Свет
Кина најжестоко одговори на царините на Трамп
Кинеското Министерство за финансии објави дека Пекинг ќе воведе царина од 34 отсто за сите стоки увезени од САД почнувајќи од 10 април.
Кинеското Министерство за финансии вчера објави дека почнувајќи од 10 април ќе воведе царина од 34 отсто за сите стоки увезени од Соединетите Американски Држави. „Кина апелира до Соединетите Американски Држави веднаш да ги прекинат своите еднострани царински мерки и да ги решат трговските разлики преку консултации на еднаков, почитуван и взаемно корисен начин“, се вели во соопштението на Министерството, пренесено од Ксинхуа.
Министерството, исто така, ја критикуваше одлуката на Вашингтон да воведе 34 отсто од дополнителните реципрочни тарифи за Кина, со што вкупните американски царини за Кина ќе достигнат 54 отсто. Во соопштението се додава дека потегот на администрацијата на Трамп „не е во согласност со правилата на меѓународната трговија“ и дека сериозно ги поткопува кинеските интереси и го загрозува „глобалниот економски развој и стабилноста на синџирот на производство и снабдување“, пренесува CNN.
Британскиот министер за надворешни работи Дејвид Лами изјави дека поддршката на американскиот претседател Доналд Трамп за протекционизмот, со воведувањето огромни глобални царини, е „за жалење“. Говорејќи во седиштето на НАТО, Лами им рече на новинарите дека одбивноста на Америка кон слободната трговија не е негова претпочитана политика, објави Политико. „Обединетото Кралство, како и Франција, е голема поморска нација. Ние сме нација која верува во отворена трговија и жалам за враќањето на протекционизмот во Соединетите Американски Држави, нешто што не сме го виделе речиси еден век“, истакна Лами.
Тој додаде дека „сите опции се на маса“, бидејќи треба да се обезбедат националните интереси на Британците, кои во моментот се „многу загрижени за тоа како (тарифите) влијаат на крајната линија за нив и нивната економска благосостојба“, додека британската влада се обидува да постигне економски договор со САД со кој ќе се отстранат десет отсто царини за извозот.
Американскиот претседател Доналд Трамп изјави дека британскиот премиер Кир Стармер бил задоволен што земјата избегнала царини од 20 отсто за стоки од Европската унија. „Имаме многу добар дијалог. Мислам дека (Стармер) беше многу задоволен од тоа како ги третиравме со царините“, рече Трамп.
Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) предупреди дека новите царини на американскиот претседател Доналд Трамп претставуваат значителен ризик за глобалната економија. Генералната директорка на ММФ Кристалина Георгиева најави дека е важно САД и нивните трговски партнери да избегнат понатамошна ескалација на глобалната трговска војна. „Сè уште ги проценуваме макроекономските импликации од најавените тарифни мерки, но тие очигледно претставуваат значителен ризик за глобалната перспектива во време на слаб раст“, рече Георгиева.
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, сепак, вели дека новите американски царини не го прекршуваат договорот за НАТО. Притоа, Руте одговори на новинарско прашање во врска со воведувањето нови тарифи, што се однесува на член 2 од Северноатлантскиот договор, во кој се вели дека сојузниците на НАТО „ќе настојуваат да ги елиминираат конфликтите во нивната меѓународна економска политика и ќе ја охрабруваат економската соработка“ помеѓу која било или сите членки, објави Ројтерс.
500-те најбогати луѓе во светот на листата на милијардери „Bloomer“ загубија вкупно 208 милијарди долари за еден ден откако новите царини на Трамп ги потресоа светските пазари. Ова е четврти најголем еднодневен пад на богатството во историјата на листата на милијардери на Блумберг и најголем од врвот на пандемијата на корона вирусот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Синот на Моамер Гадафи ослободен по 10 години поминати во либански затвор
Најмладиот син на покојниот либиски лидер Моамер Гадафи, Ханибал Гадафи, беше ослободен денеска по речиси една деценија во притвор поради исчезнувањето на шиитски муслимански свештеник, објави либанската национална новинска агенција.
