Свет
Полска утре излегува на избори, за опозицијата ова е последна шанса за останување во ЕУ

Повеќе од 29 милиони Полјаци беа поканети да гласаат на парламентарните избори во недела кои ќе одлучат за демократската иднина на земјата и нејзиното место во Европската Унија по жестоката кампања во која доминираат прашањата за суверенитетот и безбедноста на земјата.
Откако дојде на власт во 2015 година, националистичката партија Право и правда (ПиС), која сега се бори за трет мандат, се судри со Брисел околу реформите во правосудниот систем кои навлегуваат во независноста на судството и за законот за медиуми кој е прилагоден за потребите на власта.
Изборите се последната шанса да се запре оддалечувањето на Полска од европските вредности и нејзиното приближување кон полуавторитарен систем, тврди полската опозиција.
„Знам дека планираат систематски и ладнокрвно да ја извадат Полска од Европската Унија“, им порача на своите поддржувачи Доналд Туск, лидерот на најголемата опозициска партија Граѓанска коалиција (КО). ПиС негира дека има таков план.
Со војната во соседна Украина и мигрантската криза на границата, националната безбедност и миграцијата доминираа во кампањата, што се совпадна со раскинувањето на претходно одличните односи со Киев поради напорите на Полска да ги заштити своите земјоделци од увоз на поевтино украинско жито.
ПиС ги претставува овие парламентарни избори како избор помеѓу опозиција која е предмет на странски интереси, особено Германија, која има мека политика за миграцијата, и влада која цврсто го брани суверенитетот на Полска и нејзините граници.
„Für Deutschland, што значи за Германија, многу често ги повторуваше тие зборови“, рече лидерот на ПиС Јарослав Качински за време на кампањата, повторувајќи ја пораката на неговата партија дека Туск е германска марионета.
„Тој сигурно нема да ве заштити од приливот на украинско жито, бидејќи за такво нешто треба да имате храброст – да се спротивставите на Германија, да се спротивставите на Европската Унија“, рече Качински.
ПиС во кампањата ја истакна својата грижа за граѓаните, социјалните програми што ги спроведува и зголемувањето на минималната плата, што позитивно се одрази на животниот стандард, а ги исплаши гласачите со тврдењата дека Туск, кој беше премиер од 2007 г. до 2014 година, пред кој стана претседател на Европскиот совет, ќе ги загрози сите овие бенефиции доколку дојде на власт.
Туск во текот на кампањата вети дека нема да укине ниту една од овие програми и најави дека брзо ќе ги зголеми детските додатоци.
Понатаму, со доаѓањето на власт, КО, тврди Туск, ќе деблокира милијарди евра од средствата што Европската Унија и ги замрзна за Полска поради непочитување на владеењето на правото. Претставниците на Европската Унија велат дека тоа не е сосема сигурно бидејќи за сите измени изгласани од ПиС, според полскиот устав, потребен е потпис од претседателот Анджеј Дуда, сојузник на ПиС.
Полскиот електорат треба да избере 460 членови на Долниот дом на парламентот (Сејм) и 100 членови на Горниот дом (Сенатот).
Полјаците на денот на парламентарните избори гласаат и за четири референдумски прашања: приватизација на државните компании, зголемување на старосната граница за пензионирање, изградба на ограда на границата со Белорусија и прифаќање мигранти според договорот со Европската Унија.
Опозицијата го обвинува ПиС за злоупотреба на јавните пари за кампања во која сакаше да ги зајакне своите поддржувачи, а во исто време ја демонизира опозицијата со реторички водечки прашања. Анкетите предвидуваат дека ПиС ќе остане најсилната партија во парламентот, но нема да може да постигне мнозинство.
Нерешениот резултат може да предизвика парализа на работата на парламентот во земјата, која е важен член на НАТО и клучна за продолжување на помошта за Украина во одбраната од руската агресија.
Влада на ПиС која би се потпирала на гласовите на Конфедерацијата (екстремната десница), партија која се обиде да го искористи антиукраинското расположение кај гласачите, веројатно би била многу помалку подготвена да му помогне на Киев, според аналитичарите.
Клучен играч за конечниот исход од изборите ќе биде третата партија, коалицијата Трет пат (политички позиционирана централно-десно).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Зошто Индија го нарече својот напад врз Пакистан „Операција Синдор“

Индија синоќа изврши воздушни напади врз цели во Пакистан и пакистански Кашмир, а Исламабад одговори со тврдење дека соборил пет индиски борбени авиони, во најсериозниот вооружен конфликт меѓу двете нуклеарно вооружени држави во последните дваесет години.
Индиската страна објави дека биле погодени девет цели поврзани со „терористичка инфраструктура“. Нападот беше наречен „Операција Синдор“.
Justice is Served.
Jai Hind! pic.twitter.com/Aruatj6OfA
— ADG PI – INDIAN ARMY (@adgpi) May 6, 2025
Индиските медиуми објавија дека името „Операција Синдор“ е референца за синдор, црвен прав што жените во Индија го носат во косата како знак дека се во брак.
Се нанесува при разделба на косата и често е дел од хиндуистичките обичаи и ритуали, особено на свадбите. Мажените жени го нанесуваат секојдневно, додека вдовиците не.
Red sindoor embodies Shakti-divine feminine power. Worn at the hair-parting (ajna chakra), it ignites intuition, strength & spiritual clarity. A sacred mark of energy, wisdom & connection to the Goddess within. 🔥 pic.twitter.com/u6iYY5pmKy
— Arpit Gupta (@ag_arpit1) April 1, 2025
За време на терористичкиот напад во Пахалгам, минатиот месец, неколку жени ги загубија своите сопрузи кои беа убиени пред нивни очи. По нападот, фотографија од жена која седи во шок покрај телото на својот сопруг стана вирална на социјалните мрежи во Индија. Сцената стана симбол на терористичкиот напад во кој беа убиени 26 лица.
Жената на фотографијата е Химанши Нарвал. Таа беше во брак со 26-годишниот поморски офицер Винај Нарвал помалку од една недела. Двојката била на меден месец кога Винај бил убиен.
Индиските медиуми објавуваат дека „изворот“ тврди дека името Операција Синдор има за цел да ги хуманизира жртвите и да се осигури дека нивната жртва нема да биде заборавена.
Европа
Кардиналите влегуваат во конклавата попладнево, се бира нов папа

