Свет
Поранешен стражар во нацистички логор се соочува со пресуда пред германскиот суд

Завршните аргументи на обвинителството ќе бидат сослушани денеска на судењето на 93-годишниот поранешен нацистички стражар во концентрационен логор за соучесништво во убиството на повеќе од 5.000 лица за време на Втората светска војна, пренесува „Војс оф Америка“.
Во она што би можело да биде еден од последните вакви случаи на преживеани нацистички чувари, Бруно Деј е обвинет за соучесништво во убиството на 2.230 лица додека работел во логорот „Штутхоф“ во близина на тогашниот Данзиг, сега Гдањск во Полска.
Деј, кој се појави на суд во инвалидска количка, негира дека сноси вина за тоа што се случило во кампот. Неговата одбрана тврди дека тој не им се приклучил на СС доброволно пред да служи во логорот од август 1944 до април 1945 година, а таму бил назначен бидејќи поради проблеми со срцето не можел да биде во првите борбени редови.
Но, обвинителите тврдат дека неговото учество било клучно за убиствата бидејќи периодот додека бил во СС се совпаѓа со наредбата „Конечно решение“ за системско истребување на Евреите преку гасни комори, изгладнување или непружање медицинска нега.
На Деј му се суди на малолетнички суд затоа што тој во времето на злосторствата имал 17 или 18 години. На неговото сведочење во мај, Деј пред судот изјави дека сака да го заборави времето поминато во кампот.
„Не сакам да се потсетувам на минатото“, рече тој пред трибуналот во Хамбург.
Судијката Ана Мејер-Геринг праша дали Деј разговарал со своите деца и внуци за времето кога бил чувар во „Штутоф“.
„Не сносам никаква вина за тоа што се случи тогаш. Не придонесов ништо за тоа, освен тоа што чував стража. Но, бев принуден да го сторам тоа, тоа беше наредба“, рече Деј.
Деј минатата година призна дека бил свесен за гасните комори во кампот и дека видел прегладнети луѓе, луѓе кои страдале, но тврдел дека тој не е виновен.
Нацистите го основаа логорот „Штутхоф“ во 1939 година првично за приведување на полските политички затвореници. Но, во него завршија 110.000 затвореници вклучително и многу Евреи. Околу 65.000 луѓе умреа во кампот.
Деј, кој сега живее во Хамбург, станал пекар по војната. Оженет, татко на две ќерки, тој ги надополнувал своите приходи работејќи како возач на камион, а потоа и на одржување на зградите.
Тој влезе во фокусот на обвинителите по пресудата од 2011 година против поранешниот чувар на логорот „Собибор“, Џон Демјанук, врз основа на тоа дека бил дел од нацистичката машинерија за убивање. Оттогаш Германија се бори да ги осуди преживеаните припадници на СС по тој основ наместо за убиства или злосторства директно поврзани со обвинетиот.
Демјанук беше осуден за соучесништво во убиството на речиси 30.000 Евреи во логорот „Собибор“. Тој почина чекајќи одговор на неговата жалба. Судот пресуди дека како чувар во кампот, тој автоматски бил вмешан во убиствата извршени во тоа време.
Случајот постави нов правен преседан и предизвика неколку понатамошни пресуди на нацистичките офицери, вклучително и онаа за „книговодителот на Аушвиц“, Оскар Гронинг, кој почина на 96 години пред да да биде затворен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Јапонија ќе гради високоавтоматизирани воени бродови за Австралија

Јапонија денеска потпиша договор вреден 10 милијарди австралиски долари за изградба на воени бродови од следната генерација за Австралија, што претставува најзначајна продажба на јапонска одбранбена технологија од укинувањето на забраната за извоз на воена опрема во 2014 година – чекор што го оддалечува Токио од поствоениот пацифизам.
Според договорот, компанијата Mitsubishi Heavy Industries од 2029 година ќе ѝ испорачува на Кралската австралиска морнарица надградени повеќенаменски фрегати од класата Mogami.
Овие високоавтоматизирани воени бродови, дизајнирани за лов на подморници, напад на бродови и противвоздушна одбрана, ќе може да се управуваат со само 90 морнари – помалку од половина од екипажот потребен за сегашните бродови.
Австралија планира да ги распореди новите бродови за одбрана на клучните поморски трговски рути и северните морски подрачја кон Индискиот и Тихиот Океан, каде што Кина сè повеќе ги зголемува својата присутност и активностите.
Регион
(Видео) Српски министер доживеа мозочен удар во емисија во живо

На српскиот министер за јавни инвестиции Дарко Глишиќ утрово му се слоши за време на гостувањето во утринската програма на телевизијата Пинк. Емисијата беше нагло прекината, а неофицијално се знае дека станува збор за тежок мозочен удар.
Глишиќ беше гостин во утринската програма на телевизијата Пинк, но одеднаш почна да пелтечи и не можеше да изговори ниту еден цел збор. Водителите го прашаа неколку пати дали се чувствува добро, но тој не можеше да одговори, па програмата беше прекината.
UDARNO: Hitno prekinut program na Pinku! Glišić se šlogirao u sred emisije?!
Ministru za javna ulaganja Darku Glišiću naglo je pozlilo uživo u jutarnjem programu na Pinku. pic.twitter.com/otIuN977tP
— Mario ZNA (@MarioBojic) August 5, 2025
Министерот за здравство, Златибор Лончар, изјави дека состојбата на Глишиќ е сериозна и дека тој бил донесен во Ургентниот центар во несвесна состојба.
Глишиќ беше итно префрлен во болница, каде набрзо пристигна српскиот претседател Александар Вучиќ. Глишиќ се смета за еден од неговите најблиски соработници.
Дарко Глишиќ е министер во Владата на Србија од мај 2024 година. Тој е член на Српската напредна партија од нејзиното основање, а од 2016 година е претседател на Извршниот одбор на СНС.
Српскиот претседател Александар Вучиќ објави заедничка фотографија на својот Инстаграм профил со министерот и напиша: „Даре држи се! Нема предавање“.
View this post on Instagram
Фото: Принтскрин
Свет
Ердоган доаѓа во Киев на покана од Зеленски – набргу нова рунда преговори?

Претседателот на Турција, Реџеп Таип Ердоган, во наредните денови ќе ја посети украинската престолнина Киев, на покана на украинскиот претседател Володимир Зеленски, пренесува агенцијата Turkiye Gazetesi, повикувајќи се на украинскиот амбасадор во Анкара, Нариман Џелјал.
Амбасадорот Џелјал најави дека еден од главните фокуси на средбата ќе биде ратификацијата на Договорот за слободна трговија помеѓу Турција и Украина.
Очекувањата се дека разговорите ќе го опфатат и ангажманот на Анкара за мирно решавање на војната во Украина.
По трите претходни рунди преговори што се одржаа во Истанбул, Ердоган изрази оптимизам дека наскоро може да се случи нова рунда преговори меѓу Украина и Русија, насочена кон ставање крај на конфликтот.
Третата рунда разговори беше одржана на 23 јули во Истанбул. Беше договорена размена на затвореници, но не беше постигнат значаен напредок кон прекин на огнот.
Ердоган неколкупати изјави дека Турција е подготвена да организира средба на високо ниво, штом бидат создадени потребните услови. Потенцијалната средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и украинскиот претседател Володимир Зеленски би била прва директна средба по 2019 година, кога дискутираа за прекин на борбите во источниот регион Донбас.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, исто така потврдил дека би присуствувал на таков состанок, доколку до него дојде.
Путин неодамна изрази подготвеност да се сретне со Зеленски, веднаш штом двете делегации ги завршат неопходните подготовки.