Свет
Орбан: Европа се соочува со три опасности од војната во Иран

Унгарскиот премиер Виктор Орбан предупреди дека војната против Иран би можела да има сериозни последици за Европа. Доколку Иран како држава се распадне, конфликтите, како што рече тој, би се прошириле во соседните земји, предизвикувајќи голема безбедносна криза.
Орбан ги даде овие забелешки во радио интервју во петокот, неколку дена пред САД да ги поддржат израелските воени напади врз иранските нуклеарни постројки.
Според Виктор Орбан, војната во Иран претставува три специфични закани за Европа:
Првата е зголемен ризик од терористички напади, бидејќи радикалните групи би можеле да го искористат хаосот за да ги прошират своите активности.
Втората закана е нов бран на миграција, бидејќи илјадници луѓе би можеле да избегаат од регионот разурнат од војна кон европските граници.
Третата опасност се однесува на зголемувањето на цените на енергијата, со оглед на тоа што Иран игра клучна улога во глобалната трговија со нафта, а секое нарушување би можело да предизвика енергетски шок и економски последици низ цела Европа.
Во интервју за радио станицата Кошут, Орбан објасни зошто Иран е особено чувствителна област. Рече дека тоа е земја со повеќе од 90 милиони жители, силна армија и сложена нуклеарна програма. Иран, како што објасни Орбан, има и стратешка позиција бидејќи го контролира теснецот низ кој минува значаен дел од светската трговија со нафта.
Сепак, тој предупреди и за сложената етничка структура на земјата.
„Иран е дом на многу етнички групи. Доколку централната влада ослабне или се распадне, целата земја би можела да се распадне по етнички линии, отворајќи ја вратата за поширок регионален хаос“, вели премиерот.
Орбан особено го истакнува примерот на Азербејџан.
„Иако Азербејџан има население од 10 милиони, уште 20 милиони Азербејџанци живеат на иранска територија. Нестабилноста во Иран би можела да поттикне сепаратистички движења или конфликти во други земји во регионот, вклучително и Пакистан“, вели тој.
Според Орбан, вистинската закана не е само војната, туку опасноста регионот да стане целосно непредвидлив и надвор од контрола, што би имало директно влијание врз Европа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Германскиот канцелар: Израел ја врши валканата работа за сите нас

Германскиот канцелар Фридрих Мерц изрази силна поддршка за американските напади врз иранските нуклеарни постројки, велејќи дека „оставањето на работите какви што се, не беше опција“.
„Нема причина да се „критикува она што го направија САД минатиот викенд. Да, тоа не е без ризици, но оставањето на работите какви што се, не беше опција“, изјави канцеларот на конференција во Берлин.
Во исто време, тој ја повтори својата поддршка за воената офанзива на Израел против Иран, откако минатата недела рече дека Израел ја врши „валканата работа за сите нас“.
Мерц рече дека е јасно дека Иран е на пат кон производство на нуклеарно оружје.
„Доказите дека Иран продолжува со својот пат кон изградба на нуклеарно оружје повеќе не можат сериозно да се оспоруваат“, нагласи тој.
Свет
Трамп: Не ги зголемувајте цените на нафтата, ве гледам, работите во корист на непријателот

