Свет
Прастарa варијанта на чума пронајдена во Шведска

Најстарата позната варијанта на чума во светот, стара речиси 5000 години, е пронајдена во близина на еден мал град во западна Шведска, пренесува „Локал“.
Група истражувачи од Шведска, Данска и Франција ги анализирале скелетите од гробница во близина на Фалкопинг и пронашле ДНК траги од јерсинија петис, бактеријата што ја предизвикува чумата. Останките им припаѓале на земјоделци кои живееле во областа пред околу 4900 години.
Сите варијанти на чумата откриени во подоцнежните периоди – од кои најпозната е Црната смрт која убиповеќе од 50 милиони луѓе во 14 век – се подваријанти на оваа, велат истражувачите.
„Откривањето ваква рана варијанта (на чума) во Фалкопинг беше сосема неочекувано бидејќи претходните наоди укажуваа на тоа дека потекнува од Азија. Ова сега ќе треба да се преиспита, така што станува збор за значајно откритие”, вели археологот од Универзитетот во Гетеборг, Карл-Горан Сјогрен.
Хипотезата на истражувачите е дека чумата се појавила во културата Кукутени-Трипилија северно од Црното Море неколку стотици години пред да стигне до Фалкопинг, а потоа се проширила на запад и на исток.
„Ова можеби било олеснето со подобрите комуникации благодарение, меѓу другото, на воловските коли што почнале да се користат”, вели Сјогрен.
Досегашните откритија на истражувачите беа објавени во научниот магазин „Сел“ во четвртокот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Хамас ослободи шест израелски заложници во нова размена

Хамас денеска ослободи шест израелски заложници од Газа, седма размена според примирјето што стапи на сила на 19 јануари во Појасот Газа.
Како и во претходните размени, вооружени борци со качулки од палестинското исламистичко движење парадираа со петте заложници на подиумите, пред големите плакати во чест на убиените борци на Хамас, пред да ги предадат на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Меѓународниот комитет на Црвениот крст потоа ги префрли во возила и ги предаде на израелската армија, која ги пренесе во болница.
Војската објави дека е ослободен и шестиот заложник, Хичам ал-Сајед (37), бедуин кој бил заробен во Газа речиси десет години. И тој пристигна во Израел.
Останатите пет заложници беа киднапирани во напад на Хамас на 7 октомври 2023 година.
Елија Коен (27), Омер Шем Тов (22) и Омер Венкерт (23) беа киднапирани на фестивалот Нова.
Тал Шохам (40) и Авера Менгисту (39) беа ослободени претходно во саботата во Рафа.
Со размената се очекува да бидат ослободени 602 палестински затвореници.
Ова е последна размена во рамките на првата фаза од прекинот на огнот во Појасот Газа.
Регион
(Видео) Судири меѓу полицијата и демонстрантите во Бугарија, десничарите против воведувањето на еврото

Приврзаниците на крајната десница денеска се судрија со полицијата за време на протестот за поддршка на бугарската валута лев и против воведувањето на еврото, јавува Анадолија.
Протестот се одржа пред Бугарската народна банка (БНБ) и пред претставништвото на Европската комисија во Софија.
Демонстрантите се обидоа да упаднат во зградата на претставништвото на Европската унија, користејќи црвена боја, петарди и молотови коктели. Околу 10 полицајци се повредени, а шест лица се уапсени.
Демонстрантите потоа ја запалија вратата од зградата на претставништвото на Европската комисија во Бугарија, јави репортерот на БГНЕС.
Бугарските парламентарци минатата година усвоија нацрт-закон за преминување на еврото како национална валута од почетокот на 2025 година. Сепак, влезот во еврозоната беше одложен поради високата инфлација и други економски фактори.
Предлог-законот ги регулира принципите, рамката и процедурите за воведување на еврото во Бугарија и ги утврдува правилата и преоден период за да им се даде време на граѓаните да се прилагодат на новата валута.
Европа
Нова анкета: Зеленски попопуларен отколку пред руската инвазија

ОКОЛУ 63 отсто од Украинците ги одобруваат постапките на Володимир Зеленски како претседател, според истражувањето спроведено од проектот „Идентитет и граници: случајот на Украина“ (IBIF) во партнерство со Киевскиот Меѓународен институт за социологија (КИИС).
Анкетата беше објавена набргу откако американскиот претседател Доналд Трамп рече дека Зеленски има „4 отсто поддршка“ без да наведе извор за да го потврди своето тврдење. Набргу потоа, Трамп го нарече Зеленски „диктатор“. Истражувањето беше спроведено помеѓу ноември 2024 година и јануари 2025 година. Во него учествувале 1600 испитаници. Проектот ИБИФ е првенствено финансиран од Британската академија.
Околу 26,1 отсто од Украинците рекле дека целосно го одобруваат Зеленски, додека 36,9 отсто рекле дека главно го одобруваат. Вкупната бројка е повисока отколку во анкетите спроведени пред целосната руска инвазија и во пролетта 2024 година. Анкетата покажа дека 14,4 отсто целосно не ги одобруваат постапките на Зеленски како претседател, додека 18,3 отсто рекле дека главно не ги одобруваат.
Значи, Зеленски:
– целосно го одобруваат – 26,1 отсто од испитаниците
– главно го одобруваат – 36,9 отсто од испитаниците
– целосно не го одобруваат – 14,4 отсто од испитаниците
– главно не го одобруваат – 18,3 испитаници
Вкупно 73 отсто од испитаниците потврдиле дека Зеленски би можеле да го наречат „интелигентна личност“, додека 63 отсто го нарекле „силен лидер“. Зеленски останува најпопуларниот украински политичар, кој води во анкетите за претстојните претседателски избори, пренесува КИИС.
Помеѓу 26 и 32 отсто од Украинците се подготвени да гласаат за Зеленски во првиот круг, според истражувањето. Зеленски значително го надмина својот претходник, бизнисменот и пратеник Петро Порошенко, кој имаше 5-6 отсто во анкетите, пренесува „Киев Индепендент“.
„Потенцијален кандидат во вториот круг би можел да биде популарната воена фигура генерал Валериј Залужни, поранешен врховен командант и актуелен украински амбасадор во Обединетото Кралство, но тој јавно не изразил никакви политички амбиции“, соопшти КИИС.
Во Украина требаше да се одржат претседателски избори во пролетта 2024 година, но тие беа одложени поради целосна руска инвазија. Украинскиот устав не дозволува избори за време на воена состојба.