Свет
Научниците ги откривааат причините зошто 2023 е најтоплата година досега

Жешко е, многу е жешко. А температурите не покажуваат знаци на попуштање.
Речиси една третина од Американците, над 113 милиони луѓе, се под некаква форма на советување за топлина, соопшти американската Национална метеоролошка служба.
Во САД температурите ги соборуваат децениските рекордни височини. Во Ел Пасо, Тексас, температурите се искачија над 37 Целзиусови степени надминувајќи го рекордот последно поставен во 1994 година.
Во Велика Британија јунските горештини ги соборија рекордите на сите времиња. Беше за 0,9 Целзиусови степени потопло од претходниот рекорд поставен во 1940 година. Тоа е огромна разлика.
Затоа, не е изненадување што Европскиот центар за временски прогнози со среден опсег рече дека на глобално ниво јуни бил најтопол досега.
Просечната светска температура достигна 16,89 Целзиусови степени во понеделникот на 3 јули, а првпат надмина 17 Целзиусови степени на 4 јули, со просечна глобална температура од 17,04 Целзиусови степени.
Овие бројки се во согласност со она што го предвидоа климатските модели, вели проф Ричард Бетс, климатски научник од канцеларијата „Мет“ и Универзитетот во Ексетер.
„Воопшто не треба да бидеме изненадени од високите глобални температури. Сето ова е остар потсетник на она што го знаеме долго време и ќе видиме уште повеќе екстреми додека не престанеме да создаваме повеќе стакленички гасови во атмосферата“, вели тој.
Лесно е да се замисли ова исклучително топло време како необично, но депресивната вистина е дека климатските промени значат дека сега е нормално да се доживеат рекордни температури.
Емисиите на стакленички гасови продолжуваат да се зголемуваат од година на година. Стапката на раст е малку забавена, но емисиите на CO2 поврзани со енергијата беа зголемени речиси 1 % минатата година, според Меѓународната агенција за енергија.
И колку е повисока глобалната температура, толку е поголем ризикот од топлотни бранови, вели Фридерике Ото, климатолог од Институтот за климатски промени „Грантам“ на Империјал колеџот во Лондон.
„Овие топлотни бранови не само што се почести туку се и пожешки и подолги отколку што би биле без глобалното затоплување“, вели таа.
Експертите веќе предвидуваат дека 2023 година ќе биде најтоплата година на светот.
И тоа е само почеток. Доколку не се направи драматично намалување на емисиите на стакленички гасови, температурите ќе продолжат да растат.
Прашањето сега е дали е можно да се направи тоа доволно брзо за да се забави климатскиот ритам и да се задржи влијанијето од глобалното затоплување во податливи граници.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Објавени сведоштвата на израелските заложници: „Изгубив 30 килограми“

Четворицата заложници, Тал Шохам, Омер Шем Тов, Омар Венкерт и Ели-Хе Коен, кои денеска се вратија во Израел, биле подложени на тортура, физичко насилство, психичко малтретирање и гладување во период од 16 месеци, објави вечерва израелската телевизија Кан 11.
Четворицата изгубиле десетици килограми од својата телесна тежина и биле држени во тунели на различни локации во Појасот Газа, според Кан.
אלי-ה כהן, עומר שם טוב, עומר ונקרט וטל שהם עברו עינויים, התעללות והרעבה; אברה מנגיסטו חזר מהשבי במצב לא טוב ומתקשה לתקשר@ItayBlumental #חדשותהשבת pic.twitter.com/oU3DmMwMOY
— כאן חדשות (@kann_news) February 22, 2025
Сите четворица сведочеа дека речиси воопшто не јаделе. „Не изгладнуваа. Тие рекоа дека сите ги избричиле главите минатата недела, а четворицата дури научиле и арапски за време на нивното заробеништво, се дознава.
Тал Шохам бил држен со други заложници и не знаел дека неговата сопруга Ади била киднапирана заедно со нивните две деца Јахел и Неве и дека сите биле ослободени од заробеништво. Кога израелските сили му покажаа слики од неговите деца, тој рече: „Колку е прекрасно да се биде слободен“.
Омар Венкерт воопшто не бил изложен на медиумите. Дури откако бил ослободен, дознал дека неговата девојка Ким Демати, со која тој отишол на забава во Реим, била убиена на 7 октомври. Венкерт ослабел 30 килограми, а едно од неговите први барања било да испуши цигара: „Јас ја чекав оваа цигара 500 дена“, рече тој. Тој бил држен и со други заложници, пренесува Кан.
Омер Шем Тов бил држен во тунел, каде што поголемиот дел од времето го поминувал сам. Тој имал малку медиумска експонираност и бил свесен за протестите за неговото враќање. Тој сведочеше дека тоа го зајакнало и му давало надеж дека на крајот ќе биде ослободен.
Ели-Ха Коен исто така беше задржан во самица и не беше изложен на медиумите. Дури денеска дозна дека неговата сопруга Жив Абауд го преживеала масакрот. Тој рече дека бил изложен на дневна светлина само во последните неколку дена кога му било дозволено да излезе надвор, објави Кан.
Европа
Ватикан: Папата Франциско и понатаму критично

