Рускиот енергетски гигант Гаспром соопшти дека извозот на гас преку Украина во Европа е прекинат во 8 часот наутро по московско време, бидејќи истече договорот за транзит.

Украина соопшти дека транзитот на руски природен гас низ нејзина територија е суспендиран од 7 часот наутро по локално време, поради
„националната безбедност“.

„Го запревме транзитот на руски гас. Ова е историски настан“, изјави министерот за енергетика Герман Галушченко. Изјавата на киевското Министерство за енергетика уследи по истекот на петгодишниот договор меѓу Гаспром и украински Нафтогас.

„Русија ги губи своите пазари, ќе претрпи финансиски загуби. Европа веќе донесе одлука да се откаже од рускиот гас“, рече тој.

Затворањето на најстарата руска рута за гас за Европа стави крај на една деценија на тензични односи предизвикани од руското заземање на Крим во 2014 година. Украина престана да купува руски гас следната година. Запирањето на протокот на гас се очекуваше поради војната, која започна во февруари 2022 година. Украина беше категорична дека нема да го продолжи договорот. Транзитот на гас преку Украина сочинуваше приближно половина од вкупниот извоз на гас на Русија преку цевководи до Европа.

Русија сè уште извезува гас преку гасоводот „Турски тек“ на дното на Црното Море. Турски тек има две линии – едната за турскиот пазар, а другата за снабдување на потрошувачите во Централна Европа, вклучувајќи ги Унгарија и Србија.

Европската унија ги удвои напорите за намалување на зависноста од руската енергија по избувнувањето на воениот конфликт во Украина во 2022 година, барајќи алтернативни извори. Останатите купувачи на руски гас преку Украина, како Словачка и Австрија, исто така се договорија за алтернативни испораки. Во декември Австрија одлучи да го раскине долгорочниот договор со Гаспром, Словачка му се закани на Киев со одмазда, според написите во медиумите.

На првиот ден од новата година Полска од унгарски раце го презеде ротирачкото претседавање со Советот на ЕУ, чиј фокус ќе биде безбедноста во најширока можна смисла.

Под слоганот „Безбедност, Европа!“, Полска ќе претседава со Советот на ЕУ во следните шест месеци, во текот на кои ќе ги поддржува активностите за зајакнување на европската безбедност во нејзините седум димензии: надворешна, внатрешна, информативна, економска, енергетска, храна и здравје.

„За Европа ова е време на искушенија и одлуки. Европската унија мора да се заштити себеси и своите граѓани и да се грижи за своето непосредно соседство, а на Европејците мора да им даде чувство на сигурност и изгледи за развој“, се вели во програмата на полското претседателство.

Полското претседателство се совпаѓа со првите 100 дена од новата Европска комисија и првите пет месеци од мандатот на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп.

Полска посочува дека нејзина задача ќе биде да го зачува единството на ЕУ во односите со САД и смета дека е во добра позиција за оваа улога, имајќи ги предвид добрите билатерални односи со Вашингтон и фактот што, без разлика која партија е на власт, отсекогаш имала јасна трансатлантска ориентација. Меѓу членките на НАТО е една од оние кои најмногу трошат за одбрана.

Во однос на надворешната безбедност, полската влада ја нагласува потребата од зајакнување на европската одбрана, која треба да биде комплементарна на НАТО. Тие вклучуваат повисоки трошоци за одбрана, зајакнување на одбранбената индустрија и решавање на празнините во одбранбените способности.

Внатрешната безбедност вклучува барање нови сеопфатни решенија за прашањето на миграцијата, обезбедување на надворешните граници, намалување на илегалниот влез, поефикасно враќање на илегалните мигранти и одговор на хибридните закани.

Во рамките на информациската безбедност, Унијата и нејзините членки треба да ги препознаат и отстранат дезинформациите и странската манипулација, пренесуваат медиумите во регионот.

Полска најавува дека, како дел од зајакнувањето на економската безбедност, ќе преземе мерки кои ќе придонесат за решавање на предизвиците што ги предизвикуваат брзите технолошки промени, енергијата и зелената транзиција и геополитичките тензии.

За енергетска безбедност, од суштинско значење е да се обезбеди сигурност на снабдувањето со енергија во доволни количини и по пристапни цени. Иако по руската агресија врз Украина, ЕУ го намали увозот на руски гас и нафта за околу две третини, Полска најавува дека ќе промовира целосно напуштање на увозот на енергија од Русија.

Неопходно е да се зајакне позицијата на земјоделците во синџирот на снабдување и да се обезбеди конкурентно и еластично земјоделство кое обезбедува безбедна храна за своето население, вели полското претседателство, зборувајќи за безбедноста на храната.