Ханибал Гадафи беше киднапиран од милитанти во Сирија во 2015 година, каде што живееше во егзил со сопругата и децата откако неговиот татко беше убиен во востанието што избувна во Либија во 2011 година.
Либанските власти го притворија истата година и го обвинија за криење информации за судбината на имамот Муса ал-Садр, шиитски муслимански водач кој исчезна со своите придружници за време на патувањето во Либија во 1978 година. Ханибал имал само две години кога Садр исчезнал и немал никаква висока функција во Либија како возрасен.
Организациите за човекови права ги осудија околностите на неговото притворање, нарекувајќи ги обвиненијата лажни. Во 2023 година, Ханибал започна штрајк со глад во знак на протест, а неговото здравје последователно се влоши, што бараше хоспитализација.
Минатиот месец, либанското судство нареди негово ослободување и одреди кауција од 11 милиони долари. Неговите адвокати се жалеа и судот ја намали кауцијата на околу 900.000 долари. Ажурираната одлука, исто така, вклучуваше укинување на забраната за патување.
„Ослободувањето на Гадафи дојде откако неговите адвокати платија кауција“, објави државната новинска агенција.
Мистериозното исчезнување на муслиманскиот свештеник Садр пред речиси половина век предизвика децении обвинувања меѓу Либија и Либан.
Фото: ЕПА
Регион
Италија покренува истрага за „воени туристи“ кои пукале во цивили во Сараево
Обвинителството во Милано покрена истрага за италијански државјани кои наводно платиле огромни суми пари на српските паравоени сили за да пукаат во цивили за забава за време на опсадата на Сараево од 1993 до 1995 година. Таканаречените „викенд снајперисти“ учествувале во брутален „лов на луѓе“ во градот во кој биле убиени 11.000 граѓани, објавија италијанските дневни весници „Ил Џорно“ и „Ла Република“, пренесува „Анса“.
Според италијанските медиуми, станува збор главно за крајно десничарски фанатици и ентузијасти за оружје кои им плаќале на српските војници да учествуваат во опсадата и да пукаат во жителите на главниот град на Босна и Херцеговина. За да се идентификуваат овие „воени туристи“, во Милано е покрената истрага за утврдување на нивниот идентитет.
Случајот го отвори обвинителот Алесандро Гобис под обвинение за убиство со умисла со особено сурови и подмолни мотиви. Истрагата моментално се води против непознати лица, а е покрената врз основа на жалба поднесена од новинарот и писател Ецио Гавацени, со помош на двајца адвокати и поранешниот судија Гвидо Салвини.
Според сведоштва собрани низ цела северна Италија, „викенд снајперистите“ се собирале во Трст, од каде биле однесени во ридовите околу Сараево. Таму, откако им платиле на паравоените сили на босанските Срби предводени од Радован Караџиќ, можеле да пукаат врз жителите на опколениот град. Досието вклучува и извештај за „богати странци кои се занимавале со нехумани активности“, кој до обвинителството го испратила поранешната градоначалничка на Сараево, Бенџамина Кариќ.
Гавацени во својот извештај наведува дека досега има само „траги“, но дека постоел „ценовник“ за убиства: „децата чинат повеќе, отколку мажите (по можност во униформа и вооружени), а старите лица би можеле да бидат убиени бесплатно“. Тој, исто така, се повикува на документарецот од 2022 година „Сараево Сафари“ од режисерот Миран Жупаниќ, во кој се појавува и анонимен сведок.
Во наредните недели, се очекува обвинителот Гобис да спроведе детална истрага и да ги испраша лицата именувани од авторот во извештајот.
Иако истрагата се фокусира на Италијанците, некои извори споменуваат и Американци, Канаѓани и Руси кои биле подготвени да платат за да „играат војна“. Поранешен босански разузнавач изјавил дека клиентите биле „сигурно многу богати луѓе“ кои „можеле да си дозволат таков адреналински наплив“.