Состојбата на папата Франциско останува „критична“ откако денеска претрпе „продолжена респираторна криза слична на астма“, соопшти Ватикан. Папата е „полош од вчера“ и доби трансфузија на крв, се вели во соопштението.
Ватикан извести дека 88-годишниот папа бил свесен и се наоѓал во својата фотелја, но му бил потребен „висок проток“ на кислород, а неговата прогноза „останува неизвесна“.
Папата се лекува од билатерална пневмонија во болницата Гемели во Рим.
Трансфузијата на крв била неопходна поради нискиот број на тромбоцити, поврзан со анемија, соопшти Ватикан.
„Состојбата на Светиот Отец останува критична“, се вели во соопштението.
„Папата не е надвор од животна опасност. Светиот Отец останува присебен, но е полошо од вчера“, се додава.
Папата беше примен во болница на 14 февруари, откако неколку дена имаше тешкотии со дишењето.
Европа
Полска ја демантира веста за одземањето на „Старлинк“ од Украина: „Ние им го купивме“

Полска ќе продолжи да плаќа за „Старлинк“ за Украинците, изјави министерот за дигитални прашања Кшиштоф Гавковски по извештаите во медиумите дека САД би можеле да ја исклучат „Старлинк“ од воена Украина, пренесува полската ТВП.
Старлинк е мобилен рутер кој овозможува пристап до сателитски интернет, од кој украинската војска зависи за комуникација на бојното поле. Мрежата е во сопственост на американскиот милијардер Илон Маск, кој моментално го предводи новоформираното американско Министерство за ефикасност на владата.
Тројца извори запознаени со ова прашање денеска изјавија за Ројтерс дека американските претставници кои бараат пристап до клучните минерали во Украина почнале да се закануваат со „неизбежно исклучување“ доколку не се постигне договор.
Таа закана ја упати и Кит Келог, американскиот пратеник за Украина и Русија, за време на разговорите во Киев во четвртокот.
Нацртот на првиот договор бараше Украина да обезбеди на САД 50 отсто од профитот од експлоатацијата на ретки метали и други природни ресурси. Првата верзија на договорот предвидува и сите спорови да се решаваат на суд во Њујорк.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски го отфрли првичниот договор.
Извор на Ројтерс рече дека загубата на „Старлинк“, која обезбедува поврзување за војската и клучната инфраструктура, ќе биде „тежок удар“ за украинската војска.
Гавковски реагираше на извештајот на Ројтерс на социјалната мрежа Икс. Тој напиша дека Полска е таа што ги купила уредите „Старлинк“ и ги предала на Украина.
Polska kupiła Starlinki, które przekazała Ukrainie. Płacimy i dalej będziemy płacić abonament za internet satelitarny dla Ukrainy. Nie wyobrażam sobie, że ktoś może zdecydować się na zerwanie umowy biznesowej za usługę komercyjną, której stroną jest Polska.
— Krzysztof Gawkowski (@KGawkowski) February 22, 2025
„Ние плаќаме и ќе продолжиме да плаќаме претплата за сателитски интернет за Украина. Не можам да замислам дека некој ќе одлучи да го раскине деловен договор за комерцијална услуга во која Полска е страна“, додаде тој.
Во 2024 година, полското Министерство за дигитални прашања изјави дека финансирало 20.000 терминали на „Старлинк“. Исто така, го финансира одржувањето на овие системи на постојана основа.