Свет
Почина најопасниот човек во Америка кој ги разоткри тајните на Вашингтон за Виетнам
Даниел Елсберг, таткото на сите свиркачи кои го разоткри вистинскиот обем на вмешаноста на американската војска во Виетнам, и поради што беше прогласен за „најопасниот човек во Америка“, почина на 93-годишна возраст.
Тој стана познат кога во 1971 година ги даде документите на Пентагон на „Тајмс“.
Во текот на неколку месеци во 1969 и 1970 година, тој копирал илјадници страници тајни документи кои откриле како четворица претседатели, од Труман до Џонсон, ја лажеле јавноста за американската политика во Виетнам.
Во исто време, Елсберг планирал уште поголемо откритие – неколку илјади страници, кои никогаш не беа објавени во јавноста, а ги откриваа наводните планови на Вашингтон за нуклеарна војна со Советскиот Сојуз и Кина, објави Њујоркер.
Работел за огранокот „Корпорација“, огранок на воздухопловните сили со седиште во Лос Анџелес, за време на Студената војна во 1959 година, како и за елитна единица која се занимавала со обликување на американската нуклеарна стратегија и начини за контрола на нуклеарното оружје.
Неговата работа вклучуваше редовни консултации со Пентагон. Откако Џон Кенеди беше избран за претседател во 1961 година, Елсберг брзо стана ѕвезда во подем, наведува Њујоркер, додавајќи дека Елсберг работел за Роберт Мекнамара, секретар за одбрана на Кенеди.
„Документите на Пентагон“ доведоа до забрзан крај на војната во Виетнам, пад на популарноста на администрацијата на Никсон, која на секој начин се обидуваше да го блокира нивното објавување во „Њујорк тајмс“, како и многу влијателните пресуди на Врховниот суд на САД и инспирираа други свиркачи во иднина.
Знаењето кое го стекнал во тој период, како што повеќепати има кажано, му било исклучително тешко. Тој знаел сè за „класифицираните информации што американската јавност има право да ги знае“.
„Тоа е единствената вистинска работа. Ако јавноста знаеше, политичкиот притисок за завршување на војната би бил преголем“, смета Елсберг. Овој заклучок го принуди да ги објави „Документите на Пентагон“ во 1971 година – 7.000 страници документи кои открија бројни лаги и измами на администрациите на неколку американски претседатели – Хари Труман, Двајт Ајзенхауер, Џон Кенеди и Линдон Б. Џонсон.
Документите го покажаа степенот на политичко и воено учество на САД во Виетнам од 1945 до 1967 година. „Документите на Пентагон“ без сомнение докажаа дека администрацијата на Линдон Б. Џонсон, како и другите претседатели, систематски го лажеле народот и Конгресот.
Вашингтон тајно го прошируваше учеството во своите операции во Виетнам, како и нападите во крајбрежните области на Северен Виетнам. Покрај тоа, беше скриен и бројот на американските жртви во војната. Иако функционерите зборуваа оптимистички за војната и најавуваа победа, знаеја дека всушност губат. Во 1967 година, министерот за одбрана Роберт Мекнамара го советуваше Џонсон да ја прекине војната.
Храброста на Елсберг придонесе за несомнената промена на мислењето на јавното мислење за војната во Виетнам и нејзиниот забрзан крај, но и го означи почетокот на крајот на режимот на Никсон.
Затоа многумина го нарекуваат „татко на свиркачите“ и инспирација за многумина по него да дејствуваат во општ интерес и да откриваат државни тајни и покрај тоа што тоа е незаконско. Поранешниот главен уредник на „Гардијан“ Алан Расбриџер вели дека Елсберг ги обликувал Едвард Сноуден и Џулијан Асанж.
И покрај тоа што беше обвинет пред федералниот суд во Лос Анџелес за кражба на документи, шпионажа и завера, судијата го отфрли целиот случај пред да изрече казна поради сериозни и флагрантни прекршувања на судскиот процес од страна на властите, вклучително и нелегалното прислушување.
Дури и по „Документите на Пентагон“, Елсберг продолжи со својата мисија да ја контролира владата и да ги повикува идните администрации на одговорност. Во декември минатата година тој откри дека бил во контакт со Џулијан Асанж во врска со објавите на Викиликс.
Кога во февруари годинава му беше дијагностициран рак на панкреасот, му беше кажано дека има уште три до шест месеци живот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Израелците со тенк убија пет свои војници во Газа
Петмина израелски војници загинаа во пријателски оган во северниот дел на Појасот Газа, а тројца се тешко ранети, соопштија израелските одбранбени сили.
