Свет
Научници за носењето маски на отворено: Престојот надвор е многу побезбеден

Пандемијата предизвика позната глетка во многу градови низ светот – луѓе кои шетаат, возат велосипед или седат во парк со маски на лицето, дури и ако се далеку од другите. Што вели науката за тоа? Дали е нужност или луѓето се повнимателни отколку што треба?
Од почетокот на пандемијата на коронавирус, научниците дознаа многу нови работи. Денеска, на пример, се знае дека површините не се толку важен фактор за ширење на болеста и дека прекумерната дезинфекција е непотребно губење време и трошење ресурси.
Второ, врвните експерти се убедени дека вирусот првенствено се шири преку аеросоли, ситни честички кои се задржуваат некое време во воздухот, наспроти големите капки исфрлени со кивање и кашлање кои брзо паѓаат на земја.
„Тоа значи дека седењето надвор е многу побезбедно отколку во затворени простори“, вели Хозе-Луис Хименез, водечки експерт за аеросоли на Универзитетот во Колорадо.
„Во затворен простор е многу поопасно бидејќи sидовите, таванот и подот го заробуваат воздухот, особено ако вентилацијата е слаба. Надвор ризикот е мал бидејќи има многу проток на воздух и издишаниот воздух брзо се крева, особено ако е потопло“, додава Хименез, според кого маските се неопходност во затворен простор.
Но, Хименез забележува дека нискиот ризик не значи дека воопшто не постои. Исто како што на отворено може да вдишете малку чад ако сте многу близу до пушач, постои можност да го вдишите вирусот ако сте премногу блиску до неговиот носител подолго време.
Кинески научници минатиот октомври објавија анализа на 7.324 случаи во списанието Indoor Air во која со сигурност се знаело каде пациентите се заразиле. Тие имале информации за само едно документирано ширење на отворено, во едно село во провинцијата Хенан, каде 27-годишник го префатил вирусот во разговор со носач.
Irish Times неодамна објави информација од ирската влада за 232.164 случаи на инфекција во земјата до 14 март, од кои биле пријавени само 262 преноси на отворено, или 0,1 процент од вкупниот број. Можно е дури и оваа проценка да е превисока затоа што владината агенција што ги собрала податоците се потпирала и на неверификувани активности на отворено, како спортување.
Доналд Милтон, професор на Универзитетот во Мериленд и еден од пионерите во науката за аеросоли, ги советува луѓето да избегнуваат метеж дури и на отворено, особено ако во активностите е вклучено викање и има слаб проток на воздух. Но, тој не смета дека маска треба да се носи цело време.
„Ако џогирам и нема никој околу мене не носам маска. Но, ако застанам за да поразговарам со некого, тогаш ја ставам“, објаснува тој.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Трагедија во Црна Гора: девојка од Србија се удави во близина на Тиват

Попладнево во морето кај Луштица, Црна Гора, нуркачи и членови на Пловечката единица безуспешно се обидуваа да го пронајдат и извлечат телото на девојка од Србија, пренесоа српските медиуми.
Девојка од Врњачка Бања се удави денес околу 15 часот, во близина на ’ртот Весло кај Луштица, додека се фотографирала со пријателка на една од карпите и паднала во водата, објавија црногорски „Вијести“.
Додека се фотографирала, се верува дека морето се разбранувало, а брановите ја повлекле девојката.
Полицијата и нуркачките екипи го забележале безживотното тело на девојката како плови во еден момент, но лошото време и брановите ги спречиле да се приближат.
Затоа, операцијата за извлекување ќе продолжи наутро.
фото: принтскрин
Европа
Франција и Германија се мобилизираат; Макрон: Му дадов ветување на Туск

