Свет
Полска утре излегува на избори, за опозицијата ова е последна шанса за останување во ЕУ
Повеќе од 29 милиони Полјаци беа поканети да гласаат на парламентарните избори во недела кои ќе одлучат за демократската иднина на земјата и нејзиното место во Европската Унија по жестоката кампања во која доминираат прашањата за суверенитетот и безбедноста на земјата.
Откако дојде на власт во 2015 година, националистичката партија Право и правда (ПиС), која сега се бори за трет мандат, се судри со Брисел околу реформите во правосудниот систем кои навлегуваат во независноста на судството и за законот за медиуми кој е прилагоден за потребите на власта.
Изборите се последната шанса да се запре оддалечувањето на Полска од европските вредности и нејзиното приближување кон полуавторитарен систем, тврди полската опозиција.
„Знам дека планираат систематски и ладнокрвно да ја извадат Полска од Европската Унија“, им порача на своите поддржувачи Доналд Туск, лидерот на најголемата опозициска партија Граѓанска коалиција (КО). ПиС негира дека има таков план.
Со војната во соседна Украина и мигрантската криза на границата, националната безбедност и миграцијата доминираа во кампањата, што се совпадна со раскинувањето на претходно одличните односи со Киев поради напорите на Полска да ги заштити своите земјоделци од увоз на поевтино украинско жито.
ПиС ги претставува овие парламентарни избори како избор помеѓу опозиција која е предмет на странски интереси, особено Германија, која има мека политика за миграцијата, и влада која цврсто го брани суверенитетот на Полска и нејзините граници.
„Für Deutschland, што значи за Германија, многу често ги повторуваше тие зборови“, рече лидерот на ПиС Јарослав Качински за време на кампањата, повторувајќи ја пораката на неговата партија дека Туск е германска марионета.
„Тој сигурно нема да ве заштити од приливот на украинско жито, бидејќи за такво нешто треба да имате храброст – да се спротивставите на Германија, да се спротивставите на Европската Унија“, рече Качински.
ПиС во кампањата ја истакна својата грижа за граѓаните, социјалните програми што ги спроведува и зголемувањето на минималната плата, што позитивно се одрази на животниот стандард, а ги исплаши гласачите со тврдењата дека Туск, кој беше премиер од 2007 г. до 2014 година, пред кој стана претседател на Европскиот совет, ќе ги загрози сите овие бенефиции доколку дојде на власт.
Туск во текот на кампањата вети дека нема да укине ниту една од овие програми и најави дека брзо ќе ги зголеми детските додатоци.
Понатаму, со доаѓањето на власт, КО, тврди Туск, ќе деблокира милијарди евра од средствата што Европската Унија и ги замрзна за Полска поради непочитување на владеењето на правото. Претставниците на Европската Унија велат дека тоа не е сосема сигурно бидејќи за сите измени изгласани од ПиС, според полскиот устав, потребен е потпис од претседателот Анджеј Дуда, сојузник на ПиС.
Полскиот електорат треба да избере 460 членови на Долниот дом на парламентот (Сејм) и 100 членови на Горниот дом (Сенатот).
Полјаците на денот на парламентарните избори гласаат и за четири референдумски прашања: приватизација на државните компании, зголемување на старосната граница за пензионирање, изградба на ограда на границата со Белорусија и прифаќање мигранти според договорот со Европската Унија.
Опозицијата го обвинува ПиС за злоупотреба на јавните пари за кампања во која сакаше да ги зајакне своите поддржувачи, а во исто време ја демонизира опозицијата со реторички водечки прашања. Анкетите предвидуваат дека ПиС ќе остане најсилната партија во парламентот, но нема да може да постигне мнозинство.
Нерешениот резултат може да предизвика парализа на работата на парламентот во земјата, која е важен член на НАТО и клучна за продолжување на помошта за Украина во одбраната од руската агресија.
Влада на ПиС која би се потпирала на гласовите на Конфедерацијата (екстремната десница), партија која се обиде да го искористи антиукраинското расположение кај гласачите, веројатно би била многу помалку подготвена да му помогне на Киев, според аналитичарите.
Клучен играч за конечниот исход од изборите ќе биде третата партија, коалицијата Трет пат (политички позиционирана централно-десно).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Макрон: Франција ги осудува визните ограничувања наметнати од САД
Францускиот претседател Емануел Макрон денес изјави дека Франција ги осудува визните ограничувања наметнати од САД врз Тиери Бретон и уште четири европски личности.
„Овие мерки претставуваат заплашување и принуда против европскиот дигитален суверенитет“, рече Макрон во објава на социјалната мрежа Икс.
Како што изјави, дигиталните регулативи на Европската Унија се усвоени преку демократски и суверен процес од страна на Европскиот парламент и Советот.
