Свет
Нобеловата награда за физика за Алан Аспект, Џон Ф. Клаузер и за Антон Цајлингер
Кралската шведска академија на науките одлучи да им ја додели Нобеловата награда за физика за 2022 година на Алан Аспект, Џон Ф. Клаузер и Антон Зелингер.
Тие ја добија наградата „за експерименти со заплеткани фотони, утврдување на прекршувања на Беловите нееднаквости и пионерска квантна информатичка наука“.
Ален Аспект, Џон Клаузер и Антон Цајлингер спроведоа револуционерни експерименти користејќи заплеткани квантни состојби, каде што две честички се однесуваат како една единица, дури и кога се разделени.
BREAKING NEWS:
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2022 #NobelPrize in Physics to Alain Aspect, John F. Clauser and Anton Zeilinger. pic.twitter.com/RI4CJv6JhZ— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 4, 2022
Нивните резултати го отворија патот за нова технологија базирана на квантни информации.
Неописливите ефекти на квантната механика почнуваат да се применуваат. Сега постои големо поле на истражување, кое вклучува квантни компјутери, квантни мрежи и безбедна квантна шифрирана комуникација.
Еден од клучните фактори во овој развој е како квантната механика дозволува две или повеќе честички да постојат во таканаречена заплеткана состојба.
Она што се случува со една од честичките во заплетканиот пар одредува што ќе се случи со другата честичка, дури и ако тие се далеку.
Долго време беше доведено во прашање дали корелацијата се должи на фактот што честичките во заплетканиот пар содржат скриени променливи, инструкции што им кажуваат каков резултат треба да дадат во експериментот.
Во 60-тите Џон Стјуарт Бел разви математичка нееднаквост што го носи неговото име.
Тоа значи дека ако има скриени променливи, корелацијата помеѓу резултатите од голем број мерења никогаш нема да надмине одредена вредност. Сепак, квантната механика предвидува дека одреден тип на експеримент ќе ја наруши нееднаквоста на Бел, што ќе резултира со посилна корелација отколку што инаку би била можна.
Џон Клаузер ги развил идеите на Џон Бел, што доведе до практичен експеримент. Кога правел мерења, тие ја поддржувале квантната механика со јасно кршење на нееднаквоста на Бел. Ова значи дека квантната механика не може да се замени со теорија што користи скриени променливи.
Некои пропусти останаа по експериментот на Џон Клаузер.
Ален Аспект ја разви поставката користејќи ја на начин што затвори важна дупка. Тој можеше да ги промени поставките за мерење откако заплетканиот пар го напушти изворот, така што поставката што постоеше кога се емитуваа не може да влијае на резултатот.
Користејќи софистицирани алатки и долга серија експерименти, Антон Цајлингер почнал да ги искористува заплетканите квантни состојби. Меѓу другото, неговата истражувачка група демонстрира феномен наречен квантна телепортација, кој овозможува квантната состојба да се движи од една до друга честичка на растојание.
„Станува сè појасно дека се појавува нов вид квантна технологија. Гледаме дека работата на лауреатот со заплетканите состојби е од големо значење, дури и надвор од основните прашања за толкувањето на квантната механика“, вели Андерс Ирбек, претседател на Нобеловиот комитет за физика.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Форбс: Богатството на Илон Маск порасна на 677 милијарди долари
Илон Маск стана првата личност чија нето вредност надмина 600 милијарди долари, според пресметките на списанието Форбс објавени во понеделник. Зголемувањето на богатството на Маск беше поттикнато од неодамнешната продажба на акции во вселенската компанија на Маск, SpaceX. Форбс ја искористи цената утврдена во трансакциите за да процени повисока вкупна вредност за компанијата, што пак ја зголеми пресметката на уделот на Маск.
Само неколку часа претходно, Форбс ја процени нето вредноста на Маск на околу 500 милијарди долари. Богатството на Маск е првенствено поврзано со неговите удели во производителот на електрични автомобили Tesla и SpaceX. За разлика од Tesla, SpaceX е во приватна сопственост, што значи дека цената на неговите акции не се одредува на берзата.
Во такви случаи, проценките се базираат на рунди на финансирање или продажба на акции од страна на вработените и можат значително да се разликуваат од конечната пазарна вредност. Врз основа на цената по која вработените можеа да ги продадат своите акции, Форбс ја пресмета вкупната вредност на SpaceX на 800 милијарди долари, што е зголемување од претходната проценка од 400 милијарди долари.
Со оглед на тоа што Маск поседува приближно 40 проценти од SpaceX, ревидираната проценка на Форбс ја зголеми неговата проценета нето вредност на 677 милијарди долари.
Европа
(Видео) Трамп: Искрено, Украина веќе изгуби територија
Американскиот претседател Доналд Трамп синоќа изјави дека договорот за завршување на војната во Украина е „поблиску од кога било“ откако Вашингтон му понуди на Киев безбедносни гаранции по моделот на НАТО. Трамп, исто така, изрази увереност дека Москва ќе прифати таков договор, објави „Ле Монд“.
Трамп откри дека имал „многу долги и многу добри“ разговори со својот украински колега Володимир Зеленски, како и со лидерите на НАТО и европските земји како што се Велика Британија, Франција и Германија.
„Се обидуваме да го разработиме тоа и мислам дека сега сме поблиску“, им рече Трамп на новинарите во Овалната соба. „Имавме бројни разговори со претседателот Путин на Русија и мислам дека сега сме поблиску од кога било досега, па ќе видиме што можеме да направиме“.
REPORTER: An Article 5-like deal seems to be emerging without NATO membership for Ukraine. If such a security guarantee is offered, what incentive is there for Ukraine to give up any sort of territory?
US PRESIDENT TRUMP: Well, they've already lost the territory, you know, to be… pic.twitter.com/99sx8a6f03
— Status-6 (Military & Conflict News) (@Archer83Able) December 15, 2025
На прашањето дали неодамна разговарал директно со Владимир Путин, Трамп одговори остро: „да, разговарав“, без да навлегува во детали.
Сепак, Трамп се чини дека сугерираше дека во замена за безбедносни гаранции, Украина ќе мора да се согласи да отстапи делови од источниот регион Донбас што сè уште се контролирани од Киев – можност што Зеленски претходно силно ја отфрли.
На прашањето каков поттик ќе има Украина за да се откаже од територија, Трамп одговори: „Па, искрено, тие веќе изгубија територија“.
Тој додаде дека Европа, која и покрај противењето на Русија повторно предложи испраќање мултинационални мировни сили, ќе биде „голем дел“ од секоја безбедносна гаранција.
Регион
Маж ја избол до смрт партнерката на улица во Србија
Страшно злосторство го потресе вчера Лесковац во Србија, каде што 64-годишен маж, Р.Д., е осомничен дека ја избол до смрт својата 53-годишна партнерка. Убиството, како што соопшти Полициската управа во Лесковац, се случило околу 16:30 часот, пишува Н1 Србија.
Според полицијата, жената починала на местото на настанот од повеќекратни убодни рани. Припадници на Министерството за внатрешни работи брзо интервенирале и го уапсиле осомничениот кратко време по злосторството.
Истрагата е во тек
Р. Д. е обвинет за кривично дело убиство. Со наредба на Вишиот јавен обвинител, му е одредена мерка притвор до 48 часа, по што ќе биде донесен на распит во Вишото јавно обвинителство во Лесковац со кривична пријава.

