Свет
Кој е Хамас, што се случува во Израел и други клучни прашања за децениските немири помеѓу завојуваните страни
Палестинската екстремистичка група Хамас викендов почна голем напад врз Израел. Нејзините борци упаднаа во населбите во близина на Појасот Газа убивајќи жители и земајќи заложници по што израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху прогласи војна.
Кој е Хамас?
Хамас е палестинска исламистичка милитантна група, која го контролира Појасот Газа.
Групата вети дека ќе го уништи Израел и водеше неколку војни со земјата по преземањето на контролата врз Газа во 2007 година.
Помеѓу тие војни Хамас истрела или дозволи други групи да истрелаат илјадници ракети врз Израел и изврши други видови смртоносни напади.
Од другата страна, Хамас постојано е цел на воздушни напади од страна на Израел и заедно со Египет го блокира Појасот Газа од 2007 година поради, како што вели, сопствената безбедност.
Хамас како целина, или во некои случаи неговото воено крило, е прогласен за терористичка група од страна на Израел, САД, Европската унија, Обединетото Кралство и други големи сили.
Групата е поддржана од Иран, кој ја финансира и обезбедува со оружје и обука, пишува Би-би-си.
Кој е Појасот Газа?
Појасот Газа е територија долга 41 километар и широка 10 километри меѓу Израел, Египет и Средоземното Море.
Тој е дом на речиси 2,3 милиона луѓе и има една од највисоките густини на население во светот.
Кога Хамас ја презеде контролата врз Газа, Израел и Египет воведоа строга опсада на територијата, која е во тек. Израел исто така одржува воздушна и поморска блокада на Газа.
Израел го контролира воздушниот простор над Газа и неговото крајбрежје и ограничува кој и каква стока може да влезе и да излезе преку неговите гранични премини.
Слично на тоа, Египет контролира кој влегува и излегува преку нејзината граница со Газа.
Според Обединетите нации, околу 80 отсто од населението на Газа зависи од меѓународната помош, а околу милион луѓе се потпираат на дневна помош во храна.
Зошто Израел и Хамас се борат?
Тензиите меѓу Израел и Хамас се постојани, но нападот во саботата од милитантите дојде без никакво предупредување.
Хамас лансира илјадници ракети кон Израел, а десетици негови борци ја преминаа оградата и упаднаа во израелските населби убивајќи десетици цивили и заробувајќи други.
Израел веднаш почна воздушни напади велејќи дека тие ќе бидат насочени кон локациите на милитантите во Газа.
Израел и милитантната група Хамас се вклучени во вооружени конфликти кои датираат уште од Првата палестинска интифада во 1987 година против израелската окупација на Појасот Газа и Западниот Брег.
Израел ја зазеде Газа од Египет во војна во 1967 година. Малата територија – дом на речиси 2 милиона Палестинци – падна под контрола на Хамас во 2007 година по кратката граѓанска војна со Фатах – ривалската палестинска фракција, која е столбот на палестинската управа.
Пред саботната операција, последната војна меѓу Хамас и Израел беше во 2021 година, која траеше 11 дена и во неа загинаа најмалку 250 луѓе во Газа и 13 во Израел.
Што го издвојува овој напад од другите?
Како што пишува Џереми Боуен, меѓународниот уредник на Би-би-си, ова е најамбициозната операција што Хамас ја почнал од Газа и најсериозниот прекуграничен напад со кој се соочи Израел во повеќе од една генерација.
Милитантите на неколку места ја пробија жичената ограда што ја дели Газа од Израел.
Овој неоспорен напад се случи на педесетгодишнината од египетско-сирискиот ненадеен напад во 1973 година, кој почна масовна војна на Блискиот Исток.
Значењето на тој датум секако не им избега на лидерите на Хамас.
Дали е ова голем неуспех на израелските разузнавачки служби?
Да, вели Френк Гарднер, дописник за безбедност на Би-би-си.
Со здружени напори на Шин Бет, израелската служба за внатрешна безбедност, Мосад, нејзината служба за надворешно разузнавање и сите други ресурси на Израел, тој вели дека е искрено зачудувачки што никој не предвидел или не успеал да дејствува доколку добил предупредувања.
Израел ги има можеби најсеопфатните и најдобро финансирани разузнавачки служби на Блискиот Исток, со шпиони и агенти во палестинските екстремистички групи, како и во Либан, Сирија и други земји.
На теренот, покрај цврстата ограда меѓу Газа и Израел, има камери, сензори за движење на земјата и редовни воени патроли.
Оградата од бодликава жица требаше да биде паметна бариера за да се спречи токму видот на инфилтрација што се случи во овој напад.
А сепак милитантите на Хамас, едноставно, ја пробиле со булдожер, направиле дупки на жицата и влегле во Израел истовремено навлегувајќи на територијата и по море или со параглајдери.
Која е Палестина и каква врска имаат овие настани со неа?
Западниот Брег и Газа, познати како палестински територии, како и Источен Ерусалим и Израел, сите ја сочинуваат земјата позната како Палестина уште од римско време.
Тоа биле и териториите на еврејското кралство од Библијата, а Евреите го доживуваат како своја античка татковина.
Израел беше прогласен за држава во 1948 година иако територијата сè уште се нарекува Палестина од оние што не го признаваат правото на Израел да постои.
Палестинците исто така користат Палестина како колективен термин за Западниот Брег, Газа и Источен Ерусалим.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Трамп планира да почне со масовна депортација на мигранти во Чикаго, пишува „Волстрит журнал“
Претседателската администрација на САД на Доналд Трамп планира да почне голема имиграциска депортација во Чикаго ден по неговото преземање на функцијата, објави „Волстрит журнал“, цитирајќи четири лица запознаени со планот.