Франција денес соопшти дека одлучила да мобилизира три борбени авиони „Рафал“ за заштита на полскиот воздушен простор и источна Европа заедно со НАТО, по руските упади со беспилотни летала во Полска, додека Германија изјави дека ќе ги засили своите обврски на источното крило на НАТО.
„Вчера му го дадов ова ветување на полскиот премиер Доналд Туск“, објави францускиот претседател Емануел Макрон денес на Икс, додавајќи дека разговарал и со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, и со британскиот премиер Кир Стармер.
„Нема да попуштиме пред зголеменото заплашување од Русија“, рече тој.
Германија, исто така, ќе ги засили своите обврски на источното крило на НАТО по инцидентот со дроновите во Полска, изјави владиниот портпарол Стефан Корнелиус.
Тој рече дека војската на германскиот Бундесвер ќе го прошири и продолжи својот воздушен надзор над Полска. Два борбени авиони „Еурофајтер“ на Бундесвер веќе извршуваат извидувачки летови над Полска, кои беа планирани до 30 септември. Тие полетуваат од нивната база во близина на северниот германски град Росток.
Мерц: Ова е сериозен инцидент, а не несреќа
Бројот на авиони сега ќе се удвои на четири, а извидувањето е продолжено најмалку до 31 декември, соопшти германското Министерство за одбрана. Канцеларот Фридрих Мерц вчера изјави дека не верува дека нарушувањето на полскиот воздушен простор од страна на руски беспилотни летала е несреќа, туку инцидент што претставува многу сериозна закана за мирот во цела Европа.
Варшава регистрираше 19 нарушувања на својот воздушен простор од страна на руски беспилотни летала завчера и вчера. Русија негираше одговорност за инцидентот. Полска беше поддржана од своите сојузници во НАТО во соборувањето на беспилотните летала, прв пат членка на воениот сојуз да отвори оган за време на војната на Русија во Украина.
Полскиот претседател го опиша инцидентот како обид на Русија да го тестира одговорот на Варшава и НАТО. Советот за безбедност на Обединетите нации ќе се состане утре за да разговара за упадите на беспилотните летала во полскиот воздушен простор.
фото: принтскрин
Свет
Поранешната мисица која лудо го сакаше својот сопруг: која е вдовицата на Чарли Кирк?

Светот беше шокиран од веста дека контроверзниот активист Чарли Кирк е убиен, а потрагата по неговиот убиец сè уште е во тек. Тој ги остави зад себе сопругата Ерика Кирк (родена Францве), тригодишна ќерка и едногодишен син.
Неговата сопруга објави невообичаена порака на платформата Икс само неколку часа пред убиството.
Psalm 46:1 – God is our refuge and strength, a very present help in trouble.
— Erika Kirk (@MrsErikaKirk) September 10, 2025
Часови пред трагедијата, Ерика цитираше од Библијата: „Псалм 46:1 – Бог е наше засолниште и сила, многу присутна помош во неволја“.
Нејзината објава доби голем број лајкови, што се толкува како знак на поддршка во овие тешки времиња.
Која е Ерика Кирк?
Ерика Кирк, родена Францве, е вдовица на Чарли Кирк, победничката на изборот за Мис Аризона во 2012 година и поранешна актерка.
Покрај тоа што го води својот подкаст и нејзината религиозно инспирирана модна линија „PROCLAIM“, Ерика секогаш нагласува дека нејзиното семејство и бракот се на прво место.
„Пред сè, Ерика ја цени својата улога како сопруга на Чарли Кирк и мајка на нивните деца“, се вели во биографијата.
Во едно од нивните заеднички видеа, Ерика го опиша Чарли како нејзин „најдобар пријател“, нагласувајќи ја важноста на довербата.
„Мора постојано да инвестирате во довербата еден на друг. Се поддржувате еден со друг. Се сакате еден со друг. Не се потценувате еден со друг“, рече таа.
Чарли го додаде својот став за врските: „Ќе кажам дека жените треба да бараат мажи кои имаат самоконтрола, а мажите треба да бараат жени кои се подготвени да им се подредат, во основа жена која не е феминистка.“
Двојката има две деца, ќерка и син. Нивните имиња не се познати на јавноста бидејќи нивните родители одлучија да ја заштитат нивната приватност.