Во областа на здравствената безбедност, полското претседателство ќе се фокусира на дигиталната трансформација на здравството и потребата да се подобри безбедноста на снабдувањето со лекови во ЕУ, особено од перспектива на пациентите.

Војската на Русија составила детални списоци на цели за потенцијален конфликт со Јапонија и Јужна Кореја, вклучувајќи нуклеарни централи и друга цивилна инфраструктура, според тајните документи од 2013 и 2014 година што ги видел „Фајненшл тајмс“. Плановите за напад, сумирани во шверцувани руски воени документи, опфаќаат 160 локации, вклучувајќи патишта, мостови и фабрики. Овие цели беа избрани за да се спречи „прегрупирање на војниците во оперативно важни области“.

Документите, споделени од западни извори со Фајненшл тајмс, укажуваат на сериозната загриженост на Москва за безбедноста на нејзиното источно крило. Руските воени планери стравуваат дека источните граници на земјата би можеле да бидат загрозени во случај на војна со НАТО и ранливи на напади од американските сили и регионалните сојузници.

Материјалите потекнуваат од архива од 29 тајни руски воени досиеја кои првенствено биле наменети за обука на офицери за потенцијални конфликти на источните граници на земјата помеѓу 2008 и 2014 година, но сè уште се сметаат за важни за руската стратегија.

Азија стана клучен дел од стратегијата на рускиот претседател Владимир Путин за инвазијата на Украина и за поширокиот конфликт со НАТО. Покрај тоа што повеќе се потпира на кинеската економска поддршка, Москва ангажираше 12.000 војници од Северна Кореја да се борат во Украина, а за возврат го зајакнува Пјонгјанг економски и воено. По лансирањето на експериментална балистичка ракета во Украина во ноември, Путин изјави дека „регионалниот конфликт во Украина доби глобални размери“.

Вилијам Алберке, поранешен експерт за контрола на оружјето на НАТО сега во Центарот Стимсон, рече дека документите и неодамнешната распределба на севернокорејските трупи докажуваат „еднаш засекогаш дека европското и азиското боиште се нераскинливо поврзани“.

Списокот на цели за Јапонија и Јужна Кореја беше пронајден во презентација за можностите на ненуклеарната крстосувачка ракета Kh-101. Експертите кои го разгледаа документот за Фајненшл Тајмс сметаат дека содржината укажува на неговото создавање во текот на 2013 или 2014 година. Презентацијата го носи знакот на Академијата за комбинирани вооружени сили, школа за обука на високи офицери.

САД одржуваат значителни воени сили во Јужна Кореја и Јапонија. Од почетокот на руската инвазија на Украина во февруари 2022 година, двете земји се приклучија на коалицијата предводена од Вашингтон, чија цел е да го зголеми притисокот врз руската воена машина. Алберке рече дека документите ги покажуваат како Русија ги перцепира заканите од азиските сојузници на Западот, за кои Кремљ стравува дека би можеле или да го ограничат или да овозможат американски напад врз нејзините воени сили во регионот, вклучувајќи ги и ракетните бригади.

Првите 82 цели на списокот во Јапонија и Јужна Кореја се однесуваат на воени објекти, како што се командни пунктови, радарски инсталации, воздушни бази и поморски инсталации. Останатите цели вклучуваат цивилна инфраструктура, како што се тунели, електрани и индустриски комплекси, како што се челичарниците во Поханг и хемиските фабрики во Бусан.

Прецизните мерења и детали на целите сугерираат внимателно планирање, но перформансите на ракетата Kh-101 за време на инвазијата на Украина покажаа значителни недостатоци.

Друга презентација ја открива руската практика на редовно тестирање на противвоздушната одбрана на соседните земји. Извештајот дава детали за мисијата на пар бомбардери Ту-95 во февруари 2014 година, што се совпадна со анексијата на Крим. Мисијата вклучуваше 17-часовен лет околу Јужна Кореја и Јапонија за да го сними одговорот на нивната противвоздушна одбрана.

Според документот, бомбардерите полетале од базата на авијациската команда со долг дострел во Украинка, на рускиот Далечен Исток. Мисијата забележа 18 пресретнувања во кои учествуваа 39 авиони. Најдолгата придружба била 70 минути, од два јапонски Ф4 фантоми, кои според руските пилоти „биле невооружени“. Само седум пресретнувања биле извршени од борбени авиони со ракети воздух-воздух.

Маршрутата речиси точно се совпаѓа со онаа што претходно оваа година ја поминаа два поморски патролни авиони Ту-142 за време на стратешките вежби во Пацификот, вклучително и прелет над спорната територија во близина на Курилските острови.