Според израелските медиуми, војниците загинале вчера во пријателски оган од израелски тенкови за време на судирите со милитантите на Хамас.
Извештаите велат дека тенк удрил во зграда во бегалскиот камп Џабалија каде што биле сместени војници.
Според податоците на израелската армија, од почетокот на војната во Газа, во борбите загинале 626 војници, а околу 3.500 се ранети.
Свет
Тинејџер исчезна во Алжир во 1998 година, по 26 години пронајден е жив во шталата на соседот
Алжирецот кој исчезнал пред 26 години бил пронајден во шталата на соседот, на само неколку минути пешачење, објави оваа недела Министерството за правда на земјата.
Човекот, идентификуван само како Омар Б., исчезнал на 19-годишна возраст, за време на граѓанската војна во Алжир во 1998 година, а неговото семејство претпоставувало дека бил киднапиран или убиен, пренесува „Си-би-ес“.
Сега, на 45-годишна возраст, тој бил пронајден меѓу стоговите сено на само околу 200 метри, откако братот на киднаперот се пожалил на социјалните мрежи за спор околу наследството.
Алжирските медиуми објавија дека кога членовите на семејството почнале да ја пребаруваат куќата на осомничениот, тој станал напнат кога се приближиле до стогот сено и на крајот го пронашле Омар Б. како седи под него во тишина.
Соседот (61) на семејството на Омар е приведен откако се обидел да избега, соопшти Министерството. Алжирските медиуми објавија дека жртвата изјавила дека не можел да повика помош „поради магијата што ја фрлил врз него неговиот киднапер“.
Киднаперот на тинејџерот е обвинет и дека го убил своето куче со отров, јавуваат алжирските медиуми.
Министерството соопшти дека истрагата се уште е во тек, додавајќи дека мажот добил медицинска и психолошка нега по злосторството, кое беше опишано како грозоморно.
Алжирските медиуми објавија дека мажот бил прегледан од лекар и префрлен во специјално психолошко одделение.
Свет
Заздравувањето на Фицо е доведено во прашање, на напаѓачот му пречела и владината политика кон Украина
Здравјето на словачкиот премиер Роберт Фиц се уште е тешко и рано е да се каже дали ќе закрепне, изјави неговиот заменик Роберт Калинак, ден по атентатот што ја шокираше Европа.
„За жал, сè уште не можам да кажам дека победуваме во напорите да го спасиме животот на Фиц, ниту дека прогнозите се позитивни бидејќи последиците од повредите предизвикани од четирите прострелни рани се такви што одговорот на телото на нив ќе продолжи да биде многу тежок“, рече Калинак.
Миријам Лапуникова, директорка на Универзитетската болница Рузвелт во Банска Бистрица, каде што се лекува премиерот Фицо, рече дека 59-годишниот премиер бил подложен на петчасовна операција во која учествувале два медицински тима за да ги санираат повеќете прострелни рани.
„Во овој момент успеавме да ја стабилизираме неговата состојба, но сепак е многу сериозна. Тој ќе биде задржан на интензивна нега“, изјави таа за новинарите.
Министерот за внатрешни работи Матус Сутај Есток на прес-конференција рече дека напаѓачот кого полицијата го товари за обид за убиство, дејствувал сам и дека претходно учествувал во антивладини протести.
„Станува збор за волк-самотник кој се радикализирал неодамна, во периодот по претседателските избори одржани во април“, изјави Сутај Есток.
„Како причини за нападот осомничениот ја наведе политиката на владата кон Украина, плановите за реформа на јавниот сервис и распуштањето на специјалното обвинителство“, рече министерот за внатрешни работи.
Словачки експерти во средата ги критикуваа безбедносните мерки преземени за заштита на премиерот по обидот за атентат врз Фиц.
„Самиот Фицо пред неколку недели зборуваше за опасностите од пукање врз политичарите“, изјави поранешниот началник на словачката полиција Стефан Хамран за весникот „Денник Н“ во четвртокот.
Тој се запраша кој ја анализирал потенцијалната опасност и ја проценил заканата. Хамран ја критикуваше реакцијата на телохранителите по пукањето.
Поранешниот шеф на словачката единица за обезбедување на заштитени лица, Јурај Забојник, исто така ги критикуваше телохранителите на премиерот.