Депортацијата која се очекува да започне во вторник, ќе трае цела недела, пишува американскиот весник, додавајќи дека американската служба за имиграција и царина ќе испрати меѓу 100 и 200 службеници за да ја спроведат операцијата, пренесе Ројтерс.
Највисокиот граничен функционер на претстојната администрација, Том Хоман, на настан во градот рече дека акцијата ќе започне во Чикаго, Илиноис, објави американскиот весник.
„Ако градоначалникот на Чикаго не сака да помогне, може да си замине. Но, ако нè попречува, ако свесно крие илегални мигранти, ќе го гониме“, рече Хоман, според овие извори.
Имиграцијата беше во центарот на кампањата на Трамп пред претседателските избори на 5 ноември.
„Од моментот на мојата инаугурација, ќе ја започнеме најголемата операција за домашна депортација во американската историја“, рече Трамп минатата година.
Тимот на Трамп се уште не одговорил на барањето на Ројтерс за коментар.
Како што пренесуваат локалните медиуми од Чикаго, многу семејства и луѓе се исплашени и не знаат што да очекуваат.
Трамп вети дека ќе ја изврши најголемата депортација на илегални имигранти во американската историја. Во интервју за магазинот „Тајм“ во декември, кое го прогласи за личност на годината, тој рече дека планира да ја искористи американската војска во ова, максимално законски можно. Неговото ветување покрена прашања за тоа колку е изводлива и легална таква операција.
За време на неговата претседателска кампања, Доналд Трамп рече дека илегалната имиграција е најлошиот од сите американски проблеми:
„Ќе ја имаме најголемата депортација во историјата. Не сум горд на тоа, но тоа е многу тешко да се направи“, рече тој.
По победата на изборите, Трамп сподели објава на своите социјални мрежи во која наведува дека ќе прогласи национална вонредна состојба и ќе распореди американски војници да учествуваат во депортации.
Сè уште не е јасно како американската војска би можела да се искористи за да го исполни ветувањето за масовни депортации, вели Џозеф Нун, професор по право на Универзитетот во Њујорк.
„Се зависи од тоа што точно размислува претседателот кога вели дека сака да ја користи војската – дали сака војската директно да учествува во депортации или да обезбеди поиндиректна поддршка за федералните операции“, изјави тој претходно за Гласот на Америка.
Новиот граничен службеник, Хоман, планира поагресивен пристап, ставајќи акцент на операциите за депортација и поголемо воено учество.
Хоман цитира извештај од Одделот за домашна безбедност кој покажува дека повеќе од 32.000 малолетници без придружба ги пропуштиле судските состаноци, додека повеќе од 290.000 не ги ни добиле судските датуми. Експертите за имиграција тврдат дека тоа не мора да значи дека тие исчезнале. Некои сè уште може да се лоцираат на адресите што им ги дале на властите.
– Масовната депортација не е единствената опција. Наместо тоа, Конгресот би можел да создаде нов пат до постојан правен статус, дозволувајќи им на многу луѓе кои веќе живеат овде да аплицираат, да поминат низ проверка, да платат такси и да ги средат своите документи, објасни Арон Рајхлин-Мелник од Советот за имиграција за Гласот на Америка.
Регион
(Видео) Хрватски вицепремиер пукаше со пиштол низ прозорец на автомобил, па поднесе оставка
Вицепремиерот и министер за земјоделство, шумарство и рибарство Јосип Дабро од десничарското Движење Татковина поднесе оставка поради видеото на кое тој пука со пиштол низ прозорец на автомобил во близина на населено место.
Хрватските медиуми јавуваат дека тој испукал девет истрели.
„Според она што може да се види на видеото, Дабро се вози на совозачкото седиште и е облечен лежерно, облечен во шорцеви и маичка, што навестува дека видеото е снимено во потоплите денови. Во позадина се слуша народна песна“, пренесе „Индекс.хр“.
Изгледа дека пукал во близина на населено место бидејќи низ прозорецот се гледаат уличните светла, а во еден момент се гледа и куќа. На снимката, Дабро најпрво го репетира пиштолот и вели: „Само за брат ми Марио“.
Потоа преку прозорецот испукува девет истрели од пиштол, а потоа пее. Кон крајот на снимката, Дабро го става пиштолот во просторот во близина на совозачкото седиште каде што седи и вели: „Поздрав, брат Марио, добра ноќ“.
„Тоа е истрел од пред неколку години, а јас пукав од пиштол со ќорци“. „Тоа беше некаква приватна прослава, можеби дури и раѓањето на синот на мојот брат“, се обиде да се оправда пред медиумите.
Сепак, според информациите од упатени извори, синоќа на разни затворени групи почнале да излегуваат повеќе снимки од Дабра, кој очигледно сакал да се снима додека пука, пишува „Јутарњи лист“.
Информациите за нови скандалозни снимки од пукотници на отворено стигнаа до врвот на владата, поради што премиерот Андреј Пленковиќ побара веднаш да поднесе оставка.
Еден од соговорниците на „Јутарњи лист“, кој е добро информиран за синоќешните случувања во Владата, вели дека објавените снимки биле правно, политички и морално неодбранливи, но дека снимката која јавноста се уште не ја видела е капката што ја прелила чашата.
Во текот на ноќта Дабро најави оставка и прес-конференција на Фејсбук.
Свет
Во Иран убиени двајца судии од Врховниот суд
Двајца судии се убиени утрово во напад пред зградата на Врховниот суд во Техеран, јавија државните медиуми.
„Тројца судии од Врховниот суд беа мета“.
„Двајца се убиени, а еден е повреден“, објави судската веб-страница Мизан онлајн, додавајќи дека напаѓачот се самоубил.