Свет
Од гениј до разочарување: Како пропадна сојузот меѓу Трамп и Маск

Илон Маск влезе на политичката сцена како помошник на претседателот на САД, Доналд Трамп, држејќи моторна пила в рака, потсетува француската новинска агенција АФП, откако Макс најави повлекување од администрацијата.
Трамп го нарече Маск одличен и најави дека во петок ќе одржат заедничка прес-конференција, откако јужноафриканскиот магнат ќе го напушти таканаречениот Оддел за ефикасност на владата (DOGE).
„Ова ќе му биде последен ден, но не и навистина, затоа што секогаш ќе биде со нас и ќе ни помага на секој чекор“, објави Трамп на својата мрежа Truth Social во четвртокот.
Сѐ поголеми фрустрации
Но топлите зборови не можеа да ги сокријат отворените фрустрации што Маск, најбогатиот човек на светот, ги изразуваше последните недели околу својата контроверзна улога во намалувањето на државните трошоци.
Некогаш незаобиколен дел од тимот на републиканецот Трамп, Маск почна сѐ повеќе да се разочарува од пречките со кои се соочува DOGE, и покрај тоа што брутално ја намалуваше американската бирократија.
Наместо најавената заштеда од 2 билиони долари, списанието The Atlantic пресмета дека DOGE заштедил само илјадити дел од таа сума, иако десетици илјади вработени биле отпуштени.
Маск сега ќе се фокусира на SpaceX и Tesla, како и на својата цел – колонизација на Марс.
Ракетен подем со Трамп
На почетокот, сѐ изгледаше поинаку. Маск се издигнуваше низ Трамповата орбита со брзина на една од неговите ракети – иако, како што знаеме, некои од нив експлодираа.
Тој беше најголемиот донатор за трамповата изборна кампања во 2024 година, а ги поврзуваше десничарската политика и заедничката желба да ја искоренат т.н. „длабока држава“.
DOGE беше шеговито именуван по криптовалутата Doge, но самата институција не беше шега. Млади технолошки „волшебници“ затворија цели владини оддели, а некои странски држави останаа без помош преку ноќ.
Маск, со очила за сонце и моторна пила, на конзервативен настан се пофали колку е лесно да се заштеди пари – дури направи гест што кај некои предизвика асоцијации на нацистички поздрав.
„Копретседател“
Критичарите го нарекоа „копретседател“, бидејќи постојано беше покрај Трамп. На една прес-конференција во Овалната соба се појави со својот мал син. Присуствуваше на седници на кабинетот, леташе заедно со Трамп, и гледаа ММА борби заедно.
Многумина се прашуваа: колку долго можат да коегзистираат две толку големи ега?
Но, Трамп остана лојален на генијот, како што го нарекуваше Маск. Во еден момент дури ја претвори Белата куќа во pop-up Tesla салон, откако демонстранти ја нападнаа фабриката на Маск.
Почеток на крајот
Сепак, Маск тешко се снаоѓаше со американската политика.
„Почетокот на крајот започна во март, кога Маск се скара на неколку состаноци во Белата куќа“, изјави за „АФП“ Елејн Камарк од Brookings Institution.
Најголема караница, велат, се случила со министерот за финансии Скот Бесент, а Маск јавно го нарекол советникот Питер Наваро „поглуп од вреќа тули“.
Ниту автократскиот стил на Маск, ниту мантрата на Силиконската долина „движи се брзо, руши сѐ пред себе“ не функционираа во Вашингтон.
Удар врз бизнисот
Неговите бизниси исто така почнаа да трпат. Неколку неуспешни лансирања на SpaceX, гневни акционери на Tesla – и Маск почна да размислува за повлекување.
Изјави дека „DOGE е начин на живот, како будизам“, кој ќе продолжи и без него.
Крајот дојде кога Маск, на својот социјален медиум „Икс“, објави дека е разочаран од трамповиот нов закон за масовна потрошувачка и дека нема повеќе да се занимава со политика.
Но, можеби тоа не е крајот.
„Мислам дека тие искрено се сакаат“, вели Камарк.
„А и Маск има многу пари – ако биде поттикнат, повторно може да се вклучи. Мислам дека нивниот однос ќе продолжи.“
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Полицијата призна дека погрешно убила една од жртвите во синагогата во Манчестер