Претседателот на САД, Доналд Трамп, испрати порака на својата платформа Truth Social, предупредувајќи ги „глобалните играчи“ да не ги зголемуваат цените на нафтата додека Блискиот Исток врие од нападите на САД врз нуклеарните постројки на Иран, пренесуваат светските медиуми.
„Не ги зголемувајте цените на нафтата. Ве гледам. Работите за непријателот. Не го правете тоа!“, напиша Трамп, сугерирајќи дека зголемувањето на цените на енергијата би можело да му користи на Иран и дополнително да ја дестабилизира ситуацијата.
Објавата на Трамп доаѓа два дена откако САД извршија напади врз нуклеарните постројки на Иран, потег што предизвика остра осуда од Техеран, Москва и Пекинг, и загриженост за можна поширока ескалација на конфликтот во регионот. Иран веќе најави „невидена одмазда“, а американските бази во регионот се ставени во состојба на висока готовност.
Цените на нафтата пораснаа за повеќе од 2,5 проценти на глобалните пазари минатата недела и продолжија да растат денес, бидејќи трговците стравуваат од прекини во снабдувањето на Блискиот Исток откако САД ги бомбардираа нуклеарните постројки на Иран во саботата.
Цената на барел на лондонскиот пазар порасна за 3,6 проценти минатата недела на 77,01 долари, додека на американскиот пазар, барелот порасна за 2,7 проценти на 73,84 долари.
Во понеделникот наутро, цените пораснаа за повеќе од 2 проценти на највисоко ниво за пет месеци. Ова е последица на ескалацијата на конфликтот на Блискиот Исток, откако САД се вклучија во војната меѓу Израел и Иран.
Во саботата, американските воени авиони бомбардираа три нуклеарни постројки во Иран, што треба да го спречи Техеран да произведува нуклеарно оружје. Иран одговори со уште пожестоки ракетни напади врз цели во Израел, што се заканува дополнително да го ескалира конфликтот на Блискиот Исток.
Трговците стравуваат за испораките на нафта преку Ормутскиот теснец, низ кој дневно минуваат 18 милиони барели нафта, кондензат и гориво. Вашингтон ја повика Кина да го спречи Иран да го затвори теснецот низ кој минуваат околу 20 проценти од светската нафта.
„Во сценарио каде што Иран селективно го нарушува Ормутскиот теснец, цената на барел нафта би можела да се искачи над 100 долари“, рече Вивек Дар, аналитичар во Комонвелт банката на Австралија. Во изминатите десет дена, колку што трае ракетниот оган меѓу Израел и Иран, цената на барел нафта на лондонскиот пазар се зголеми за повеќе од 13 проценти, а на американскиот пазар за повеќе од 10 проценти, според написите на светските агенции.
Свет
Американски сенатор за Трамп: Човек без воено искуство секогаш прв сака да фрли бомба

Американскиот сенатор Марк Кели остро го критикуваше претседателот Доналд Трамп за воздушните напади врз нуклеарните објекти на Иран и вмешаноста на САД во конфликтот меѓу Израел и Иран.
„Интересно е, како лице без борбено искуство, често е првото што сака да фрли бомба“, рече Кели вчера во емисијата „Meet the Press“ на NBC.
Тој додаде: „И ова е она што го гледаме сега. Она што го направивме синоќа дополнително ги загрозува нашите војници, 40 илјади од нив. Но, ние ќе направиме сè што можеме да ги заштитиме. Нашата армија е исклучително способна. Ќе направиме сè за да ги одбраниме нашите интереси.“
Коментарите на Кели дојдоа откако Трамп објави во саботата дека САД извршиле напади врз три нуклеарни објекти во Иран. Тој ги опиша нападите како „многу успешни“ на неговата платформа Truth Social.
„Го завршивме нашиот многу успешен напад врз три нуклеарни локалитети во Иран: Фордо, Натанц и Исфахан. Сите авиони сега се надвор од иранскиот воздушен простор“, напиша Трамп во саботата.
Во објавата, тој продолжи: „Сите авиони се враќаат дома безбедно. Честитки до нашите големи американски воини. Нема друга војска во светот што можеше да го направи ова. Сега е моментот за мир“.
За време на гостувањето во „Meet the Press“, Кели потврди дека „Иранците не биле во процес на развој на нуклеарно оружје“.
„Јас сум во Комитетот за разузнавање година и пол, а цело време сум во Комитетот за вооружени сили на Сенатот. Можам да кажам дека, доколку ни е познато, Иранците не развивале оружје. Тие збогатувале ураниум“, рече Кели.
Потоа изјави дека Иранците имале „повеќе отколку што им било потребно за да произведуваат електрична енергија“.
„Тие правеа нешто што ние не сакавме да го прават. Но, тие сè уште, знаете, работеа во рамките на меѓународната заедница. Беше јасно што имаа“, продолжи тој.
Потоа рече дека неговиот „најголем страв во овој момент е дека Иранците ја преместуваат целата програма во илегала, не физички, туку за да се сокријат од меѓународната контрола“.
Додаде: „Не знаеме што планираат во иднина. Можно е да се обидат да го забрзаат развојот на нуклеарно оружје. Таму каде што се обидовме да ја запреме програмата, постои можност дека сме ја забрзале со овој потег“.