Свет
Почна судењето на белоруската адвокатка Лазаренко за застапување опозициски активисти
Во време кога белоруските власти ја интензивираат репресијата против дисидентите, во Минск пона судењето на белоруската адвокатка Анастасија Лазаренко (40), која застапувала активисти затворени за учество во масовните протести со кои се оспоруваат официјалните резултати од претседателските избори во август 2020 година, пренесува Радио Слободна Европа.
Судењето на Лазаренко почна денеска, речиси една година откако беше уапсена и обвинета за организирање нелегален масовен собир, организирање и подготвување акции кои, како што е наведено во обвинението, имале за цел нарушување на општествениот ред, како и за злоупотреба на лични податоци на белоруски полицајци и судии.
Првите две обвиненија против Лазаренко се однесуваат на нејзините бесплатни правни консултации со активистите затворени пред притворскиот центар „Минск акрешчина“ во 2020 година. Третото обвинение тврди дека таа објавила информации за полицајци на платформата за социјалните медиуми Телеграм.
Украинските безбедносни сили ја уапсија Лазаренко во вооружена рација на нејзиниот дом во јуни минатата година и против неа беше поведена кривична постапка по чл. 130 § 3 од Кривичниот законик на Република Белорусија за наводно за пренесување информации за безбедносните сили и судиите на канали на Телеграм, за што е предвидена казна затвор до 12 години
На 5 септември 2022 година, организациите за човекови права ја прогласија Лазаренко за политички затвореник заедно со уште пет лица.
Според специјалниот извештај на УНХЦР од јуни 2022, 66 белоруски адвокати биле прогонувани по изборите во 2020 година, вклучително и преку одземање на работната дозвола, притвор и судски прогон. Еден од прогонуваните новинари, Максим Знак, бил ставен и на „списокот на терористи“ на белорускиот Комитет за државна безбедност.
Ова, според УНХЦР, предизвикува застрашувачки ефект кај другите правни професионалци, ограничувајќи го правото на бранителите на човековите права и на политичките противници до независно, ефективно правно застапување.
Во одделен слуачј денеска во Минск почна и судењето на уметникот Хенаџ Дражду (64), кој беше уапсен во август минатата година по враќањето од Украина и обвинет за „олеснување екстремистички активности“. По апсењето, инспекторите го пребарале домот на Дражду и наводно пронашле негови фотографии на кои позира со украински војници.
Белоруските државни медиуми подоцна објавија дека Дражду учествувал и во антивладините протести во Белорусија во 2020 година, блокирал патишта, разговарал со „радикални опозициски активисти“ и планирал нелегални активности.
Стотици луѓе завршија в затвот по претседателските избори во август 2020 година, на кои авторитарниот претседател Александар Лукашенко тврдеше дека победил, додека активистите за човекови права и опозициските политичари велат дека резултатите биле наместени.
Белорусија помина низ невидени немири поради изборните резултати кои траеја неколку месеци. На протестите беа приведени илјадници луѓе, а имаше и потврдени извештаи за тортура и малтретирање на затворениците од страна на безбедносните сили. За време на судирите загинаа неколку лица.
Во време на зајакнати санкции од Западот, Лукашенко во голема мера се потпира на руската поддршка додека ја сузбива опозицијата и апси или протерува многу нејзини лидери. САД, ЕУ и неколку други земји одбија да ја признаат изборната победа на Лукашенко.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Судири меѓу демонстранти и полиција во Атина: употребени солзавец и шок-бомби
Во центарот на Атина вечерва дојде до судири меѓу демонстранти и полицијата за време на маршот по повод 17 години од убиството на Александрос Григоропулос.
Полицијата употреби солзавец и шок-бомби, а приведени се 38 лица, од кои 8 се уапсени.
Тензии настанаа кога дел од демонстрантите се обидоа да тргнат кон квартот Егзархија, но полицијата ги блокираше. Метро станиците „Панепистимио“ и „Синтагма“ беа затворени од 17 часот по наредба на полицијата.
Сличен марш се одржа и во Солун, каде што беа приведени десет лица.
Убиството на 15-годишниот Григоропулос во 2008 година стана симбол на протестите против полициската бруталност, а годишнината и годинава ја одбележаа судири и силно полициско присуство.
Свет
Експерти предупредуваат на радиоактивна прашина по оштетувањето на обвивката на Чернобил
Заштитната обвивка изградена за да спречи ширење на радијација од нуклеарната централа Чернобил мора итно да се поправи откако беше оштетена од руски напад со дрон, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
МААЕ вели дека оштетувањето е сериозно и дека дел од конструкцијата ги изгубила своите главни безбедносни функции – особено способноста целосно да го задржи зрачењето.
Иако привремени поправки веќе се направени, директорот на МААЕ, Рафаел Гроси, предупредува дека е неопходна навремена и детална реставрација за да се обезбеди долгорочна нуклеарна безбедност на Украина.

