Свет
Почнува важен самит на НАТО, домаќин е Бајден

Американскиот претседател Џо Бајден ги поздрави лидерите на земјите-членки на НАТО на годишниот самит на западната воена алијанса, што ќе му овозможи на демократскиот претседател, соочен со повиците да се откаже од трката за втор мандат, да ги убеди домашните и странските сојузници на меѓународната сцена дека тој сè уште е лидер.
81-годишниот Бајден ќе се обиде да ги искористи трите дена од церемонијата по повод 75-годишнината на НАТО за да ги убеди присутните во раководството на САД и неговата способност да владее, додека, по катастрофалниот настап во дебатата со неговиот изборен противник Доналд Трамп минатиот месец, во кој изгледаше уморно и збунето, изобилува со повици да се повлече.
Исходот од претседателските избори во САД во ноември може да има значителни последици за НАТО и иднината на Европа, пишува Ројтерс.
Трамп во кампањата се заканува дека ќе го уништи принципот на меѓусебна самоодбрана, кој е во основата на НАТО, доколку членките не одвојат два отсто од БДП за одбраната, а ја доведе во прашање и количината на воената помош испратена за Украина.
Оваа година, 23 од 32-те членки на алијансата треба да ја исполнат целта на НАТО за трошење два отсто од бруто домашниот производ на своите воени сили, во споредба со само три земји пред една деценија.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна во Вашингтон и рече дека ќе се „бори“ за да донесе силни одлуки поврзани со зајакнување на одбранбените системи на Украина и барања за повеќе борбени авиони Ф-16.
Како што рече, Зеленски ќе побара уште поголема воена, политичка и финансиска помош.
Без детали, Бајден во понеделник вети дека со сојузниците во НАТО ќе објави „нови мерки за зајакнување на воздушната одбрана на Украина за заштита на нејзините градови и цивили од руски напади“.
Зеленски ќе се сретне со Бајден и ќе одржи говор во Институтот Роналд Реган.
Во воведниот говор на самитот, како што беше најавено, Бајден треба да ги истакне своите достигнувања, како што е посилен и пообединет НАТО, а со тоа да испрати порака до американските гласачи за побезбедна земја со силна економска позиција и помал ризик од конфликт со противниците.
Но, Трамп и неговите сојузници ги отфрлаат аргументите на Бајден и велат дека „Републиканците, се разбира, го поздравуваат мирот и просперитетот што ги донесе НАТО и ќе стојат на страната на нивните партнери додека ќе спречуваат непотребни војни“.
Некои членови на 32-члената алијанса нервозно гледаат на можното враќање на Трамп во Белата куќа, загрижени за останувањето на Бајден на власт откако тој претрпе штета во дебатата со Трамп, несигурни за неговиот политички опстанок.
Со Украина како главна тема, се очекува Бајден да ја повтори својата поддршка за Украина и да се заложи за координација на снабдувањето со оружје и обука на украинските сили, што го потврди и американскиот државен секретар Ентони Блинкен во разговор со неговиот украински колегата Дмитро Кулеба, зборувајќи за „многу силен пакет помош за Украина“.
Загрижени за пристапот на НАТО кон војната со Русија, САД и Германија ги прекинаа сите разговори за јасна покана до Украина да се приклучи на нивниот сојуз.
Наместо тоа, дипломатите велат дека размислуваат да го наречат патот на Киев кон евентуалното членство во декларацијата од самитот „неповратен“ и да напишат дека земјата е на „мостот“ за приклучување.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Британскиот премиер: Упадот со руски беспилотни летала во Полска е исклучително загрижувачки

Британскиот премиер Кир Стармер утрово остро го осуди рускиот упад во полскиот воздушен простор нарекувајќи го екстремно загрижувачки.
Стармер го опиша нападот врз Украина како варварски и додаде дека тоа е грубо неодговорен потег на Русија што само го потврдува очигледното непочитување на мирот од страна на Путин и континуираното бомбардирање невини Украинци.
Тој рече дека разговарал со полскиот премиер Доналд Туск за јасно да ја стави до знаење поддршката на Обединетото Кралство. „Искрено сум им благодарен на НАТО и на полските сили, кои бргу реагираа за да ја заштитат алијансата“, рече Стармер.
Тој додаде дека Велика Британија, заедно со партнерите и преку раководството на коалицијата на волјата, ќе продолжи да го зголемува притисокот врз Путин сè додека не се постигне праведен и траен мир.
Фото: принтскрин
Регион
Трагедија на аеродромот „Никола Тесла“ во Белград: маж почина штом слета од Тунис

