Свет
Ким Џонг-ун лансира шпионски сателит во орбитата

Јужна Кореја денеска одлучи да суспендира дел од воениот договор што го потпиша со Пјонгјанг во 2018 година откако Северна Кореја ги игнорира предупредувањата од САД и нивните сојузници и лансира шпионски сателит. Северна Кореја објави дека вчера успешно го лансирала својот прв шпионски сателит во орбитата и вети дека ќе лансира уште повеќе во блиска иднина.
Фотографиите објавени од севернокорејските државни медиуми се чини дека покажуваат оти севернокорејскиот лидер Ким Џонг-Ун го гледа лансирањето на ракетата. Официјални лица во Јужна Кореја и Јапонија, кои први го пријавија лансирањето, не можеа веднаш да потврдат дали сателитот е во орбитата. Портпаролката на Пентагон, Сабрина Синг, рече дека американската војска сè уште проценува дали лансирањето било успешно.
Јужнокорејскиот премиер Хан Дак-Су во средата одржа состанок на владата по што најави дека таа ќе продолжи со процесот на суспендирање на дел од меѓукорејскиот пакт. Претседателот Јун Сук Јеол е во Обединетото Кралство во државна посета и претходно водеше состанок на Советот за национална безбедност преку видеоврска со некои министри и шефот на националното разузнавање.
Пактот, познат како сеопфатен воен договор, чија цел е намалување на тензиите на Корејскиот Полуостров, беше потпишан во 2018 година на состанокот меѓу поранешниот јужнокорејски претседател, Мун Џае-Ин, и севернокорејскиот лидер, Ким Џонг-Ун.
Двете страни се договорија за формирање тампон-зони во кои ќе бидат прекинати воените вежби со воено оружје, договорени се зони за забранети летови, како и отстранување на некои стражарски места од демилитаризираната зона што ги дели двете држави и одржување телефонски линии.
Но, договорот наиде на критики од критичарите, кои повикаа да биде укинат или суспендиран. Според нив, пактот ја ограничува способноста на Сеул да ги следи дејствата на Северна Кореја околу границата. Советот за национална безбедност на Јужна Кореја соопшти дека потегот ќе опфати продолжување на операциите за извидување и надзор по должината на воената демаркациска линија меѓу земјите.
Севернокорејската државна новинска агенција КЦНА објави дека сателитот Malligyong-1 бил лансиран со ракета Chollima-1 од станицата за лансирање „Сохае“ доцна навечер по локално време или попладнето по средноевропско време и влегол во орбитата во 22.54 часот по локално време или 14.54 часот по средноевропско време.
Портпаролката на Советот за национална безбедност на САД, Адриен Вотсон, лансирањето го нарече „безобразно кршење повеќе резолуции на Советот за безбедност на ОН“ и рече дека тоа „ги зголемува тензиите и го зголемува ризикот од дестабилизација на безбедносната ситуација во регионот и пошироко“.
Вчерашното лансирање беше прво откако севернокорејскиот лидер Ким Џонг-ун се сретна со Владимир Путин во најсовремениот руски вселенски објект во септември, состанок на кој рускиот претседател вети дека ќе му помогне на Пјонгјанг во изградбата на сателити.
Јужнокорејските власти соопштија дека најновиот обид за лансирање најверојатно вклучувал техничка помош од Москва како дел од растечкото партнерство во кое Северна Кореја испратила милиони артилериски гранати во Русија. Русија и Северна Кореја негираа дека спроведоа договори за оружје, но јавно ветуваат подлабока соработка.
Војската на Јужна Кореја соопшти дека верува оти најновата ракета носи извидувачки сателит и дека била лансирана кон југ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Вучиќ е единствениот кој не ја потпиша декларацијата за поддршка на Украина

