Свет
Поранешен шведски премиер: Путин сонува за царство, сака да ги проголта Украина и Белорусија

Карл Билт, поранешен шведски премиер и министер за надворешни работи и поранешен специјален пратеник на ЕУ за поранешна Југославија, пред десет дена напиша авторски текст во кој ја анализира актуелната позиција на рускиот претседател Владимир Путин. Текстот е објавен под наслов „Слепа улица на Путин“ во Киев Индипендент.
Билд потсетува дека Путин на својата голема годишна прес-конференција јасно стави до знаење дека ќе биде подготвен за мировно решение со Украина само откако ќе ги постигне своите цели, кои не се променети откако ја започна својата целосна инвазија на 24 февруари 2022 година.
Тој смета дека Путин сака демилитаризирана Украина, односно земја подложна на руската армија и безбедносна контрола над нејзината територија. Тој забележува дека Путин бара „деназификација“, што значи дека Украина ќе биде ставена под руска политичка контрола.
Билд е убеден дека со исполнување на желбите на Путин, Русија би ја апсорбирала Украина, која би престанала да постои како национална држава. Путин постојано изјави дека нема историско оправдување за Украина бидејќи таа се состои од територија која долго време ја држи Руската империја.
Сепак, Билд тврди дека истото може да се каже и за денешните земји низ Европа кои паднале под јаремот на Отоманската, Австроунгарската или Руската империја. Тој додава дека всушност огромното мнозинство од 193 земји кои ги сочинуваат Обединетите нации станале независни дури по Втората светска војна.
„За време на историскиот период што го преокупира Путин, многу од денешните држави не постоеја ниту во имагинацијата на луѓето. За Путин проблемот е што ерата на империите одамна помина. држави, со меѓународен поредок организиран околу принципот на територијален интегритет од Повелбата на ОН -а, која забранува какво било прекројување на националните граници со сила“, пишува Билт.
Тој го обвинува Путин дека фантазира за повторно создавање на Руската империја со голтање на Украина и Белорусија, а можеби и многу други соседни земји после тоа. Тој верува дека Путин започнал освојувачка војна верувајќи дека Украина брзо ќе пропадне. Според Билт, рускиот план бил да го собори украинскиот претседател Володимир Зеленски и да воспостави марионетска влада во рок од неколку недели.
Сепак, планот не успеа спектакуларно бидејќи населението на Украина, особено вооружените сили, „одби да му се поклони на императорот што сакаше да биде“. Наместо тоа, Украинците се обединија во жесток отпор, задржувајќи ја контролата врз нивниот главен град, а потоа постепено враќајќи приближно половина од територијата првично окупирана од руските сили.
Билд истакнува дека Украина, потпирајќи се на ракети и беспилотни летала, ефективно ја нокаутирала руската Црноморска флота, додека противвоздушната одбрана успеала да создаде виртуелна зона на забранети летови над земјата. Тој не го игнорира влијанието на западната финансиска и воена поддршка за одбраната на Украина, но смета дека најважни биле високиот морал и одлучноста на украинскиот народ да ја одбрани својата земја.
Со оглед на тоа што Русија ќе ги одржи претседателските избори во март, Билт очекува дека Путин ќе мора да каже веродостојно дека победата во неговата војна не е сон. Тој потсетува дека рускиот лидер ја постави економијата на воена основа, мобилизираше 400.000 луѓе, ја пушти во употреба пропагандната машина на Кремљ и ја подигна репресијата на несогласувањето на нови постсоветски височини.
„Но, ништо од тоа нема да му донесе војна. Неговата уништена армија изгледа неспособна да постигне значителен напредок против украинските одбранбени линии. Неговата единствена надеж е дека решителноста на украинскиот народ да се спротивстави ќе се поколеба и дека заморот од војната ќе продолжи да се зголемува во Европа и во Соединетите Американски Држави“, пишува Билт.
Тој предвидува дека украинскиот морал би можел да испари откако западната финансиска и воена поддршка ќе пресуши, дозволувајќи им на руските сили да напредуваат и да го затворат, депортираат или едноставно да го погубат секој што продолжува да се спротивставува. „Сепак, ако Путин мисли дека ова сценарио ќе донесе мир, тој сериозно греши“, нагласува тој.
Тој потсетува дека руските сили веќе извршиле масовни злосторства на почетокот на инвазијата. Тој верува дека руските војници ќе повторат слични злосторства и дека „овие ужаси ќе поттикнат политичка волја во остатокот од Европа, како и поплавата од милиони нови украински бегалци на Запад“.
Тој е свесен дека одговорите на европските влади е тешко да се предвидат, но јасно е дека тие сигурно не би биле насочени кон обезбедување мир со Русија. Верува дека ќе има уште поширок и подолг конфликт.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Eди Рама го слави четвртиот мандат, Бериша повика на отпор