Босанското разузнавање веруваше дека зад сето тоа стои Српската служба за државна безбедност, користејќи ја инфраструктурата на поранешната српска чартер компанија „Авиогенекс“. Јовица Станишиќ, кој беше осуден за воени злосторства од Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија, се споменува како клучна фигура во операцијата.
Фото: ЕПА
Свет
Оваа мала ракета ќе ја брани Европа од беспилотни летала
Низ Европа и САД, одбранбените компании се зафатени со производство на мали, евтини ракети. Тие се обидуваат да се справат со предизвикот што го поставува војната во Украина: како да се спречат стотици беспилотни летала без да банкротираат, пишува The Telegraph.
На 9 септември, НАТО беше принуден да испрати авиони Ф-16 за да собори околу дваесетина беспилотни летала што ја преминаа границата со Полска. Ракети во вредност од околу 570.000 евра беа испукани за да се пресретнат беспилотните летала Шахед, секој во вредност од помалку од една десетина од таа сума, а половина од обидите беа неуспешни. Како одговор, европските лидери ветија дека ќе воспостават „ѕид од беспилотни летала“ на источното крило на НАТО, кој би вклучувал разни системи за електронско војување и пресретнување.
Една од компаниите споменати погоре е Франкенбург Технолоџи, чиј извршен директор Кусти Салм ја претстави ракетата Марк 1. Со големина на багет, Марк 1 е дизајниран да биде прва линија на одбрана од руски напади со беспилотни летала. Со должина од само 65 сантиметри, ракетата е помала од просечната човечка рака.
🔴 The size of a baguette, the mass-made Mark 1 will be the front-line of defence against Russian drone attacks
Find out more ⬇️https://t.co/hxVRm4WPo0 pic.twitter.com/7hRZn45DNe
— The Telegraph (@Telegraph) November 10, 2025
Создавањето евтина ракета е предизвик дури и за најдобрите ракетни инженери. Ракетите во западните одбранбени арсенали имаат тенденција да имаат одлични карактеристики, но се скапи, а нивните можности се незамисливи. Спротивно на тоа, креаторите на малиот Марк 1 сакаат тој да биде само „доволно добар“. Може да лета само два километри и би се мачел да функционира во пустинска топлина или арктички студ. Рамнотежата е постигната помеѓу евтините делови и целокупната точност, која компанијата има за цел да ја зголеми на 90 проценти – моментално е околу 56 проценти.
„Не се извинуваме за фактот дека произведуваме оружје“, вели Салм, поранешен висок функционер во естонското Министерство за одбрана. „Не се плашиме да кажеме дека ги произведуваме за да соборуваме руски беспилотни летала со долг дострел. И не се извинуваме за фактот дека ова ќе биде најпотребната способност во западниот свет во следните пет до десет години.“
Фабрики за Mark 1 веќе се основани во две членки на НАТО, со цел да се произведуваат стотици ракети дневно. Иако не сакаше да ја открие цената, Салм вели дека е околу една десетина од цената на постојните системи за воздушна одбрана, како што е ракетата „Стингер“, која чини речиси 500.000 евра.
Постојат уникатни предизвици во обидот да се набие боева глава, сензори и гориво во ракета што не е многу подолга од тастатура. Во толку мала ракета, додека горивото гори, промената на тежината драматично влијае на аголот на наклон. Тимот на Франкенбург експериментирал со „форма, положба на крилото, центар на гравитација, центар на притисок, знаете, сите тие работи“ за да се максимизира точноста, вели Салм. За да го реши овој предизвик со ограничен буџет, Франкенбург ангажираше некои од најголемите умови во оваа област.
Главен инженер е Андреас Баперт, кој го дизајнираше многу бараниот систем за воздушна одбрана Iris-T, кој сега се користи низ НАТО и во Украина. Тие, исто така, донесоа главен инженер кој работеше на проектот за ракети Spear III во MBDA UK, клучен проект за одбраната на Обединетото Кралство. На тимот му се придружија и „латвиски генијалци“, вели Салм.

