Свет
Познат стартап пропаѓа: 700 Индијци се преправаа дека се вештачка интелигенција

Builder.ai, стартап со седиште во Лондон кој успеа да привлече глобални инвеститори и да достигне проценета вредност од 1,32 милијарди евра, банкротираше. Компанијата, поддржана од Microsoft и катарскиот суверен фонд за богатство Qatar Investment Authority, собра повеќе од 390 милиони евра од инвеститорите, пишува Windows Central.
Ветуваше дека ќе го револуционизира создавањето мобилни и веб апликации, правејќи го процесот „лесен како нарачување пица“.
Во центарот на тоа ветување беше виртуелен асистент наречен „Наташа“, кој требаше да користи напредни алгоритми на вештачка интелигенција за да изгради софтвер. Алатката, првично позната како Engineer.ai, беше лансирана во 2016 година. Со години, Builder.ai ја промовираше својата платформа како решение за вештачка интелигенција кое автономно дизајнира и програмира апликации со вртоглава брзина.
Сепак, како што откриваат извештаите и внатрешните истраги, реалноста беше драстично различна од тие амбициозни тврдења.
„Вештачката интелигенција“ всушност беа 700 програмери од Индија. Тие беа оние кои пишуваа код врз основа на барањата на клиентите, додека компанијата ја претстави таа човечка работа како резултат на напредни алгоритми за вештачка интелигенција.
Оваа измама не беше сосема непозната за некои блиски до компанијата. Уште во 2019 година, Wall Street Journal ги доведе во прашање тврдењата за вештачка интелигенција на Builder.ai, истакнувајќи ја нејзината голема зависност од човечки изведувачи. Неколку поранешни вработени ја опишаа компанијата како „сите инженери, без вештачка интелигенција“, истакнувајќи дека поголемиот дел од работата се извршува рачно во Индија.
Проблемите на Builder.ai не застанаа само на лажната вештачка интелигенција.
Внатрешната ревизија на почетокот на 2025 година откри сериозна финансиска манипулација, особено драстично преценување на приходите. Новиот извршен директор Манприт Ратија, кој ја презеде функцијата во февруари 2025 година откако основачот Сачин Дев Дугал поднесе оставка, го откри обемот на неправилностите. Компанијата ја намали својата проценка на приходите за 2024 година од 193 милиони евра на само 44 милиони евра, што е пад од 300%.
Блумберг откри дека Builder.ai наводно се вклучил во сомнителни финансиски практики со индискиот стартап VerSe, разменувајќи надуени фактури за вештачки да ги зголеми бројките на продажба помеѓу 2021 и 2024 година. VerSe силно ги негираше обвинувањата.
Кризата кулминираше во мај 2025 година кога еден од нејзините главни доверители, Viola Credit, заплени 32,5 милиони евра од сметките на Builder.ai откако стартапот не успеа да ги отплати своите кредити. Компанијата остана со само 4,4 милиони евра замрзнати средства, парализирајќи ги операциите во пет земји, вклучувајќи ги Велика Британија, САД, ОАЕ, Сингапур и Индија.
Builder.ai отпушти околу 1.000 вработени. Откривањето на технолошки измами и финансиски манипулации предизвика меѓународна истрага, вклучувајќи ја и канцеларијата на федералниот обвинител на САД, која побара финансиски извештаи и список на клиенти. Стартапот, исто така, остана со големи долгови кон своите технолошки партнери – 75 милиони долари кон Amazon и 26,4 милиони долари кон Microsoft за cloud услуги.
Во јавна изјава на LinkedIn, Builder.ai го призна својот неуспех.
„И покрај неуморните напори на нашиот сегашен тим и истражувањето на сите можни опции, компанијата не беше во можност да се опорави од историските предизвици и минатите одлуки кои значително ја оптоварија нејзината финансиска состојба.“
Компанијата поднесе барање за формална постапка за банкрот во сите земји каде што работи, вклучувајќи ги Индија, Велика Британија и САД.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
(Видео) Зеленски: Русија со дронови ја дестабилизира Европа

Украинскиот претседател Володимир Зеленски ја обвини Русија дека се обидува да ја дестабилизира Европа со користење беспилотни летала за саботажи и немири.
Зеленски, во видео обраќање доцна во вторникот, рече дека Москва ја користи својата таканаречена „флота во сенка“ не само за финансирање на војната со транспорт на нафта со танкери, туку и за саботажи и разни напори за поткопување на стабилноста низ целиот континент.
„Неодамнешните лансирања на беспилотни летала од танкери се еден таков пример“, рече тој, повикувајќи се на разузнавачки информации од украинските надворешни служби.
The Head of Foreign Intelligence reported in detail on how the Russians are utilizing tankers of their “shadow fleet” – not only to finance the war, but also for sabotage and various destabilization attempts in Europe. Recent launches of drones from tankers are one such example.… pic.twitter.com/B09UQo9EZK
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) October 7, 2025
Официјалните информации за потеклото на беспилотните летала неодамна забележани во земји, вклучувајќи ги Данска и Германија, сè уште не се потврдени.
Русија негираше каква било вмешаност.
Дмитриј Медведев, заменик-шеф на Советот за национална безбедност на Русија, посочи дека самите украински сили би можеле провокативно да користат вакви беспилотни летала за да ја вовлечат Европа во војна против Русија.
Украина, исто така, произведува беспилотни летала со долг дострел.
фото: принтскрин
Регион
(Видео/Фото) Србите и Унгарците одржаа заедничка воена вежба

