници, како и тим од 10 белгиски овчари, на површина од над 323 квадратни километри.
Тимот за пребарување изврши повеќе воздушни проверки, прикачувајќи звучник со долг дострел на хеликоптерот на кој пуштија порака од бабата на децата, на јазикот Хуито, во која им кажа дека потрагата е во тек и да останат таму каде што се.
Децата, сепак, биле во движење. Првичните надежи дека децата ќе бидат пронајдени живи брзо се намалија. Тимот за пребарување наиде на напуштени кампови на бунтовнички групи, а дел од тимот за пребарување се повлече поради огнот со друга група во регионот. Бројот на летови беше намален и комбинираната командна станица во Сан Хозе де Гувијаре беше распуштена.
Тие веруваа дека се живи
Сепак, два дена пред да бидат пронајдени, бригадниот генерал рече дека сè уште верува оти децата се живи и дека тешкотијата да се најдат се должи на нивното движење низ шумата.
„Ова не е игла во стог сено, тоа е мала болва во тепихот, затоа што се движат – изјави за локалниот печат, „но ако, не дај Боже, беа мртви, веќе ќе ги најдевме“.
Во петокот околу 17 часот, се слушна: „Чудо! Чудо! Чудо! Чудо!“ Група од 10 војници и осум домородни доброволци открија нови траги и ги следеа до местото каде што беа децата на чистината.
Во петокот, војската твитна фотографии на кои се гледа група војници и доброволци кои позираат со деца завиткани во термални ќебиња. Еден од војниците држел шише до усните на најмалото дете.
„Тоа е можно само со заеднички сили“, напиша на Твитер колумбиската воена команда.
Гласините за тоа каде се наоѓаат децата првпат се појавија на 18 мај, кога Петро на Твитер објави дека децата се пронајдени. Потоа ја избришал пораката, тврдејќи дека бил погрешно информиран од владина агенција.
Во петокот, откако потврди дека децата биле спасени, претседателот рече дека некое време верувал дека децата биле спасени од едно од номадските племиња кои сè уште талкаат по оддалечените делови на џунглата каде падна авионот и имаат мал контакт со властите.
Но Петро додаде дека децата прво ги пронашло едно од кучињата спасувачи кои војниците ги однеле во џунглата. Тој рече дека се надева оти ќе се сретне со децата во денес.
„Џунглата ги спаси“, додаде.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Зеленски: Русија со дронови ја дестабилизира Европа

Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја обвини Русија дека се обидува да ја дестабилизира Европа со користење беспилотни летала за саботажи и немири.
Зеленски, во видео обраќање доцна во вторникот, рече дека Москва ја користи својата таканаречена „флота во сенка“ не само за финансирање на војната со транспорт на нафта со танкери, туку и за саботажи и разни напори за поткопување на стабилноста низ целиот континент.
„Неодамнешните лансирања на беспилотни летала од танкери се еден таков пример“, рече тој, повикувајќи се на разузнавачки информации од украинските надворешни служби.
The Head of Foreign Intelligence reported in detail on how the Russians are utilizing tankers of their “shadow fleet” – not only to finance the war, but also for sabotage and various destabilization attempts in Europe. Recent launches of drones from tankers are one such example.… pic.twitter.com/B09UQo9EZK
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) October 7, 2025
Официјалните информации за потеклото на беспилотните летала неодамна забележани во земји, вклучувајќи ги Данска и Германија, сè уште не се потврдени.
Русија негираше каква било вмешаност.
Дмитриј Медведев, заменик-шеф на Советот за национална безбедност на Русија, посочи дека самите украински сили би можеле провокативно да користат вакви беспилотни летала за да ја вовлечат Европа во војна против Русија.
Украина, исто така, произведува беспилотни летала со долг дострел.
фото: принтскрин
Регион
(Видео/Фото) Србите и Унгарците одржаа заедничка воена вежба