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, ги опиша денешните состаноци во Одеса на самитот „Украина-Југоисточна Европа“ како многу успешни, но тој беше единствениот кој не ја потпиша декларацијата, објавија белградските медиуми кои ја покриваат првата посета на Вучиќ на Украина од почетокот на руската инвазија во февруари 2022 година.
Земјите што учествуваат на 4-тиот самит „Украина-Југоисточна Европа“ денес потпишаа декларација со која ја повикуваат меѓународната заедница да обезбеди посилна поддршка за Украина и напори за наоѓање дипломатски пат кон траен мир, како и да ги одржуваат и зајакнуваат санкциите против Русија.
Србија се воздржа, а нејзиниот претседател беше единствениот кој не го потпиша документот со кој се бараат дополнителни санкции против Москва.
Неколку недели претходно, Вучиќ, кој балансира помеѓу Русија како историски сојузник на Србија и желбата на Белград да се приклучи кон Европската Унија, беше на Црвениот плоштад во Москва за да ја прослави 80-годишнината од победата над фашизмот во Втората светска војна.
„Им се заблагодарив на нашите украински домаќини, претседателот Зеленски, за целосно почитување на Повелбата на ОН и територијалниот интегритет на Србија. Приштина и претставниците на Приштина исто така не беа тука“, ја цитираше Танјуг изјавата на Вучиќ за време на неговата посета на Украина.
Вучиќ истакна дека ова е голем гест кон Србија, која, рече тој, ќе го цени тоа. Оваа посета доаѓа неколку дена откако Русија ги обвини компаниите на српската воена индустрија дека се обидуваат да „пукаат во грб на Москва“ со продажба на муниција на Украина.
Вучиќ повтори дека не ја предал Русија, негирајќи ги пишувањата на одредени медиуми во Србија и истакна дека повторно не ја потпишал декларацијата, но дека Србија е воздржана.
„И што и кого предадов? Русија? Со што? Со доаѓањето на самитот? Па, ова ми е четврти пат на самитот на Југоисточна Европа и Украина и повторно сум единствениот што не ја прифати декларацијата. За разлика од нив кои би прифатиле сè против Русија, сè што можат“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека Србија на тој начин ги штити интересите на меѓународното јавно право, секогаш водејќи се од сопствените интереси.
„Горд сум на политиката на Србија, на нашата независност и ќе продолжиме да го правиме тоа“, рече Вучиќ.
Тој рече дека Украина не направила ништо лошо против Србија.
„Украина е земја која не ги покани претставниците на Приштина тука. Дали сме должни да ви се заблагодариме за тоа? Мислам дека сме. И што можам да критикувам за тоа? Па, ми дозволија да бидам тука и да се воздржам и да не потпишам и да ја нема Србија како потписник на декларацијата. Што друго сакате? И од Украина и од нас. Што всушност некој сака од политиката на Србија?“, рече Вучиќ.
Тој е убеден дека ова е „врвот што може да го достигне една мала земја во спроведувањето на сопствената независна политика“, нагласувајќи дека е горд на тоа.
На самитот учествуваше и првиот вицепремиер и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, кој изрази благодарност за гостопримството на украинските власти и ја реафирмираше непоколебливата поддршка од страна на Северна Македонија за суверенитетот и територијалниот интегритет на Украина.
„Обединети сме пред предизвиците кои го загрозуваат мирот, безбедноста и меѓународниот поредок. Силно ја осудуваме руската агресија и бараме итно запирање на војната“, – истакна тој.
Свет
(Видео) Првпат во историјата снимен јужниот пол на Сонцето

Јужниот пол на Сонцето, претходно неистражен регион, е за првпат снимен на зачудувачки слики од вселенското летало Solar Orbiter.
Заедничка мисија на Европската вселенска агенција (ESA) и НАСА го набљудуваше Сонцето надвор од рамнината во која орбитираат планетите и ја направи првата слика од неговите мистериозни поларни региони.
Револуционерните набљудувања открија хаотичен мозаик од магнетна активност на полот на Сонцето, за кој научниците веруваат дека е клучен за разбирање како магнетното поле на Сонцето се менува приближно на секои 11 години.
The First Glimpse of the Sun’s South Pole Ever.
ESA has just released the first ever images of one of the Suns Poles taken by its Solar Orbiter spacecraft . Taken in UV which highlights the Sun’s “atmosphere”.
A region not seen before from Earth or previous spacecraft.
This is… pic.twitter.com/jyRhQOqKQ9— Amazing Astronomy (@AmazAstro) June 11, 2025
„Денес, за првпат во историјата, им покажуваме на луѓето слики од половите на Сонцето“, рече професорката Керол Мандел, директорка за наука во ESA.
„Сонцето е нашата најблиска ѕвезда, извор на живот, но и потенцијална закана за современите вселенски и енергетски системи на Земјата, па затоа е клучно да разбереме како функционира и да научиме да го предвидиме неговото однесување. Овие уникатни слики од мисијата Solar Orbiter го означуваат почетокот на нова ера во соларната наука.“
Мисијата од 1,3 милијарди долари (околу 1,1 милијарда евра), која започна во 2020 година, направи слики од јужниот пол на Сонцето кон средината на март, кога вселенското летало беше 15 степени под екваторот на Сонцето, овозможувајќи го првото набљудување на половите на Сонцето од тој агол.
Иако Земјата има трајни магнетни полови, магнетното поле на Сонцето се менува на секои 11 години, или барем така се случува, и тогаш го достигнува својот врв на активност, со најмногу сончеви дамки и пламени.
Првите магнетни мерења од Солар Орбитер открија фрагментиран мозаик од региони со северни и јужни поларитети на површината на Сонцето. Овој модел беше предвиден со компјутерски симулации, но сè уште не е потврден со директно набљудување. Научниците велат дека следењето на драматичните промени во магнетното поле на половите ќе биде клучно за поточни прогнози за циклусот на Сонцето.
Регион
Претседателката на Хашкиот трибунал: Ратко Младиќ добива медицинска нега на високо ниво

Претседателката на Меѓународниот кривичен трибунал во Хаг, Грасиела Гати Сантана, денес пред Советот за безбедност на ОН во Њујорк изјави дека генералот Ратко Младиќ добива медицинска нега на „високо ниво“ во притвор.
Младиќ отслужува доживотна казна затвор за геноцидот во Сребреница и воените злосторства против муслиманите и Хрватите за време на војната во Босна и Херцеговина од 1992 до 1995 година.
Поднесувајќи го својот редовен извештај за работата на Трибуналот, Сантана ги информираше земјите-членки на Советот за безбедност дека одбраната на Младиќ неодамна побарала тој да биде ослободен од хуманитарни причини поради неговата неизлечива болест.