133 кардинални електори ќе влезат во Сикстинската капела денес попладне и, зад заклучени врати, целосно изолирани од надворешниот свет, ќе го започнат тајниот избор на новиот поглавар на Римокатоличката црква.
Конклавите се состаноци на кардиналското собрание на Римокатоличката црква со цел избор на нов епископ на Рим, односно папа, и се најстариот метод за избор на поглавар на институција во светот. Конклавите (од латинскиот „cum clave“ – со клуч) во форма слична на денешната беа основани во 1274 година со декрет на папата Григориј X.
Тој, поттикнат од долгата историја на политичко мешање во изборот на папи и долгите периоди на седисваканција (слободно место на римскиот епископ), одлучил дека кардиналските изборници мора да се изолираат, да се заклучат и да не им биде дозволено да заминат додека не изберат нов поглавар.
Папата Павле VI во 1970 година пропиша дека само кардинали помлади од 80 години можат да учествуваат на конклави, а тие мора да се свикаат не порано од 15 и не подоцна од 20 дена по смртта на папата или неговото откажување од функцијата. За избор на нов папа се потребни две третини од гласовите и негова согласност.
Од 1846 година, конклавите без исклучок се одржуваат во Систинската капела, најпознатата од капелите на Апостолската палата, позната по својата архитектура и фрески од ренесансните мајстори Микеланџело, Ботичели и други на ѕидовите и таванот. Кардиналите гласаат во Систинската капела за време на конклавите, но се сместени во блиската Домот на Света Марта за време на нивното траење.
За време на конклавата, сите радио, телевизиски и телефонски врски се прекинати бидејќи кардиналите мора да бидат изолирани од надворешниот свет и од можните влијанија врз нивните одлуки.
На првиот ден од конклавата, кардиналите гласаат само еднаш, а во следните денови двапати наутро и двапати попладне. Доколку нема резултати по три дена, гласањето се одложува за максимум еден ден, кој е посветен на молитва, состаноци, размислување и духовна обнова. Оваа постапка се повторува ако има седум нови круга на гласање без избор на папа.
Во првиот круг, се подготвуваат и дистрибуираат гласачки ливчиња, а имињата на деветте кардинали кои ќе учествуваат во процесот се извлекуваат со ждрепка. Тројца се бројачи на гласови, тројца се „infirmari“ (задолжени за собирање гласови од болни кардинали) и тројца се ревизори.
Гласачките ливчиња се правоаголни, со зборовите „Eligo in Summum Pontificem“ (За Врховен свештеник го бирам) напишани на врвот, а на дното има простор за името, кое мора да биде јасно напишано со печатни букви.
Кардиналите ги оставаат гласачките ливчиња во посебен сад во облик на урна поставен на олтарот на Систинската капела.
Кога сите кардинали ќе завршат со гласањето, бројачите прво проверуваат дали бројот на гласачки ливчиња е еднаков на бројот на избирачи. Ако тоа е во ред, продолжуваме со броење на гласовите. Првите два бројачи го читаат името тивко, а третиот го чита на глас, а потоа со игла го прободува зборот „eligo“ во хартијата за да се избегне двојно броење. Ревизорите контролираат сè.
Употребените гласачки ливчиња се горат по единственото гласање на првиот ден од конклавата, а потоа по секои два завршени круга гласање (наутро и попладне) во наредните денови. Меѓутоа, ако папата е избран, гласачките ливчиња веднаш се горат (како во случајот со Бенедикт XVI, кој беше избран на првото попладневно гласање на вториот ден од конклавата).
За оваа пригода, во Систинската капела се инсталирани специјална печка и оџак. За да се информира јавноста на плоштадот „Свети Петар“ и низ целиот свет дали папата е избран, при горењето на гласачките ливчиња се додаваат специјални хемикалии, кои го претвораат чадот во црн (доколку не се постигне двотретинско мнозинство) или бел (доколку папата е избран).
Свет
Индиската армија објави пропагандно видео за време на нападот

Индија синоќа изврши воздушни напади врз цели во Пакистан и пакистански Кашмир, а Исламабад одговори со тврдење дека соборил пет индиски борбени авиони, во најсериозниот вооружен конфликт меѓу двете нуклеарно вооружени држави во последните дваесет години.
Индиската страна објави дека биле погодени девет цели поврзани со „терористичка инфраструктура“.
Пакистан, од друга страна, тврди дека биле нападнати шест локации, дека осум лица се убиени, а 35 се ранети, додека двајца се водат како исчезнати.
"प्रहाराय सन्निहिताः, जयाय प्रशिक्षिताः"
Ready to Strike, Trained to Win.#IndianArmy pic.twitter.com/M9CA9dv1Xx— ADG PI – INDIAN ARMY (@adgpi) May 6, 2025
Индиската армија објави пропагандно видео на Икс во времето на нападот, на кое беа прикажани снимки од воени вежби и оружје на индиската армија. Гласот на снимката му кажува на непријателот дека ќе го најдат и ќе го уништат.