Премиерот на Албанија, Еди Рама обезбеди четврти мандат откако неговата Социјалистичка партија победи на изборите во Албанија во неделата, покажаа вчера официјалните резултати. Опозицијата тврди дека изборите се украдени.
Со преброени 96 отсто од гласовите, Социјалистичката партија имаше 52 отсто од гласовите и 82 места во 140-члениот парламент. Нејзиниот главен опозициски ривал, централно-десничарската Демократска партија на Сали Бриша, освои 34 отсто од гласовите и 52 пратенички места.
Резултатите ќе го прошират мнозинството на Социјалистичката партија и ќе му дадат на Рама удобно водство за формирање влада. Тие, исто така, ќе му овозможат да продолжи со напорите за исполнување на ветувањето за влез на Албанија во Европската унија до 2030 година, иако многу експерти сметаат дека временската рамка е премногу оптимистичка со оглед на неопходните реформи, особено кога станува збор за искоренување на корупцијата.
„Ова е најскромното искуство во мојот живот и доаѓа во историски момент за Албанија… како идна членка на Европската унија“, изјави Рама за Политико.
Меѓународните набљудувачи се сомневаа во регуларноста на изборите, а албанското специјално обвинителство соопшти дека истражува 39 случаи поврзани со изборите, главно за купување гласови, објави Ројтерс. Не е прецизирано кои партии се под сомнеж.
Бериша, поранешен претседател и премиер, ги отфрли изборните резултати и повика на протест на 16 мај, денот кога лидерите од цела Европа треба да се соберат на самитот во Тирана.
„Никогаш нема да ги прифатиме овие избори – никогаш“, рече Бериша на вчерашната прес-конференција, на која упати обвинувања за нерегуларности, но без јавно да презентира докази.
Бериша продолжи со острата реторика карактеристична за изборната кампања, нарекувајќи го Рама „нарко-диктатор“. Во изјава за Ројтерс, партијата на Рама ги отфрли обвинувањата за изборна измама и го нарече Бериша „стар, безнадежен поранешен комунистички политичар“.
Осумдесетгодишниот Бериша тврди дека Албанија не е ни блиску до подготвеност за прием во ЕУ. Поранешниот личен лекар на покојниот диктатор Енвер Хоџа, по професија кардиолог, водеше кампања по моделот на американската, под надзор на консултанти донесени од Вашингтон Сепак, тоа не му помогна да го порази Рама.
„Да мислиш дека можеш да станеш Трамп е исто како да ангажираш фризер во Холивуд и да мислиш дека ќе станеш Бред Пит“, рече Рама.
Рама (60), познат по своето присуство на социјалните мрежи, во понеделникот објави фотографии и пораки од Европската куќа во Тирана, каде што интензивно се подготвуваат за самитот на европската политичка заедница, објави Политико.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и претседателот на Европскиот совет Антонио Коста доаѓаат во Албанија на шестото издание на самитот, иницијатива што ја покрена францускиот претседател Емануел Макрон за да ги соберат земјите од ЕУ и земјите кои не се членки на ЕУ за да разговараат за безбедноста, економската соработка и регионалната стабилност. На самитот ќе бидат и претставници на земјите кои се надеваат на членство во ЕУ, како Украина и Грузија.
„Голема чест е да го пречекаме целиот наш демократски континент во Тирана – вклучувајќи ја Украина и мојот драг пријател Володимир Зеленски“, рече Рама.
Рама, кој е на власт од 2013 година, беше фаворит на овие избори, делумно благодарение на влијателната мрежа што ја изгради за време на неговите 12 години на власт, неодамнешниот период на постојан економски раст, но и длабоко поделена опозиција, според Ројтерс.
Свет
Зеленски: Подготвени сме на се’ утре во Турција

Украинскиот претседател Володимир Зеленски во своето вечерашно обраќање рече дека Украина е подготвена за секаков формат на мировни преговори и дека не се плаши од средби или разговори.
„Подготвени сме за секаков формат на преговори и не се плашиме од средби. Утре – во Турција“, рече Зеленски.
Тој додаде дека се уште чека потврда за тоа кој ќе дојде од Русија на преговорите, по што ќе одлучи за следните чекори на Украина: „Чекам кој ќе пристигне од Русија. Потоа ќе одлучам што понатаму“.
Свет
Макрон: Ако Русија не се согласи на прекин на огнот, ќе следат нови санкции

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека е подготвен да го поддржи воведувањето нови санкции против Русија во наредните денови доколку Москва не се согласи на прекин на огнот. Тој ги спомена финансискиот сектор и индустријата за нафта и гас како можни цели на санкции.
„Нашата намера е да воведеме нови санкции против Русија во наредните денови“, рече Макрон во вечерното интервју за телевизијата TF1.
Коментарите на Макрон уследија по слични пораки од Лондон, Берлин и Варшава – сите три земји најавија нови мерки во сабота доколку Русија не се согласи на 30-дневен безусловен прекин на огнот, кој требаше да стапи на сила на почетокот на оваа недела.
Германскиот канцелар Фридрих Мерц, исто така, вчера предупреди дека европските сојузници ќе воведат „значително заострување на санкциите“ доколку Владимир Путин го отфрли примирјето, наведувајќи ги енергетските и финансиските пазари како клучни сектори. Францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро во понеделникот изјави дека Европската комисија е задолжена да подготви предлози за нови санкции токму во тие области.