Свет
Орбан: Европа се соочува со три опасности од војната во Иран

Унгарскиот премиер Виктор Орбан предупреди дека војната против Иран би можела да има сериозни последици за Европа. Доколку Иран како држава се распадне, конфликтите, како што рече тој, би се прошириле во соседните земји, предизвикувајќи голема безбедносна криза.
Орбан ги даде овие забелешки во радио интервју во петокот, неколку дена пред САД да ги поддржат израелските воени напади врз иранските нуклеарни постројки.
Според Виктор Орбан, војната во Иран претставува три специфични закани за Европа:
Првата е зголемен ризик од терористички напади, бидејќи радикалните групи би можеле да го искористат хаосот за да ги прошират своите активности.
Втората закана е нов бран на миграција, бидејќи илјадници луѓе би можеле да избегаат од регионот разурнат од војна кон европските граници.
Третата опасност се однесува на зголемувањето на цените на енергијата, со оглед на тоа што Иран игра клучна улога во глобалната трговија со нафта, а секое нарушување би можело да предизвика енергетски шок и економски последици низ цела Европа.
Во интервју за радио станицата Кошут, Орбан објасни зошто Иран е особено чувствителна област. Рече дека тоа е земја со повеќе од 90 милиони жители, силна армија и сложена нуклеарна програма. Иран, како што објасни Орбан, има и стратешка позиција бидејќи го контролира теснецот низ кој минува значаен дел од светската трговија со нафта.
Сепак, тој предупреди и за сложената етничка структура на земјата.
„Иран е дом на многу етнички групи. Доколку централната влада ослабне или се распадне, целата земја би можела да се распадне по етнички линии, отворајќи ја вратата за поширок регионален хаос“, вели премиерот.
Орбан особено го истакнува примерот на Азербејџан.
„Иако Азербејџан има население од 10 милиони, уште 20 милиони Азербејџанци живеат на иранска територија. Нестабилноста во Иран би можела да поттикне сепаратистички движења или конфликти во други земји во регионот, вклучително и Пакистан“, вели тој.
Според Орбан, вистинската закана не е само војната, туку опасноста регионот да стане целосно непредвидлив и надвор од контрола, што би имало директно влијание врз Европа.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Песков потврди: Русија повеќе нема ограничувања за распоредување ракети

„Русија повеќе нема никакви ограничувања за распоредување ракети со среден и краток дострел испукани од копнен базен систем“, изјави портпаролот на рускиот претседател, Дмитриј Песков, како што објави РИА Новости.
Со тоа тој ја потврди вчерашната објава на Министерството за надворешни работи на Русија. Вчера тие објавија дека Москва повеќе не го смета мораториумот за распоредување ракети со краток и среден дострел за обврзувачки.
„Во Русија повеќе нема никакви ограничувања по ова прашање. Русија повеќе не се смета за ограничена на кој било начин“, им рече Песков на новинарите, коментирајќи го нивното барање за изјава од руското Министерство за надворешни работи дека Руската Федерација не се смета за обврзана со едностран мораториум за распоредување ракети со среден дострел.
Фото: ЕПА
Регион
Маж од Загреб сексуално злоставувал 12-годишно девојче: кога му се спротивставувала тој ја тепал

Жељко Валент (39) од Загреб е осуден на четири години и десет месеци затвор за тешко кривично дело сексуална злоупотреба и експлоатација на дете, објави порталот „Бурин“.
Пресудата ја донесе советот на окружниот суд во Риека, а покрај затворската казна, осуденото лице е должно да плати и 3.390 евра за процедурални и вештачења.
Злоупотребата се случила од октомври до втората половина на декември 2023 година во стан во Хановер, каде што Валент престојувал со девојчето.
Според пресудата, тој го искористил отсуството на нејзината мајка и постојано ги допирал интимните делови на детето, пишува „Бурин“. Судот заклучи дека станува збор за однесување кое законот го изедначува со сексуален однос.
Девојчето се обидело да му се спротивстави, но тој ја удирал, а во еден момент таа претрпела полесни повреди, според „Бурин“.
Валент, кој е сопственик на столарија, не бил присутен на објавувањето на пресудата. Судењето, како што е вообичаено во вакви случаи, било затворено за јавноста.
Пресудата не е конечна, а Валент има право на жалба.
Свет
НАСА планира да изгради нуклеарен реактор на Месечината

Се очекува вршителот на должноста шеф на американската вселенска агенција НАСА оваа недела да открие директива за изградба на нуклеарен реактор на Месечината до 2030 година, според извештаите на медиумите, во обид да се зајакне доминацијата на Америка во вселената поради растечката конкуренција од Кина и Русија.
Според интерните документи објавени од „Политико“, НАСА ќе бара предлози од приватни компании за развој на реактор од 100 киловати кој би можел да напојува долгорочни мисии на површината на Месечината. Реакторот е наменет да ги поддржи идните мисии со екипаж.
„Станува збор за победа во уште една вселенска трка“, изјави за „Политико“ висок функционер на НАСА.
Трка со Кина
На агенцијата ѝ е наредено да назначи менаџер на програмата и да започне консултации со индустријата во рок од 60 дена, се вели во извештајот. Целта е реакторот да се лансира до 2030 година, приближно во исто време кога Кина планира да го испрати својот прв астронаут на Месечината, според медиумот.
НАСА претходно финансираше истражување за помал систем со капацитет од 40 киловати електрична енергија, но новиот план поставува поамбициозен временски рок. Документите, исто така, предупредуваат дека првата нација што ќе го инсталира реакторот би можела да прогласи ексклузивни зони на Месечината, потенцијално ограничувајќи го пристапот за други актери.
Со предложеното намалување на буџетот на НАСА од 24,8 милијарди долари на 18,8 милијарди долари од страна на администрацијата на Трамп, прашањето е како ќе се финансира проектот и колку средства ќе останат за традиционално истражување на вселената, стои во написите.
Фото: принтскрин