Свет
Неизвесен аџилакот во Мека на муслиманските верници

Првпат во модерната историја се очекува Саудиска Арабија да го намали бројот или целосно да го откаже годинашниот аџилак во Мека, што би било подеднакво опасна одлука како и заразата со коронавирус, пренесува Франс прес.
Муслиманските нации го притискаат Ријад да ја донесе својата многу одложувана одлука дали годишниот ритуал ќе тече како што е планирано кон крајот на јули. Но, додека кралството ги чека политичките и економските ризици во регион, истекува времето за организирање логистика за еден од најголемите масовни собири во светот.
Целосниот аџилак, кој минатата година привлече околу 2,5 милиони верници, се чини дека е малку веројатен откако властите кон крајот на март ги советуваа муслиманите да ги одложат подготовките поради пандемијата.
„Прашање е дали ќе се организира основен аџилак или воопшто нема да го има,“ изјави за Франс прес официјален претставник на Јужна Азија кој е во контакт со саудиските власти за аџилак.
Индонезија, најнаселената муслиманска држава во светот, се повлече од аџилакот овој месец откако го притисна Ријад за јасност, а министерот го нарече потегот многу горчлива и тешка одлука. Слични најави следеа и Малезија, Сенегал и од Сингапур.
Многу други земји со муслиманско население – од Египет и Мароко до Турција, Либан и Бугарија – рекоа дека сè уште ја чекаат одлуката на Ријад. Во земјите како Франција, верските лидери ги повикаа муслиманите да ги одложат своите планови за аџилак до следната година поради ризиците што преовладуваат.
Аџилакот, задолжителен за муслиманите барем еднаш во животот, претставува голем потенцијален извор на зараза затоа што собира милиони верници во преполните верски места. Но, секоја одлука да се ограничи или откаже настанот ризикува да ги вознемири тврдокорните муслимани за кои религијата е поважна од здравствените проблеми. Исто така, може да го сврти фокусот кон саудиското чување на најсветите места во исламот – најмоќниот извор на политичка легитимност, пишува агенцијата.
Серија смртоносни катастрофи со текот на годините, вклучително и стампедото во 2015 година во кое загинаа над 2.300 верници, предизвика критики кон кралството за управувањето со аџилакот.
„Саудиска Арабија е притеснета в ќош. Доцнењето во објавувањето на својата одлука покажува дека ги разбира политичките последици од откажувањето на аџилакот или намалувањето на неговиот обем “, вели Умар Карим, визитинг-предавач во Ројал јунајтед сервисес институт во Лондон.
„Кралството купува време и внимателно постапува. Ако Саудијците во последен миг речат ‘подготвени сме за целосен аџилак’ (логистички), многу земји нема да бидат во позиција да учествуваат,“ рече јужноазискиот претставник.
Во услови на постојан прекин во меѓународните летови, намален аџилак со само локални жители е веројатно сценарио, додаде официјалниот претставник.
Одлуката за откажување на аџилакот би била прва од основањето на кралството во 1932 година. Саудиска Арабија успеа да го одржи аџилакот за време на претходните епидемии на ебола и МЕРС, но сега се бори да го контролира Кови-19 во услови на сериозен подем во бројот на заразени на дневно ниво и на смртни случаи откако властите почнаа да го олеснуваат строгиот режим на движење кон крајот на мај.
Извори велат дека во саудиските болници, креветите за интензивна нега брзо се пополнуваат и се поголем број здравствени работници се заразуваат со вирусот, а вкупниот број на заразени достигна 130.000. Бројот на смртни случаи во понеделникот надмина 1.000. За да се спротивстават на пикот, властите овој месец ги зајакнаа мерките во Џеда, портата кон Мека.
„Аџилакот е најважното духовно патување во животот на кој било муслиман, но ако Саудиска Арабија продолжи во ова сценарио, нема да изврши притисок само врз сопствениот здравствен систем туку би можело да биде одговорно за ширење на пандемијата “, рече Јасмин Фарук од Фондацијата Карнеги за меѓународен мир.
Откажан аџилак ќе претставува голема загуба на приходите за кралството, кое веќе страда од двојниот удар поради пандемијата и падот на цената на нафтата. Помалиот годишен аџилак умра веќе беше откажан во март. Двата аџилака секоја година придонесуваат со 12 милијарди долари во саудиската економија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Министерот за одбрана на САД: Мирот се постигнува со сила, а не со зборови, зголемете ја помошта за Украина

