Свет
Научниците создадоа глувци од двајца биолошки машки родители

Научниците за првпат создадоа глувци со двајца биолошки машки родители, што е значајна пресвртница во репродуктивната биологија.
Тимот предводен од Кацухика Хајаши, професор по биологија на Универзитетот во Осака во Јапонија, произвел јајца од клетките на кожата на машките глувци кои, кога ќе се имплантираат кај женските глувци, произведувале здрави младенчиња, објави списанието „Нејчр“.
Резултатите од истражувањето во иднина би можеле да се применат во третмани за плодност, вклучително и за истополови парови, и да помогнат да се спречи истребување на загрозените животни.
Сепак, научниците предупредуваат дека треба да се направат многу повеќе истражувања пред култивираните клетки да се користат за производство на човечки јајца во лабораторија.
„Се очекува примената кај луѓето да трае долго, можеби 10 или повеќе години. Дури и да се примени, никогаш не знаеме дали јајцата се доволно безбедни за да се добие бебе“, изјави Хајаши.
Истражувачите користеле клетки од кожата од опашките на целосно израснати машки лабораториски глувци, кои, како и мажите, содржат еден Х и еден Y хромозом, и ги претвориле во индуцирани плурипотентни матични клетки, или iPSCs – вид на клетка што научниците ја репрограмирале во ембрионална состојба.
Овој процес на генетски инженеринг, кој воведува специфични гени за создавање на клетки кои имитираат ембрионски матични клетки, првпат беше применуван од научникот Шиња Јаманака, добитник на Нобеловата награда.
Кога iPSC се одгледуваат во лабораторија, неколку од нив спонтано го губат Y-хромозомот, кој не е неопходен за растот на овој конкретен тип на клетки, создавајќи „XO“ клетки, објасни Хајаши.
Истражувачите ги култивирале XO-клетките и откриле дека некои развиле два Х-хромозоми како резултат на неисправни клеточни делби – што ги прави хромозомски женски. Третманот на XO-клетките со соединение наречено реверзин го зголеми бројот на XX клетки, открија истражувачите.
Оттаму, тимот ги претвори XX клетките во герминативни клетки, прекурсори на јајце клетки и сперматозоиди, кои последователно се програмирани со сигнали кои ги претвораат во јајце клетки. Откако биле оплодени со сперматозоиди и имплантирани во матката на глувчето, јајце клетките создале живи потомци.
„Оваа студија е особено интересна затоа што ги искористува грешките за кои се знае дека се случуваат за време на културата на XY-клетките, што доведува до губење на хромозомот Y и последователно стекнување на друг Х хромозом, што резултира со XX клетки кои се способни да генерираат живи потомци“, рече Род Мичел, професор по развојна ендокринологија во Центарот за репродуктивно здравје MRC на Универзитетот во Единбург во Шкотска.
„Сепак, неговата потенцијална примена кај луѓето (на пр. истополови парови) останува неизвесна. Во студија на глувци, многу малку ембриони генерирани со помош на клетки од глувци резултирале со живи потомци, а последните чекори потребни за претворање на ембрионите во јајца не биле веродостојно репродуцирани со помош на човечки клетки“, заклучил Мичел.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Трамп: Украина е во сериозна неволја

Американскиот претседател Доналд Трамп денес разговараше со новинарите пред неговата посета на Обединетото Кралство, а како одговор на прашање од украински новинар, тој зборуваше за војната во Украина и неговите планови.
Кога беше прашан за испораката на американските системи „Патриот“ во Украина и времето на нивното пристигнување, Трамп прво го праша новинарот од каде е. Кога слушна дека е од Украина, американскиот претседател рече: „Ја сакам Украина, ги сакам луѓето од Украина. Затоа помислив дека слушнав малку украински акцент“.
[Q]: Kharkiv was targeted today. You announced 17 Patriots to Ukraine two months ago. Will they come and do you know when they will come?
President Trump: Where are you from?
[Q]: Ukraine.
Trump: Look, let me tell you. I love Ukraine, I love the people of Ukraine. That's why I… pic.twitter.com/6rpKEFQcxX
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) September 16, 2025
„Но, земјата е во сериозна неволја. Ова е војна што никогаш не требаше да се случи. Но, јас ќе ја спречам“, додаде Трамп.
Трамп тврдеше дека спречил седум војни во последните осум месеци.
„Мислев дека оваа ќе биде најлесната затоа што го познавам Путин. Но, не беше, бидејќи постои огромна омраза меѓу Зеленски и Путин. Но, ние ќе ја спречиме“, рече американскиот претседател.
Свет
ОН: На 26.000 деца во Газа им е потребно лечење за акутна неухранетост

УНИЦЕФ соопшти дека на повеќе од 10.000 деца во Газа им е потребен третман за акутна неухранетост, според „Тајмс оф Израел“.
„Масовното раселување на семејствата од Газа претставува смртоносна закана за најранливите“, изјави Тес Инграм, портпаролка на УНИЦЕФ во хуманитарната зона Ал-Маваси во јужна Газа.
Во разговор со новинарите на телевизискиот брифинг на ОН во Женева, Инграм предупреди за влошување на стапките на неухранетост кај децата. „Проценуваме дека 26.000 деца во Појасот Газа моментално имаат потреба од третман за акутна неухранетост, вклучувајќи повеќе од 10.000 само во Газа“, рече таа.
Таа објасни дека во август, повеќе од едно од осум деца прегледани во Појасот Газа биле акутно неухранети, „највисоко ниво досега забележано“.
Во градот Газа, стапката била едно од пет, објави „Тајмс оф Израел“.
Центрите за храна во градот Газа „беа принудени да се затворат оваа недела поради наредби за евакуација и воена ескалација“, додаде Инграм.
Израел ги оспорува тврдењата за глад во Појасот, а ИДФ вели дека оние што се евакуираат на југ кон областа Ал-Маваси ќе најдат храна, шатори и лекови таму.
Израел продолжува да го повикува цивилното население во градот Газа да се евакуира во безбедна зона, проценувајќи дека околу 40% од еден милион жители досега заминале. Сепак, претставници на Обединетите нации го проценуваат бројот на околу 150.000.
фото: принтскрин
Европа
(Видео) Путин во униформа на огромна воена вежба на источната граница на НАТО

Рускиот претседател Владимир Путин се појави во воена униформа на големата воена вежба на руската и белоруската армија, „Запад 2025“, која се одржува со денови во близина на источните граници на НАТО.
🤡 Putin shows up at the "Zapad-2025" exercises in military uniform. pic.twitter.com/7ZbNNJE1qN
— MAKS 25 🇺🇦👀 (@Maks_NAFO_FELLA) September 16, 2025
Путин го посети полигонот Мулино во регионот Нижни Новгород. Таму изјави дека 100.000 војници учествуваат во маневрите на 41 полигон за обука на копно и море, 333 авиони, околу 250 бродови и 10.000 парчиња воена опрема.
100,000 troops are participating in the Zapad 2025 exercise near NATO borders, war criminal Putin said.
He visited the Mulino training ground in the Nizhny Novgorod region.
During these maneuvers, 100,000 servicemen were involved at 41 land and sea training grounds, 333… pic.twitter.com/UBFNgrVEB3
— Anton Gerashchenko (@Gerashchenko_en) September 16, 2025
Претходно се сметаше дека во вежбата ќе учествуваат 30.000 војници, но бројките покажуваат значително поголема мобилизација.