Вистинска драма се одвивала синоќа, еден час по полноќ, на аеродромот „Никола Тесла“ во Белград, кога на патникот Н. Л. (64) му се слошило штом неговиот авион слетал од Тунис.
Според информациите објавени од „Блиц“, лекарите на аеродромот „Никола Тесла“ веднаш му укажале помош, но човекот не можел да се спаси.
Неговата сопруга била до него цело време. Таа, неофицијално, изјавила дека на нејзиниот сопруг му се слошило штом излегол од авионот. Лекарите итно реагирале, но и покрај нивните напори, немало начин да се спаси.
За случајот било известено Вишото јавно обвинителство, кое нареди обдукција на телото на мажот, објавија српските медиуми.
Свет
Фон дер Лајен: Европа ќе го брани секој квадратен сантиметар од својата територија

Претседателката на Европската комисија (ЕК), Урсула фон дер Лајен, го одржа своето традиционално обраќање за состојбата на Европската Унија пред европратениците сумирајќи ги достигнувањата од изминатата година и ги истакна предизвиците со кои се соочува Унијата, но и клучните приоритети за следната година како во Европа така и на глобално ниво.
Фон дер Лајен го почна својот говор со силен апел Европа да заземе јасно место на глобалната сцена.
„Европа се бори за мир, се бори за интегритетот на нашиот континент, за слободна и независна Европа, за нашите вредности и нашата демократија, нашата слобода и нашата способност сами да ја одредуваме нашата судбина. Немојте да се залажувате, ова е нашата иднина“, рече претседателката на ЕК нагласувајќи дека денешниот свет се карактеризира со суровост.
„Не смееме да ги затвораме очите пред проблемите, нашите граѓани го чувствуваат тоа, тие се загрижени за бескрајната спирала на настани што ги гледаат на вестите“, додаде таа.
„Се цртаат нови контури на светски поредок заснован на моќ. Светските сили се или амбивалентни или непријателски настроени кон европските земји. Поради сето ова, мора да се појави нова Европа“, предупреди Фон дер Лајен.
Таа нагласи дека Европа мора да биде независна и силна. „Европа отсекогаш останала обединета и успевала, а ние мора да го сториме истото тоа сега. Ве прашувам, дали Европа е доволно храбра за оваа борба?“, праша таа заклучувајќи дека одлуката е јасна и дека единството меѓу членките на ЕУ мора да остане приоритет.
Претседателката на ЕК потсети на тешката ситуација во Украина истакнувајќи ја хуманитарната криза што најмногу ги погодува децата и најави иницијатива за нивно враќање. „Секое дете мора да се врати, оваа војна мора да заврши и мирот мора да се обезбеди“, рече таа предизвикувајќи громогласен аплауз од публиката.
„26 земји изразија подготвеност да учествуваат за да се стави крај на оваа војна, но видовме како изгледа дипломатијата за Русија“, потсети претседателката осврнувајќи се на најновите брутални напади врз цивили во Украина.
„Мораме итно да работиме на ново решение за финансирање на воените напори на Украина врз основа на имобилизирани руски средства, со кои можеме да ѝ обезбедиме на Украина заем за репарации“, рече Фон дер Лајен.
Таа додаде дека овие средства остануваат руски средства, а Украина ќе го врати заемот само кога Русија ќе ги исполни своите обврски за репарации. „Парите ќе ѝ помогнат на Украина денес, но ќе бидат клучни и за безбедноста на Украина на среден и на долг рок. На пример, финансирање силни украински вооружени сили како прва линија на безбедносни гаранции“, рече Фон дер Лајен.
„Европа цврсто стои со Полска“, рече Фон дер Лајен во контекст на нападите со руски беспилотни летала што ја преминаа полската граница синоќа. „Русија мора да плати за предизвиканата штета“, нагласи таа.
„Европа ќе го брани секој квадратен сантиметар од својата територија“, нагласи таа најавувајќи јасен план со конкретни цели за одбрана до 2030 година. „Мора да се подготвиме денес. Кога зборуваме за иднината, зборуваме за нашата независност. Европа е идејата за слобода и заедничка сила“.
„Само обединета Европа може да биде силна и независна, затоа мора повторно да овозможиме обединета Европа“, додаде Фон дер Лајен.
Претседателката на ЕК емотивно зборуваше за хуманитарната катастрофа во Газа.
„Она што се случува во Газа ја потресе цела Европа. Деца што молат за храна, мајки што ги држат своите гладни деца во раце и затоа морам јасно да кажам – глас предизвикан од човечка акција никогаш не може да биде оружје на војната. За доброто на децата, за доброто на човештвото, ова мора да престане“, нагласи таа.
Фото: принтскрин