„Тие се применуваат во Европа за да се гарантира фер конкуренција меѓу платформите, без таргетирање на која било трета земја, и да се спроведат онлајн правилата што веќе важат офлајн“, рече францускиот претседател.
Според него, правилата што важат за дигиталниот простор на Европската Унија не се наменети да се утврдуваат надвор од Европа.
„Заедно со Европската комисија и нашите европски партнери, ќе продолжиме да го браниме нашиот дигитален суверенитет и регулаторна автономија“, заклучи Макрон.
Претходно, Стејт департментот соопшти дека САД одлучиле да им одбијат визи на пет лица, вклучувајќи го и поранешниот комесар на Европската Унија, поради, како што рекоа, обиди да се принудат американските платформи на социјалните медиуми да ги ограничат ставовите на кои се спротивставуваат.
Американскиот државен секретар Марко Рубио во соопштението изјави дека, „радикалните активисти и вооружените невладини организации ги унапредија мерките за цензура на странските земји, насочени кон американските говорници и американските компании“.
Меѓу луѓето на кои им беа одбиени визи е и поранешниот комесар на Европската комисија задолжен за дигитални прашања, Тјери Бретон.
Свет
Зеленски бара двомесечно примирје како услов за референдум за мир
Референдум за мировен договор во украинскиот конфликт е можен само ако се обезбеди целосно примирје во траење од најмалку 60 дена, изјави украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Зеленски го изјави ова во разговор со новинарите, откако го објави планот од 20 точки за решавање на конфликтот, објавува агенцијата Интерфакс-Украина на својот канал Телеграм.
„За референдумот се потребни најмалку 60 дена. А ни е потребно вистинско примирје во траење од 60 дена. Во спротивно, нема да го одржиме“, рече украинскиот лидер.
Според него, планот што бил дискутиран за време на преговорите во Соединетите Американски Држави вклучува неколку клучни точки, меѓу кои се безбедносни гаранции за Украина слични на Член 5 од Северноатлантскиот договор, кој предвидува принцип на колективна одбрана, потоа договорот за неагресија меѓу Москва и Киев, како и зголемување на бројот на украинските вооружени сили во мирновременски услови на 800.000 припадници.
Планот предвидува и размена на затвореници „сите за сите“, како и одржување избори во Украина.
Зеленски особено нагласи дека постои можност парламентарните и претседателските избори да се одржат истовремено со референдумот за мировниот договор, доколку за тоа се создадат безбедносни и политички услови.
Фото: депозитфотос
Регион
Милановиќ: Го пречекуваме Божиќ во сенка на сè поголема неизвесност
Претседателот на Република Хрватска, Зоран Милановиќ, во својата божиќна честитка до граѓаните, рече дека Божиќ оваа година доаѓа во време на глобална неизвесност, закани од насилство и војни и неизвесна иднина, нагласувајќи дека е особено загрижен за поделбите и растечката недоверба во хрватското општество.
Во пораката упатена до своите сограѓани, Милановиќ нагласи дека, како претседател и граѓанин, би сакал да посака мирни и радосни празници, но дека околностите во кои се пречекува Божиќ не го дозволуваат тоа.
„Ќе го пречекаме и прославиме Божиќ пред нас во сенка на сè поголема неизвесност, сè поголеми закани од насилство и војни и неизвесна иднина“, рече претседателот, додавајќи дека во таква глобална средина во Хрватска гледа и чувствува поделби, меѓусебни обвинувања и растечка недоверба.
Тој нагласи дека негова прва и главна обврска како претседател е да стори сè што е можно за безбедноста и стабилноста на хрватското општество и државата, за да можат сите граѓани, без оглед на националноста, религијата или политичката припадност, да живеат мирно, да работат, да одгледуваат семејства и да планираат за иднината.
Зборувајќи за идентитетот на Хрватска, тој нагласи дека земјата е силна поради нејзината разновидност, не само природна, туку и разновидноста на обичаите, традициите и културата на животот кои, како што изјави, се трајно вткаени во нацијата и ја прават поотпорна на закани.
Тој, исто така, потсети на историските искуства, нагласувајќи дека Хрватска била најсилна кога била обединета, без непотребни поделби и меѓусебна недоверба, и рече дека не смее да се дозволи поделбите во мир да ја загрозат постигнатата стабилност и безбедност.
Милановиќ предупреди и на промените во глобалниот поредок, во кој, како што рече, моќта и бруталната сила сè повеќе стануваат правило, а од помалите држави се очекува послушност што се граничи со покорност. Во такви околности, нагласи тој, хрватскиот народ мора да се грижи за сопствените интереси и за иднината на своите деца, останувајќи добронамерен и праведен кон другите.
Изрази надеж дека разумот и мирот ќе преовладаат во светот, а хармонијата и меѓусебното разбирање меѓу хрватскиот народ ги наведе како своја најголема божиќна желба.