Србија и Унгарија одржаа заедничка воена вежба „Соседи 25“ со цел зголемување на нивото на соработка меѓу армиите на двете земји и размена на борбени искуства, соопшти српското Министерство за одбрана.
Вежбата се одржа на воениот полигон Пасуљанске ливаде со учество на припадници на Првата бригада на српската армија и 30-та механизирана бригада на Унгарија.
За време на повеќедневната вежба, војниците заедно ги вежбаа дејствата на единиците во тактички операции, вклучително и употребата на современи борбени возила, комуникациски системи и опрема за собирање и обработка на разузнавачки информации.
Ова е десетта заедничка вежба наречена „Соседи“ што ја спроведуваат вооружените сили на Србија и Унгарија.
Свет
Експерт за вештачка интелигенција: Никој не знае што нè очекува, дури ни водечките компании

Итан Молик, еден од водечките експерти за генеративна вештачка интелигенција, тврди дека се појавуваат докази за зголемена продуктивност на работното место, но истакнува дека сè уште знаеме многу малку за вистинското влијание на вештачката интелигенција врз пазарот на трудот. Неговото мислење го делат и директорите за човечки ресурси на водечките компании, кои се согласуваат дека доаѓаат големи промени, но дека има повеќе прашања отколку одговори за лидерите, пишува Си-ен-би-си.
Професорот од Вортон школата на Универзитетот во Пенсилванија, кој советувал многумина, од претседателот на Федералните резерви, Џером Пауел, до Џими Фалон, сподели директна порака на самитот CNBC Workforce Executive Council во Њујорк. „Можам да ви кажам, никој ништо не знае“, рече Молик. Ова, вели тој, ги вклучува и врвните лаборатории за истражување на вештачката интелигенција. „Тие не знаат за што служи. Ми велат дека го користат мојот Твитер – Икс – фид за да сфатат“, додаде тој.
Неговата поента е едноставна: ниедна компанија денес не може да вработи човек со петгодишно искуство во користењето на генеративна вештачка интелигенција. „Тие не постојат“, заклучи тој.
Потребно е отстапување од старите навики
Голем дел од напредокот во вештачката интелигенција се случува во она што експертите го опишуваат како „црна кутија“, а сличен јаз постои и во разбирањето на влијанието на вештачката интелигенција врз економијата.
Клер Мекинтајр, виш потпретседател на Sam’s Club, забележа дека модерната култура на кариера се базира на наградување на „имањето одговори“, но тоа се менува. „Веќе не станува збор за тоа да ги имате одговорите. Станува збор за поставување брилијантни прашања, уредување информации и донесување одлуки со брзината на Тик-ток“, рече таа.
Кристина Шелинг, главен директор за таленти во Verizon, се согласи, додавајќи дека со децении сме биле наградувани за перфекционизам. Со вештачката интелигенција, исходот е ретко совршен. „Во ред е да се биде во ред со неуспех или грешка“, рече таа.
Меките вештини како емпатија, љубопитност и агилност се поважни сега од кога било. Молик забележа дека сегашната вештачка интелигенција е повеќе човечка отколку машинска, па затоа луѓето кои се добри со луѓе можат да ја искористат во своја корист.
Иако постојат докази за зголемување на продуктивноста, како што е студијата на која работел со „Бостон консалтинг груп“, Молик се плаши дека неимагинативните компании ќе ја гледаат автоматизацијата како единствен пат напред.
„Се грижам дека неимагинативните организации ќе мислат дека автоматизацијата е патот напред“, рече тој, додавајќи дека работниците нема да ја прифатат вештачката интелигенција освен ако не почувствуваат дека зголемувањето на продуктивноста ќе им се врати преку дополнителни придобивки.
Компании како „Волмарт“ и „Веризон“ веќе гледаат резултати. Во „Волмарт“, повеќе од 100.000 работници на првата линија користеле генеративна вештачка интелигенција, додека „Веризон“ користел вештачка интелигенција за анализа на јавно достапни податоци за своите вработени за да им помогне да ги планираат своите кариерни патеки. Иако работниците првично биле скептични, стапката на отпуштање во пилот-групата била помала од 1%. Главниот совет на Молик за сите лидери е едноставен.
„Мојот совет број еден е да платите 20 долари месечно за Claude на Anthropic или GPT на OpenAI или Gemini на Google и да го користите за сè за што можете законски да го користите“, рече тој, препорачувајќи користење на алатките најмалку 10 часа неделно. Според него, чекањето одговори или препуштањето на сè на ИТ одделот се најголемите грешки што лидерите можат да ги направат.
фото: принтскрин