Србија и Унгарија одржаа заедничка воена вежба „Соседи 25“ со цел зголемување на нивото на соработка меѓу армиите на двете земји и размена на борбени искуства, соопшти српското Министерство за одбрана.
Вежбата се одржа на воениот полигон Пасуљанске ливаде со учество на припадници на Првата бригада на српската армија и 30-та механизирана бригада на Унгарија.
За време на повеќедневната вежба, војниците заедно ги вежбаа дејствата на единиците во тактички операции, вклучително и употребата на современи борбени возила, комуникациски системи и опрема за собирање и обработка на разузнавачки информации.
Ова е десетта заедничка вежба наречена „Соседи“ што ја спроведуваат вооружените сили на Србија и Унгарија.
Свет
Експерт за вештачка интелигенција: Никој не знае што нè очекува, дури ни водечките компании

Итан Молик, еден од водечките експерти за генеративна вештачка интелигенција, тврди дека се појавуваат докази за зголемена продуктивност на работното место, но истакнува дека сè уште знаеме многу малку за вистинското влијание на вештачката интелигенција врз пазарот на трудот. Неговото мислење го делат и директорите за човечки ресурси на водечките компании, кои се согласуваат дека доаѓаат големи промени, но дека има повеќе прашања отколку одговори за лидерите, пишува Си-ен-би-си.
Професорот од Вортон школата на Универзитетот во Пенсилванија, кој советувал многумина, од претседателот на Федералните резерви, Џером Пауел, до Џими Фалон, сподели директна порака на самитот CNBC Workforce Executive Council во Њујорк. „Можам да ви кажам, никој ништо не знае“, рече Молик. Ова, вели тој, ги вклучува и врвните лаборатории за истражување на вештачката интелигенција. „Тие не знаат за што служи. Ми велат дека го користат мојот Твитер – Икс – фид за да сфатат“, додаде тој.
Неговата поента е едноставна: ниедна компанија денес не може да вработи човек со петгодишно искуство во користењето на генеративна вештачка интелигенција. „Тие не постојат“, заклучи тој.
Потребно е отстапување од старите навики
Голем дел од напредокот во вештачката интелигенција се случува во она што експертите го опишуваат како „црна кутија“, а сличен јаз постои и во разбирањето на влијанието на вештачката интелигенција врз економијата.
Клер Мекинтајр, виш потпретседател на Sam’s Club, забележа дека модерната култура на кариера се базира на наградување на „имањето одговори“, но тоа се менува. „Веќе не станува збор за тоа да ги имате одговорите. Станува збор за поставување брилијантни прашања, уредување информации и донесување одлуки со брзината на Тик-ток“, рече таа.
Кристина Шелинг, главен директор за таленти во Verizon, се согласи, додавајќи дека со децении сме биле наградувани за перфекционизам. Со вештачката интелигенција, исходот е ретко совршен. „Во ред е да се биде во ред со неуспех или грешка“, рече таа.
Меките вештини како емпатија, љубопитност и агилност се поважни сега од кога било. Молик забележа дека сегашната вештачка интелигенција е повеќе човечка отколку машинска, па затоа луѓето кои се добри со луѓе можат да ја искористат во своја корист.
Иако постојат докази за зголемување на продуктивноста, како што е студијата на која работел со „Бостон консалтинг груп“, Молик се плаши дека неимагинативните компании ќе ја гледаат автоматизацијата како единствен пат напред.
„Се грижам дека неимагинативните организации ќе мислат дека автоматизацијата е патот напред“, рече тој, додавајќи дека работниците нема да ја прифатат вештачката интелигенција освен ако не почувствуваат дека зголемувањето на продуктивноста ќе им се врати преку дополнителни придобивки.
Компании како „Волмарт“ и „Веризон“ веќе гледаат резултати. Во „Волмарт“, повеќе од 100.000 работници на првата линија користеле генеративна вештачка интелигенција, додека „Веризон“ користел вештачка интелигенција за анализа на јавно достапни податоци за своите вработени за да им помогне да ги планираат своите кариерни патеки. Иако работниците првично биле скептични, стапката на отпуштање во пилот-групата била помала од 1%. Главниот совет на Молик за сите лидери е едноставен.
„Мојот совет број еден е да платите 20 долари месечно за Claude на Anthropic или GPT на OpenAI или Gemini на Google и да го користите за сè за што можете законски да го користите“, рече тој, препорачувајќи користење на алатките најмалку 10 часа неделно. Според него, чекањето одговори или препуштањето на сè на ИТ одделот се најголемите грешки што лидерите можат да ги направат.
фото: принтскрин