Двајцата мажи убиени во вчерашниот терористички напад врз синагога во Манчестер се идентификувани како Адријан Долби (53) и Мелвин Кравиц (66). Во шокантен пресврт, полицијата призна дека погрешно убила една од жртвите за време на интервенција во синагогата на хебрејската конгрегација Хитон Парк, објави „Скај њуз“.
Шефот на полицијата, Сер Стивен Вотсон, изјави дека една од жртвите била убиена од полициски оган додека полицајците се обидувале да го спречат напаѓачот да влезе во синагогата.
„За жал, неговата повреда можеби е трагична и непредвидена последица од итно потребните мерки преземени од моите полицајци за да се стави крај на овој суров напад“, рече Вотсон.
Се верува дека човекот бил пред вратите на синагогата, во близина на друга жртва која била хоспитализирана со прострелна рана, но е надвор од животна опасност. Двајцата починати мажи се од Крампсал, дел од Манчестер.
Полицијата објави зголемено присуство на своите полицајци низ целиот регион, со посебен акцент на посети на религиозни институции, за да се чувствуваат заедниците.
„Луѓето во Северен Манчестер, Бери, Салфорд, во рамките на еврејските заедници и околу синагогите можат да очекуваат да видат униформирани полицајци во патрола, во возила и пеш, денес, вечерва и во текот на викендот. Тие се таму за да ве уверат и, иако можеби нема да можат да одговорат на прашања во врска со истрагата, со задоволство ќе ве уверат во врска со мерките што ги преземаме за да се осигураме дека заедниците се безбедни и се чувствуваат безбедно“, рече главниот началник Дејвид Мини.
Вчера, полицијата го идентификуваше осомничениот како Џихад ал Шами (35), британски државјанин од сириско потекло. Уште три лица, двајца мажи на возраст од 30 години и една жена на возраст од 60 години, беа уапсени под сомнение за извршување, подготовка и поттикнување терористички акти.
Ал Шами изврши напад со нож во синагогата на Јом Кипур, најсветиот ден на јудаизмот. Обезбедувањето и собраните верници го спречија да влезе во зградата. Полицијата го уби неколку минути подоцна, стравувајќи дека носи експлозивна направа. Три лица се уште се во тешка состојба во болница.
Фото: ЕПА
Свет
На пропалестинските протести во Женева употребени солзавец и водени топови, повредени пет полицајци

Швајцарската полиција денес објави дека пет полицајци се повредени во Женева во судири со пропалестинските демонстранти, на кои службите за итни случаи одговорија со солзавец и водни топови.
Првично мирниот протест во поддршка на флотилата за Газа, кој собра околу 3.000 учесници, го запре сообраќајот во центарот на градот и стана насилен доцна синоќа.
Ваквите судири се ретки во Швајцарија, иако протестите за Газа станаа почести. Израелското пресретнување на флотилата предизвика протести во Женева, Цирих и Берн, како и во Италија и Колумбија.
Полицијата денес соопшти дека едно лице е уапсено и дека е покрената истрага откако петмина од нивните полицајци биле повредени.
Портпаролот на полицијата вчера изјави дека се потребни солзавец и водени топови за смирување на немирите, како и дека демонстрантите фрлале предмети и предизвикале материјална штета.
Фото: ЕПА
Регион
На средбата со Путин, Додик ги нарече Германците примитивци од Западот

Поранешниот претседател на Република Српска, Милорад Додик, повторно побара поддршка од рускиот претседател Владимир Путин, а откако двајцата се сретнаа во Сочи синоќа, изјави дека ја добил и дека смета на Москва да продолжи да биде негова силна поддршка.
На снимките прикажани од јавниот сервис на РС (РТРС), можеше да се слушне како Путин го нарекува Додик претседател иако остана без мандатот на прв човек на РС уште во август, откако беше осуден на една година затвор за неспроведување на одлуките на високиот претставник.
Додик пристигна во Сочи на Валдај форумот, каде што Путин беше главен говорник.
„Знам дека ситуацијата во вашата земја и регион не е едноставна, може да се каже дека е комплицирана“, сè уште можеше да се чуе како Путин му вели на Додик пред да престане снимањето.
После тоа, Додик изјави за RTRS дека разговорот со Путин бил „многу отворен и фер“ и дека го повикал да „не го изоставува Балканот“ во разговорите со другите важни партнери, особено САД, и да не дозволи Германците да ја контролираат ситуацијата таму бидејќи, како што рече, тие не се на страната на Србите.
Додик ги нарече Германците, како и претставниците на другите влијателни земји што се занимаваат со Босна и Херцеговина, „исплашени примитивци од Западот“. Затоа, тој се потпира на Русија како можен коректив и верува дека сегашното претседателство на Русија со Советот за безбедност на ООН ќе биде корисно за неговите политички цели.
Фото: ЕПА