Министерот за одбрана на САД, Пит Хегсет, денес ги повика сојузниците од НАТО да ги зголемат трошоците за американско оружје за Украина по извештајот што покажа нагло намалување на воената поддршка за Киев во јули и во август.
„Мирот го постигнувате кога сте силни. Не кога користите силни зборови или покажувате со прст, туку кога имате силни и реални способности што вашите противници ги почитуваат“, им рече тој на новинарите пред состанокот со колегите од НАТО во седиштето на алијансата во Брисел.
Хегсет ги замоли сојузниците да ги зголемат инвестициите во програмата PURL (Приоритетна листа на барања за Украина).
„Нашето очекување денес е повеќе земји да донираат повеќе, да купат повеќе за да ја снабдуваат Украина за да го доведат тој конфликт до мирен крај“.
Обезбедени 2 милијарди долари
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, рече дека очекува дополнителни ветувања истакнувајќи дека 2 милијарди долари веќе се обезбедени преку механизмот.
Сепак, овој износ е помал од 3,5 милијарди долари, што украинскиот претседател Володимир Зеленски се надеваше дека ќе ги обезбеди до октомври.
Шведска, Естонија и Финска ги ветија своите придонеси во средата, но земјите како Шпанија, Италија, Франција и Велика Британија се соочија со критики за нивната воздржаност.
Украина останува во голема мера зависна од американското оружје додека се подготвува за уште една зима на конфликт со Русија.
Килскиот институт за светска економија објави во вторникот дека воената помош за Украина се намалила за 43 проценти во јули и август во споредба со првата половина од годината.
Фото: принтскрин
Свет
НАТО би бил демилитаризиран во конфликт со Русија и Кина, според кинеска анализа

Ако сè уште го сметате НАТО за неповредлива супералијанса што може да дејствува како глобален полицаец во секој момент, можеби е време да го преиспитате тоа верување – оценува кинескиот портал NetEase повикувајќи се на анализата на американскиот воен експерт Вилијам Шрајвер.
Според него, ако НАТО, од една страна, и Русија и Кина, од друга, влезат во сериозна конфронтација, западната алијанса би можела да биде демилитаризирана најмалку десет години. Иако звучи како смела процена, кинеските автори сметаат дека логиката на овој заклучок е целосно оправдана.
„Митот за индустриската големина“
NetEase истакнува дека воената моќ на НАТО се темели на митовите за индустриска големина и одржување на мирот, но дека вистинската војна би ги разоткрила слабостите на алијансата во снабдувањето, издржливоста и мобилноста.
Иако САД имаат 11 носачи на авиони на нуклеарен погон, што изгледа импресивно на хартија, во современото војување тие би станале лесни цели. Руските подморници од класата Jasen може тивко да се приближат до флотите на НАТО, а Кина веќе ги надмина САД по бројот на нови воени бродови во 2023 година, според порталот.
Логистиката како Ахилова петица
Шрајвер посебно предупредува за застареност на американскиот логистички систем, особено во развојот на арктичките рути, каде што Русија има децениска предност. Во исто време, европските членки на НАТО се соочуваат со пад на капацитетот – Германија има помалку од 300 тенка, а британската морнарица старее, без доволно бродови за снабдување.
„Доколку избувне голема војна, НАТО нема да се бори како единствен сојуз – секој ќе ја игра својата игра, а резултатот би бил распад на алијансата“, предупредува Шрајвер.
Според кинеската анализа, митот за неповредливоста на алијансата полека се урива пред новите глобални односи на моќ – каде што Русија и Кина веќе ја покажаа способноста да дејствуваат надвор од рамките на западните очекувања.
Фото: принтскрин
Свет
Украинска делегација во САД се сретна со произведувачите на ракетите „томахавк“

Украинска делегација предводена од шефот на кабинетот на претседателот Андриј Јермак е во посета на САД, каде што се сретна со претставници на компанијата „Рејтион“ (Raytheon), производител на ракетите „томахавк“ (Tomahawk), чие набавување Киев долго го посакува. Делегацијата ја сочинуваат и премиерката Јулија Свириденко, секретарот на Советот за безбедност, Рустем Умеров, заменик-министерот за надворешни работи, Серхиј Кислиција, и амбасадорката во САД, Олга Стефанишина.
Покрај „Рејтион“, тие остварија средба и со „Локид Мартин“ (Lockheed Martin).
Together with Prime Minister @Svyrydenko_Y, NSDC Secretary @rustem_umerov, First Deputy Foreign Minister @SergiyKyslytsya, and our Ambassador to the US @StefanishynaO,
we met with Lockheed Martin and Raytheon. Their tech is saving lives: F-16s and advanced air defense systems are… pic.twitter.com/kfmg5TzgmH— Andriy Yermak (@AndriyYermak) October 15, 2025
„Нивната технологија спасува животи – „ф-16“ и системите за противвоздушна одбрана го штитат украинското небо, а нивните офанзивни решенија ги поддржуваат нашите сили на фронтот“, изјави Јермак.
Прашањето за испорака на ракетите „томахавк“ се очекува да биде тема на средбата меѓу Доналд Трамп и Володимир Зеленски оваа недела. НАТО-извори сметаат дека ова оружје може да има значително влијание на бојното поле иако не е пресудно за текот на војната.