Експертите објаснија дека падот на притисокот во заштитната купола не претставува веднаш директна опасност. Но има една многу поголема закана – радиоактивната прашина.
Стариот саркофаг, поставен веднаш по катастрофата во 1986 година, одамна е истрошен, а новата заштитна обвивка е изградена токму за да спречи негово рушење. Меѓутоа, сега, по оштетувањето, стариот саркофаг не може безбедно да се демонтира.
Дмитро Хумењук од Државниот научно-технички центар за нуклеарна и радијациона безбедност на Украина предупредува: „ако делови од старите конструкции се урнат под новата, но оштетена обвивка, ќе се подигне големо количество радиоактивна прашина“.
„Таа прашина може да се рашири во околината и да предизвика ослободување на нова радиоактивност – што би претставувало сериозен ризик и за Украина и за поширокиот регион“, вели тој.

Дополнителни работи на обвивката ќе започнат следната година со поддршка од Европската банка за обнова и развој. Планот е, по завршувањето на војната, да се пристапи кон целосна реставрација на заштитната конструкција.
Заштитниот штит беше поставен во 2019 година над уништениот четврти реактор, но украинските власти уште во април предупредија дека има знаци на губење на функционалноста и дека мора да се поправи за да се спречи можно истекување на радијација.

Чернобилската централа се наоѓа 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Во првите денови од руската инвазија, таа беше накратко окупирана, при што руските сили го држеа персоналот како заложник – дополнително влошувајќи ја нуклеарната безбедност.
Денес, руските трупи сè уште ја контролираат нуклеарната централа Запорожје, што предизвикува стравувања од нови инциденти со потенцијално катастрофални последици.
Свет
Калас: САД се најголемиот сојузник на ЕУ и покрај критиките кон Европа од Вашингтон
САД остануваат „најголем сојузник“ на ЕУ, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД. Документот предупредува на „бришење на цивилизацијата“ во Европа поради мигрантите.
Калас додаде дека, иако има критики кон Европа, дел од нив се оправдани и дека и покрај разликите, принципот на сојузништво останува непроменет.
Американската стратегија, објавена од администрацијата на Доналд Трамп, предлага крај на „трајното проширување“ на НАТО, со што повторно се уништува надежта на Украина во борбата против руската инвазија. Документот критикува и европски политики поврзани со имиграција, слобода на говор, намалување на наталитетот и слабеење на националниот идентитет.
Калас истакна дека Европа понекогаш ја потценува сопствената моќ, на пример во однос на Русија, и дека треба поголема доверба во себе. Таа предупреди дека ограничувањата врз Украина нема да донесат траен мир, бидејќи наградувањето на агресијата ќе ја повтори.
Поранешниот европски комесар Тиери Бретон оцени дека стратегијата ја ослабува Европа и ја спореди со плановите на Путин, повикувајќи на обединет одговор од европските лидери. Според аналитичарите, документот може да го поттикне влијанието на екстремно десничарските и антиимиграциските партии во Европа.

