Свет
Новиот претседател на Тајван ѝ порача на Кина: Престанете да ни се заканувате
Претседателот на Тајван, Лаи Чинг-те денеска побара од Кина да ги прекине своите воени и политички закани, велејќи во својот инаугуративен говор дека мирот е единствениот начин и дека Пекинг мора да го почитува изборот на тајванскиот народ. Обраќајќи им се на толпата собрани пред канцеларијата на претседателот во центарот на Тајпеј, Лаи рече дека сака да разговара со Кина, која го гледа островот како своја територија и никогаш не ја отфрли можноста за употреба на сила за да го врати под своја контрола.
„Ја повикувам Кина да престане политички и воено да го заплашува Тајван и да преземе глобална одговорност заедно со Тајван за одржување на мирот и стабилноста во Тајванскиот теснец и во регионот, за светот да не мора да се плаши од избувнување на војна. И ние сакаме да го објавиме ова на светот: Тајван не прави отстапки во однос на демократијата и слободата. Мирот е единствениот начин и нашата цел е долгорочен мир и стабилност“, рече тој.
Засега нема реакција од Кина, која го нарече Лаи сепаратист пред изборите во јануари. Лаи (64), кој ја презеде функцијата од поранешниот шеф на државата Цаи Инг-вен, на која беше потпретседател во последните четири години, рече дека луѓето мора да бидат реални и да ги сфаќаат сериозно заканите и дека Тајван мора да покаже дека е решен да се брани.
„Почитувани сограѓани, мирот е нашиот идеал, но не смееме да имаме илузии. Пред Кина да се откаже од употребата на сила за напад на Тајван, граѓаните мора да знаат: Дури и ако ги прифатиме сите кинески барања и се откажеме од нашиот суверенитет, амбициите на Кина нема да исчезнат“.
Лаи привлече силен аплауз од толпата кога рече дека Република Кина, официјалното име на Тајван и Народна Република Кина „не се подредени една на друга“.
Тајванското Министерство за одбрана во денешниот дневен извештај објави дека шест кинески авиони ја преминале централната линија на Тајванскиот теснец, кој претходно служел како неофицијална граница, но Кина не го признава.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Голема штета на аеродромот во Јамајка
Екстремно моќниот ураган Мелиса стигна до копното на Куба откако вчера ја опустоши Јамајка. Тоа е најмоќната бура со која островската нација некогаш се соочила.
Нема потврдени смртни случаи, но голем дел од Јамајка е без струја и интернет, а со оглед на силата на бурата и обемот на штетата, се очекува да биде така. Агенциите за помош велат дека „се подготвуваат за најлошото“.
Има голема штета на меѓународниот аеродром Сангстер во Монтего Беј, Јамајка.
Свет
Вештачката интелигенција под лупа: звучи уверливо, но често греши
Студија на Европската радиодифузна унија (ЕБУ), во која учествувале 68 јавни радиотелевизии од 56 земји, покажала дека најпопуларните системи со вештачка интелигенција – како ChatGPT, Claude и Gemini – измислуваат и до 40 отсто од своите одговори, претставувајќи ги како факти, пренесе Дојче веле.
Истражувањето утврдило дека системите често даваат уверливи, но неточни информации, особено кога станува збор за регионални теми, актуелни настани или сложени прашања што бараат поврзување повеќе извори. Експертите овој феномен го нарекуваат „халуцинација“, односно создавање на лажни, но звучно уверливи податоци.
Последиците, според анализата, се сериозни: корисниците несвесно шират дезинформации, ученици и студенти внесуваат неточни податоци во своите трудови, а граѓаните може да донесуваат политички или други важни одлуки врз основа на невистини.
EBU препорачува никогаш да не се верува слепо на chatbot-ови, да се проверуваат сите важни информации и да се користат проверени медиуми за факти. Технологијата може да биде корисна за креативни задачи, но не е погодна како проверувач на факти или замена за новинарство.
Европа
Белгиски министер: Ќе ја срамниме Москва со земја ако го нападнат Брисел
Белгискиот министер за одбрана, Тео Франкен, тврди дека НАТО ќе ја „срамни со земја Москва“ доколку Русија некогаш го нападне Брисел. Во опширно интервју, Франкен се осврна на низа итни стратешки прашања, вклучувајќи ја војната во Украина, европската одбрана и нуклеарното одвраќање, објави „The Brussels Times“.
Кога директно го прашаа дали се плаши дека рускиот претседател Владимир Путин може да започне конвенционален ракетен напад врз Брисел, неговиот одговор беше недвосмислен: „Не, бидејќи тогаш тој би го погодил срцето на НАТО, а потоа ние би ја срамниле Москва со земја“.
Франкен изрази силна поддршка за американското лидерство во рамките на НАТО и ја повтори својата доверба во Член 5, клаузулата за заемна одбрана што е основа на Алијансата.
На прашањето дали американскиот претседател Доналд Трамп би го почитувал Член 5, Франкен одговори потврдно. „Секако дека би го сторил тоа. Во Европа има многу предрасуди против американската влада. Зошто не би го почитувал Член 5?“

Франкен рече дека е повеќе загрижен за употребата на хибридно војување од страна на Русија отколку за заканата од конвенционален напад. „Крстосувачки проектил врз Брисел? Јасно е дека тоа би го активирало Член 5, без разлика која дефиниција ја користите. Путин нема да го стори тоа“, рече тој.
„Повеќе сум склон кон сценарио со сива зона: ‘мали зелени луѓе’ кои го поттикнуваат рускојазичното малцинство во Естонија против „нацистичкиот режим“. Пред да се свестите, тие анексираа дел од Естонија“, објасни министерот.
Министерот за одбрана не покажа ентузијазам за идејата за заедничка европска армија. Тој ги критикуваше поголемите европски земји за „максимизирање на сопствените пазари“ и праша како земјите кои во моментов не можат ниту да соработуваат во набавката на одбранбена опрема би можеле да ги интегрираат своите национални армии.
„Секој што верува во европска армија продава магла“, рече тој. „За среќа, го имаме НАТО, кој повторно ја докажа својата ефикасност со воздушната одбрана во Полска и Естонија“.
фото: принтскрин

